به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، از هفته گذشته تظاهراتی در آمریکا با جرقه ابتدایی قتل شهروندی سیاهپوست به نام «جورج فلوید» شکل گرفته است. تصاویر و کلیپ‌های پخش شده در سطح جهانی نشان می‌دهد که افسر پلیس آمریکا این فرد را به طرز وحشیانه‌ای، با قرار دادن زانوی خود روی گردنش و شنیدن ضجه‌های او، به قتل رسانده ‌است. اما این شورش پیشینه‌ای با وسعت چندین قرن دارد. در واقع این نژادپرستیِ نهادینه شده در بطن آمریکا، رفتار وحشیانه پلیس و زورگویی این کشور درقبال رنگین پوستان است که با قرار دادن زانویی نَفَسِ انسانیت را در این کشور بریده و حالا معترضان، همصدا با جورج فلوید، در خیابان‌ها فریاد «نمی‌توانیم نفس بکشیم» سر داده‌اند.

البته مانند تمامی مسائل چهارسال گذشته، مسئله‌ای که در حواشیِ این اعتراض نمودِ بیشتری داشته و سرتیتر اخبار قرار می‌گیرد، رفتار و صحبت‌های دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکاست. در خِلَلِ این اعتراض هرروز چیزی جدید از ترامپ به گوش می‌رسد، یک روز او زیرزمین کاخ سفید را به مأمنی برای خود و خانواده برمی‌گزیند و فردا تکذیبش می‌کند، روز دیگر دستور شلیک و حضور ارتش را میان معترضان می‌دهد تا زورگویی خود را هرچه بیشتر اثبات کند، و یک روز هم این شورش‌ها را به «آنتیفا» نسبت داده و به راحتی به آن‌ها برچسب تروریست می‌زند.

اما از آنجا که «آنتیفا» اصطلاحی غیرمتداول به نظر می‌رسد، دراین گزارش قصد داریم پس از ارائه تعریف و تاریخچه‌ای کوتاه از «آنتیفا» صحبت‌ها و حواشی ایجاد شده از نسبت دادن اعتراضات اخیر به آن را، از دریچه نگاه‎های متفاوت از هم، بررسی کنیم.

آنتیفا چیست؟

آنتیفا در انگلیسی اختصاری از anti-fascist و در فارسی به معنی «ضد فاشیست» است. در آمریکا، در کل، مجموع گروه‌های جناح چپِ مستقلِ ستیزه جو و ضد فاشیستی را «آنتیفا» می‌خوانند. از آنجا که هر گروهی که به مخالفت با نژادپرستی، خودبرتربینی و عقاید نئونازیست بپردازد، آنتیفا محسوب می‌شود، نمی‌توان از گروهی خاص برای تعریف این برچسب نام برد، اما تمام آن‌ها تکنیک‌های عملی برای اهدافشان به کارمی‌برند به طور مثال، از فعالیت‌های دیجیتالی، خسارت مالی، خشونت فیزیکی و آزار و اذیت علیه افرادی که از نظرشان فاشیست، نژادپرست یا راست تندرو هستند، برای مبارزه با آن‌ها و سرمایه‌داری استفاده می‌کنند؛ بنابراین درگیری‌های آن‌ها هم آنلاین و هم در زندگی واقعی است.

مارک بری، تاریخدان حوزه تروریسم و آنتیفا، با اشاره به اینکه هیچ ساختار سلسله مراتبی و یا تاکتیکی که به وسیله آن گروهی را به سرعت آنتیفا بنامیم وجود ندارد و تنها ویژگی مشترک آن‌ها مبارزه با استبداد و سرمایه‌داری است، در کتاب خود با نام «آنتیفا: راهنمای ضد فاشیستی» می‌گوید: «این گروه‌ها کار‌های مختلفی در زمان‌های مختلف و به روش‌های مختلف انجام می‌دهند و تنها گاهی، و نه همیشه، فعالیت‌هایشان مغایر با قانون و نقض کننده آن است.»

یک گزارش تحقیقیِ کنگره  در سال ۲۰۱۸ نیز بر اساس پیشینه این گروه می‌گوید: «آن‌ها فعالیت‌های گروه‌های مختلف نژادپرست سفید پوست را تعقیب می‌کنند تا اطلاعات شخصی آن‌ها را بدست آورند؛ سپس به تقویت خود پرداخته و در مرحله بعد سازمان هدف را مجبور به حذف فعالیت می‌کنند.»

در سه سال اخیر اکثریت افرادی که آنتیفا تشخیص داده شده‌اند در اعتراضات و آشوب‌هایی که اکثراً با خسارت مالی، جانی و تخریب اماکن همراه بوده، حضور داشته و اغلب با ماسک و پوشش سیاه حاضرشده‌اند.

