دیالی از معدود استان‌های مختلط عراقی است که علاوه بر شیعه و اهل سنت دارای دو قومیت بزرگ کرد و عرب بوده و این درحالی است که در پنج استان مرزی دیگر چنین ترکیب جمعیتی وجود ندارد.
دو استان سلیمانیه و اربیل کاملا استان‌های کردنشین هستند و در مقابل واسط، میسان و بصره استان‌های شیعه نشینند و به استثنای واسط که شیعیان کرد موسوم به «کرد‌های فیلی» در جوار با مرز‌های ایران سکنی دارند، بقیه همگی شیعیان عرب هستند.
از زمانی که آمریکایی‌ها عراق را اشغال کردند، دیالی تبدیل به مکانی برای تروریسم شد و «ابومصعب الزرقاوی» سرکرده گروه تروریستی «توحید و جهاد» در ۷ ژولای ۲۰۰۶ (۱۷ خرداد ۸۵) در منطقه «هب هب» از توابع دیاله کشته شدند.
در طول سال‌های اشغال (۲۰۰۳ تا ۲۰۱۱) همواره دست‌های پنهان کوشیده تا تروریسم را از مناطق غربی عراق که در آن برهه در استان‌های الانبار، صلاح الدین و نینوا فعالیت داشتند به سمت استان دیالی سوق دهند و کشته شدن الزرقاوی در همین راستا دلیلی گویا بر این ادعا است.
بعد‌ها که گروه تروریستی داعش در موصل مرکز استان نینوا در ۱۰ ژولای ۲۰۱۴ (۲۰ خرداد ۹۳) اعلام موجودیت کرد، به سرعت هجوم خود را به سمت دیالی آغاز کرد.
اگر حضور به موقع نیرو‌های مقاومت اسلامی و هوشیاری و سرعت عمل سریع جمهوری اسلامی ایران در آن برهه نبود، داعش می‌کوشید که از طریق دیالی به داخل خاک ایران نفوذ کند.
گرچه برخی از گروه‌های سازمان یافته تروریستی در طول سال‌های اخیر از طریق استان‌های کردنشین شمال عراق، نفوذ‌هایی به داخل خاک ایران داشته اند که عموما با برخورد به موقع نیرو‌های مرزبانی و سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران مواجه شده اند، اما این استان‌ها همواره از امنیت پایدار و نیرو‌های امنیتی منظم برخوردار بوده اند.
استان دیالی به دلیل تداخل دو نظام اداری دولت مرکزی و دولت اقلیم کردستان عراق و تقسیم اداری آن بین کرد‌ها و دولت مرکزی، امنیت و ثبات آن تحت تاثیر قرار گرفته است.
با وجود اینکه دولت عراق همواره برای ایجاد نظم و آرامش در این استان تلاش کرده، اما این دست‌های پنهان تاکنون اجازه نداده اند که شرایط و زندگی عادی به این استان برگردد.
این در حالی است که دیالی یکی از حاصلخیزترین استان‌های عراق از حیث کشاورزی، باغ‌ها و نخلستان‌ها است و تعدادی از میادین مهم نفتی مثل منطقه «نفت خانه» در آن واقع شده و علاوه بر اینها، «خسروی» (منذریه) قدیمی‌ترین گذرگاه مرزی رسمی بین ایران و عراق است.
با وجود تلاش مشترک دولت‌های ایران و عراق برای گشایش گذرگاه خسروی، اما دست‌های پنهان همواره با ایجاد ناآرامی مانع بازگشایی آن شده و گذرگاه مرزی «سومار» (مندلی) نیز که همین یکسال اخیر گشایش یافت، به دلیل همین شرایط، بار دیگر بسته شد.
مناطق نزدیک به مرز‌های جمهوری اسلامی ایران مانند مندلی، «مقدادیه» و نفت خانه در طول هفته‌های اخیر همزمان با تشدید اعتراضات مردمی در بغداد و استان‌های جنوب و مرکز عراق، شاهد فعالیت مجدد گروه تروریستی داعش بوده است.
پس مانده این گروه تروریستی در طول ۱۰ روز گذشته دستکم ۱۳ نیروی امنیتی از ارتش، الحشد الشعبی و پیشمرگ‌های کرد را به قتل رسانده و ۱۰ تن دیگر را زخمی کرده اند.
