به گزارش
گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از
زنجان، گردشگری مجازی این روزها در اقصی نقاط کشور کم و بیش فراهم شده و مسافرت مجازی راه حلی است که در شرایط کنونی می‌تواند از سوی گردشگران در اولویت قرار گیرد.
سفر به شهرهای قشنگ و دیدن آثار تاریخی برجای مانده از نیاکانمان حتی اگر به صورت مجازی باشد خالی از لطف نیست.
در روزهای کرونایی که رعایت بهداشت فردی و گروهی بیشتر خود را نمایان می کند باید گفت رعایت بهداشت و نظافت همواره در نزد ایرانیان اهمیت ویژه ای داشته است و مکانی که در دنیایی مجازی به تماشای آن دعوتید گواه این ادعاست.
رختشویخانه زنجان
از هر زنجانی آدرس مکان‌های دیدنی و گردشگری این شهر را پرس و جو کنی بدون شک رختشویخانه جزو اولین گزینه‌های پیشنهادی برای شما خواهد بود.
رختشویخانه در یکی از محله‌های قدیمی شهر زنجان به نام عباسقلی خان و در خیابان سعدی در مقابل خیابان ۷ تیر واقع شده است.
وارد این مکان که می‌شوی انگار به قلب تاریخ سفر کردی مکانی آرامش بخش و سندیست در درجه اول بر جایگاه بهداشت در نزد مردم ا ین خطه از سرزمین ایران و دوم بر توجه به آسایش بانوان در رتق و فتق امور منزل در نزد زنجانی ها.
در بدو ورود به این مکان با المان‌های که به عنوان نماد بانوان زنجانی هستند روبرو می‌شوی که تو را هر چند لحظاتی کوتاه مسافر آن دوران زنجان می‌کنند.
رختشویخانه زنجان در گذشته محلی بوده است که بانوان شهر لباس و رخت خود را در آن محل می‌شسته‌اند، چنین کاربری برای یک بنای عمومی در جهان بی نظیر است.
آوای زندگی در رختشویخانه زنجان
محمدی پور کارشناس میراث فرهنگی در گفتگو با خبرنگار
گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از
زنجان،احداث بنای رختشویخانه را محصول دغدغه مردی می‌داند که روز گاری شهردار زنجان لقب گرفت .
او می‌گوید:علی اکبر توفیقی شهردار وقت زنجان بانی بنا‌های عام المنفعه‌ای همچون رختشویخانه، میدان انقلاب، کشتارگاه زنجان و احداث نخستین مدرسه توفیق در محله سرچشمه زنجان و سایر بنا‌ها است.
او می‌گوید: در خاطرات این شهردار آمده است وقتی به کنار زنجان رود می‌رفتم و مادران و بانوان جوان شهرم را می‌دیدم که در سوز و سرمای زنجان چگونه یخ‌ها را می‌شکنند و ظروف و رخت‌های خود را می‌شویند احساس وظیفه می‌کردم که باید کاری انجام دهم تا اینکه فکر ساختن چنین بنایی به ذهنم خطور کرد.
او ادامه می‌دهد: این بنا جنبه عام المنفعه داشته و بدون دریافت پولی در تمام مدت شب و روز در اختیار شهروندان بوده است سرپرست رختشویخانه توسط رئیس بلدیه گمارده می‌شد.
محمدی پور ادامه می‌دهد: این بنا عام المنفعه به شمار می‌آید و در سال ۱۳۴۵ (ه. ق) توسط دو برادر به نام‌های مشهدی اکبر (معمار) و مشهدی اسماعیل (بنا) ساخته شده است.
ویژگی‌های بنا
این بنا در یک محل شلوغ و در قلب شهر زنجان معروف به بابا جامال چوقوری (گودال بابا جمال) احداث شده است که امروزه خیابان سعدی به فاصله یکصد متری از سمت غربی آن می‌گذرد و از طریق کوچه فرهنگ به ساختمان رختشویخانه دسترسی دارد و آب مجموعه از قنات قلعچه حاجی میربهاء الدین تأمین می‌شده است.
رختشویخانه مخزنی به طول ۱۷ متر، عرض ۵٫۱ متر و ارتفاع ۸ متر دارد که با سه واحد پوشش طاق و تویزه بر روی جرز‌ها و دیوار‌ها سقف شده است. تا ارتفاع چهار متری دیواره‌های داخلی بنا به نحوی پوشیده شده است که امکان پر کردن آب تا آن سطح وجود دارد که اگر این اتفاق روی می‌داد امکان گنجایش ۷۴۰ مترمکعب در آن وجود داشته است.
فضایی از این مخزن به ساخت یک تراس اختصاص داده شده است که هنگام ایستادن در آن می‌توان به محل شست و شوی رخت‌ها تسلط کامل داشت.
این مکان برای اشراف کامل مدیریت به کسانی که در حال استفاده از آن بودند ساخته شده بود.