روایت‌های متعدد از زمان شکل‌گیری آنتیفا

در مورد تشکیل گروه آنتیفا روایت‌هایی متفاوت وجود دارد. از نظر برخی تاریخچه تشکیل این گروه در آمریکا به گروه‌های مقاومت ضد فاشیستی در دهه ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ بر می‌گردد. برخی دیگر آنتیفا را جنبشی متأخر در دهه ۱۹۸۰ و حول مبارزه با نژادپرستی در آمریکا می‌دانند.

در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ این گروه حرکاتی اعتراضی در برابر گروه‌های نئونازی و راست افراطی در آمریکا داشتند. در دهه اول قرنِ حاضر این گروه فعالیت چندانی نداشت، اما با وارد شدن ترامپ و ترامپیست‌ها به انتخابات ریاست‌جمهوری‌ِ اخیر، گروه‌های راست افراطی در اطراف رئیس جمهور آمریکا جانی دوباره گرفت، و متعاقب آن، گروه آنتیفا نیز فعال شد.

اما از هفته گذشته انتشار ویدئویی در فضای مجازی که لحظات آخر زندگی جورج فلوید را نشان می‎دهد همچون بنزینی، آتش خشم مردم را شعله ور کرد. در این ویدئو این فرد چندین بار التماس می‎کند که ماموران پلیس به او کمک کنند و تکرار می‎کند که نمی‎تواند نفس بکشد. این التماس‎ها در حالی است که مامور پلیس، این فرد را روی زمین خوابانده و با زانوی خود روی گلوی او فشار می‎دهد.

یکی از حواشی این اعتراضات نسبت دادن آن به آنتیفا و «تروریستی» خواندن آن‌ها بوده که در ادامه به آن می‌پردازیم.

برچسب ترامپ و ترامپیست‌ها بر آنتیفا

در میان حواشی و اخبار اعتراضات اخیر، دونالد ترامپ آنتیفا را مسئول این شورش‌ها دانسته و آن‌ها را «تروریست» خواند.

در رابطه با نسبت دادن اعتراضات به آنتیفا، مارک بری در کتابش می‌نویسد: «گروه‌های چپِ رادیکالی بسیار بسیار بزرگتر از آنتیفا هستند و افرادی که در خرابی ساختمان‌ها و املاک نقش دارند تعدادشان بسیار بسیار بیشتر از این گروه‌های چپ رادیکالی است.»

روز یک‌شنبه هفته گذشته دونالد ترامپ در پیامی توئیتری و با اشاره به اعتراضات حال حاضر آمریکا، نوشت: «دولت آمریکا رسماً آنتیفا را تروریست می‌داند.».

اما این نخستین بار نیست که ترامپ دست به چنین کاری می‌زند. تابستان سال گذشته نیز او به همراهی برخی جمهوری‌خواهان سعی در تروریستی خواندن این گروه داشتند.

علاوه بر ترامپ، ویلیام بار، دادستان کل ایلات متحده، نیز رفتار‌های شورش اخیر را به «استراتژی‌های آنتیفا» شباهت داده و گفت معترضان از خارج به ایالت‌ها رفته تا «تروریسم داخلی» درآمریکا به پا کنند.

البته ویلیام بار در بیانیه خود، برخلاف ترامپ به صراحت تروریست دانستن آنتیفا را عنوان نکرده و تنها گفته گروهی از تروریست‌های داخلیِ آمریکا علت اعتراضات اخیر هستند.

کیلی مک‌اننی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، که خود پیش از این از تحلیلگران سیاسی شبکه سی‌ان‌ان بوده، نیز در مصاحبه با خبرنگاران آنتیفا را «شاخصه بارز» اعتراضات اخیر دانسته، اما چگونگی تشخیص آن را به وزارت دادگستری آمریکا محول کرد.

بیشتر بخوانید: 

جنبش آنتیفا در لیست تروریسم داخلی آمریکا

ایلهان عمر: ترامپ باید در بالاترین سطح محکوم شود

آیا می‌توان آنتیفا را «تروریست» دانست؟

اولین پاسخی که در تروریست خواندن آنتیفا با تکیه بر تعاریف ارائه شده بر آن می‌توان مطرح کرد این است که آنتیفا یک گروه واحد نیست، پس چگونه می‌توان آن را یک گروه دانسته و سپس برچسبی بر آن زد.

