به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، زمین‌لرزه ۵.۹ ریشتری شهرستان‌های میانه و سراب در استان آذربایجان‌شرقی درس‌هایی داشت که با تامل بر آن می‌توان فهمید نوسازی و مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی تا چه حدی می‌تواند در زمان بروز زلزله به داد روستائیان برسد و از میزان تلفات و خسارت‌های ناشی از آن بکاهد، در حالی که همین زلزله قامت خانه‌های خشت و گلی این روستا‌ها را خم و آن‌ها را به تلی از خاک تبدیل کرد.
روستای ۳۵۰ خانواری «ورنکش» در ۲۲ کیلومتری شمال شهر میانه و چسبیده به دامنه‌های ارتفاعات بکر و وحشی «بزقوش»، به عنوان کانون اصلی زمین لرزه ۵.۹ ریشتری ۲ هفته قبل، پس از زلزله، رنگین کمانی از خانه‌های فرو ریخته و خانه‌های سرپا بود؛ در این روستا خانه‌های نوساز و مقاوم سازی شده همه بعد از زمین لرزه قد برافراشته بودند و خانه‌های گلی، خشتی و سنگی غیر مهندسی، تخریب شده یا در بهترین حالت بالای ۷۰ درصد آسیب دیده بودند.
از سوی دیگر مقایسه آماری تلفات و خسارت‌های زلزله ۶.۲ ریشتری سال ۱۳۹۱ شهرستان‌های اهر، هریس و ورزقان و زلزله ۱۷ آبان امسال شهرستان‌های میانه و سراب حاکی از به ثمر نشستن اقدامات دستگاه‌های ذیربط مانند بنیاد مسکن و همکاری روستائیان در بازسازی و مقاوم سازی واحد‌های مسکونی روستایی در این شهرستان هاست که باعث شده است روستاییان ساکن در خانه‌های نوسازی و مقاوم سازی شده در برابر حوادث غیرمترقبه به ویژه زمین لرزه امنیت بیشتری داشته باشند.
آمار نشان می‌دهد که زلزله سال ۱۳۹۱ در آذربایجان شرقی بیش از ۲۸۵ نفر تلفات جانی و ۳ هزار نفر مصدوم دربر داشت و به ۱۸ هزار واحد دامی و ۲۰ هزار واحد مسکونی خسارت زد، در حالی که زلزله اخیر ۵ فوتی و ۵۸۴ نفر مصدوم داشت که البته ۶۶ نفر به علت ماندن زیر آوار و ۵۱۸ نفر به علت ترس و اضطراب مصدوم شده بودند.
بر اساس ارزیابی‌های کارشناسان بازسازی بنیاد مسکن آذربایجان شرقی، در مناطق زلزله زده میانه و سراب حدود ۳ هزار واحد مسکونی تخریب شده و ۲۰۰۰ باب خانه نیاز به تعمیر دارد، یک هزار و ۵۰۰ راس دام سبک و سنگین تلف شده و بیش از ۵۰۰ واحد دامداری هم از ۴۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت دیده است.
به گفته مسئولان ذیربط در سالهای اخیر بیش از ۷۰ درصد از واحد‌های مسکونی روستا‌های میانه و سراب با استفاده از تسهیلات ارزان قیمت مسکن روستایی مقاوم سازی شده اند و همین اقدامات دلیل اصلی کاهش تلفات و خسارت‌ها در این مناطق بود.
مقاوم‌سازی و بهسازی مسکن از جمله راهبرد‌های بنیادین تامین امنیت زندگی در مواجهه با حوادث طبیعی در طول سالهای گذشته محسوب می‌شود که آذربایجان شرقی در ارتباط با آن گام‌های ارزنده‌ای برداشته است؛ امروزه طرح مقاوم سازی و بهسازی مسکن در آذربایجان شرقی، درخت ۱۴ سالهای است که مقاوم سازی و بهسازی ۱۵۲ هزار واحد مسکونی در مناطق روستایی و شهری استان، مشتی از نمونه خروار مزایا و دستاورد‌های آن در این خطه پرجمعیت به شمار می‌رود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی می‌گوید: یکی از دلایل پایین بودن تلفات و خسارت‌ها در زلزله شهرستان‌های میانه و سراب این است که بسیاری از خانه‌های این منطقه با استفاده از تسهیلات نوسازی مسکن، مقاوم سازی شده بودند.
جواد رحمتی، با بیان اینکه در این زلزله ۵ نفر فوت شده و بیش از ۲ هزار واحد مسکونی و دامی آسیب دیده است، می‌افزاید: در این مناطق هیچ کدام از واحد‌های مسکونی که از طریق تسهیلات کم بهره بازسازی یا مقاوم سازی شده اند حتی کوچکترین خسارتی ندیده اند.
او با اشاره به اینکه محدودیتی در ارایه تسهیلات برای نوسازی و مقاوم سازی واحد‌های مسکونی روستایی وجود ندارد، اظهار می‌کند: ۴۰۰ میلیون ریال تسهیلات کم بهره و ۱۰۰ میلیون ریال کمک بلاعوض برای این منظور پرداخت می‌شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی می‌گوید: روستائیان مناطق زلزله زده که در سالهای اخیر از این تسهیلات استفاده و خانه‌های خود را مقاوم سازی کرده اند نتیجه آن را در این زلزله به صورت محسوس مشاهده کردند و افرادی که مبادرت به این کار نکردند دچار خسارت‌های جبران ناپذیری نیز شدند.
