به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، هر یک از ما ممکن است در طول عمر کاریمان دچار خطا‌ها یا اشتباهاتی شویم. این موضوع به‌ویژه اگر مسؤولیت کسب‌وکاری را بر‌عهده داشته باشیم، اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. اشتباهات گاهی فرصت خوبی برای کسب تجربه، رشد و موثرتر شدن است.
اما گاهی شرایط به نحوی پیش می‌رود که مدیریت آن از عهده ما خارج می‌شود. از مهم‌ترین نکاتی که در هر کسب‌وکار موفقی باید به آن توجه شود این است که راهبر یا به عبارت دیگر مدیرعامل آن در زمانی که باید از جایگاهش صرف‌نظر کند و اجازه دهد با جایگزینی فرد دیگری کسب‌وکار با موفقیت به مسیرش ادامه دهد. گاهی اوقات این موضوع می‌تواند کسب‌وکاری که در آستانه سقوط قرار گرفته را از لبه پرتگاه نجات دهد. اگر شما نیز در جایگاه مدیریتی قرار دارید و به جایگاهتان حسابی عادت کرده‌اید، همه چیز برایتان خیلی عادی و آسان جلوه می‌کند و خیلی وقت است که از خلاقیت و نوآوری خبری نیست، یا به هر دلیلی جایگاهتان موجب شده تا سلامتی‌تان به خطر بیفتد، شاید نشانه‌ای است که وقت آن رسیده میز خود را به فردی تازه‌نفس تحویل دهید.
مدیران بزرگی مانند استیو جابز به خوبی می‌دانند چه زمانی جایگاه‌شان را به فرد دیگری تحویل بدهند و حتی چطور فرد جدید را برای پذیرفتن مسؤولیت راهبری کسب‌وکار به‌خوبی آماده کنند. به‌عنوان راهبر و به‌ویژه موسس یک کسب‌وکار، پذیرش صادقانه این موضوع تا حد زیادی دشوار است. اما اگر مدیر با دل و جرأتی هستید، به پیشرفت کسب‌وکارتان بیش از جایگاه مدیریتی خود اهمیت می‌دهید و می‌خواهید بدانید چه زمانی پایان عمر راهبری‌تان خواهد بود، با این گزارش همراه شوید و با ده آژیر خطر میز مدیریت آشنا شوید.
۱ ـ خیلی احساس راحتی می‌کنید
قطعا مسیر طولانی و پرفراز و نشیبی را برای رسیدن به جایگاهی که امروز دارید پشت سر گذاشته‌اید. اما بین خودشیفتگی و افتخار کردن به دستاورد‌ها تفاوت بسیار زیادی وجود دارد. زمانی که احساس خودشیفتگی کنید دیگر انگیزه تلاش بیشتر را نخواهید داشت، احساس دلسردی می‌کنید و به روزمرگی دچار می‌شوید. دیگر در انتظار به‌دست آوردن فرصت‌های جدید نخواهید بود و دیگر برای به‌روز بودن در صنعتی که در آن مشغول کار هستید تلاشی نمی‌کنید.
راهبران موفق همواره به فکر یادگیری و رشد هستند و همواره خود را به خارج از منطقه امن عادت‌هایشان هدایت می‌کنند. این افراد طی زمان به سمت اهداف دشوارتری که نیاز به تلاش مضاعفی دارد کشیده می‌شوند و خود را به رویا‌هایی که در سر می‌پرورانند، نزدیک‌تر می‌کنند. اگر یادگرفتن، رشد و هدایت کردن خود به سمت اهداف بزرگ‌تر این روز‌ها در مسیر کاری‌تان وجود ندارد، شاید یکی از نشانه‌هایی باشد که باید به فکر تغییر موقعیت شغلی باشید.
