به گزارش گروه بینالملل باشگاه خبرنگاران جوان، روزنامه اینترنتی رأی الیوم در مقالهای به قلم عبدالباری عطوان نوشت: همان طور که سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه سعودی در سخنرانی روز پنجشنبه خود درباره خطرات ویروس کرونا گفت عربستان تنها کشوری نیست که طی روزهای آینده با شرایط دشواری مواجه خواهد شد بلکه همه کشورهای حاشیه خلیج فارس و دیگر کشورهای عربی هم با این مشکلات مواجه خواهند شد؛ زیرا این ویروس را میتوان در چارچوب اسلحه کشتار جمعی برشمرد و هر احتمالی درباره نتایج خطرناک آن وجود دارد.
سخنرانی کوتاه و پنج دقیقهای پادشاه سعودی هیچ چیز جدیدی جز لحن بدبینانه درباره آینده نداشت. وی به جنگ نفتی ریاض علیه روسیه، بازداشت ۲۰ تن از شاهزادگان و از همه مهمتر برادران کوچکترش احمد بن عبدالعزیز و محمد بن نایف ولیعهد سابق و همچنین کسری شدید بودجه سعودی نپرداخت.
سخنرانی پادشاه سعودی در این برهه زمانی از چند بُعد اهمیت دارد؛ نخست پادشاهی وی، دوم پیامش خطاب به ملت عربستان و سوم پیام او به کشورهای منطقه و جهان.
بیشتر بخوانید: دستگیری و ترور، تقلای بنسلمان برای حفاظت از تاج و تخت
عربستان با بحرانهای متعددی مواجه است که زمینه را برای ترویج شایعات فراهم میکند که نزاع شدید در خاندان آل سعود بر سر قدرت، افزایش مخالفت با حکومت بن سلمان و تسلط او بر همه موسسات حکومتی و سیاستهای بی پروای وی مهمترین آنهاست. جدیدترین سیاستهای نسنجیده بن سلمان، بر اساس گزارشهای غربی بازداشت رقبای خود یعنی شماری از شاهزادگان و بیش از ۲۰۰ مسئول و تاجر به اتهام فساد و ورود به جنگ نفتی علیه روسیه بود؛ آن هم در زمانی نادرست یعنی زمانی که به سبب کاهش تقاضای جهانی بر اثر شیوع ویروس کرونا، قیمت آن کاهش یافته است.
از سوی دیگر، نباید فراموش کرد که جنگ یمن به نفع جنبش انصارالله به پایان خود نزدیک میشود و دولت (مستعفی) در حال از دست دادن مشروعیت خود است که ریاض از پنج سال پیش میخواست قدرت را به این دولت بازگرداند. این در حالی است که این اتفاق نیفتاده است. به ویژه پس از سقوط استان الجوف که هم مرز با عربستان است، شاید هرگز این اتفاق نیفتد.
شاید هدف از سخنرانی پادشاه سعودی در این برهه زمانی، در ابتدا اطمینان خاطر دادن به شهروندان عربستانی مبنی بر سلامت وی و تأکید بر نادرستی شایعات در خصوص احتمال کناره گیری او از قدرت به نفع پسرش باشد. وی میخواست بر این موضوع تاکید کند که همچنان او به منزله مرجعیت قانونی حکومت سعودی است، به این امید که نگرانی حاکم بر این کشور و نگرانیهای اقتصادی و سیاسی درباره آینده سعودی را به ویژه پس از انتشار دو گزارش درباره احتمال ورشکستگی سعودی کاهش دهد؛ نخست گزارش مجله تخصصی «اویل پرایس» در حوزه نفتی که پیش بینی کرد این ورشکستگی طی سه سال اتفاق خواهد افتاد. در دومین گزارش، صندوق بین المللی پول با احتیاط بیشتر اعلام کرد احتمالا عربستان سعودی سال ۲۰۳۴ به سبب کاهش گسترده تقاضای نفت با ورشکستگی روبهرو میشود.
بحران واقعی فراروی همه کشورهای عربی مرحله پس از کروناست؛ به طوری که هیچ کس نمیتواند پیش بینی کند منطقه و جهان در چه شرایطی خواهد بود. جنگ نفتی کنونی بر کشورهای حاشیه خلیج فارس تأثیر خواهد گذاشت و احتمالا مصر وارد جنگ بر سر آب به سبب سد النهضه شود؛ سدی که احداث آن طی چند ماه تکمیل خواهد شد. بعید نیست که کشوری مانند قطر زیر فشارهای مالی و سیاسی گسترده ناشی از تحریمها و همچنین برگزاری رقابتهای جام جهانی فوتبال قرار گیرد. همین موضوع درباره نمایشگاه اقتصاد جهانی اکسپو که قرار است اکتبر در دبی برگزار شود، گفته میشود؛ نمایشگاهی که چه بسا به تأخیر بیفتد یا حتی لغو شود.
اوپک با زیان بیش از ۴۵۰ میلیارد دلاری به سبب جنگ نفتی مواجه شد؛ جنگی که بن سلمان به راه انداخت و طی آن، برخی کشورهای عربی مانند الجزایر، لیبی به عربستان، کویت و امارات پیوستند. قطر از این اقدام عقب نشینی کرد و پادشاهی عمان هم ترجیح داد خارج از میدان بایستد.کشورهای عربی مهمترین قربانیان این جنگ نفتی هستند؛ به ویژه کشورهایی مانند الجزایر، پادشاهی عمان و بحرین که صندوقهای حاکمیتی ندارند و همچنین لیبی به سبب به سرقت رفتن بیشتر ذخایر مالی آن از طریق فساد، به شدت تحت تأثیر این جنگ قرار خواهند گرفت.
پادشاه سعودی از روزهای دشوار به سبب کرونا خبر داد و ما از روزهای دشوارتر به سبب کسری بودجه، افزایش مالیات، افزایش هزینههای خدمات، افزایش میزان بیکاری، کاهش سطح زندگی، افزایش قیمتها و به عبارتی دیگر آغاز ریاضت اقتصادی و شکست در تلاشها برای متنوع کردن راههای کسب درآمد و یافتن جایگزین برای درآمدهای نفتی سخن میگوییم و در برخی مواد استثنائی مشخص، احتمال ناآرامیهای داخلی نیز وجود خواهد داشت.
انتهای پیام/