به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، تقریباً تا چندین سال پیش کلمه «سقط جنین» برای بسیاری از زوجین لفظی ناملموس و در گوشی محسوب می‌شد، اما امروزه به لطف فضای مجازی و هزاران ناهنجار موجود در جامعه، تقریباً همه با این لفظ آشنا هستند. کلمه‌ای که به رغم ظاهر ساده اش هزاران تهدید اجتماعی و اخلاقی در پشت خود پنهان کرده است. هرچند که این تهدید‌ها شامل حال سقط‌های قانونی نمی‌شود و داستان این موارد روشن و متفاوت است.
حرف ما از سقط‌های غیر قانونی و زیر زمینی است که در ناکجا آباد‌ها انجام می‌شود و در آن نه خبری از وجود نقص در جنین است و نه تولد آن خطری برای مادر دارد. تحصیل، اشتغال مادر و «الان زود است» هم بهانه‌های تکراری و کلیشه‌ای مادران و پدرانی است که در یک لحظه نفس فرزند خود را می‌گیرند. شاید در سال‌های اخیر هم این پدیده بیش از پیش به گوشمان خورده باشد و زوجین زیادی که این تصمیم را گرفته اند، دیده باشیم. زوج‌هایی که بارداری ناخواسته را دستاویزی قانع کننده برای خود می‌دانند و با این جمله که «الان آمادگی بچه دار شدن نداریم» انسانی بیگناه را به قتل می‌رسانند.
بیشتر بخوانید: ناگفته‌های زن نگون‌بخت از شوهر شکاک/ از فایلی شرم‌آور که به او نسبت داده شد تا اجبار برای سقط جنین
با هر دیدگاه و نظری که به موضوع سقط جنین نگاه کنیم، قطعاً آمار عجیب این پدیده در کشور نگران کننده خواهد بود چراکه از رقم کلی سقط‌های کشور تنها بخش بسیار کوچکی شامل سقط‌های قانونی می‌شود و باقی جنین‌ها یا همان بزرگسالانی که می‌توانند در آینده جمعیت کشور را تشکیل دهند، به صورت غیر قانونی و بدون دلیل توجیه کننده‌ای به دست نابودی سپرده می‌شوند.
آمار سقط در ایران چقدر است؟
آمار‌های غیر رسمی و متناقض زیادی از رقم بالای سقط جنین در کشور وجود دارد و گاه بدون سند و مدرک هم نیست، اما به دلیل غیر رسمی بودن، قابل بیان نیست؛ اما بر اساس مکتوبات و گزارشات رسمی وزارت بهداشت، سالانه ۱۵۰ تا ۳۵۰ هزار سقط در کشور انجام می‌شود و از این تعداد تنها حدود ۱۰ هزار مورد قانونی است.
در واقع تنها ۱۰ هزار مورد از سقط‌ها مطابق قانون سقط درمانی مصوب سال ۱۳۸۴ و با وجود شرایطی از جمله بیماری و عقب افتادگی جنین که موجب سختی مادر می‌شود، بیمار بودن مادر و تهدید جان وی در صورت زایمان، رضایت مادر و انجام سقط پیش از دمیدن روح در جنین (پیش از ۴ ماهگی) قانونی هستند. این سقط‌ها نیز همراه با تایید پزشکان مخصوص وزارت بهداشت، مجوز قانونی و شرعی است که اغلب به دلیل مصلحت جنین و مادر انجام می‌شود.
کشتن فرزند خود را به ما بسپارید!
با این وجود تنها یک شمارش سر انگشتی برای شمار سقط‌های غیر قانونی و آمار نگران کننده آن کافی است. این در حالی است که اغلب این موارد نیز فرزندان مشروع بوده و تنها تعدادی کمی از آن‌ها را فرزندان نامشروع تشکیل می‌دهند. اما متاسفانه وزارت بهداشت به عنوان یکی از نهاد‌های متولی سقط، نه آمار دقیقی از میزان سقط‌های غیر قانونی منتشر کرده و نه اقدام به مقابله با این مراکز غیر مجاز می‌کند.
