به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد ، استان یزد یکی از استان های کویری با کم ترین منابع آبی و با شرایط آب و هوایی گرم و خشک است، استانی که اگرچه برخی بی آبی را دست مایه دست کشیدن از فعالیت های کشاورزی عنوان می کنند اما در همت و پشتکار کشاورزان یزدی بن بستی وجود ندارد چراکه برای ناممکن ها، با توکل برخدا آستین همت بالا و زمین ناهموار ناتوانی ها را شخم می زنند.
کشت زعفران یکی از نسخه هایی است که یزدی ها برای تداوم فعالیت های کشاورزی خود متناسب با ویژگی های اقلیمی این استان پیچیده اند، زعفران یا به تعبیر بسیاری از مردم طلای سرخ ، گیاهی دارویی و کم آبخواه است که از دل زمین های استان کویری یزد سر بر می آورد و در شرایط آب و هوایی ویژه این استان، قامت راست می کند.
و حالا کشاورزان یزدی زعفران را که به دلیل ارزش غذایی بالا به عنوان شاه ادویه ها نیز شناخته می شود ، در گوشه به گوشه این خطه کویری می کارند و به بار نشستن آن را به نظاره می نشینند.
سید جمال سجادی پور رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: استان یزد با تولید سالانه ۲ تا ۲/۵ تن زعفران از سطح زیر کشت این محصول، به عنوان هفتمین استان تولید کننده زعفران کشور شناخته می شود.
او با بیان اینکه در سال‌های اخیر کشت گیاه زعفران در استان یزد افزایش یافته ، ادامه داد: شهرستان بهاباد با ۴۰۰ هکتار سطح زیر کشت و بیشترین برداشت زعفران، عنوان قطب تولید زعفران استان را به خود اختصاص داده است و پس از آن شهرستان‌های بافق با ۸۸ هکتار، ابرکوه با ۷۴ هکتار، مهریز با ۶۱ هکتار و تفت با ۴۴ هکتار به تربیت بیشترین سهم تولیدات زعفران استان را دارند.
سجادی پور با اشاره به اینکه زعفران از جمله گیاهان سازگار با شرایط آب و هوایی استان یزد است، ادامه داد: زعفران، گیاهی کم آبخواه است که بازدهی هفت ساله داشته و پس از آن برای بازدهی دوباره باید مجدداً پیاز آن کشت شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد اظهار داشت: برداشت زعفران استان یزد امسال با افزایش ۲۰ درصدی روبرو بوده و میانگین برداشت آن در این استان، پنج کیلوگرم به ازای هر هکتار است.
با همه این تفاسیر سناریوی شاه ادویه ها و برداشت آن گویا پایان خوشی برای کشاورزان ندارد .
این حرف را می توان از چشمان خسته و دستان پینه بسته کشاورزانی خواند که سال های سال موهایشان را در کشت و برداشت این محصول سفید کرده اند.
حاجی محمد یکی از زعفران کاران استان یزد ، می گوید: کشاورزی شغل آبا و اجدادی ما است و ما در گذر زمان کشت و کارهایمان را متناسب با شرایط هوایی و منابع آبی منطقه تغییر داده ایم، مثلا دور کشت صیفی جات را خط کشیدیم و به کشت گیاهان کم آبخواه و دارویی مثل زعفران روی آورده ایم.
این کشاورز ۵۶ ساله یزدی ادامه داد: اگرچه زعفران یک گیاه دارویی ارزشمند و گران قیمت در بازار است اما هزینه ای که زعفران را از مزارع ما خریداری می کنند، با آن هزینه ای که محصول را به کارخانه تحویل می دهند تفاوت زیادی دارد.
مهدی پسر این کشاورز در ادامه صحبت های پدرش می گوید: دلالان محصولات را با قیمت گذاری خودشان از کشاورزان می خرند و به شهرهای دیگر می برند، کاش نظارت جدی تری بر قیمت گذاری ها می شد تا امثال من و پدرم خستگی ماه ها تلاشمان بر تنمان نمی ماند.
