به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان ، یکی از سخت‌ترین و در عین حال پر خطرترین جراحی ها، عمل قلب باز یا بای‌پس است. نوعی عمل جراحی قلب که با شکافتن قفسه سینه و جراحی روی ماهیچه‌های قلب، رگ‌ها یا دریچه‌های قلب و پیوند بخشی از یک رگ سالم (از پا گرفته می‌شود) به شریان کرونری مسدود شده قلب همراه است. بدون شک طی چنین عمل بزرگی بر روی حیاتی‌ترین اندام بدن احتمال بروز عوارضی، چون ابتلای فرد به عفونت زخم قفسه سینه، سکته قلبی یا سکته مغزی، ضربان نامرتب قلب، نارسایی کلیوی و ریوی و مشکلات تنفسی افزایش می‌یابد، اما با وجود پیشرفت‌های تخصصی پزشکی به‌ویژه در حوزه قلب در کشور ما و نیز در سراسر دنیا احتمال عدم موفقیت این نوع جراحی بسیار کاهش یافته است.
با این حال، مراقبت‌های پس از جراحی بای‌پس قلب همچنان از اهمیت ویژه‌ای در روند بهبود کامل بیمار برخوردار است. از این رو، پای صحبت‌های دکتر علی دباغ، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و فوق تخصص بیهوشی قلب نشسته‌ایم تا از مراقبت‌های بعد از عمل جراحی قلب بیشتر بدانیم.
وقتی بیمار پس از جراحی عمل قلب باز بخواهد بیمارستان را ترک کند، تیم درمانی معالج وی دستور‌العمل‌هایی را درباره نحوه خود مراقبتی بیمار ارائه می‌کند که بر مراقبت از زخم‌های ناشی از جراحی، استراحت کافی، دوری کردن از فعالیت‌های فیزیکی و پرهیز از استرس به‌شدت تاکید دارد. به‌ویژه آن که معمولا دوران نقاهت و بهبود پس از جراحی حدود شش تا ۱۲ هفته به طول می‌انجامد که این حداقل میزان مورد نیاز برای درمان و برگشت به حالت عادی استخوان جناغ سینه بیمار خواهد بود.
عوارضی که باید انتظارش را داشته باشید
به گفته دکتر دباغ، درد بعد از عمل قلب باز چه در قفسه سینه یا در کسانی که از پایشان رگ درآورده‌اند قابل انتظار است. همچنین احتمال بروز اختلالات خواب و نفس تنگی نیز ممکن است؛ البته اگر تنگی نفس با درد قفسه باشد باید به‌سرعت تحت بررسی پزشکی قرار بگیرد.
این فوق‌تخصص بیهوشی می‌افزاید: عوارض احتمالی قلبی - ریوی، لخته شدن خون، درد و عفونت محل عمل از عوارض احتمالی است که البته معمولا در درصد کمی از بیماران اتفاق می‌افتد؛ یعنی باید در نظر داشت اختلالات انعقادی خونریزی‌دهنده ممکن است اتفاق بیفتد. برای پیشگیری از چنین عوارضی ویزیت‌های مرتب، به‌خصوص در هفته‌های اول پس از جراحی باید صورت بگیرد.
نباید‌های پس از بای‌پس
در دوره نقاهت پس از جراحی بای‌پس قلب باید از کار‌های فیزیکی که نیاز به زور و انرژی زیاد یا معمولی دارند، اجتناب شود. همچنین تا زمانی که پزشک معالج اجازه ندهد، بیمار نباید رانندگی کند.
به گفته دکتر دباغ، بیمار بین سه تا شش‌ماه پس از جراحی باید از انجام کار‌های سنگین، مسافرت یا ارتباط زناشویی پرهیز یا این کار‌ها را با احتیاط کامل انجام دهد؛ چونهر نوع فعالیتی که با مصرف اکسیژن توسط عضله قلب صورت می‌گیرد، ممکن است با بازتوانی‌هایی برای قلب همراه باشد و باید نسبت به انجام آن احتیاط‌های لازم صورت بگیرد. وی تاکید می‌کند: مسافرت این دسته بیماران نیز باید با همراه داشتن مقدار کافی از دارو‌های مصرفی روزانه و نیز دقت لازم در آزمایش‌های انعقادی خون صورت بگیرد. همچنین بیمار باید مطمئن باشد به مقصدی که سفر می‌کند و در مسیر رفت و برگشت، دسترسی به خدمات اولیه اورژانسی برای بیمار قلبی وجود دارد.
خداحافظی با دود و استرس
این متخصص با تاکید بر این‌که استرس، بلند کردن اجسام سنگین و مصرف سیگار برای فرد بعد جراحی قلب باز بسیار آسیب رسان است، اظهار می‌کند: این افراد از نظر فیزیکی و توان قلب باید از استرس و بلند کردن اجسام سنگین امتناع کنند.
انجام جراحی قلب و باز کردن قفسه سینه منجر به آن می‌شود که مکانیسم‌های احتمالی آسیب ریوی فعال شود، پس باید از کشیدن سیگار، قلیان و تریاک خودداریشود.
دکتر دباغ اضافه می‌کند: ورزش‌های خیلی سبک مثل شنا و پیاده روی سبک در هفته‌های اول با یک همراه صورت می‌گیرد و با احتیاط‌های لازم توصیه می‌شود.
صبوری برای جوش خوردن جناغ سینه زخم محل جراحی روی جناغ سینه، بزرگ محسوب می‌شود و تا چند هفته باید تحت مراقبت باشد. به همین دلیل، هرگونه قرمزی، سرخی، گرمی محل زخم و ترشحات بی‌رنگ، آبکی و رنگ‌دار نیازمند بررسی فوری پزشک جراح است. به‌علاوه نحوه استحمام در هفته‌های اول پس از جراحی قلب باز باید با مراقبت از محل زخم با پانسمان‌های محافظ در برابر آب صورت بگیرد.
به گفته دکتر دباغ، جوش خوردن جناغ سینه ممکن است شش ماه تا یک سال طول بکشد و اگر رعایت‌های لازم تا رسیدن به این مرحله صورت نگیرد ممکن است احتیاج به جراحی مجدد باشد. وسایل مراقبت از قفسه سینه به تشخیص پزشک نیز کمک خوبی است. همچنین برای بهره‌گیری از مانور‌های لازم برای کمک به جوش خوردن جناغ سینه باید از طریق پزشک معالج تصمیم گرفته شود. بی‌شک هر نوع احساس لق بودن جناغ سینه، سرخی، درد بیش از حد وقرمزی اطراف محل زخم باید مورد رسیدگی قرار بگیرد.
منبع: جام جم
انتهای پیام/