با وجود نبودن ساز و کاری جدی برای شناسایی و جمع آوری مراکز سقط غیر قانونی، طبیعی است که شمار آن‌ها به صورت قارچ گونه افزایش می‌یابد. نظارت‌های دستگاه‌های متولی این پدیده، به حدی پایین است که این مراکز بدون هیچ گونه محدودیتی در فضای مجازی به راحتی در دسترس بوده و فعالیت می‌کنند. اما فاجعه نگران کننده درخصوص فعالیت مراکز سقط غیرقانونی، انجام سقط آن هم بدون محدودیت در سن جنین است. طبق قانون تنها سقط جنین‌هایی که کم‌تر از ۴ ماه داشته باشند آن هم با وجود شرایط خاص، شرعی و ممکن است. این در حالی است که مراکز سقط زیر زمینی تنها برای حصول منفعت، به زمان تشکیل جنین اهمیتی نداده و این موجود را در هر سنی که باشد، سقط می‌کنند.
بر اساس پیگیری‌ها از تعدادی از این مراکز، حتی سقط جنین‌های بالای ۶ ماه نیز توسط این افراد غیر متخصص انجام می‌شود. سقط‌هایی که علاوه بر غیر اخلاقی و غیر شرعی بودن، تا سال‌ها وجدان والدین را اسیر این گناه خواهد کرد و به دلیل خطر بالای این اقدام، احتمال ابتلا به بیماری‌های زیادی را پیش روی مادران می‌گذارد. به طوریکه از دست رفتن فرصت دوباره بارداری و تجربه حس مادری را می‌توان گران‌ترین بهای سقط در مراکز غیر قانونی دانست.
اما از سوی دیگر این افزایش تمایل زوجین به سقط جنین موضوعی نگران کننده است و فارغ از لزوم اقدام دستگاه‌ها نیازمند حرکتی فرهنگی و اجتماعی برای آگاهی والدین از عواقب سقط و منصرف کردن آن‌ها از این تصمیم است.
برای کاهش سقط جنین چه باید کرد؟
در این خصوص علیرضا شریفی یزدی جامعه شناس، درباره علل سقط جنین از بعد جامعه شناسی گفت: امروزه زوجین از ازدواج انتظارات متفاوت تری نسبت به نسل‌های گذشته دارند و اغلب ادامه تحصیل، اشتغال، تفریح و پیشرفت خود را اولویت دیگر اهداف اصلی ازدواج قرار می‌دهند. متاسفانه جوانان امروز تصور می‌کنند فرزند آوری مانع این پیشرفت‌ها می‌شود. برخی نیز مسائل اقتصادی را بهانه‌ای برای عدم تولد فرزند یا بسنده کردن به یک فرزند و در نتیجه تمایل به سقط می‌دانند.
وی ادامه داد: هرچند این موارد غلط نیست، اما به عنوان مثال در خصوص مسائل اقتصادی، اگر خانواده‌ها توقعات مالی خود را کمی متعادل‌تر کنند، قطعاً شرایط فرزندآوری چندان دشوار نخواهد بود به علاوه اینکه تولد فرزند به حدی مزایا و نتایج مثبت مادی و معنوی برای خانواده دارد، که نسبت به فشار‌های اقتصادی اولویت دارد. از سوی دیگر لازم است تا با اقدام فرهنگی رسانه ها، صداو سیما و جلسات مشاوره برای تغییر نگرش «دست و پا گیر بودن فرزند» که میان زوجین شایع است، تلاش کنیم. به عنوان یک جامعه شناس معتقدم که این نگرش و اصلاح الگوی فرزند آوری با مشاوره و کار فرهنگی قابل تغییر است.
