چرا استفاده از لباس‌های سنتی در جامعه کمرنگ شده است؟

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، همه چیز از روزی شروع شد که جوامع بشری تا اندازه زیادی صنعتی شدند و به نظر برخی از افراد سنت جایش را به صنعت داد و زمینه فراموش کردن برخی از معیار‌های جوامع سنتی فراهم شد.

این امر به نوعی هویت کشور‌ها را تهدید کرد و کشور ما نیز از این مسئله مستثنی نیست؛ اگرچه در دوره‌های گذشته به هر شهری که سر می‌زدند، لباس‌های سنتی آن منطقه را بر تن افراد آن شهر و منطقه می‌دیدند، اما امروز کمتر زمانی است که به شهری سر بزنید و مردمی را ببینید که لباس محلی و سنتی خودشان را پوشیده‌اند.

امروز اکثر مردمی که در جوامع شهری زندگی می‌کنند، لباس‌های یکپارچه‌ای را می‌پوشند که گویای هیچ چیز نیست.

مرجان کشاورز طراح لباس، به خبرنگار گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: شاهدیم الآن در سطح اجتماع و در مکانی که عمده مانتوی کشور عرضه می‌شود، کار‌ها به سمت کار‌های بومی گرایش پیدا کرده است. اگرچه ظاهر کار مدرن شده، اما از کار‌های سنتی، قدیمی و بومی ایران هم استفاده می‌شود. حالا اگر لباس‌ها به صورت یکپارچه سنتی نیستند، چند دلیل دارد؛ دلیل اول آن این است که اگر قرار باشد لباس‌هایی با فرم یکپارچه سنتی تولید کنیم، در جامعه امروز کاربردی ندارد؛ زیرا زن امروز در اکثر مواقع خارج از خانه کار می‌کند و به اداره می‌رود. در چنین شرایطی لباس‌های سنتی متعلق به هر منطقه کشور که باشند تا اندازه‌ای دست و پاگیر هستند. از طرف دیگر، چون این لباس‌ها رنگ‌ها و زیورآلات زیادی دارند؛ نمی‌توان از آن‌ها در سطح جامعه استفاده کرد، ولی خیلی از مناطق کشورمان همچون کرد‌ها و گیلانی‌ها در مراسم‌هایی همچون مراسم عروسی از لباس‌های سنتی و محلی خودشان استفاده می‌کنند.

او گفت: ما باید تابع مُد روز هم باشیم؛ چون در عمل تولیدکننده پارچه نیستیم و در مواقع کمی پارچه تولید می‌کنیم. پارچه وارد می‌شود و این پارچه با توجه به مُد روز دنیا تولید می‌شود. پس باید تا اندازه‌ای به هماهنگی مدل لباس با پارچه توجه شود. من از افرادی هستم که برش لباس‌هایی که طراحی می‌کنم مدرن است، اما نشانی از سنت‌هایمان معمولا روی این کار‌ها هست. به خصوص اگر قرار باشد کار من را افرادی، چون مجری‌های تلویزیون و بازیگران بپوشند تلاش می‌کنم نشانه‌های ایرانی و سنتی ما روی کار باشد.

شهره فضل وزیری عضو هیئت علمی دانشکده هنر، علم و فرهنگ نیز در گفت و گو با ما گفت: لباس‌های سنتی که در کشور ما از آن‌ها استفاده می‌شود با صنایع دستی خاص مناطق مختلف کشور تزئین می‌شوند. هر پارچه‌ای که امروز وارد کشور می‌شود، در هر منطقه با صنایع دستی آن منطقه تزئین و لباس سنتی آن منطقه می‌شود. من تصور می‌کنم افراد هر منطقه فرهنگ بومی خودشان را روی پارچه بروز می‌دهند. پارچه‌هایی که بر اساس مُد روز تولید شده‌اند، تغییر کاربری می‌دهند.

او گفت: امروز مانتو‌هایی که در کشور تولید می‌شوند، اگرچه در برخی از مواقع از مُد روز تأثیر می‌پذیرند، اما به نوعی لباس بومی ما هستند. در هیچ جای دنیا مانتو به شکلی که در کشور ما هست، استفاده نمی‌شود. البته ما همگام با جامعه جهانی گام برمی‌داریم و نمی‌توانیم از شرایط حاکم بر این جامعه غافل بمانیم. لباس‌های سنتی نیز در مراسم‌ مناطق مختلف کشور پوشیده می‌شوند و این به معنای آن است که لباس‌های سنتی کشور بار دیگر خود را زنده می‌کنند.

رفیعه رادبانی طراح لباس هم سابقه طراحی لباس در کشور را مرور کرد و گفت: اگر به تمدن لباس ایرانی برگردیم متوجه می‌شویم که پارچه‌ها، مدل‌ها و الگو‌هایی که در آنها استفاده می‌شوند، بر اساس شرایط آب و هوایی و جغرافیایی کشور و عرفی که جامعه ایرانی داشته، طراحی می‌شد. ما با نگاه به آن درمی یابیم  ۵۰ درصد لباس‌هایی که امروز ارائه می‌شوند، مناسب آن عرف نیستند. ما نمی‌توانیم لباس‌های گذشته را طراحی کنیم و بپوشیم، اما می‌توانیم با اقتباس از الگو‌ها و نمونه‌های ایران قدیم لباس‌های جامعه‌پذیری برای جامعه امروز تولید کنیم تا مردم بتوانند آن‌ها را بدون جلب توجه چندان بپوشند.

او کُپی‌برداری از مُد کشور‌های دیگر را نادرست دانست و افزود: ما باید برند‌ها و مُدهای کشور‌های دیگر را بررسی کنیم و لباس‌هایی را با توجه به عُرف و شرایط جامعه خودمان طراحی کنیم. این اتفاق امروز در کار خیلی از طراحان افتاده و در فروشگاه‌ها دیده می‌شود. استقبال خوبی هم از آن شده است.

این طراح لباس اظهار کرد: امروز افرادی که شاید خیلی حرفه‌ای و شناخته شده نباشند، مزون‌هایی راه انداخته‌اند که  تبلیغات زیادی دارند. متأسفانه تولیدکنندگان بزرگ نیز گاهی کار‌های این مزون‌ها را کپی می‌کنند و این باعث می‌شود که تولیدات مزون‌های افراد کمتر شناخته شده تبدیل به مُد جامعه شود. این در حالی است که استفاده از لباس‌هایی که در نتیجه مطالعه تولید می‌شوند، باید رواج پیدا کند. امروز بنیاد ملی مُد و لباس کار‌های خوبی در جهت اصلاح مُد جامعه در کشور و شناساندن طراحان لباس برداشته است.

انتهای پیام/