«حسین الکنانی» تحلیلگر سیاسی عراق در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا درباره دست‌های پنهان در ایجاد ناامنی دیالی خاطر نشان کرد که این دست‌ها نه تنها پنهان نیستند بلکه کاملا شناخته شده اند.
وی افزود که دیالی یکی از استان‌های بزرگ و راهبردی عراق است که دارای تنوع قومی و دینی است و بسیاری از داخل و خارج عراق به آن چشم طمع دارند.
الکنانی تاکید کرد که آمریکایی ها، احزاب کرد حاکم در اقلیم کردستان، برخی کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس و تعدادی از جریان‌های سیاسی داخلی در ایجاد ناآرامی و تحریک تروریست‌ها و نزاع‌های داخلی در آن دست دارند.
این تحلیلگر سیاسی اضافه کرد که آمریکایی‌ها از زمان سقوط رژیم صدام تا به امروز به این استان به عنوان گذرگاهی برای انتقال تروریسم به داخل ایران نگاه می‌کنند و تصورشان این است که دیالی می‌تواند محل نفوذ آن‌ها به جمهوری اسلامی ایران باشد.
به گفته وی، احزاب کرد حاکم در اقلیم کردستان عراق نیز همواره به بخش‌های شمالی این استان چشم طمع داشته و ناامنی و ناپایداری را در این استان به نفع پیشبرد طرح‌های خود برای تصرف بیشتر اراضی و الحاق آن به اقلیم کردستان عراق می‌دانند.
الکنانی اضافه کرد که وابستگی برخی جریان‌های تروریستی و خرابکار در این استان به کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی، امارات و قطر نیز بار‌ها مسجل شده است.
به گفته او، برخی از جریان‌های سیاسی نیز با هدف کوچ اجباری شیعیان از این استان از وجود ناامنی در این منطقه سود می‌برند و آن را تشویق می‌کنند.
وی با اشاره به چند مرحله عملیات امنیتی در یکسال اخیر در دیالی گفت که این عملیات‌ها برخلاف گذشته به تدریج در حال پاکسازی استان از وجود تروریسم و عوامل برهم زننده امنیت استان است.
به گفته الکنانی، عملیات جدید فقط به نیرو‌های الحشد الشعبی منحصر نمی‌شود بلکه به دلیل مساحت بزرگ عملیات و تداخل حوزه‌های عملیاتی، یگان‌های مختلفی از ارتش، پلیس و ... درآن مشارکت دارند.
وی اضافه کرد که در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد استان تحت کنترل نیرو‌های دولتی است و فقط برخی هسته‌ها و پس مانده‌های داعش هر از گاهی دست به حملات تروریستی می‌زنند.
عملیات گسترده نیرو‌های الحشد الشعبی از روز گذشته (شنبه) از سه محور در منطقه شهرستان مقدادیه در ۴۵ کیلومتری شمال شرق بعقوبه مرکز استان دیالی آغاز شده است.
«عدنان التمیمی» رییس شورای شهرستان مقدادیه نیز گفته است که این عملیات با مشارکت نیرو‌های ارتش، الحشد الشعبی و عشایر به علاوه پشتیبانی بالگرد‌های ارتش آغاز شده و هدف آن پاکسازی منطقه از وجود هسته‌ها و پس مانده‌های داعش است.
از طرفی «صادق الحسینی» رییس کمیته امنیت شورای استان دیالی گفته است که در این عملیات، ۱۳ نقطه هدفگذاری شده اند و قرار است که بیش از ۳۰ روستا و نخلستان‌های پیرامون آن‌ها از وجود پسمانده‌های داعش پاکسازی شوند.
ستاد فرماندهی عملیات مشترک عراق نیز روز ۳۰ آذر ماه فیلم هدف قرار دادن مواضع گروه تروریستی داعش در کوه‌های "حمرین" توسط جنگنده‌های اف ۱۶ را منتشر کرد و هلاکت تمام عناصر داعش مستقر در آن خبر داد.
سلسله ارتفاعات حمرین از ۶۰ کیلومتری شرق بغداد در استان دیالی آغاز و تا ۲۶۰ کیلومتری شمال پایتخت عراق در استان کرکوک امتداد دارد و استان‌های صلاح الدین و موصل را از دو استان کرکوک و دیاله جدا می‌کند.
منبع: ایرنا
انتهای پیام/