حاج حسن دیگر کشاورز استان یزد به ما گفت: وظیفه ام کشت و کار و اشتغال چند نفر در زمین کشاورزی ام است، اما زیبنده نیست ثمره دسترنج ما که می تواند زمینه اشتغال چند نفر دیگر را نیز فراهم کند، بخاطر نبود صنایع تبدیلی به صورت خام یا بدون برندسازی به کشورهای دیگر صادر شود.
شاید به نظر برسد که دو گلایه مطرح شده توسط دو کشاورز بالا، یک مشکل استانی است اما این دو موضوع مشکلی فراتر از محدوده استان یزد است و زعفران کاران سراسر کشور با این مشکلات و صدها موضوع این چنینی صورت خود را سرخ نگه می دارند و دست و پنجه نرم می کنند.
علی حسینی عضو شورای ملی زعفران با بیان اینکه ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران جهان است، گفت: یکی از بزرگترین چالش هایی که باعث گمنامی کالاهای ایرانی از جمله زعفران شده، استفاده تجار از کارت های یکبار مصرف به دلیل مسائل مربوط به حوزه صادرات از قبیل برگشت ارز به کشور است که با اصلاح مشکلات صادراتی چالش بر طرف می شود.
او افزود: بسیاری از تجار خارجی از جمله هندی ها و چینی ها پس از خرید زعفران از ایران، اقدام به تغییر بسته بندی و برندسازی این محصول می کنند و در نهایت با صادرات آن به کشورهای هدف، سبب گمنامی زعفران ایران در بازارهای جهانی می شوند.
حسینی، در مجموع صادرات فله ای، نبود برند و بازاریابی و بازارسازی زعفران در بازار جهانی را از عوامل تنزل جایگاه صادراتی کشور عنوان کرد.
عضو شورای ملی زعفران ادامه داد: با برپایی همایش های منطقه ای در کشور های هدف و معرفی زعفران ایرانی به تجار و مصرف کنندگان، می توان گام مهمی به منظور بازاریابی و بازارسازی زعفران کشور برداشت.
با این تفاسیر به نظر می رسد باید گام های اولیه برندسازی، بسته بندی و فرآوری زعفران را از مسئولان استان یزد نیز پیگیری کنیم تا ببینیم آن ها برای وضعیت زعفران استان چه نسخه ای را پیچیده اند.
علیرضا طاقه باف مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان یزد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد ، گفت: حدود ۱۵- ۲۰ درصد از زعفران تولیدی استان یزد در واحدهای های بسته بندی صنایع غذایی استان، بسته بندی و فرآوری می‌شوند و ۷۰- ۷۵ درصد دیگر آن به استان‌های دیگر ارسال می‌شود.
او به مزایای فرآوری و بسته بندی زعفران در استان اشاره کرد و افزود: در حال حاضر پنج واحد بسته بندی صنایع غذایی با ظرفیت بسته بندی ۷۰۰ کیلوگرم سرگل و پودر زعفران و فرآوری ۲۷ هزار لیتر شربت و مایع زعفران فعالیت می‌کنند.
طاقه باف با بیان اینکه جواز تاسیس ۱۷ واحد بسته بندی و فرآوری صنایع غذایی در استان صادر شده ، اظهارداشت: پیش بینی می‌شود تا پایان سال جاری سه واحد صنایع غذایی با کد آیسیک فرآوری زعفران به بهره برداری برسد.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان یزد در ادامه تصریح کرد: اولین واحد تخصصی فرآوری زعفران استان یزد تا اواخر امسال یا نیمه نخست سال آینده، در شهرستان بهاباد به بهره برداری می رسد.
در شرایطی که همه کشور ها برای برندسازی محصولات و کالاهای تولیدی خود از هیچ تلاشی فروگذار نیستند بهتر است بیش از پیش مسیر بهره برداری از واحدهای بسته بندی و فرآوری صنایع غذایی در حوزه زعفران برای علاقمندان و سرمایه گذاران هموار شود تا ایران، بزرگترین کشور تولیدکننده زعفران دنیا، از غافله برندسازی زعفران عقب نماند و علاوه بر آن زمینه اشتغال هموطنان نیز فراهم شود.
انتهای پیام/ غ
گزارش از فاطمه غرسی