به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ، جنگل‌ها به عنوان یکی از مهمترین سامانه‌های حیات بخش نقش مهمی در ایجاد آسایش و رفاه جوامع بشری دارند، چرا که در کنار حفظ محیط زیست و اکوسیستم می‌توان از آنها بهره برداری اقتصادی نیز برد.
استان ایلام نیز با داشتن ۶۵۰ هزار هکتار جنگل ۴.۵ درصد از جنگل کشور را به خود اختصاص داده است، ویژگی و تنوع گونه‌های گیاهی استان ایلام در جنوب غربی کشور به گونه‌ای است که این استان را به نام عروس زاگرس معرفی کرده است.
عمده قالب جنگل‌های استان ایلام گونه بلوط است با قدمت چند هزار ساله که کهنسال‌ترین بلوطستان جهان شناخته می‌شوند، درختانی با طول عمر ۶۰۰ تا ۷۰۰ سال که گاه ارتفاعشان تا ۱۵ متر هم می‌رسد و نقش مهمی در تصفیه هوا و سایه افکنی دارند اما متاسفانه در یک دهه اخیر شرایط خشکسالی، آتش‌سوزی، ریزگرد، آفت و امراض، بهره برداری بی رویه و... بلای جان عروس زاگرس شده و آن را با تهدید جدی مواجه کرده است، موضوعی که ضرورت برنامه‌ریزی و ایجاد ساز و کار مناسب برای احیای جنگل‌ها در این استان را دو چندان می‌کند.
رضا احمدی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام در گفت وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ،به اهمیت حفظ و احیای جنگل‌های استان ایلام اشاره کرد و گفت: بر اساس تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده هر هکتار جنگل بلوط می‌تواند ۲.۵ تن ریزگرد را تصفیه نماید که نشان از قدرت این درخت در پاکیزگی محیط زیست و اکوسیستم دارد.
او ادامه داد: جنگل‌های استان ایلام در کنار فواید زیست محیطی که دارند نقش مهمی در توسعه اقتصادی دارند چرا که با بهره‌برداری اصولی از آنها در سال جاری بیش از ۶۶ هزار تن از انواع محصولات به ارزش اقتصادی یکصد و۹۰ میلیارد تومان برداشت شده است.
اما جدای از اینها جنگل‌ها به علت ویژگی‌های متعددشان نقش مهمی در جلوگیری از فرسایش خاک، ساماندهی چرخه آب، تلطیف و پالایش هوا، حفظ زیستگاه‌های جانوری، منظرگاه‌های تفرجی و تفریحی و تامین اکسیژن دارند که در کشورمان به تنهایی ۶۵ درصد آب شیرین را تامین می‌کنند.
حال ضرورت احیاء و توجه جدی به جنگل‌ها و مراتع استان ایلام زمانی جدی می‌شد که ۲۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های این استان به خشکسالی و ۱۵ درصد کل آن نیز به بیماری لورانتوس مبتلا می‌گردد، موضوعی که سبب پای کارآمدن سازمان‌های جهانی، ملی و استانی برای احیای این جنگل‌ها می‌شود چرا که منابع طبیعی مسئله جهانی است و مرز نمی‌شناسد.
رضا بیانی مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ،گفت: در سال جاری و در راستای توسعه و حفظ منابع طبیعی ، در بیش از ۱۸ هزار هکتار از عرصه‌های طبیعی کشور جنگل‌کاری صورت گرفته که ایلام با احداث حدود ۱۰ هزار هکتار آن ، استان پیشرو در ایجاد جنگل شناخته می‌شود.
او با بیان اینکه کشور ما در نواحی خشک و نیمه خشک با پوشش کم جنگل قرار دارد، تاکید کرد: با توجه به ظرفیت‌های موجود کشور و برنامه‌های در دست اقدام ، می‌توانیم از کشور‌هایی با پوشش کم جنگلی خارج شویم.
باتوجه به اینکه مناطق جنوب و جنوب غربی استان از کانون های مستعد ریزگرد بشمار می روند ، اجرای طرح جنگل کاری در این مناطق باعث تثبیت خاک و زیست بوم های گیاهی و جانوری شده تا سدی محکم در مقابل ریزگردها باشد ، موضوعی که در استان به خوبی طرح کاشت نهال و اجرای جنگل کاری در آنها به خوبی اجرا شده است .
طاهری مدیرمنابع طبیعی شهرستان مهران در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ، با اشاره به کاشت نهال در سطح دشت های این شهرستان گفت: گونه‌های مقاوم و سازگار منطقه از جمله صمغ، اكاسيا، مورد، بنه، آكاليپتوس و كنار در سطح بیش از ۲۸ هزار هکتار از اراضی این شهرستان جنگل کاری شده است .
طاهری با بیان اینکه این طرح در راستای بیابان زدایی و از محل اعتبارات ملی اجرایی شده ، افزود: با اجرای برنامه های در دست اقدام در حال توسعه جنگل در این مناطق به حجم ۳۸ هزار هکتار تا پایان سال ۹۹هستیم که می تواند سدی محکم در مقابل ریزگردهای محلی این منطقه باشد.
او ادامه داد: اکنون و با تلاش شبانه روزی کارکنان این اداره روزانه بیست هزار هکتار از اراضی شهرستان جنگل کاری می شود که می تواند نوید بخش آینده ای روشن برای این شهرستان باشد .
اما باید توجه داشت که رسیدن به این هدف نیازمند برنامه‌ریزی‌های دقیق و احداث زیرساخت‌هایی است که بتواند به عنوان نیرویی محرکه در این مسیر یاری گر محیط‌بانان و سازمان‌های دوستدار محیط زیست باشد.
