محمدرضا سلمانی عبیات پژوهشگر تاریخ اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، با بیان اینکه زیارت اربعین تنها در مورد امام حسین (ع) وارد شده، و براى سایر معصومین علیهم السلام زیارتی با عنوان زیارت اربعین وجود ندارد، گفت: طوسی در تهذیب الأحکام جلد ۶ صفحه ۱۱۳ حدیث شماره ۲۰۱، شیخ المشهدی در مزار الکبیر صفحه ۵۱۴ حدیث شمازه ۱۰، سید بن طاووس در کتاب الإقبال جلد ۳ صفحه ۱۰۱ و علامه مجلسی در بحار الأنوار جلد ۱۰۱ صفحه ۳۳۱ حدیث ۲ زیارت مخصوصه روز اربعین را از حضرت امام صادق (ع) نقل کرده است.
او در بیان اهمیت و جایگاه زیارت اربعین با اشاره به روایت امام حسن عسگری (ع) درباره این زیارت بیان داشت: شیخ مفید در کتاب "المزار" صفحه ۵۳ آورده است که آن امام همان فرمود، زیارت اربعین امام حسین (ع) به عنوان یکی از ۵ نشانه مومنان شناخته می‌شود.
سلمانی عبیات با بیان این نکته که علامه مجلسی در کتاب "مفتاح الجنان" صفحه ۵۳۱ تاکید دارند که این زیارت نامه امام حسین (ع) در روز اربعین، با سندی معتبر به دست ما رسیده است، اظهار کرد: این زیارت با سلام و درود بر حضرت ابى‌عبداللَّه علیه السلام و بیان ویژگى‌ها و صفات آن حضرت شروع شده، سپس به تشریح اهداف و آثار قیام آن حضرت پرداخته است.
این نویسنده تاریخ عاشورا، زیارت نامه اربعین را دارای مضامینی مهم و پرمحتوا دانست و افزود: امام صادق (ع) در ابتدای این زیارت نامه حضرت ابا عبدالله (ع) را به عنوان ولىّ خدا، حبیب او، خلیل خدا و نجیب او معرفی می‌نماید.
این پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه در بخش‌های ابتدای این زیارت نامه آمده است که "أکرَمتَهُ بِالشَّهادَةِ وحَبَوتَهُ بِالسَّعادَةِ " یعنی " او را با شهادت، بزرگ داشتى و سعادت را به او بخشیدى" تصریح کرد: این بخش از زیارت نامه اربعین به آن گفتار امام حسین (ع) اشاره دارد که سید بن طاووس در "الملهوف" صفحه ۱۳۸ آورده است که ایشان در منطقه ذوحسم و یا عذیب الهجنات فرمود؛ به راستى که من، مرگ را جز خوش بختى و زندگى با ستمگران را جز رنج و خسارت نمى بینم.
او با عنوان اینکه، قیام امام علیه السلام امیدى بود در میان یأس‌ها و نا امیدى‌هاى مطلق زمانه و حرکتى بود در میان سکون‌ها و ندایى بود در سکوت‌های مرگبار آن زمان، ادامه داد: بخش مهمی از زیارت نامه امام حسین (ع) در روز اربعین به بررسی و تبیین اهداف اصلی قیام عاشورا اختصاص دارد.
محمدرضا سلمانی عبیات عبارت "وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِیکَ لِیَسْتَنْقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَیْرَةِ الضَّلاَلَةِ" یعنی، "و خون پاکش را در راه تو به خاک ریخت تا بندگانت را از جهالت و حسرت و گمراهى نجات دهد " را کلیدی‌ترین عبارت زیارت نامه اربعین توصیف کرد و اذعان داشت: از بین بردن غبار جهلی که جامعه‌ی اسلامی را در برگرفته و چشمان حق بینان را کور ساخته بود؛ مهم ترین هدف اساسی قیام امام حسین (ع) برشمرده می‌شود.
او با بیان این نکته که جهل زدایى، نه تنها هدف قیام سیّد الشهدا علیه السلام، بلکه هدف بعثت خاتم الأنبیا (ص) و نزول قرآن است اظهار کرد: اصلى‌ترین کار انبیا و اولیاى الهى، ریشه کن کردن بیمارى جهل از جامعه است، زیرا تا این بیمارى علاج نگردد، نمى توان انتظار داشت که ارزش هاى دینى بر جامعه، حاکم گردد.
این پژوهشگر تاریخ اسلام، امام حسین (ع) براى تحقّق آرمان بلند جهل زدایی از میام امت اسلام، خون پاک خود را در راه دین الهی؛ فدا کرد، گفت: استقرار خفقان و دشمنی با اهل بیت و اساساً یکى از علل جاودانه شدن قیام سالار شهیدان درخشش آن در این محیط رعب و وحشتى بود که بنى‌امیّه ایجاد کرده بودند.
او با اشاره به این بخش از زیارت نامه که آمده است " حَیْرَةِ الضَّلاَلَةِ" گفت: جامعه اسلامی در آن زمان دچار نوعی سردرگمی شدید در شناخت مبانی دین و در مسیر سکولاریسم اموی حرکت می‌کرد که در این میان واقعه کربلا پایان بخش این سردرگمى و بلاتکلیفى شد و در واقع تکلیف همگان پس از کربلا معلوم است که هرکس در هر کجا، در هر موقعیت و در هر شرایطى باشد، باید در مقابل ظلم و اسلام ستیزی ایستادگی نماید.
این نویسنده عاشورایی با اشاره به این بخش از زیارت نامه اربعین که آمده است "فَأَعْذَرَ فِی الدُّعَاءِ وَ مَنَحَ النُّصْحَ" یعنی که " او (امام حسین ع) در اتمام حجت بر خلق رفع هر عذر از امت کرد و اندرز و نصیحت امت را با عطوفت و مهربانى انجام داده است" بیان کرد: امام حسین (ع) در بخش‌های مختلف سفر خود و به ویژه در روز عاشورا از هیچ فرصتی برای نصیحت لشکر ابن زیاد دریغ نورزید، در یکی از موارد به نقل از طبری در تاریخش تاریخ الطبری جلد ۵ صفحه ۴۲۴ و ابن اثیر در الکامل فی التاریخ جلد ۲ صفحه ۵۶۱ ایشان فرمود، "اى مردم! سخنم را بشنوید و عجله نکنید تا بر پایه حقّى که بر من دارید، اندرزتان دهم و دلیل در آمدنم بر شما را بگویم ".
انتهای پیام/گ