به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، «استئوپروز» یا «پوکی استخوان»؛ مهم‌ترین بیماری تحلیل استخوانی است که اغلب کمبود کلسیم، فسفر و مواد معدنی دیگر موجب ضعیف شدن آن‌ها و در نتیجه شکستگی می‌شود.
ترشح نشدن هورمون استروژن در پی یائسگی تاثیر جدی بر افزایش بروز این بیماری دارد. پوکی استخوان صرفا یک بیماری زنانه نیست و بروز آن در سنین ۶۵ تا ۷۰ سالگی در مردان نیز شایع است.
علل زمینه ساز «پوکی استخوان»
به طور کلی این بیماری به دو نوع پوکی استخوان اولیه و ثانویه تقسیم بندی می‌شود. پوکی استخوان اولیه اغلب به دلیل یائسگی در خانم‌ها بروز می‌کند که در موارد یائسگی زودرس طبیعتا زمینه بیشتری دارد.
پوکی استخوان ثانویه افزون بر سالمندان ممکن است در جوانان و میان سالان نیز دیده شود که عواملی مانند مصرف دارو‌های کورتیکواستروئیدها، ابتلا به بیماری‌های مزمنی مانند بی اشتهایی ذهنی، کُرون، آرتریت روماتوئید یا سلیاک و ورزش‌های سنگین (زمینه ساز قطع یا کاهش ترشح هورمون استروژن) در ابتلا به این بیماری موثر است.
البته سبک زندگی ناسالم مانند استعمال دخانیات، بی تحرکی، رژیم غذایی سختگیرانه و مصرف ناکافی کلسیم در عادت غذایی نیز زمینه ساز پوکی استخوان خواهد بود.
علایم هشدار
پوکی استخوان را باید بیماری خاموش دانست که شکستگی‌های خودبه خود در استخوان ران، ستون مهره‌ها و مچ دست علایم این بیماری است.
نکته قابل توجه این که شکستگی مهره‌ها ناشی از پوکی استخوان با درد خفیف یا بدون درد است و تنها در صورت عکس برداری مشخص می‌شود در حالی که اگر مهره‌ها به هر دلیلی دچار ساییدگی شود درد بسیار شدید و ناتوان کننده‌ای دارد. در بعضی از افراد نیز پوکی استخوان با درد مزمن و شکستگی استخوان با فشار بسیار مختصر هنگام فعالیت‌های معمولی همراه است.
چطور می‌توان از «پوکی استخوان» پیشگیری کرد؟
پژوهش‌ها نشان می‌دهد ورزش در تمام سنین برای استخوان‌ها مفید است که توجه به آن از سنین کودکی و نوجوانی به تحکیم توده استخوانی و بهبود تعادل و هماهنگی بدن کمک می‌کندبنابراین دست کم ۳۰ دقیقه فعالیت جسمی سه بار درهفته توصیه می‌شود.
از تاثیر تغذیه بر سلامت استخوان‌ها نیز نباید غافل شد، زیرا افزون بر این که کلسیم ماده اساسی سازنده استخوان هاست، دیگر سلول‌های بدن نیز به این ماده معدنی نیاز دارند و در صورت کمبود از ذخایر استخوان استفاده می‌کنند. لبنیات، ماهی‌های چرب، فراورده‌های سویا و سبزیجات سبز تیره مانند کلم بروکلی در تامین کلسیم مؤثراست همچنین ویتامین D در سنتز کلسیم نقش دارد. برای تامین نیاز بدن بهتر است روزانه حدود ۳۰ دقیقه دست‌ها و صورت زیر تابش نور مستقیم خورشید باشد. البته در موارد کمبود معمولا مصرف مکمل‌ها نیز ضروری است.
تشخیص و درمان
افزون بر معاینه اولیه و آزمایش کامل خون و ادرار، سنجش تراکم استخوان برای تشخیص بیماری لازم است. همچنین در مواردی که فرد دچار قوز یا کوتاهی قد شده است این بررسی‌ها اهمیت بیشتری دارد، زیرا ممکن است ناشی از تحلیل مهره‌ها بدون علامت بارزی باشد.
غربالگری سنجش تراکم استخوان نیز در سالمندان همچنین مبتلایان به بیماری‌های مزمن که سال‌ها دارو‌هایی نظیر کورتون استفاده کرده اند، افراد دارای زمینه ژنتیک بیماری و یائسگی زودهنگام نیز توصیه می‌شود.
از آن جا که پوکی استخوان بیماری تحلیل رونده بافت استخوانی است، درمان قطعی را نمی‌توان برای بیمار متصور بود و در واقع بهترین اقدام، پیشگیری و حفظ سلامت استخوان هاست. تشخیص زودهنگام بیماری نیز ضرورت دارد، زیرا تجویز برخی از دارو‌ها می‌تواند مانع از وخامت شرایط شود. همچنین رعایت مراقبت و توصیه‌ها نیز می‌تواند در کاهش خطر شکستگی استخوان‌ها کمک کند.
منبع : خراسان
انتهای پیام/