وجود پربرکتش دارای محاسن ذات و مکارم صفات و وفور دانش و بزرگواری و اشاعه جود و سخاوت بوده و انوار سروری و امامت و آثار دین‌پروری از جبین مبارکش ساطع شده بود.
زندگی علی بن الحسین (ع) از زندگانی اجتماعی پدر بزرگوارش که دنیای بشریت او را مظهر غیرت و حمیت می‌شناسند هرگز جدا نبوده و در مسیر احیای دین، ارشاد و هدایت، پرورش و تنویر افکار عمومی گام‌های مؤثری را برداشتند.
امام سجاد (ع) به مقتضای زمان حیات خویش از کارآمدترین روش دفاعی یعنی سلاح دعا استفاده نموده و با زبان نیاش به درگاه باریتعالی طیفی از مسائل اعم از تربیتی، اخلاقی، عرفانی، عقیدتی، سیاسی و نظامی را مطرح کردند.
طاغوت در هر زمان نوعی از خرافه را ترویج می‌کند و ائمه معصومین هر کدام به گونه‌ای با آن مبارزه می‌کردند امام حسین (ع) در برپایی اخلاق و حقیقتی به نام اسلام شهادت را برمی‌گزیند و فرزندش امام سجاد (ع) برای ترویج اخلاق و تبلیغ آن و بقای حیات شیعه روش نیایش را برگزیده و در گوش مردمی که دچار رکود و بی‌حسی اخلاقی شده بودند نجوای کرامت انسانی سر داد که نتیجه و هدف تمام مبارزات آن بزرگواران چیزی جز احیای کلمه «اخلاق» نبوده و نیست.
صحیفه سجادیه را می‌توان حقیقت ناشناخته زندگی امام سجاد (ع) دانست، کتابی که پس از قرآن و نهج‌البلاغه اولین کتاب معتبر و مرجع اصیل اسلامی است که به انجیل اهل بیت و زبور آل محمد (ص) ملقب گردیده و به‌عنوان اخت‌القرآن بیانگر آیات الهی و مبین و مفسر آن است.
این کتاب ارزشمند انسان را در ابعاد مختلف مبهوت خود ساخته و روح انسانی را با دریافت‌های عمیق عرفانی و با اندیشه‌های والا و سوز و گداز‌های عاشقانه جلا و صیقل می‌بخشد.
دوران اختناق و فضای سیاه پس از قیام امام حسین (ع) و بار سنگین مصیبتی چنان سترگ، زمینه (بستر) به‌وجود آمدن اثری ماندگار، مؤثر و غنی مشتمل بر ۵۴ دعا و نیایش از امام سجاد (ع) شد، چرا که دعا در زمان آن امام همام نقش تأثیرگذاری در اجتماع مردم آن روزگار داشت.
امام علیه‌السلام در این ادعیه با ذکر مکرر نام حضرت محمد (ص) و خاندان او، یاد و نام ایشان را که دستگاه اموی در پی کمرنگ ساختن و محو آن بود، به‌طور ناخودآگاه در ذهن مردم زنده نگه داشته و از سویی با زیباترین مفاهیم ادعیه‌ای شاخص و متفاوت از آنچه دیگران می‌نگاشتند، را آفرید.
این نوشته شریف از ابعاد متعددی قابل مطالعه و بحث است. از یک منظر ارزش ادبی والا و وجود جلوه‌های بلاغت و فصاحت در این کتاب روح خواننده را می‌نوازد که در جای خود بسیار حائز اهمیت است و بُعد دیگر آن نقش محوری امامت امام سجاد (ع) بود که نوشتن صحینة سراسر نور و معنویت را در پی داشت.
بررسی هرچند مجمل در زندگی امام زین‌العابدین (ع) این حقیقت را واضح و آشکار می‌سازد که امام هرچند دست به سلاح نبرد لیکن مبارزه خویش را با بهره‌گیری از تمام سلاح‌هایی که از سلاح آهنین کم اهمیت‌تر نبود ابراز و از طریق دعا، دانش و علم، اخلاق و عدالت و فرهنگ سد بلند و نفوذناپذیری را در برابر حکومت جور زمان ایجاد کرد و تاریخ نشان می‌دهد که امام توانست شیعه را حیاتی نو بخشیده و زمینه را برای فعالیت‌های امام باقر (ع) و امام صادق (ع) فراهم سازد.
امام زین العابدین علیه السلام در تاریخ پنجم شعبان سال ۳۸ هجری قمری در شهر مدینه چشم به جهان گشود. پدر بزرگوار امام زین العابدین، حضرت امام حسین علیه السلام امام سوم شیعیان جهان و مادر گرامی آن حضرت ـ چنان که مشهور است ـ شهربانو دختر یزدگرد آخرین پادشاه سلسله ساسانیان و از نوادگان انوشیروان است. او از بهترین زنان عصر خویش محسوب می‌شده است.
ویژگی‌های امام سجاد علیه السلام
علی بن الحسین علیه السلام در کلیه صفات بارز انسانی و اخلاق و فضیلت در حد کمال بوده است. آن حضرت در زمان خویش عالی ترین، پارساترین، بردبارترین و محترم‌ترین افراد به شمار می‌رفته و دارای زبانی گویا و فصیح و برخوردار از اخلاق کریمه بوده اند. ایشان با مردم بسیار مهربان و نسبت به فقرا و نیازمندان بسیار بخشنده بودند. شخصیت آن حضرت چنان بود که دوست و دشمن را تحت تأثیر قرار می‌داد تا آنجا که یزید بن معاویه پس از «واقعه حرِّه» که دستور داد کلیه اهالی مدینه با وی بیعت کنند تنها امام زین العابدین علیه السلام را از این فرمان استثنا کرد.
کتب و آثار امام سجاد علیه السلام
از امام زین العابدین علیه السلام احادیث بسیاری در بیان احکام الهی و شیوه‌های زندگی به یادگار مانده است. ایشان دو اثر ارزنده نیز به نام‌های «صحیفه سجادیه» و «رساله حقوق» دارند که دریایی است از حقایق الهی، مکارم اخلاقی و معارف انسانی و عمدتا در قالب دعا بیان شده است.
رساله حقوق مشتمل بر حقوق متقابل افراد با یکدیگر، و نیز حق خداوند بر آنان و حقوق اعضا مختلف بدن است.
انتهای پیام/ا