به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، تا چند سال پیش، شاخه‌ای از پزشکی تحت عنوان «درد» که هدفش ارائه روش‌های درمانی برای کنترل دردهای مزمن است اصلا شناخته‌شده نبود. در حالی که این رشته تخصصی می‌تواند با ارائه روش‌های موثر و کارآمد به بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دردهای مزمن اسکلتی- عضلانی و آرتروزی و نیز کاهش دردهای ناشی از بیماری سرطان کمک شایانی کند.
در واقع امروزه در کلینیک‌های تخصصی درد می‌توان از طریق دارودرمانی، درمان بلوک عصبی، ازن‌درمانی، ارتوکین‌درمانی، جراحی بسته دیسک با استفاده از ژل و لیزر، چشم‌انداز روشنی را در درمان دردهای مزمن تجربه کرد. یکی از روش‌هایی که برای درمان دردهای عضلانی اسکلتی بسیار موثر تلقی می‌شود، ازن‌درمانی (ازن‌تراپی) است که در این روش درمانی برای بهبودی و درمانی بعضی از بیماری‌ها، گاز یا مایع یا محلول ازن‌دار را به روش‌های خوراکی، تزریقی یا پوستی وارد بدن بیمار می‌کنند. برای شناخت بیشتر این روش با دکتر حسن محمدی، فوق‌تخصص کنترل و درمان درد گفتگو می‌کنیم.
«ازن‌درمانی» نوعی درمان مکمل برای رفع دردهای اسکلتی عضلانی محسوب می‌شود. اما کدام دسته از دردهای اسکلتی-عضلانی و با چه شدتی با این روش درمان می‌شوند؟
ازن در غلظت‌های مختلف، اثرات متفاوتی دارد. در غلظت پایین (حدود پنج تا ده میکروگرم در دسی لیتر) خاصیت ضدالتهابی دارد. اما در غلظت ده تا ۱۵ علاوه بر خاصیت ضدالتهابی، جریان خون را نیز افزایش می‌دهد و در غلظت بالای ۳۷ میکروگرم در دسی‌لیتر، خاصیت تخریبی دارد.
ازن‌درمانی بر حسب غلظت مورد استفاده اثرات درمانی متفاوتی خواهد داشت. مثلا برای آرترزو زانو از غلظت پایین، سه تا هشت بار و برای داخل دیسک از غلظت بالا بین ده تا ۴۰ سی‌سی استفاده می‌کنیم. برای رفع نقاط دردناک عضلات هم از ازن‌درمانی با غلظت‌های پایین استفاده می‌شود.
آرتروز را به چهار درجه یک تا چهار بر حسب شدت، تقسیم‌بندی می‌کنند. آرتروز درجه یک، ساده‌ترین و آرتروز درجه چهار، پیشرفته‌ترین نوع آرتروز است. آرتروز درجه یک به ازن‌درمانی نیاز ندارد، اما آرتروز نوع چهار باید جراحی شود. ولی ازن‌درمانی در مبتلایان به درجه سه و چهار آرتروز موثر است.
ازن‌درمانی از حیث مؤثربودن، شبیه به کدام روش کمک درمانی (فیزیوتراپی یا طب فیزیکی) است؟
ازن‌درمانی روشی مستقل است و در زیرگروه فیزیوتراپی یا طب فیزیکی قرار نمی‌گیرد. ازن‌درمانی یک روش درمانی مثل جراحی یا دارودرمانی است و در مورد تزریق داخل دیسک هم زیر گروه روش درمانی دیگری نیست.
آیا می‌شود این روش را جایگزین فیزیوتراپی کرد؟
هر روش درمانی فواید خودش را دارد. اگر هدف از فیزیوتراپی افزایش قدرت عضلانی و افزایش دامنه حرکتی عضلات باشد، ازن‌درمانی در رسیدن به چنین نتایجی موثر نیست. فیزیوتراپی اثرات موثر خودش را دارد. ولی از جهت کاهش التهاب، ازن‌درمانی هم می‌تواند التهاب را کاهش دهد. ولی این روش‌ها جایگزین هم نیستند.
اثرات ازن‌درمانی بر آرتروز با چه شدتی و با دارا بودن چه شرایطی در بیمار مطلوب خواهد بود؟
بستگی به این دارد که از این روش برای چه چیزی استفاده می‌کنیم. آرتروز درمان نمی‌شود و فقط قابل کنترل است. پس کسانی که آرتروز دارند و ازن‌درمانی می‌کنند نباید انتظار داشته باشند هرگز دردشان برنگردد. چون آرتروز درمان قطعی ندارد. اما ازن‌درمانی در درمان دیسک می‌تواند اثر دائمی داشته و به اندازه جراحی، اثرات درمانی موثری داشته باشد.
آیا افراد در سنین خاصی باید از این روش استفاده کنند؟
سن خاصی مطرح نیست. میزان و درجه آسیب تعیین کننده است و انجام ازن‌درمانی در سنین مختلف مشکل خاصی ندارد.
از نظر هزینه‌ای، استفاده از این روش به‌صرفه است؟
بله. این روش کاملا به‌صرفه است. مثلا کسی که آرتروز دارد، باید دائم دارو مصرف کند و فیزیوتراپی انجام دهد. در حالیکه با سه تا پنج و گاهی هشت جلسه ازن‌درمانی خیلی از علائمش بر طرف می‌شود. به این ترتیب دارو مصرف نمی‌کند و دچار آسیب کلیوی نیز نمی‌شود. به این ترتیب سود بیمار از هزینه‌ای که می‌پردازد بیشتر می‌شود.
آیا پس از انجام این روش، مراقبت‌های خاص و تغییر سبک زندگی لازم است؟
پس از انجام ازن‌درمانی به مراقبت خاصی نیاز نیست. فقط در تزریق ازن داخل دیسک، سه روز استراحت نسبی نیاز است، دو هفته هم باید کمر بسته باشد و یک ماه باید ورزش سبک انجام شود.
طول مدت درمان با ازن چقدر است؟
طول مدت ازن‌درمانی برای داخل دیسک، دو جلسه با فاصله دو هفته و برای آرتروز سه تا پنج و گاهی هشت جلسه به‌صورت هفتگی است.
چه محدودیت‌هایی و برای کدام دسته افراد (مثل مبتلایان به فشار خون و...) در استفاده از این روش وجود دارد؟
محدودیت‌های این روش درمانی مانند سایر روش‌های تزریقی است. کسانی که داروی ضدانعقاد دریافت می‌کنند ممکن است با عفونت در محل تزریق مواجه شوند. ازن‌درمانی در کسانی که تب یا عفونت خاصی دارند، انجام نمی‌شود. همچنین کسانی که در اولین نوبت ازن‌درمانی دچار حساسیت خاصی شده‌اند از انجام دوباره آن منع می‌شوند.
منبع: روزنامه جام جم
انتهای پیام/