این جامعه شناس تشدید مجازات سقط‌های غیر قانونی را راه دیگر کاهش این پدیده خواند و تصریح کرد: ابتدا باید برخورد قانونی، مجازات والدین و افرادی که سقط‌های غیر قانونی انجام می‌دهند، بازدارنده باشد و حتی تشدید شود. از سوی دیگر مراجع قانونی باید نسبت به شناسایی و برخورد با این مراکز به صورت جدی وارد عمل شوند. شاید تسهیل برخی سقط‌های قانونی نیز بتواند مقداری از شمار موارد غیر قانونی را کاهش داده و در این زمینه موثر باشد.
سقط جنین و تهدیدی به نام کاهش جمعیت کشور
اما سقط جنین فارغ از اهمیت آن به عنوان قتل نفس و کشتن انسانی که می‌تواند در آینده یکی از اعضای خانواده یا جامعه تشکیل دهد، نه تنها به خانواده آسیب زده و جای یک فرد را از این کانون حذف می‌کند، آسیب‌های اجتماعی نیز دارد. گرفتن فرصت زندگی از موجودی که می‌تواند بخشی از آینده کشور را رقم بزند یا نیرویی مفید برای کشور خود باشد، منجر به کاهش هرم جمعیت خواهد شد. در حال حاضر نیز باتوجه به اینکه کشور در شیب کاهش جمعیت و همچنین خطر کاهش نسل جوان تا چند دهه آینده قرار دارد، سقط جنین و عدم فرزندآوری بر شدت این شیب می‌افزاید و موجب در خطر قرار دادن آینده جمعیتی کشور می‌شود.
در این خصوص سید مریم ظهوریان روانشناس خانواده در گفتگو با خبرنگار، با بیان اینکه با تغییر سبک زندگی می‌توان الگوی فرزندآوری را اصلاح و از شمار زیادی از سقط‌ها جلوگیری کرد، گفت: متاسفانه الگوی زندگی تجمل گرایانه موجب کم فرزند آوری یا حتی نیاوردن فرزند میان زوجین شده و به همین دلیل برخی جوانان در صورت بارداری تصمیم به سقط جنین می‌گیرند. این در حالی است که اگر خانواده‌ها قبول کنند که نیازی به تامین ۱۰۰ درصدی خواسته‌های فرزندان نیست و می‌توان به جای فراهم کردن شرایط لوکس، با شرایط معمولی‌تر هم فرزندان را بزرگ کرد، نگرش آن‌ها به مسائل اقتصادی و تولد فرزند تغییر خواهد کرد.
ظهوریان با اشاره بر آسیب‌های مترتب سقط جنین بر فرد و جامعه، اظهار داشت: متاسفانه زوجین تنها چند سال اولیه زندگی را مدنظر قرار داده و تصمیم به کم فرزندی یا سقط می‌گیرند و دلیل آن این است که هنوز والدین جوان کشور به سن کهن سالی نرسیده و نسل کودکان و نوجوانان نیز هنوز به سن میانسالی یا جوانی که نیاز به حامی داشته باشند نرسیده اند. اما چندین دهه آینده والدین در سن پیری قرار خواهند گرفت و آن زمان یا فرزندی ندارند و یا یک فرزند که درگیر مسائل زندگی خود است دارند و با یک کهن سالی بدون حمایت روبرو خواهند شد.
خانه‌های سالمندانی که جای مهدکودک‌ها را می‌گیرند
وی افزود: متاسفانه برخی زوجین که چندین سال از ازدواج آن‌ها گذشته و یک فرزند نیز دارند، با وقوع دوباره حاملگی دست به سقط می‌زنند و علت آن را نیز سن بالای مادر یا فرزند حاضر در خانواده را علت این اقدام مطرح می‌کنند. امااین والدین باید بدانند که در صورت شیوع کم فرزندی، نسل بعدی افرادی خواهند بود که هیچ خواهر یا برادری به عنوان حامی نخواهد داشت. در واقع اگر زوجین به عواقب آینده سقط جنین یا کم فرزندی به خود و دیگر فرزندان خانواده توجه کنند قطعاً این تصمیم را نخواهند گرفت.