موضوعی که به نظر می‌رسد در استان ایلام با مطالعه دقیق، تدوین برنامه‌های کوتاه و بلند مدت، ساخت نهالستان در مناطق مختلف سردسیری و گرمسیر استان، شناسایی موقعیت‌های مناسب و چاله کنی اصولی در جهت حفظ و توسعه جنگل ، گامی موثر برداشته شده است.
فتحی معاون فنی منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ،با اشاره به برنامه‌های این اداره کل برای توسعه جنگل کاری در استان و حتی کشور، گفت: در مناطق مختلف استان ۱۰ نهالستان فعال داریم که در آنها ۶۵ گونه درختی و درختچه مقاوم و سازگار با آب و هوای استان کشت می‌شود.
او گفت: با برنامه‌های در دست اقدام و شناسایی ظرفیت‌های استان به دنبال تولید ۱۲ میلیون اصله نهال در سال ۹۸ هستیم.
اما در کنار تولید بالای نهال در استان، طراحی و ایجاد سامانه نهال از موضوعاتی است که می‌تواند بهره وری مناسب را به دنبال داشته باشد چرا که از طریق این سامانه می‌توان زمان مناسب کاشت نهال، آزمایشات آب و خاک، آزمایش قبل، حین و بعد از کاشت نهال را ثبت و با مطالعه، اندازه‌گیری دقیق و انجام آنالیز جامع به نتیجه مطلوب و مناسب تری دست یافت. سامانه ای که مسئولان از راه اندازی آن در آینده نزدیک خبر می دهند .
مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور با بیان اینکه نهالستان سردسیری ایوان یکی از بهترین و فعالترین‌ها نهالستان‌های کشور در تولید نهال است، از راه‌اندازی سامانه یکپارچه نهال خبر داد و گفت: در این سامانه علاوه بر نوع نهال، زمان کشت، رویش، الگو‌های مناسب کشت، کیفیت کشت و ... ثبت می‌شود.
او طراحی این سامانه را مختص نهالستان سردسیری شهرستان ایوان دانست و افزود: در این نهالستان که در زمینی به مساحت ۶ هکتار احداث شده ، سالانه بیش از پنج میلیون اصله نهال شامل نهال‌های: زاگرسی، بلوط، بنه و ارغوان کشت می‌شود که هیچ کجای کشور نظیر ندارد.
بیانی افزود: در کنار ثبت اطلاعات نهال، روش‌های کشت نهال نیز در این سامانه به ثبت خواهد رسید چرا که در استان ایلام روش‌هایی برای کشت نهال ابداع شده که علاوه بر افزایش مقاومت نهال موجب تأمین آب مورد نیاز آن و افزایش طرح‌های آبخیزداری در استان ایلام شده است.
در کنار اقدامات مهمی که در راستای توسعه جنگل کاری در استان ایلام صورت گرفته، طرح‌های آبخیزداری و آبخوانداری و از همه مهمتر ایجاد اشتغال پایدار برای اهالی منطقه ، از دیگر برنامه‌های منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام طی امسال بوده است.
احمدی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام با اشاره به اهمیت اشتغال در شرایط کنونی گفت: در طرح جنگل کاری این استان توانسته ایم برای یک هزار و ۳۰۰ نفر به طور مستقیم اشتغال ایجاد کنیم.
او افزود: این افراد نیرو‌های محلی و بومی هستند که در ۱۲ نهالستان استان ایلام مشغول به کارند.
احمدی به طرح‌های حوزه آبخیزداری نیز اشاره کرد و گفت: اجرای ۵۰ هزار هکتار طرح آبخیزداری، ۴۰۰ هزار متر مکعب عملیات سازه‌ای در ۲۲ حوزه آبخیزداری استان از دیگر اقدامات خوب این اداره کل در سال جاری بوده است.
اما این پایان کار نیست چرا که با توجه به ظرفیت‌های موجود و اقدامات صورت گرفته قرار است گامی بلند در جهت توسعه جنگل های کشور در سال ۹۹ برداشته شود .
بیانی مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از برنامه‌های سازمان منابع طبیعی برای اجرای طرح‌های جنگل‌کاری در سال آینده خبر داد و گفت: قرار است در سال ۹۹ بیش از ۳۰ هزار هکتار از عرصه های طبیعی کشور جنگل کاری شود .
او اعلام کرد : با توجه به پایین بودن سطح جنگل در کشور و دستورالعمل های نظام پایش ملی جنگل می بایست در راستای رسیدن به این هدف گام موثر برداشت .
بیانی با اشاره به نقش جنگل در روحیه ، نشاط و پوشش گیاهی اظهار کرد: هر هکتار جنگل علاوه بر ذخیره ۲۵۰۰ متر مکعب آب موجب کاهش دمای محیط اطراف به اندازه دو الی سه درجه سانتیگراد می شود .
اجرای طرح های جنگل کاری در مناطقی که کانون مستعد ریزگردها در کشور بشمار می روند می تواند در آینده نه چندان دور گامی موثر برای مقابله با بیابان ها و ایجاد اکوسیستم های جدید گیاهی و جانوری باشد .
حال با توجه به تجربیات موفق استان ایلام در زمینه کاشت نهال های بومی و سازگار با محیط زیست ، مسئولان کشوری می توانند با سرمایه گذاری در این استان و تکیه بردانش بومی محیط بانان منطقه ، گامی موثر در حوزه جنگل کاری و احیاء آن بردارند.
گزارشی از مسعود همتی
انتهای پیام/ه