این نشست در واقع در حالی برگزار شد که چند روز قبل از آن درباره امکان حل و فصل مشکل میان قطر و سه کشور دیگر شورای همکاری خلیج فارس یعنی عربستان، بحرین و امارات ابراز خوش بینی شده بود که با سفر خارجی شیخ تمیم امیر قطر به رواندا عملا حضور وی منتفی شد و روند اوضاع نشان داد که هنوز زمان زیادی برای هر گونه روندی که به حل و فصل کامل اختلافات میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس بیانجامد، مانده است.
حواشی این نشست
ملک سلمان در راس استقبال کنندگان ازشیخ صباح الاحمد الجابر الصباح امیر کویت و حمد بن خلیفه پادشاه بحرین بود. عبدالله بن ناصر بن خلیفه نخست وزیر قطر اولین شخصیت شرکت کننده بود که وارد ریاض شد و فیصل بن بندر در پای هواپیما به استقبال وی رفت و پس از آن ملک سلمان با وی دیدار کرد و لبخند‌هایی هم رد و بدل شد. شیخ محمد بن راشد ریاست هیات اماراتی را برعهده داشت و امیر ریاض از وی استقبال کرد و سپس به دیدار ملک سلمان رفت.
برای الجزیره اهمیتی نداشت و برنامه‌های عادی خود را پخش می‌کرد. الجزیره برنامه‌ای را پخش می‌کرد که به نقش مخرب امارات در یمن و دخالت آن در ترور‌ها می‌پرداخت.
غیبت محمد بن سلمان در مراسم استقبال از شرکت کنندگان در نشست مشهود بود. امیر کویت به همراه ملک سلمان وارد سالن شدند و پس از آن نخست وزیر قطر که به فاصله اندکی از محمد بن سلمان بود. محمد بن سلمان هنگام شروع نشست سرو کله اش پیدا شد. اما ملک سلمان این نشست را همانطور که انتظار می‌رفت با هجمه به ایران افتتاح کرد.
ملک سلمان در سخنانی در افتتاحیه چهلمین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در ریاض به تکرار مواضع خصمانه علیه ایران پرداخت. وی افزود: شورای همکاری خلیج فارس از زمان شکل گیری بحران‌هایی که با آن روبرو بوده است را پشت سر گذاشته است.
پادشاه سعودی علت میزبانی عربستان را خواست و تمایل امارات دانست. وی در ادامه از موضع جانبدارانه از فلسطین دم زد و اینکه ریاض حامی حقوق فلسطینی هاست.
افتتاحیه با سخنانی ضد ایرانی
ملک سلمان در ادامه مدعی شد: نظام ایران به سیاست‌های خصمانه خود ادامه می‌دهد و ثبات کشور‌های مجاور را بر هم می‌زند. منطقه خلیج فارس باید در برابر اقدامات خصمانه ایران متحد باشد و کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس باید خود را از گزند حملات با موشک‌های بالستیک مصون بدارند.
پس از آن ملک سلمان خواستار نشست پشت در‌های بسته سران شورای همکاری خلیج فارس شد.
کوتاه‌ترین و سریع‌ترین نشست طی چهل سال اخیر رقم خورد
نشست چهلم سران شورای همکاری خلیج فارس به مثابه کوتاه‌ترین و سریع‌ترین نشست نام گرفت که از زمان ورود هیات بیش از دو ساعت نگذشت و پس از شروع نشست هم نیم ساعت بعد بیانیه پایانی آن از سوی عبداللطیف الزیانی قرائت شد.
این نشست با صدور بیانیه‌ای که عبداللطیف الزیانی دبیر کل شورای همکاری خلیج فارس آنرا قرائت کرد به کار خود، پایان داد. در بیانیه پایانی نشست سران شورای همکاری خلیج فارس بر تقویت همکاری نظامی و امنیتی برای حفظ امنیت منطقه‌ای تاکید شد.
بیانیه‌ای با رنگ و بوی امنیتی و نظامی
همچنین در این بیانیه آمده است: هر گونه حمله به هر کشور شورای همکاری خلیج فارس به مثابه حمله به همه کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس تلقی می‌شود
هر گونه حمله به هر کشور شورای همکاری خلیج فارس به مثابه حمله به همه کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس تلقی می‌شود. هدف عالی شورای همکاری خلیج فارس تحقق تکامل و پیوند میان کشور‌های عضو آن است. باید ساز و کار شراکت استراتژیک و همکاری میان کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس فعال شود و طبق توافق دفاع مشترک، همپوشانی نظامی و امنیتی میان اعضای شورا به بالاترین حد خود برسد.
