در این اثر هوشنگ جاوید از بررسی حماسه راستین و ریشههای تاریخی آن شروع کرده و به تغییرات مفهومی، صوری و محتوایی آن در زمان بعد از باستان و در حماسههای مدرن پرداخته است.
امروزه آنچه به خورد ذهن جوامع داده میشود، از ویترینی پر از مصنوعات پرسود و بیسرمایه برای ایجاد بازارهای دروغ و تفاخر است. جنگها و نبردها هم به سوی چنین وضعی پیش رفته است. فشار یک تکمه، موشکی لیزری، هستهای یا میکروبی را میپراند و درست کیلومترها آنسوتر آدمیانی که سرگرم تماشای برنامههای ماهوارهای اربابان موشکپران هستند، هدف قرار میگیرند. آنچه پس از آن رخ میدهد رقابت رسانهها بر سر انتقال خبر است، نه قهرمانی وجود دارد و نه کسی جنگیده است.
در بخشی از کتاب «از حماسه تا انقلاب، موسیقی» میخوانیم:
آمدن لوریان به ایران دگرگونیهای فراوانی در موسیقی ایران پدید آورد، نخستین آنکه؛ با آمدن این لوریان به ایران مرز بین موسیقی درباری و موسیقی رایج در جامعه پدید آمد، چون با آنکه میدانیم بهرام پنجم خنیاگران را همپایۀ شاهزادگان قرار داده بود، هرگز هیچ لوری رامشگری را به دربار فرا نخواند و حتی به آنان دستور داد که در خدمت مردم طوایف مختلف ایرانی باشند، دوم آنکه: هم ادوات جدید موسیقی مانند کمانچه و سورنا وارد ایران شد و هم شکلهای اجرایی دگرگونی یافت، سوم آنکه: اجرای نمایشهای شاد کننده، همراه با موسیقی و بازیهای آیینی ویژهشان به راه افتاد، چهارم: نمایشهای عروسکی چه روی پایه، چه سایهبازی و چه نخی در ایران باب شد.
اتفاق بزرگتر آن بود که حضور مداوم خنیاگران و نه رامشگران در طبقۀ اشراف، موجب شکلیابی هنر موسیقی فاخری به نام موسیقی خنیایی شد که تا زمان افول دولت ساسانی ادامه یافت و همواره رو به پیشرفت و نظم یافتن رفت و حتی موجب نظم یافتن موسیقی نظامی ایرانی شد. تا جایی که در طول زمان از دورۀ بهرام گور تا روی کار آمدن قباد، درمییابیم که افسران بلندپایۀ سپاهی ساسانی آشنایی کاملی به فنون آوازی مختلف یافتهاند، چندان که «فرهاد خوشخوان» افسر جوانی که در سپاه قباد بود، در زمان حمایت مزدک و روی کار آمدن او در کنار سیاوش، سردار آزاد کنندۀ قباد از «دژ فراموشی» آوازخوانی حماسی و آوازهای فصل کار (کشتگری) میخواند.
گفتنی است کتاب «از حماسه تا انقلاب، موسیقی» نوشته هوشنگ جاوید توسط انتشارات سوره مهر راهی بازار کتاب شده است.
انتهای پیام/