رحمتی، با بیان اینکه مقاوم نبودن واحد‌های مسکونی روستایی در مواقع بروز زلزله و حوادث غیرمترقبه خسارت‌های روحی - روانی و اقتصادی بر جامعه تحمیل می‌کند، ادامه می‌دهد: روستائیان باید خطر زلزله را همیشه در نظر داشته باشند و برای پیشگیری از خسارت‌های جانی و مالی اقدامات لازم مانند مقاوم سازی واحد‌های مسکونی را در اولویت قرار دهند.
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه طرح بهسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی در استان از سال ۸۴ آغاز شده است، می‌گوید: بر اساس آمار رسمی سال ۱۳۹۵ حدود ۳۰۵ هزار واحد مسکن روستایی در سطح استان وجود دارد که تاکنون به طور میانگین حدود ۱۵۲ هزار مسکن معادل ۵۲ درصد مسکن‌های روستایی با اعطای تسهیلات کم بهره از سوی این بنیاد مقاوم سازی یا در مرحله مقاوم سازی است.
حافظ باباپور، با تاکید بر فعال بودن این استان در زمینه مقاوم سازی مسکن روستایی، می‌افزاید: میانگین مقاوم سازی مسکن روستایی در این استان از میانگین کشوری که ۴۴ درصد بوده حدود ۸ درصد بیشتر است.
او اظهار می‌کند: در منطقه ترکمنچای شهرستان میانه میانگین آمار برخورداری از طرح بهسازی مسکن روستایی بالا بوده و حدود ۷۰ درصد واحد‌های مسکن روستای واقع در مسیر مناطق زلزله زده مقاوم سازی شده است.
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی علت کاهش میزان تلفات جانی و شدت خسارت‌های وارده با وجود شدت بالای زلزله در این مناطق را وجود تعداد بالای واحد‌های مسکونی مقاوم سازی شده اعلام کرده و می‌گوید: واحد‌های مقاوم سازی شده در این مناطق حتی ترک نیز برنداشته است.
باباپور، از روستائیان خواست با مراجعه به بنیاد مسکن شهرستان‌ها از تسهیلات سهل الوصول کم بهره و بدون سپرده گذاری برای مقاوم سازی مسکن‌های خود اقدام کنند و از ۶۰۰ میلیون ریال تسهیلات ارزان قیمت و کمک بلاعوض این بنیاد بهره‌مند شوند.
مدیرکل سازمان نوسازی و تجهیز مدارس آذربایجان‌شرقی نیز می‌گوید: در سراب، میانه، کاغذکنان و سایر شهر‌های درگیر زلزله مدسه‌ای وجود ندارد که تخریب شده و قابل استفاده نباشد بلکه فقط برخی تَرک‌های جزئی در برخی از مدارس روی داده که قابل تعمیر است.
پیام صدقی، می‌افزاید: خوشبختانه مدارس آسیب قابل ملاحظه‌ای ندیده‌اند و فقط ۳ دیوار محوطه در روستای ورنکش میانه دچار تخریب شده که مربوط به دیوار‌های قدیمی و کاهگلی است.
او یادآوری می‌کند: در سطح استان حدود ۶۰ درصد مدارس مستحکم است و ۴۰ درصد باقیمانده نیز به طور مساوری یا نیاز به مقاوم‌سازی دارند و یا باید تخریب کامل شوند.
یکی از روستائیان زلزله زده روستای «ورنکش» ترکمنچای میانه با بیان اینکه مقاوم سازی واحد‌های مسکونی پیش از وقوع زلزله خسارت‌های جانی و مالی را کاهش می‌دهد، می‌گوید: روستائیانی که تا حدودی وسع مالی داشته و به امنیت واحد‌های مسکونی توجه داشتند در این زلزله خسارت جانی و مالی ندیده اند.
اباذر نوروزی، می‌افزاید: مسئولان و متولیان باید برای کاهش خسارت در مواقع زلزله ضمن آگاه سازی مردم و کمک به مقاوم سازی واحد‌های کم دوام و فرسوده روستائیان، از پیش میزان خسارت‌های جانی و مالی را با ایمن سازی واحد‌های ساختمانی به حداقل برسانند.
روستایی زلزله زده دیگری که خانه اش کمترین خسارت را دیده است، می‌گوید: تازه ساخت بودن و رعایت نکات ایمنی در ساخت ساختمان خسارت ما را به حداقل رسانده است.
مهدی رشیدی، می‌افزاید: بنیاد مسکن تسهیلات کم بهره و خوبی را برای نوسازی و مقاوم سازی واحد‌های مسکونی روستایی پرداخت می‌کند و روستائیان باید از این تسهیلات برای نوسازی و مقاوم سازی خانه‌های خود استفاده کنند تا در زمان بروز چنین حوادثی میزان خسارت مالی آن‌ها به حد چشمگیری کاهش یابد.
منبع ایرنا
انتهای پیام/م