دلایل متعددی برای کاهش میزان سرانه مطالعه در کشور وجود دارد. از جمله دلایلی که به ذهن همه ما می رسد مسائل اقتصادی است که مردم با آن دست به گریبان هستند. در کنار آن گرانی کتاب دیده می شود که به دلیل افزایش قیمت کاغذ و سایز ملزومات چاپ ایجاد شد.از دلایل دیگری که می توان برای کاهش سرانه مطالعه در کشور ذکر کرد می توان به نبود وقت کافی و ذهن آرام برای مطالعه اشاره کرد؛ برخی لازمه مطالعه را داشتن ذهنی آرام می دانند.
نتایجی که سرانه پایین مطالعه برای کشور دارد در همین یکی دو روز آینده مشخص نمی شود و مانند هر آسیب فرهنگی دیگری در درازمدت نتایج آن مشخص می شود. نتایجی که امروز می توان از بروز آن در آینده جلوگیری کرد و اگر برای آن چاره ای اندیشیده نشود در آینده گریبانمان را می گیرد. اولین گام برای چاره اندیشی این است که بدانیم چرا کتاب نمی خوانیم؟ شاید هنوز نیاز به دانستن را در خودمان احساس نمی کنیم.شاید فکر می کنیم فضای مجازی گزینه مناسبی برای پاسخ به سوالاتمان است. شاید دنبال این هستیم کتابخوانی ما را ثروتمند کند و به غنای مالی برساند چون این توقعمان برآورده نمی شود مطالعه نمی کنیم. بهتر است ابتدا بدانیم چرا کتاب نمی خوانیم؟
کامران شرفشاهی مدیر مسئول انتشارات تجلی مهر درگفتوگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره دلایل روند کاهش سرانه مطالعه در کشور گفت: جای دریغ دارد گفته شود جامعه ما در حال حاضر به سمت نوعی از کاهلی در زمینه مطالعات عمیق و خاصه کتابخوانی رفته است.این امر دارای علل و عوامل گوناگونی است که بخشی از آن به مشکلات فراوان اقتصادی و اجتماعی برمی گردد بخشی دیگر از آن معلول سیاست های فرهنگی جامعه ماست.شرایط به گونه ای شده که در بین برخی از مردم گریز از فرهنگ و ادبیات همچنین کسب آگاهی به نوعی حتی زیانبار تشخیص داده می شود.
او افزود: می بینیم اصحاب فرهنگ در زندگی خود با چه مخاطراتی دست به گریبان هستند این نکته جای تاسف فراوان دارد. این روزها حتی بسیاری از اصحاب فرهنگ در بین خانواده های خود هم دچار غربت هستند و خانواده آن ها با کنایه تلاش آن ها را در این جامعه بی تاثیر دانسته اند از این رو چه انتظاری می توان از سایر اقشار جامعه ما داشت. براین باور هستم که موضوع سلبریتی ها موضوع اصلی و مسئله اساسی جامعه ما نیست. بزرگ کردن موضوع سلبریتی ها در واقع پوششی برای دانش اندک و ناتوانی های جماعتی است که بر اوضاع سیاسی جامعه مسلط هستند.
مدیر مسئول انتشارات تجلی مهر با اشاره به سوءاستفاده های مکرری که افکار عمومی جامعه را تحت تاثیر قرار داده و آزرده کرده است، اظهار داشت: یکی دیگر از دلایل رویگردانی مردم ما از کتابخوانی حضور قشری از جماعت به اصطلاح سیاسی در جامعه است که با رانت و ایجاد فرصت های خاص برای خود و خانواده هایشان امکان بهره مندی سایر اعضای جامعه را به نابودی کشانده اند.در واقع جامعه ما با مشاهده چنین اشخاصی انگیزه خود را برای تلاش افزون تر و کسب آگاهی بیشتر از دست داده است برای مثال موضوع سهمیه های خاص فرزندان این اشخاص حتی خودشان در مقاطع بالاتر همواره در جامعه ما بحث برانگیز بوده است از این رو به این امید که با مطالعه می توان به مدارج بالاتر و فرصت های درخشان تری رسید در جامعه ما کمرنگ شده است.
شرفشاهی از آفت دیگری که در زمینه کاهش سرانه مطالعه در کشور شایان ذکر است، گفت: سیاست زدگی در کاهش سرانه مطالعه بین مردم تاثیر گذاشته است. سیاست زدگی موجب شد گروه قابل ملاحظه ای از افراد جامعه ما به جای اینکه وقتشان را صرف مطالعه ژرف و گسترده کنند به موضوعات دم دستی سیاسی و بازی هایی که در این عرصه جریان دارد معطوف می کند.در حال حاضر شوربختانه حکایت همان حکایت طنز عبیدزاکانی است که به فرزندش هشدار داد که دست از شیطنت بردارد وگرنه او را به مدرسه می فرستند تا علم بیاموزد و محنت و سختی ببیند.
او از اینکه در حال حاضر خانواده ها نیز دیگر چندان قائل به این نکته نیستند که فرزندانشان با مطالعه و کتابخوانی می توانند آینده بهتری داشته باشند، گفت: خانواد ه ها به این نکته قائل هستند که فرزندانشان باید تا حدودی از تحصیلات عمومی و دانشگاهی برخوردار باشند اما در شرایط فعلی بسیاری از این خانواده ها که چندین فرزند با تحصیلات عالی دانشگاهی اما بیکار دارند به این موضوع هم بی اعتماد شدند.در حال حاضر می توان گفت در بازار کساد کتاب ایران تنها بازار مافیای چاپ و توزیع کتاب های کمک درسی گرم است.
مدیر مسئول انتشارات تجلی مهر با اشاره به مشخص بودن علت گرمی بازار کتاب های کمک درسی و دانشگاهی ادامه داد: به خاطر دارم در سال های قبل معلم ما به شدت ما را از تهیه کتاب های کمک درسی برحذر و عقیده داشتند دانش آموز باید با مطالعه کتاب مطالب درج شده در آن را بیاموزد اما امروزه بین مراکز آموزشی ما و مافیای تهیه و توزیع کتاب های کمک درسی همدستی و هماهنگی تاسف آوری دیده می شود.
این ها همه دلایلی است که باعث شد کتابخوان نباشیم و میزان سرانه مطالعه در کشور ما روند رو به کاهش داشته باشد. یادمان نرود افرادی در جامعه ما هستند که به مطالعه علاقه دارند و اگر نتوانند کتاب بخرند کتاب را از کتابخانه ها برای مطالعه امانت می گیرند. کتاب را به کتابخانه برمی گردانند سراغ کتاب دیگری می روند و روز به روز بر دانسته هایشان می افزایند.
انتهای پیام/