به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ، در میان مزارع یک پارچه سفیدپوش مانه و سملقان مردان و زنانی را خواهید دید که با بستن سر و چهره شان از ورود پرز‌های وش به دهان و بینی جلوگیری و با دستکش وش‌ها را از بوته جدا می‌کنند.
این‌ها همه حکایت از این است که پنبه کاران استان خراسان شمالی در حال برداشت محصول هستند.
همه ساله برداشت پنبه خراسان شمالی از اواخر مهر ماه آغاز و تا اواخرآبان ماه ادامه دارد.
عبدالله یوسفی رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ،گفت: پنبه تولیدی استان به لحاظ رنگ و طول الیاف از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است.
یوسفی رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی میانگین تولید پنبه را ۲۳۰۰ کیلوگرم در هکتار عنوان کرد و افزود: پیش بینی می‌شود ۱۶۰۰ تن پنبه امسال برداشت شود.
او افزود: پنبه کشت شده استان اغلب از دو رقم اصلاح شده ورامین و خرداد (ارقام ایرانی) است و با توجه به مزارع مقایسه‌ای p.v.s در مناطق مختلف جغرافیایی استان حدود ۵ رقم دیگر اعم از زودرس و متوسط رس از لحاظ زمانی نیز کشت می‌شود.
یوسفی گفت: در حال حاضر با توجه به کشت ارقام زودرس، حدود ۸۰ درصد از مزارع زیر کشت این ارقام از قبیل خرداد، ساجدی، کاشمر، ارمغان، لیدر، گلستان است و حدود ۲۰ درصد مابقی رقم ورامین را در کشت شامل می‌شود.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی هدف از کشت ارقام زودرس را صرفه جویی در مصرف آب زراعی، کاهش هزینه‌های داشت (در بعضی مناطق بعنوان کشت دوم انجام می‌شود.) جلوگیری از خطر سرمای پاییزه، کاشت ارقام زودرس بعنوان کشت دوم و کمک به ارتقا سطح مالی کشاورزان عنوان کرد.
او اظهار کرد: هشت کارخانه پنبه پاک کنی در استان دایر است که ۴ کارخانه در شهرستان مانه و سملقان، ۳ کارخانه در بجنورد و یک کارخانه در شهرستان اسفراین است و از این تعداد چهار کارخانه فعال (گل پنبه در اسفراین، مسعود فاطمی آشخانه، شکوفه آفتاب آشخانه، طلای سفید اترک)، سه کارخانه غیرفعال (سفیدگل بجنورد، کاویانی بجنورد، تاج در بجنورد) و یک کارخانه (کیمیا در مانه وسملقان) نیز در امسال تاسیس شده است.
یوسفی گفت: مصرف وش این کارخانه‌ها هر کدام از ۱۳۰۰ تن الی ۱۰۰۰۰ تن است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی افزود: ۳ کارخانه پنبه پاک کنی خراسان شمالی در کنار بیشترین مزارع پنبه استان (شهرستان مانه و سملقان که شامل سطح زیر کشت ۵۸۰۰ هکتار می‌باشد) قرار دارند و از لحاظ تحویل محصول وش تولید، کشاورزان پنبه کار هیچگونه دغدغه‌ی حمل ندارند، ولی ۳ کارخانه با کمترین ظرفیت مشغول فعالیت هستند که با مشکلاتی از قبیل دوری از مزارع با توجه به موقعیت جغرافیایی، عدم خرید از جانب کارخانه داران و سهامداران مربوطه که به شغل‌های دیگر روی آوردند، مواجه هستند.
یوسفی گفت: یک کارخانه ریسندگی (ریسندگی اترک) با ظرفیت روزانه حدود ۲۵ الی ۳۰ تن محلوج در شهرستان مانه و سملقان مشغول بکار است.
او اضافه کرد: حدود ۷۰ درصد محلوج نیز به کارخانجات ریسندگی خارج از استان حمل می‌شود.
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: یک کارخانه روغن کشی با ظرفیت مصرفی پنبه دانه حدود ۷۰ تن در روز که اعلام نموده است با شرایط فعلی توجیه برای فعالیت ندارد و در حال حاضر تعطیل است و علت عمده تعطیلی آن نیز مصرف تخم پنبه به عنوان خوراک دام، بذور خودمصرفی و روغن کشی و صادرات به سایر استان‌ها است.
محمد جواد تشکری معاون بهبود تولیدات گیاهی جهادکشاورزی خراسان شمالی گفت: عمده پنبه زار‌های خراسان شمالی در شهرستان مانه سملقان است.
تشکری افزود: واردات بی رویه، پلاستیکی بودن کیسه‌ها و نبود قیمت تضمینی باعث این شده است که کشاورزان رغبتی به کاشت پنبه نداشته باشند.
