دستیار ويژه وزير امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد که سیستم حکومتی افغانستان باید از سوی مردم تصمیمگیری شود.
وی گفت: در هفته گذشته در مسکو نشست چهارجانبهای با مشارکت روسیه، پاکستان، آمریکا و چین شکل گرفت و لاوروف هم در پایان گفت که ایران باید به این هیات اضافه شود. قبل از این نشست هم نشستی در پکن برگزار شد. روسها آن موقع به ما اعلام کرده بودند که ایران هم در آن شرکت کند، ولی ایران گفته بود که شرکت نمیکند.
موسوی ادامه داد: حتی روسها فکر میکردند که ایران در لحظه آخر شرکت میکند، اما این گونه نشد و ایران شرکت نکرد. ایران معتقد است روندی که بدون حضور نماینده مردم افغانستان - که در قالب دولت متبلور میشود - شرکت نمیکند. یک بحث دیگر هم این است که در اجلاسی که روسیه و چین دعوت میکنند، ایران شرکت کرده، اما مواضع خود را صریحا اعلام کنیم. در واقع، الان دو دیدگاه مطرح است؛ یک بحث آن است که در هیچ نشستی شرکت نکنیم یا در برخی از نشستها که روسیه و چین دعوت کردهاند، شرکت کرده و نظرات خود را بیان کنیم.
او گفت: شکل مذاکرات خلیلزاد که اکنون آغاز کرده با شکل مذاکراتی که او قبلا انجام میداد و بعد از توییت ترامپ متوقف شد، فرق میکند. او هفته قبل به بروکسل رفت و بیانیه ۱۷ بندی منتشر شد که مانیفست غرب درباره افغانستان است. خلیلزاد سپس به مسکو رفت و در نشست چهارجانبه شرکت کرد و در آنجا هم آن بیانیه به نوعی تایید شد.
او با بیان اینکه بیانیه بروکسل میتواند مانیفست صلح در افغانستان باشد، اضافه کرد: میان این مانیفست و آنچه در مذاکرات قبلی دنبال میشود، تفاوت معناداری وجود دارد و این مساله موجب میشود که شاید ایران در دور بعدی به شکل دیگری رفتار کند. این مساله به خاطر تغییر محتوایی است که در حرکت خلیلزاد اتفاق افتاده است.
او ادامه داد: آنچه افغانستان دارد، پارلمان، انتخابات، همهپرسی و در کل، سیستم مدرن است، اما کاری که خلیلزاد به آن دامن زد، نادیده گرفتن این نهادها بود و قانون اساسی افغانستان را نادیده گرفت. در توافق خلیلزاد و طالبان، اسمی از قانون اساسی، پارلمان و انتخابات نبود.
معاون وزیر امورخارجه با اشاره به جابجایی نهاد مشروعیت بینالمللی به جای مشروعیت ملی عنوان کرد: اگر خلیلزاد به همراه نمایندگان روسیه، چین و پاکستان تصمیم بگیرند سیستم حکومتی افغانستان فلان گونه باشد، این درست نیست در حالی که سیستم حکومتی افغانستان باید از سوی مردم تصمیمگیری شود. من به ضمیر کابلوف (نماینده روسیه در امور افغانستان) هم گفتم مشروعیت افغانستان باید از درون ریشه بگیرد و روند بن مشروعیت را ملی قرار داد و جامعه بینالمللی مشروعیت ملی را قبول کرد. ما نباید مشروعیت بینالمللی را جایگزین مشروعیت ملی کنیم.
موسوی تصریح کرد: روند صلح باید از جمهوری اسلامی افغانستان باید شکل گیرد. روند صلح شکل نگرفته که جمهوری اسلامی را به امارت اسلامی تبدیل کند. اگر به متن توافق - که هیچ گاه به صورتی رسمی منتشر نشده است - نگاه کنیم گفته شده این توافق بین آمریکا و امارت اسلامی افغانستان است.
او ادامه داد: یکی از بندهای توافق خلیلزاد با طالبان آمده بود که قرارداد امنیتی کابل و واشنگتن لغو میشود، اظهار داشت: یکی از دلایل برآشفتن کنگره از این توافق همین مساله است.
دستیار وزیر امور خارجه درباره شرایط کشور پاکستان گفت: پاکستان کشوری است با ۲۶۰ میلیارد بدهی که هر سال ۳۰ میلیارد به آن اضافه میشود. پاکستان کشوری است با گسلهای فراوان و بدهیهای زیاد و جمعیت فراوان که باید به آن توجه ویژه داشته باشیم. معتقدم در طرح کابل توجه خاصی به پاکستان شده است.
وی با اشاره به ظرفیتهای بالای افغانستان گفت: اگر حمله شوروی به افغانستان نبود، آرایش نیرو در افغانستان جور دیگری بود، اما تهاجم شوروی به بسیاری از زیرساختهای قدرتی در افغانستان ضربه زد. هر کسی در افغانستان پیروز شود، باید مذاکرات و طرح صلح را دنبال کند.
موسوی با تاکید بر اینکه آتش بس، اساس کار هر طرح صلحی است افزود: اگر هر طرح صلحی به آتش بس توجه نکند، به نتیجه نمیرسد. اگر طالبان بر آتش بس توافق کرد باید ضامن آن هم باشد و اگر این آتش بس رعایت نشود، نشان میدهد طالبان بر گروههای خود اقتداری ندارد.
مدیرکل آسیای غربی وزارت امور خارجه ایران ادامه داد: دولت افغانستان آگاه است که بدون پاکستان هر طرح صلحی در افغانستان به نتیجه نمیرسد. هیچ طرح صلحی بدون نهادهای ملی به نتیجه نمیرسد.
موسوی درباره رشد داعش در افغانستان در اثر توافق طالبان با دولت افغانستان یادآور شد: در افغانستان داعش نداریم بلکه دعوایش را داریم. داعش یک پروژه است. اگر موضوع صلح به نتیجه برسد بخشی از طالبان داعشی میشود. در طرح خلیلزاد، تکلیف مخالفان صلح مشخص نشده بود.
انتهای پیام/