مختاری مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه صنعتی شریف در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درخصوص تمایل شرکت‌های داخلی برای خرید از شرکت‌های خارجی به جای همکاری با دانشگاه‌های صنعتی کشور، گفت: یکی از دلایل مهم ترجیح شرکتها بر خرید خارجی در زمانی که تحریم نیست آسان بودن است. به عنوان مثال خرید از شرکتها و تولید کننده‌های خارجی در زمان کمتری می‌تواند اتفاق بیفتد. شرکت‌های خارجی محصولات آماده فروش دارند و به دلیل تجربه طولانی در ساخت و فروش و داشتن بازار بزرگ، دارای تجهیزات با کیفیت قابل اتکاء هستند؛ این در حالی است که اگر همان محصول با تکنولوژی مشابه بخواهد در داخل کشور تولید شود، ایجاد دانش فنی آن زمان‌بر خواهد بود.
او افزود: این مسئله به ویژه در سال‌های اخیر که عمر مدیریت در کشور کوتاه شده است، بیشتر خود را نشان می‌دهد، به این معنا که مدیران ترجیح می‌دهند در مدت مدیریت خود نتایج فعالیت‌شان را ببینند. مثلا اگر شما طرحی در دست داشته باشید و بگویید این طرح ممکن است چند سال طول بکشد، معمولا مورد توجه قرار نمی‌گیرد. اصولا بر اساس این منطق، علاقه زیادی در بخش مدیریت کشور برای انجام فعالیت های دراز مدت مشاهده نمی‌شود. بنابراین یکی از مواردی که می تواند به افزایش تولید داخل کمک کند، افزایش عمر مدیریتی مدیران صنایع و شرکت هاست.
مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه صنعتی شریف هزینه به ظاهر کم را عامل دیگری بر رجوع صنایع به شرکت‌های خارجی عنوان کرد و گفت: هزینه‌های تحقیقات در شرکت‌های خارجی با سابقه تولید و فروش زیاد بر روی کل تولید پخش شده و بنابراین قیمت محصول حاضر در بازار به قیمتی رسیده که برای خریداران منطقی است. در حالی که در داخل کشور اگر قصد تولید محصولی را برای اولین بار داشته باشید، مجبورید هزینه تحقیقات و ایجاد تکنولوژی را در تولید در نظر بگیرید که این افزایش هزینه در نمونه‌های اولیه و در تولید با تعداد کم توجیه منطقی می‌تواند نداشته باشد. البته در دراز مدت با افزایش تعداد متقاضیان و بزرگ شدن بازار فروش این سرمایه گذاری توجیه اقتصادی پیدا می‌کند. ولی مدیری که عمر مدیریت و بودجه در اختیار محدودی دارد برای تهیه تجهیزات مورد نظر خود به خرید خارج متمایل می شود. به هرحال نقطه سر به سر تولید یعنی زمانی که هزینه‌های انجام شده برای تولید تمام شده و سودآوری شروع می شود، اصولا شاخص مهمی در ساخت و تولید کلیه شرکتها چه داخلی و چه خارجی است.
مختاری ادامه داد: این مسئله با توجه به اینکه یک زنجیره اطلاعاتی درست از تولید و مصرف در داخل کشور در دسترس نیست نمود بیشتری می‌یابد. در برخی موارد ممکن است برای شرکتی که تعداد کمی از یک محصول را لازم دارد توجیه پذیر نباشد که بخواهد هزینه تحقیقات و تولید دانش فنی را هم بپردازد. بنابراین یکی دیگر از مواردی که می تواند به افزایش تولید داخل کمک کند، وجود یک بازار متمرکز به جهت تجمیع نیازها در کشور است تا با بزرگ شدن بازار سرمایه گذاری تولید توجیه پذیر شود. در بسیاری از موارد با تغییرات کوچک طراحی در یک محصول می‌توان محصولات دیگری که در صنایع دیگر قابل استفاده است ایجاد کرد. اگر در داخل کشور تجمیع نیازها صورت بگیرد در آن صورت آن سازندگان داخلی می‌توانند هزینه‌های تحقیقات و تولید دانش فنی را به نوعی بین مشتریان بیشتری تقسیم کرده و هزینه محصول برای مشتری را پائین بیاورند.