در این بیانیه تاکید شده است که برای مقابله با هر تهدید نظامی با کشور‌های برادر و دوست همکاری شود. همچنین بر اهمیت همکاری و همبستگی میان کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس تاکید شد و وحدت مالی و پولی در اوایل ۲۰۲۵ خواسته شد.
عبداللطیف الزیانی اعلام کرد که نشست بعدی در بحرین برگزار خواهد شد.
همچنین در این نشست نایف الحجرف کویتی به عنوان دبیر کل جدید شورای همکاری خلیج فارس انتخاب شد و از آوریل آینده وی عهده دار امور می‌شود.
با نگاهی به بیانیه پایانی می‌توان متوجه شد که این نشست به بحران میان دوحه و چهار کشور عربی اشاره‌ای هم نکرد و فقط بر وحدت کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس تاکید کرد. فقط امیر کویت ابراز امیدواری کرد که نشست آتی بهتر از این باشد و مشخص بود که بیانیه از قبل آماده شده است که تنها ۳۰ دقیقه پس از شروع نشست اعلام شد و جلسه غیرعلنی آن هم سمبلیک و نمادین بود.
در این نشست همچنین از وحدت مالی و پولی سخن گفته شد که تحلیلگران و ناظران امور امکان اجرایی شدن آن در سال ۲۰۲۵ بعید دانستند، زیرا این کشور‌ها با یکدیگر مراوادات خوبی ندارند و گواه آن نیز تحریم قطر است. به ویژه که بازار‌های سعودی در نتیجه تکیه بازار قطر به کالا‌های ترکیه‌ای و ایرانی زیان دیده است.
در این بیانیه از کشور‌های دوست و شریک نامبرده شده است تا در صورت تهدیدات امنیتی و نظامی به یاری بشتابند که این خود معمای بزرگی است که کشور‌های دوست کدام است؟
همچنین در بیانیه پایانی از ضرورت تکامل نظامی و امنیتی میان کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس سخن گفته شد که این هم سئوالات زیادی را ایجاد می‌کند که آیا اجرایی شدن آن امکان پذیر است به ویژه که قطر به ترکیه تکیه دارد و کویت هم از ائتلاف بند‌های نظامی به دور است و زبان گفتگو را می‌پسندد. همچنین در بیانیه پایانی حمله به هر یک از کشور‌های عضو به مثابه تجاوز به تمامی اعضای شورا قملداد شد که این با تحریم و محاصره قطر از سوی سه کشور عربستان، بحرین و امارات در تضاد است.
یخ میان دوحه و سه کشور دیگر شورای همکاری خلیج فارس آب نشد.
اما از حیث اینکه این نشست می‌توانست، یخ بحران میان دوحه و چهار کشور عربی را برطرف کند در عمل به جز دیدار ملک سلمان و لبخند‌های آن چیزی مشاهده نشد به ویژه که محمد بن سلمان وقعی به مقام قطری نگذاشت و این درشرایطی است که به اعتقاد ناظران امور، محمد بن سلمان تعیین کننده خط مشی امور در عربستان است. تنها آنچه در این باره گفته شد این است که از تلاش‌های امیر کویت در زمینه حل مشکل حمایت می‌شود.
اما نکته قابل توجه در کنفرانس مطبوعاتی فیصل بن فرحان بن عبدالله وزیر خارجه عربستان با عبداللطیف الزیانی دبیر کل شورای همکاری خلیج فارس در پایان نشست ریاض رقم خورد که وزیر خارجه سعودی به صورت تلویحی با ابتکار صلح هرمز که از سوی ایران ارائه شده مخالفت کرد و مدعی شد: تهدید ایرانی همه کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس را در بر می‌گیرد و نظام ایران باید قبل از دعوت به صلح رفتارش را تغییر دهد. اینکه ایران بخشی از منظومه امنیتی در منطقه باشد، دشوار است.
منبع:مهر
انتهای پیام/