علاوه بر این، آنتیفا را گروه‌های داخلی در آمریکا شکل می‌دهند و حضور خارجی ندارد، پس چگونه می‌توان آن را برابر با گروه‌های خارجی مانند «تروریسم اسلامی» و «ارتش جمهوری‌خواه واقعی ایرلند» دانسته و تروریست خطاب کرد.

تاثیر برچسب تروریست بر یک گروه

از زمانی که ترامپ در پیام توئیتری خود اعتراضات اخیر را به آنتیفا نسبت داده و آن‌ها را تروریست خواند، بسیاری از مقامات ایالت متحده آمریکا، اعم از مقامات وزارت داگستری این کشور، ابراز نگرانی کرده و این کار او را «مسئله‌ساز» عنوان کردند.

در کل و به طور خاص، درباره ادعای اخیر ترامپ، تمامی مقامات حال حاضر و اسبق این کشور، از تروریست خواندن یک گروه داخلیِ آمریکایی ابراز نگرانی کرده و آن را مغایر با «متمم اول قانون اساسی» این کشور دانسته‌اند.

متمم اول قانون اساس که در ۱۵ دسامبر ۱۷۹۱ (۱۱۷۰ شمسی) تصویب شد یکی از ده متمم منشور حقوق ایالات متحده آمریکا است. بر اساس این متمم حکومت اجازه وضع قوانین برای تثبیت یک دین به عنوان دین رسمی، ممنوع کردن اعتقاد آزاد به دین، یا محدود کردن آزادی بیان، را ندارد؛ بنابراین می‌توان گفت این متمم، از حقوق کسانی که عقایدی مخالف دولت داشته و «سخنرانی‌های مخالف» یا تجمع با «افراد ضد دولت حاکم» را دارند پشتیبانی می‌کند. آزادی حق بیان و دیگر حقوق ذکر شده در این متمم تنها برای گروه‌های داخلی بوده و برای گروه‌هایی خارج از آمریکا مانند «داعش» یا «القاعده»، صدق نمی‌کند.

در نتیجه تازمانی که سازمانی صرفا در فعالیت‌های خرابکارانه، مانند ارتکاب به جرایم خشونت آمیز، شرکت نکرده باشد، زدن برچسب تروریست به گروه‌ها داخلی آمریکا مغایر با متتم اول قانون اساسی این کشور تلقی می‌شود.

البته این نکته باید در نظر گرفته شود که اگر گروه‌های آنتیفا یا هر گروه داخلی دیگری از بمبِ ساخته شده به دست خودشان استفاده کنند، بر اساس «اساسنامه تروریست فدرال آمریکا»، اتهام تروریست بودن بر آن‌ها وارد است.

در این راستا بردلی ویگمن، وکیل ارشد بخش امنیت ملی وزارت دادگستری، می‌گوید: «تروریست خواندن یک گروه داخلی که شما با حرف‌ها و عقایدشان مخالفید می‌تواند مسائل و مشکلاتی بزرگ به بار بیاورد در حالیکه زدن این برچسب بر گروهی خارجی مانند القاعده چنین مشکلاتی را ایجاد نخواهد کرد.»

ترامپ و ترامپیست‌ها که مدعی تروریست خواندن آنتیفا شدند تاکنون تعیین نکرده‌اند که از چه روشی می‌خواهند مشخص کنند آنتیفا دقیقا چه کسانی هستند.

برای پی بردن به عدم توانایی تشخیص گروهی خاص به عنوان آنتیفا می‌توان سخنرانی کریستوفر ری، اداره‌کننده اف‌بی‌آی (پلیس فدرال آمریکا) را عنوان کرد که در کنگره سال گذشته گفت: «برای ما آنتیفا بیشتر یک ایدئولوژی است تا یک گروه خاص. ما فکر نمی‌کنیم سازمان خاصی آنتیفا باشد.»

سال گذشته نیز یک تیراندازی در فروشگاهی در وال‌مارت (ال پاسو، تگزاس) صورت گرفت که در آن ۲۰ نفر کشته و دست‌کم ۲۶ نفر زخمی شدند. مقامات دموکرات آمریکا در این حادثه نیز سعی داشتند تا علت را به گروه نژادگرایی نسبت داده و آن را تررویست بدانند که در آن زمان هم زدن برچسب تروریست به گروهی داخلی نگرانی عده بسیاری را برانگیخت.

پرونده‌سازی ناشیانه کاخ سفید برای آنتیفا

کاخ سفید که هرچه بیشتر تلاش دارد اعتراضات اخیر به مرگ جورج فلوید و نژادپرستی را به آنتیفا نسبت دهد، روز چهارشنبه هفته گذشته ویدئویی در صفحه رسمی توئیتر خود منتشر کرد تا به پرونده‌سازی خود برای «تروریست» نامیدن آنتیفا هرچه بیشتر ادامه دهد.