۲ ـ هدایت تیم کاری بزرگ برایتان دشوار است
یکی از مشکلات رایج کارآفرینان این است که ممکن است فردی ایده خوبی داشته باشد و بتواند با هدایت تیم کاری کوچکی کسب‌وکاری را راه‌اندازی کند. اما زمانی که کم‌کم کسب‌وکار رونق می‌گیرد و نیاز به رشد و توسعه پیدا می‌کند، با این مشکل مواجه می‌شود که نمی‌تواند به خوبی مجموعه بزرگی را اداره و هدایت کند. این موضوع بسیار طبیعی است، زیرا مهارت‌های متفاوتی در اداره مجموعه‌های بزرگ مورد نیاز خواهد بود. زمانی که هدایت گروه کاری کوچکی را به‌عهده دارید بیشتر به مهارت‌های ارتباطی، ایده‌پردازی و متقاعدسازی نیاز خواهید داشت. در حالی که برای هدایت مجموعه کسب‌وکاری توسعه‌یافته به طراحی سازوکار‌های هدایتی، دید مناسب از بازار و مهارت‌های اقتصادی نیاز پیدا می‌کنید؛ بنابراین اگر احساس می‌کنید مهارت‌های کافی برای هدایت درست مجموعه‌ای بزرگ را ندارید و تلاش برای کسب این مهارت‌ها نیز نتیجه چندان مطلوبی نداشته، وقت آن است که به فکر فردی با ویژگی‌های مورد نظرتان باشید.
۳ ـ به‌شدت اضطراب دارید
برخی معتقدند که اضطراب قاتل خاموش است و با توجه به تأثیرات مخربی که استرس و اضطراب می‌تواند به سلامتی وارد کند این نامگذاری خیلی عجیب هم نیست. اضطراب بیش از حد و کنترل‌نشده می‌تواند بر قلب و عروق، سیستم عصبی، تنفسی، عضلانی اسکلتی و حتی سیستم گوارش بدن اثر مخرب داشته باشد. اضطراب مزمن همچنین بر حال و احوال و قدرت تصمیم‌گیری نیز می‌تواند اثر منفی داشته باشد. اگر به‌طور مداوم احساس می‌کنید که ذهن پر آشوبی دارید و زمانی که برای مشکلات احتمالی سلامت‌تان به پزشک مراجعه می‌کنید، علت آن را عصبی شناسایی می‌کند، به احتمال زیاد موقعیت کاری پر استرسی دارید؛ بنابراین اگر احساس می‌کنید این اضطراب همیشگی که یا به علت ناتوانی در کنترل اضطراب است یا به‌دلیل تکرر مواجه شدن با موقعیت‌های استراس‌زاست، به‌صورت تدریجی توانایی‌تان را کاهش داده، بهتر است به فکر جایگزین کردن فرد دیگری برای هدایت و قبول مسؤولیت کسب‌وکارتان باشید.
۴ ـ کمترین همدردی را با دیگران دارید
به عقیده یکی از استادان دانشگاه استنفورد، هرچه جایگاه کاری بالاتری داشته باشید، احتمال خشک و نامهربان برخورد کردن با دیگران در شما افزایش می‌یابد. بر اساس نتایج تحقیقات با افزایش احساس قدرت، افراد بیشتر به فکر خواسته‌ها و نیاز‌های شخصی‌شان خواهند بود و توجه‌شان به دیگران و نیازهایشان کمتر خواهد شد.
از آنجا که حس همدلی و همدردی، یکی از مهم‌ترین مهارت‌های مدیریتی است، نوع رفتار شما در برابر دیگران یکی از معیار‌های خوبی است که نشان می‌دهد آیا هنوز راهبر خوبی هستید یا وقت آن رسیده که از جایگاهتان کناره‌گیری کنید. همدلی در محیط کار وفاداری، تعهد و بازدهی کاری را در محیط کارتان افزایش می‌دهد. هرچه هوش اجتماعی قوی‌تری داشته باشید، موفقیت‌تان در هدایت کسب‌وکار بیشتر خواهد بود. احساس همدلی حتی می‌تواند بر تعامل شما با دیگران نیز تأثیر بگذارد. شما وقتی با همدلی به صحبت‌های فردی گوش می‌دهید در موقعیت مناسب‌تری برای درک گفته‌های آن فرد قرار می‌گیرید. به‌عنوان مثال اگر یکی از کارمندانتان در موقعیتی با مشکل ناتوانی در برقراری تعادل میان کار و زندگی مواجه شود، وقتی به حس همدلی و همراهی به مشکلاتش گوش کنید، می‌توانید ایده‌های مختلفی که برای حل مشکلش در لحظه به ذهنتان می‌رسد، پیشنهاد دهید و در حل مشکل به صورت فعالانه به او کمک کنید.
