به گزارش خبرنگار حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، روز سوم اردیبهشت سالروز بزرگداشت شیخ بهایی است که روز معمار نامیده شده و همچنین آغاز هفته گرامیداشت معماران نیز محسوب می شود.
به منظور بررسی سیر تحولات معماری ایران از گذشته تاکنون، گفتگویی با زهرا اجلی دکتری معماری، مدرس دانشگاه داشتیم که در ادامه می خوانید.
اجلی در ابتدا در خصوص نامگذاری روز معمار گفت: روز معماری در ایران مصادف با سالروز تولد شیخ بهایی مرجع تقلید و دانشمند نامدار عصر صفوی است که در دانش فلسفه، منطق، نجوم، ریاضیات و معماری تبحر داشت. او در دوران صفویه تعداد زیادی بنا را با علم و دانش خود ساخت؛ آثاری که در زمینه مهندسی معماری و هنر با علم و تکنولوژی فراتر از عصر خود طراحی شده و به اجرا در آمده است.ساخت آثاری مانند مسجد امام اصفهان یکی از باشکوه‌ترین بنا‌های معماری ایرانی اسلامی نشان دهنده هنر ایران زمین است، معماری حرم امام رضا (ع) نشان دهنده هنر معماری است که انواع هنرهای جهان اسلام در آن به کار رفته و تا به امروز از او به یادگار مانده است و دانش جاودانه شیخ را تا به امروز افروخته نگه داشته است.
این مدرس دانشگاه اظهار کرد: جامعه مهندسان معماری به توانمندی‌های شیخ بهایی در هنر و علم معماری یقین دارند و برای آنکه سمت و سوی هنر معماری عصر حاضر را با حکمت این شیخ در معماری پیوند دهند، سوم اردیبهشت روز بزرگداشت شیخ بهایی را روز معمار نامیده اند. گرایش به هویت و تلاش برای دست یابی به یک معماری با هویت، یکی از موارد مهم در معماری معاصر ایران اسلامی به شمار می‌رود و شاخص‌ترین ویژگی معماری ایرانی اسلامی بار معنایی آن است که بازخورد مفاهیم آسمانی روی زمین به حساب می آید.
وی ادامه داد: معماری ایرانی شامل حریم و حجاب و صیانت از محرمیت است که خود ایجاد کننده انس و الفت می شود. این موضوع از اصلی‌ترین معیار‌های طراحی در ساخت شهر‌های اسلامی ایران به شمار می‌رود.
این بانوی هنرمند اظهار کرد: ایران در دهه‌های اخیر بستر ساخت و ساز‌هایی بوده که معماری ایرانی اسلامی را بیش از هر زمان دیگر با چالش هویت و اصالت روبرو کرده است و تا حدودی مورد تهاجم فرهنگ غربی قرار گرفته است. روح زندگی در معماری مدرن شهر‌ها رنگ باخته است، بطوریکه بازتاب این نوع از معماری در اجتماع اکنون آشکار است.
وی افزود: این موضوع باعث شده سبک معماری ایرانی اسلامی امروزه در شهر‌های ایران کمتر دیده شود. در معماری سنتی ایران مفاهیم فرهنگی، باورهای دینی و مذهبی مردم در طراحی معماری بنا‌ها بسیار چشمگیر بوده است و این مفاهیم و رفتار و فرهنگ مردم را تحت تاثیر قرار داده است.
اجلی گفت: نام و نشان این نوع معماری در آثاری مانند مسجد جامع اصفهان و مدرسه چهار باغ دیده می‌شود که نمونه‌هایی از اوج هنر معماری و فناوری در تاریخ شکوهمند کشور محسوب می‌شوند و بخش قابل توجهی از آن یادگار دوران دهه‌های اخیر آثار معماری است که به عنوان میراث از پیشینیان به جا مانده اند و ماندگارترین معماری‌ها به شمار می‌رود و از نظر هنر و معماری در جهان بی نظیر هستند.
وی افزود: امروزه در فضایی که زندگی می کنیم پدید آمدن چنین آثاری بسیار کمرنگ شده است. با یک ارزیابی ساده می‌توان دریافت که در فرهنگ این نوع معماری، ارزش واقعی به جوهر و هسته باطنی آثار آن داده شده است.
اجلی تاکید کرد: در عصر حاضر معماری در شهر‌ها جایگاه واقعی خود را ندارد و باید در معماری امروز شهرهایمان تاریخ اسلام و فرهنگ گذشته خودمان را پیاده کنیم تا به یک معماری اصیل ایرانی برسیم. با رعایت مفاهیمی مانند درونگرایی، حریم و محرمیت استفاده از مصالح بومی، همچنین باور‌ها و اندیشه‌های اسلامی می‌توان به سمت ایرانی بودن بنا‌ها بر مبنای ارزش و اصول اسلامی ایرانی مانند بنا‌های گذشته دوباره پیش رفت.
انتهای پیام/