او با اشاره بر سهولت خرید ارزی در قیاس با خرید ریالی در بعضی موارد تصریح کرد: نکته دیگر این است که خرید ارزی برای برخی از شرکت‌های داخلی آسانتر از خرید ریالی است. البته این مساله در سال‌های اخیر به دلیل تغییراتی که در نرخ ارز ایجاد شده از یک طرف کمتر شده ولی از طرف دیگر به علت سختی انتقال ارز به داخل کشور و همچنین کمبود نقدینگی ریالی در کشور به دلیل کنترل تورم طرفدار پیدا کرده است. در رابطه با سهولت خرید ارزی در مقایسه با خرید ریالی مساله دیگری نیز وجود دارد و آن وجود آئین نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و قوانین سخت و دست و پاگیری است که در مسیر خرید داخلی وجود دارد، به عنوان مثال اگر یک سازمان یا شرکت داخلی بخواهد محصولی را که یک شرکت خارجی تولید می کند و در داخل کشور تنها یک نماینده رسمی دارد تهیه کند به راحتی می‌تواند این خرید را بدون انجام تشریفات مناقصه و به دلیل آنکه نمونه آن محصول در داخل کشور نیست از شرکت خارجی خرید کند. حال اگر همان شرکت یا سازمان بخواهد محصولی را که در داخل کشور تولید می‌شود خریداری کند دیگر قادر به ترک مناقصه نبوده و بایستی حداقل از سه شرکت داخلی دعوت به عمل آورده و از میان آنها با توجه به قیمت و کیفیت محصول پیشنهادی یک شرکت را انتخاب کند ضمن اینکه در این پروسه ارزیابی فنی-اقتصادی همیشه حرف و حدیث وجود دارد. در این زمینه افزایش تولید داخل مستلزم بازنگری و ساده سازی فرآیندهای خرید داخل است.
مختاری اظهار کرد: مسئله بعدی بحث مسئولیت‌هاست. در بسیاری موارد به‌ویژه در خرید تجهیرات حساس بحث کیفیت و استاندارد محصول موردی است که همیشه می‌تواند فصل‌الختام باشد و کمتر کارشناس و مدیری است که در شرایط فعلی کشور حاضر باشد ریسک استفاده از یک محصول داخلی که استاندارد بین‌المللی را اخذ نکرده بپذیرد و البته در این زمینه کوتاه بودن عمر مدیریتی نیز بی‌تاثیر نیست. شرکت‌های خارجی به دلیل توانائی مالی و داشتن بازار بزرگ می‌توانند هزینه‌های اخذ استانداردهای لازم را پرداخت کنند. البته در این زمینه نبود تحریم برای این شرکتها هم امکان اخذ استانداردها را فراهم می‌کند. اما در داخل کشوری مانند کشور ما به‌خصوص در شرایط فعلی که تحت تحریم نیز هستیم، وقتی محصولی ساخته می‌شود یا گرفتن استانداردهای بین‌المللی امکان‌پذیر نیست و یا اگر هم امکان پذیر باشد، هزینه ارزی بسیار بالایی دارد که برای سازنده توجیه اقتصادی پیدا نمی‌کند. در این زمینه نیز با تجمیع نیازها و ایجاد سیستم اطلاعاتی مناسب بازار و استفاده از مدیران مسولیت و ریسک پذیر می‌توان به تولید داخل کمک کرد. البته استفاده از مراکز علمی معتبر نظیر دانشگاه صنعتی شریف در این زمینه می‌تواند هزینه‌های ریسک مدیریتی را کاهش دهد. دانشگاه می‌تواند با توجه به دانش فنی بالا و شناخت فناوری و با استفاده از روش‌های علمی جایگزین مسئله استانداردسازی در این شرایط را تا حدود قابل قبولی حل کند.
بیشتر بخوانید: افزایش پرشتاب فناوری در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور
او در ادامه درباره میزان ارتباط دانشگاه‌ها با صنایع بیان کرد: در حال حاضر ارتباط دانشگاه‌ها با صنعت توسعه یافته و بسته به توانمندی‌ها و نیازها، دانشگاه‌ها و صنایع توانسته‌اند به فهم مشترک خوبی برسند. این مسئله به‌ویژه با وجود تحریم‌ها و بسته شدن درهای خرید خارجی طبیعتا فرصت‌های زیادی را نیز ایجاد کرده است.
مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه شریف در رابطه با همکاری این مجموعه با صنعت تصریح کرد: دانشگاه شریف در حوزه ارتباط با صنعت، طی سالیان متوالی با فاصله زیادی نسبت به سایر دانشگاه‌ها پیشتاز بوده است. این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از جمله آنها می توان به برنامه ریزی و سرمایه گذاری بر درآمدزایی از طریق قراردادهای پژوهشی و فناورانه و نه صرفا آموزش اشاره کرد. این باعث شده بنیه پژوهشی و فناورانه دانشگاه شریف بهتر از سایر دانشگاه‌ها تقویت شود. علاوه بر این، تلاش دانشگاه شریف همیشه این بوده تا مسیر ارتباط دانشگاه با صنعت را علیرغم وجود قوانین دست و پا گیر هموار کند. ارتباط تنگاتنگ بخش‌های مختلف و همراهی مدیریت کلان دانشگاه با اهداف پژوهش‌های کاربردی و فناورانه کشور سبب شده تا این دانشگاه در این راه همواره پیشتاز باشد.
مختاری در پایان یادآور شد: اگرچه دانشگاه شریف در مقیاس داخلی در حوزه ارتباط با صنعت بسیار خوب عمل کرده، اما با توجه به توانمندهای موجود در دانشگاه و نیازهای فراوان صنعت هنوز تلاشهای زیاد دیگری باید صورت پذیرد.
انتهای پیام/