اما این ویدئو اندکی بعد و بدون آوردن دلیل، به سرعت از صفحه رسمی توئیتر کاخ سفید حذف شده و با واکنش‌های زیادی روبه‌رو شد.

ماجرای این ویدئو از این قرار بود که برخی افراد، ویدئو‌هایی از خیابانی در اینترنت قرار داده بودند که گوشه‌ای از آن تلی از آجر جمع‌آوری شده بود. کاخ سفید این آجر‌ها را به آنتیفا و کارشکنی در این اعتراضات نسبت داد و زیر ویدئو نوشت: «آنتیفا و آنارشیست‌های حرفه‌ای درحال حمله به کشور ما هستند و برای ایجاد خشونت از این آجر‌ها استفاده می‌کنند.».

اما دیری نپایید که ژورنالیست‌های حرفه‌ای متوجه شدند ویدئو‌های مختلفی که در این کلیپ استفاده شده فاقد ارزش بوده و حقیقت ندارند. به طورمثال یکی ازاین ویدئو‌ها مربوط به چند هفته پیش ازاعتراضات و زمانی می‌شود که یک سالن آرایشی در زمان ممنوعیت‌های کرونایی اقدام به باز کردن کارش کرده و اعتراضاتی را دامن زده بود.

بیشتر بخوانید: 

کاخ سفید: ایران، روسیه و چین در آشوب‌های آمریکا دست دارند!

برآورد نهاد‌های امنیتی آمریکا از نقش آنتیفا در اعتراضات اخیر

در طول این هفته برآوردی در نهاد‌های امنیتی آمریکا بر اساس مدارکی از سوی وزارت امنیت میهن ایالات متحده آمریکا صورت گرفته که نشان می‌دهد برخلاف ادعای ترامپ آنتیفا یا هر عامل سازماندهی شده‌ای در تظاهرات نقشی ندارند یا حداقل شواهد زیادی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.

در بخشی از این اسناد که منتشر شده است هیچ اثری از اغتشاشی از گروهی افراطی از هیچ جناحی مشاهده نشده است. این به این معنی است که هیچ جناح چپ و نژادگرایی تلاشی برای افزایش تنش‌ها نداشته است.

اما باید دید بی‌مسئولیتی و شانه خالی کردن مقامات آمریکا تا کجا پیشی خواهد گرفت؟ آیا قتل مظلومانه جورج فلوید چیزی جز خطی سیاه بر دفتر تاریخ ظلمِ روا داشته شده بر سیاهپوستان این کشور خواهد ماند؟ یا ممکن است دادخواهی آن‌ها در این اعتراض به ثمر نشسته و کفه ترازو را سنگین‌تر از شایعه پراکنی ترامپ و ترامپیست‌ها کند؟

گردآوری و نگارش: سپیده احدپور

انتهای پیام/ 

References

Bray, M. (2017). Antifa: The Anti-Fascist Handbook. Brooklyn, New York: Melville House.

Cramer, Sales , P. (2020, June 4). jpost. Retrieved June 5, 2020, from The Jerusalem Post: https://www.jpost.com/international/white-house-briefly-amplifies-rumor-that-la-chabad-is-fueling-antifa-630244

Diario AS (As). (2020, June 1). Retrieved June 5, 2020, from As: https://en.as.com/en/2020/06/01/other_sports/1591014398_329982.html

Hansen, C. (2020, June 1). Retrieved June 5, 2020, from Usnews: https://www.usnews.com/news/national-news/articles/2020-06-01/white-house-addresses-trump-pledge-to-designate-antifa-a-terrorist-group

Hesson, T. (2020, June 3). Retrieved June 5, 2020, from reuters: https://mobile.reuters.com/article/amp/idUSKBN23A1KU?__twitter_impression=true

Jackson , H. (2020, June 1). Retrieved June 5, 2020, from Globalnews: https://globalnews.ca/news/7010417/george-floyd-protests-antifa/

Levine, M. (2020, June 1). Retrieved June 5, 2020, from abc News: https://abcnews.go.com/Politics/trump-vows-designate-antifa-terrorist-group-heres-doj/story?id=70999186

Mackey, R. (2020, June 4). theintercept. Retrieved June 5, 2020, from The Intercept: https://theintercept.com/2020/06/04/white-house-forced-retract-claim-viral-videos-prove-antifa-plotting-violence/

Tucker, E. (2020, June 2). Retrieved June 5, 2020, from abc7 Eyewitness News: https://abc7chicago.com/what-is-antifa-/6223966/