همچنین این موضوع درخصوص بازخورد‌های مشتریان نیز حائزاهمیت است. اگر نخواهید با گوش باز با این بازخورد‌ها روبه‌رو شوید، هیچ‌وقت نقاط ضعف کسب‌وکارتان را به موقع پیدا نمی‌کنید. از سوی دیگر مشتریانتان نیز به سمت رقیبی که به نظراتشان اهمیت بیشتری می‌دهد، گرایش پیدا می‌کنند؛ بنابراین اگر راهبر کسب‌وکار به هر دلیلی حاضر به شنیدن صحبت‌های دیگران با حس همدلی و با نیت حل مشکل نباشد، کسب‌وکار از جهت‌های گوناگونی ممکن است با مشکلات بزرگی روبه‌رو شود.
۵ ـ فضای محیط کارتان به‌شدت آسیب‌رسان شده است
یکی از وظایف راهبر و مدیر یک مجموعه کسب‌وکاری ایجاد فضای کاری مثبت و پویا است. زمانی که در محیط کار فضایی دلپذیر و گرم ایجاد کنید، کارمندان شادتر، باانگیزه‌تر و پربازدهی خواهید داشت. زمانی که برای حفظ سلامت محیط کار تلاش نکنید و در فضای کار حضور فعالی نداشته باشید، حس تعهد در کارمندانتان نیز کاهش پیدا می‌کند. اما چه زمانی فضای کار ناسالم یا به اصطلاح مسموم می‌شود؟ این موضوع می‌تواند متناسب با هر فضای کاری متفاوت باشد، اما به‌طور کلی زمانی که در محیط کار صداقت وجود نداشته باشد، فضای غیبت و شایعه‌سازی فراهم شود و زیرآب زدن با تشویق از سوی مدیران مجموعه مواجه شود افراد به جای افزایش توانمندی‌هایشان به فکر به دست آوردن امتیاز از روش‌های نادرست و غیرکاری خواهند بود. در این حالت کم‌کم رنگ و بوی روابط میان کارکنان مجموعه عوض شده و سیاست‌ها و روش‌های کاری نادرست جایگزین کار و تلاش خواهد شد. این راهبر و مدیر مجموعه است که به نحوه تعامل کارکنان یک مجموعه و عملکردشان جهت می‌دهد.
۶ ـ از کار کناره‌گیری کردن امری عادی شده است
خیلی بدیهی است که در هر کسب‌وکاری کارمندان مختلفی وارد می‌شوند و پس از مدتی از آن کار خارج شده و سراغ موقعیت بهتری می‌روند، اما اگر می‌بینید کارمندانتان مانند افرادی که در یک کشتی در حال غرق شدن هستند در تلاشند که به هر نحوی خود را از آن نجات دهند، باید متوجه شوید در هدایتتان حتما مشکلی وجود دارد و مسیر درستی را انتخاب نکرده‌اید.
اگر تا امروز به کارمندانی که مجموعه‌تان را ترک می‌کردند برچسب غیرمتعهد بودن می‌زدید، وقت آن رسیده که کمی عمیق‌تر به ماجرا نگاه کنید و ببینید چه دلیلی دارد که فردی آینده خود را به فردی که شیوه مدیریتی مناسبی ندارد بسپارد یا در شرکتی کار کند که دیر یا زود قرار است با بحران و شکست روبه‌رو شود.
۷ ـ کسی در اتاق‌تان را نمی‌زند
مسلما هیچ‌کس زمانی که روی کاری تمرکز می‌کند دوست ندارد با آمد و رفت افراد تمرکزش به هم بریزد. اما راهبر یک مجموعه کسب‌وکاری باید همواره برای اعضای تیم کاری‌اش در دسترس باشد تا بتوانند در موارد مورد نیاز به او مراجعه کنند. همچنین باید برای کارکنانش هم نقش مربی و راهنما داشته باشد و هم بتواند انگیزه کافی برای ادامه کار و تلاش را به آنها بدهد. حتی ممکن است از شما انتظار داشته باشند که با صحبت‌های خود در برخی مناسبت‌ها روشنگر باشید و برای ادامه مسیر سرنخ‌های لازم را در اختیار کارکنان‌تان قرار دهید.