او گفت: کشت نشایی سبب صرفه جویی در مصرف آب و ارتقای بهره وری می‌شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان شمالی تاکید کرد: یک دستگاه کمباین برداشت پنبه توسط نخبگان استان طراحی شده است که این کمباین می‌تواند در زمین‌های خرد نیز مورد استفاده قرار گیرد.
به گفته یوسفی رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی شرکت تعاونی پنبه کاران هم اکنون به قیمت ۷۲۰۰۰ ریال پنبه از کشاورزان بصورت توافقی خریداری می‌کند.
پنبه کاران مانه و سملقانی که از این دیار به عنوان قطب تولید پنبه استان خراسان شمالی یاد می‌شود هم اکنون با مشکلاتی روبه رو هستند و ادامه این وضعیت، برداشت محصول را غیراقتصادی کرده است.
شهرستان مانه و سملقان حدود ۷۰ درصد وش پنبه خراسان شمالی را تامین می‌کند که به گفته کارشناسان کشاورزی، مرغوب‌ترین پنبه استان با تلاش کشاورزان این خطه تولید می‌شود.
پنبه یکی از گیاهان صنعتی مهم دنیا است که در بسیاری از صنایع به خصوص نساجی و روغن خوراکی کاربرد فراوانی دارد و به نوعی گیاه راهبردی محسوب می‌شود.
یکی از پنبه کاران روستای کیکانلوی مانه و سملقان در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ، گفت: بیش از ۳۰ سال است که به شغل کشاورزی مشغول هستم و هرسال ۱۶ هکتار از اراضی کشاورزی ام را به کشت پنبه اختصاص می‌دادم، اما به علت مشکلات زیاد امسال فقط ۳ هکتار از این محصول را کشت کردم.
او اظهار داشت: هم اکنون هم باید روزانه ۳۰ تا ۴۰ نفر کارگر محصول را جمع آوری کند اما، به علت هزینه‌های زیاد کاشت، داشت و برداشت سود چندانی عاید کشاوز نمی‌شود.
یکی از کشاورزان پنبه کار در بخش مانه و سملقان در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ،گفت: برداشت محصول به صورت دستی برای کشاورز سودی ندارد که این خود یکی از علل اصلی افزایش هزینه‌ها و قیمت تمام شده محصول است.
رحیمی افزود: کمبود کارگر مورد نیاز در زمان برداشت پنبه از جمله مشکلات پنبه کاران است که امیدواریم با تامین کمباین‌های مورد نیاز برای برداشت مکانیزه محصول در سال‌های بعد، مشکلات برطرف شود.
او افزود: امسال هزینه‌های تمام شده این محصول به علت افزایش قیمت نهاده ها، چون بذر، کود، حمل و نقل، اجاره آب و زمین نسبت به پارسال بالاتر است و اگر خود شخص مالک نباشد اصلا به صرفه نیست.
کشاورز دیگری گفت: همیشه در زمان برداشت پنبه در کشور واردات بی رویه باعث پایین آمدن قیمت نرخ آن می‌شود که سالیان سال است که کشاورزان با آن روبه رو هستند و مسئولان مربوطه باید فکر اساسی در این رابطه داشته باشند.
شهرستان ۱۱۰ هزار نفری مانه و سملقان در ۴۵ کیلومتری غرب بجنورد واقع شده است و به عنوان قطب کشاورزی استان خراسان شمالی محسوب می‌شود و هرساله ۷ درصد پنبه استان را تامین می‌کند.
هم اکنون سه مرکز خرید در این شهرستان آماده تحویل پنبه کشاورزان است و کارخانه نخ ریسی نیز یکی از پتانسیل‌های بالقوه‌ای برای کشاورزان پنبه کار این دیار است.
محمد جواد تشکری معاون سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ، بر رعایت بهداشت زراعی در عملیات برداشت تأکید کرد و گفت: کشاورزان به هیچ وجه از گونی‌های پلاستیکی استفاده نکنند که استحصال نخ در کارخانه‌ها با مشکل روبه رو می‌شود.
تشکری به کشاورزان توصیه کرد برای ارتقای کیفیت تولید، از گونی‌های چیتایی استفاده کنند.
بیش از ۶۳۰۰ هکتار در خراسان شمالی سطح زیر کشت پنبه است که در سال زراعی ۹۸ با حدود ۱۴ درصد افزایش به ۷۲۰۰ هکتار رسیده است.
پنبه تولیدی خراسان شمالی بعداز ورود به دو کارخانه پنبه پاک کنی و فرآوری وارد بازار مصرف داخلی می شود.
پنبه که به طلای سفید معروف است چهارمین محصول تجاری جهان است و چرخ ۶۰ صنعت کشور را به حرکت درمیاورد.
انتهای پیام/ ر
گزارش از فاطمه رستمی