نقش کلیدی رسانه در فرا گیر کردن کلمات معادل فارسی

ارسلان فصیحی مترجم در  حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره معادلی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای کلمه استارت آپ ساخته است، گفت: کلمه «نوآفرین» معادل خوبی برای کلمه استارتاپ است. فرض کنید «پهباد» را برای کلمه «دِرُند» ساختند. آیا این کلمه همان معنایی را دارد که کلمه «دِرُند» دارد و همان معنا را به ذهن متبادر می‌کند؟ آیا هنگام خواندن کلمه «پهباد» همان چیزی به دهن می‌رسد که هنگام خواندن کلمه «دِرُند» به ذهن می‌رسد؟ این دو کلمه از نظر آهنگ، تعداد هجا‌ها و کلمه هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. اگر واژه‌ای درست و به جا معرفی شود، جای واژه خارجی را می‌گیرد.

رسانه‌های جمعی کلمه «نوآفرین» را به کار ببرند

او افزود:معنای کلمه «نوآفرین» بسیار خوب است. کلمه معنی و وجه تسمیه بسیار خوبی دارد. اگر این کلمه در مسیر درستی معرفی شود و به کار رود، رواج دادنش خوب است. کلمه خوبی است و می‌تواند در بین مردم جابیفتد. در این جا کار به عهده رسانه‌های جمعی است که کلمه «نوآفرین» را به کارببرند. «استارتاپ» کلمه‌ای است که در اخبار شنیده می‌شود و هنوز بین مردم جانیفتاده است. برای همین احتمال اینکه کلمه جایگزین در بین مردم جابیفتد وجود دارد. 

معادل‌های بسیار کمی قابلیت جایگزینی ندارد

این مترجم با اشاره به اینکه کسانی که در فرهنگستان زبان و ادب فارسی نشسته اند، اهل فن هستند، اظهار داشت:به ندرت در میان معادل‌هایی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی می‌سازد، معادل‌هایی را می‌بینیم که بالقوه قابلیت جایگزینی را بین مردم نداشته باشند. معمولا درباره واژه‌ای که می‌سازند خوب فکرمی کنند و  روی آن کار شده است. امیدوارم این کلمه بین مردم جابیفتد. نوآفرین کلمه خوبی است که به موقع ساخته شد.

کاربرد معادل بین مردم به لغت بستگی دارد

فصیحی ادامه داد:کلمه «سوبسید» که به جای آن «یارانه» را ساختند و بین مردم جاافتاد و نسلی این واژه را هرگز نشنیدند، صدسالی بود که در زبان فارسی  به کار می‌رفت. حداقل ۵۰، ۶۰ سال از کاربرد آن در زبان فارسی می‌گذشت. ولی هنگامی که کلمه «یارانه» را ساختند، این معادل به خوبی جاافتاد. چون کاربردش وسیع است و رسانه‌های ارتباط جمعی هم این معادل را خوب به کار بردند. کلمه «هواپیما» را موقعی ساختندکه چهل سال از کاربرد کلمه «طیاره» در زبان فارسی می‌گذشت. الان کمتر کسی کلمه «طیاره» را به کار می‌برد. هیچ وقت نمی‌توان قضاوت کرد، معادل کلمه‌ای به موقع ساخته شده است یا نه. کاربرد آن به لغت بستگی دارد. موقعی که فرد کلمه را می‌خواند، معنای نزدیک به معنای کلمه در زبان مقصد به ذهنش برسد یا نه و اینکه  چطور وسایل ارتباط جمعی نقششان را ایفا می‌کنند. نقششان را درست و به موقع ایفا می‌کنند یا نه.

انتهای پیام/