وقتی افراد به‌دنبال نصیحت‌ها و راهنمایی‌هایتان نیستند یکی از نشانه‌هایی است که دیگر مثل قبل به شما باور ندارند و حس می‌کنند نمی‌توانند برای حل مشکل‌شان از شما کمک بگیرند. حتی اگر اوضاع از این بدتر شود ممکن است ببینید که کارمندانتان به سمت فرد دیگری که از نظرشان شایستگی بیشتری در مجموعه دارد گرایش پیدا می‌کنند.
۸ ـ چشمه ایده‌هایتان خشک شده است
برخی افراد حتی زمانی که سر کار نیستند نیز ذهنشان در حال پرورش ایده‌های جدید و خلاقانه برای رشد و توسعه کسب‌وکارشان است. این موضوع به این معنا نیست که اگر بخواهید راهبر خوبی باشید باید ۲۴ ساعت شبانه‌روز و هفت روز هفته خود را غرق کار کنید، اما داشتن ذهن خلاق و نوآوری که همواره به دنبال خلق موارد جدید است کلید برنده‌ای است که در دست راهبران موفق قرار دارد.
اگر احساس می‌کنید رودخانه جاری ایده‌هایتان خیلی وقت است که خشک شده و از فکر‌های نوآورانه خبری نیست، زنگ خطر دیگری به صدا درآمده است؛ بنابراین شاید بهتر باشد از افراد خوش فکرتر برای هدایت کسب‌وکارتان بهره بگیرید.
۹ ـ تمرکز کافی ندارید؟
مدیریت و هدایت یک مجموعه یکی از وقتگیرترین شغل‌هاست. زمانی که هدایت مجموعه‌ای را به‌عهده دارید، باید بتوانید زمان کافی برای دقت به عملکرد کارکنان، علت رفتار‌های آنها، نیاز‌ها و نقاط قوت هر یک از آنها داشته باشید. باید بدانید کدام نیرو نیاز به تشویق بیشتر دارد یا باید چه کسی را برای حرکت در مسیر مورد نظر بیشتر راهنمایی کنید. علاوه بر آن باید از روند انجام کار‌ها و سازوکار هر یک از آنها نیز اطلاعات کافی داشته باشید. اگر به هر دلیلی احساس می‌کنید نمی‌توانید به اندازه کافی برای این جایگاه وقت صرف کنید، شاید بهتر باشد بیش از حد به خودتان فشار نیاورید و آن را واگذار کنید.
شاید احساس کنید که شرایط آنقدر‌ها هم دشوار نیست و با کمی فشار کاری بیشتر می‌توانید به اوضاع مسلط شوید. اما به خاطر داشته باشید باهوش‌ترین افراد می‌دانند برای چه کاری مناسب نیستند و برای انجام کار به بهترین شکل چقدر وقت و انرژی دارند.
۱۰ ـ فرد شایسته‌تری را برای این جایگاه سراغ دارید؟
آیا فرد شایسته‌تری را برای هدایت کسب‌وکارتان سراغ دارید؟ البته پذیرش این موضوع کار ساده‌ای نیست که بگوییم شایستگی کافی را برای جایگاهی که در آن قرار داریم نداریم؛ اما این موضوع یکی از مهارت‌های مدیریتی مهم است که فقط کارآفرینان و مدیران بزرگ از آن بهره‌مند هستند. یکی از بهترین مثال‌های این موضوع زمانی بود که استیو جابز، تمام مسؤولیت‌های مدیرعاملی را به تدریج به تیم کوک، مدیرعامل جدید اپل انتقال داد.
سعی کنید در طول دوران مدیریت‌تان فضایی ایجاد کنید که فرد شایسته و مناسبی را به‌عنوان نیروی جایگزین در کنار خود پرورش دهید تا هر زمان که احساس نیاز کردید، بتوانید در مدت مناسبی به‌تدریج مسؤولیت‌ها را به او واگذار کنید و نیروی خوشفکر و تازه‌نفسی را برای دمیدن روح تازه در کسب‌وکارتان جایگزین کنید؛ بنابراین به جای نگرانی از به خطر افتادن موقعیت‌تان، هر زمان که احساس کردید وقت آن شده از میزتان کناره‌گیری کنید، با خیال راحت از این که کسب‌وکارتان پرشتاب و موفق به راهش ادامه خواهد داد، می‌توانید به خودتان استراحت دهید.