در این فضا برای شستشوی لباس‌ها و سایر وسایل چندین حوضچه سنگی ساخته شده که از طریق مجاری آب از مخزن اصلی تامین می‌شوند و فاضلاب حاصل نیز از طریق کانالی که در زیر پاشویه‌ها قرار دارد به بیرون بنا منتقل می‌شود. مجاری آب، حوضچه‌ها و پاشویه‌ها از سنگ‌های تراشیده ساخته شده است.
طراحی و اجرای فضای داخلی و اصلی رختشویخانه زنجان بسیار زیبا می‌باشد و سالن آن دارای یازده ستون است که به طور قرینه به دو قسمت تقسیم شده اند. فاصله ۱۱ ستونی که به طور قرینه سالن را به دو قسمت تقسیم کرده اند در جهت قرینه از چهار واحد حوضچه و مجاری آب در حد فاصل حوضچه‌ها تشکیل یافته و حدود آن را سنگ‌های حجاری شده از جنس تراورتن از یکدیگر مجزا می‌کند.
این فضا از سالنی به عرض نزدیک به ۱۴ متر و طول ۶۲ متر و مساحت زیربنای ۸۵۰ متر مربع برخوردار است.
حوضچه های باکاربردهای ویژه
فضای شستشو از ساخت و طراحی جالبی برخوردار است در این فضا برای شستشوی رخت‌ها و دیگر وسایل حوضچه‌های سنگی متعددی ساخته شده که از طریق مجاری آب از مخزن اصلی تغذیه می‌شوند و فاضلاب حاصل نیز از طریق کانالی که در زیر پاشویه‌ها قرار دارد به بیرون بنا منتقل می‌شود. مجاری آب، حوضچه‌ها و پاشویه‌ها از سنگ‌های تراشیده ساخته شده است.
محل شستشوی رخت به طور قرینه ازچهار واحد حوضچه و مجاری آب در حد فاصل حوضچه‌ها تشکیل یافته است. آب مورد نیاز ابتدا پس از عبور از یک مجرا به طول یک متر به حوض نخستین داخل شده و از سر ریز آن به حوض دومی سرازیر می‌شود.
در طرفین شرقی و غربی این حوض دو مجرای آب قرار گرفته تا انتهای سالن به حوض سومی که به قرینه حوض دومی ساخته شده، امتداد می‌یابد در وسط جبهه طولی این مجرا در هر طرف یک واحد حوض ایجاد شده به طوری که مجرای مورد بحث را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می‌نماید. در امتداد مجرای موصوف دو ردیف پاشور تعبیه شده که مجرای آب و حوضچه‌ها را بطور قرینه محاط می‌کند از این رو به طور کلی محل شستشوی رخت به چهار قسمت تقسیم شده است.
ابتدای شستشو یعنی انتهای جریان آب، به عنوان حوضچه مخصوص لباس‌های بسیار آلوده و لباس‌های مربوط به افراد با امراض ساری مورد استفاده قرار می‌گرفته است مجرای آب واقع در حد فاصل حوضچه دوم و سوم مخصوص لباس‌های نسبتاً تمیز و محل آبکشی و همچنین حوضچه چهارم مخصوص شستشوی ظروف آشپزخانه و بالاخره حوضچه آخر (اولین حوض از حرکت آب) محل آب تمیز و خوراکی بوده است.
این بنا در دوره اخیر تعمیر و مرمت شده و به عنوان موزه مردم شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. رختشویخانه زنجان امروزه محل مناسبی برای آشنایی هرچه بیشتر علاقمندان به فرهنگ و آداب و رسوم مردم منطقه است. در این موزه می‌توانید با انواع و اقسام لباس‌های محلی، ابزار و وسایل و زیورآلات زنان و همچنین با صنایع دستی نظیر چارق زنجان آشنا شوید.
به گزارش خبرنگار
گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از
زنجان،
امیر ارجمند مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی زنجان گفت:
در سال ۹۸، سیصدهزار نفر از موزه‌ها و اماکن تاریخی و فرهنگی تحت پوشش اداره کل میراث و موزه‌های خصوصی زنجان بازدید کرده‌اند.
ارجمند افزود: آمار بازدید اماكن تاریخی و باستانی كشور به ویژه موزه ها در سال ۹۸ افزایش چشمگیری داشته است.
او گفت: بیشترین میزان آمار متعلق به گنبد سلطانیه ، غار کتله خور، موزه مردان نمکی و رختشویخانه زنجان می باشد.
ارجمند اضافه کرد:با توجه به شیوع ویروس کرونا و ضرورت خودداری از سفر در شرایط کنونی کشور، استفاده از ظرفیت‌های فضای مجازی و سفر مجازی مناسب‌ترین راه برای آشنایی هم‌وطنان با جاذبه‌های گردشگری و تاریخی مناطق مختلف به شمار می‌رود.
او گفت:در همین زمینه نوروز امسال طرح تور مجازی بازدید از جاذبه‌های شاخص تاریخی و گردشگری استان در قالب بیش از ۲۰ اثر شاخص تاریخی و گردشگری اجرا شد.
گزارشی از زهرا نصیری
انتهای پیام/ن