این روانشناس ظهور خانواده‌هایی کم تحرک و بی روح در دهه‌های آتی را دیگر پیامد عدم تولد فرزند یا سقط خواند و عنوان کرد: با پیروی از الگوی عدم تولد فرزند، در چندین دهه آینده به دلیل کاهش جمیعت جوان با خانواده‌ها و جمع‌های فامیلی بدون تحرک و نشاط روبرو خواهیم بود. به علاوه اگر نهاد‌های اجتماعی و دولتی نیز برنامه‌ای برای رفع این مشکل نداشته باشند، به جای تامین زیر ساخت مهدکودک‌ها باید به دنبال ساخت خانه‌های سالمندان باشیم.
به خاطر حفظ جان خودتان، سقط نکنید
اما موضوع سقط جنین و به ویژه سقط غیر قانونی جدای از آسیب‌های اجتماعی و خانوادگی آن، سلامت مادر را به شدت به خطر انداخته و کوله باری از بیماری‌های جسمی را به دنبال خواهد داشت. بیماری‌هایی که گاه بلافاصله بعد از این اقدام خود را نشان نداده و در دراز مدت مادر را از این تصمیم پشیمان خواهد کرد.
در همین خصوص طاهره افتخار متخصص زنان و زایمان، درخصوص حاملگی‌های ناخواسته که به سقط ختم می‌شوند، گفت: هر خانومی که در رده سنی ۱۵ تا حدود ۵۰ سال باشد، در صورت وجود رابطه جنسی احتمال بارداری در هر سیکل ماهانه را دارد. حال اگر افراد تمایلی به بارداری نداشته باشند باید از روش‌های صحیح پیشگیری استفاده کنند که متاسفانه عدم آگاهی برخی زوجین نسبت به روش‌های پیشگیری موجب بارداری ناخواسته و در برخی موارد سقط غیر قانونی می‌شود.
افتخار با بیان اینکه اغلب این سقط‌های غیر قانونی در مراکز غیر مجاز و توسط افراد غیر معتبر انجام می‌شود، تصریح کرد: متاسفانه زوجین برای رهایی از یک فرزند، به بیماری‌ها و آسیب‌های بی شماری که در انتظار آن‌ها است تن می‌دهند و با مراجعه به چنین مراکزی جان خود را به خطر می‌اندازند. این سقط‌ها به وسیله قرص‌های خطرناک، کورتاژ یا ساکشن که بسیار خطرناک است، انجام می‌شود.
وی با اشاره برعوارض شیوه‌های سقط غیر قانونی بیان کرد: کورتاژ در این مراکز غیر معتبر توسط امکانات غیر استریل انجام می‌شود و احتمال بروز عفونت‌های شدید در رحم، لگن، سقط ناقص جنین و باقی ماندن بخشی از جنین یا جفت در درون بدن مادر وجود دارد که خطرات جانی شدیدی برای مادر دارد. به علاوه پارگی رحم و روده و آسیب به ضمائم درونی بدن نیز از دیگر عوارض این امر است و گاه مادر برای ترمیم پارگی رحم یا روده نیاز به عمل جراحی خواهد داشت.
سقط غیر قانونی و خداحافظی با تجربه مادر شدن
این متخصص زنان و زایمان درخصوص عوارض خطرناک سقط به وسیله قرص نیز تصریح کرد: حاملگی ممکن است در ابتدا داخل یا خارج رحم باشد و با مصرف خودسرانه قرص‌های سقط جنین آسیب‌های شدیدی به مادر وارد می‌شود. در صورتی که حاملگی خارج از رحم و لوله‌ای باشد، مصرف این قرص‌ها می‌تواند موجب پارگی لوله‌ها و خونریزی‌های شکمی یا داخلی شود. به علاوه این مواد برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، کبدی و بیماران خاص بسیار خطرناک و حتی کشنده است.
افتخار خاطرنشان کرد: از سوی دیگر ممکن است مصرف این نوع قرص‌ها موثر نبوده و همیشه موجب سقط نشود که در این صورت موجب باقی ماندن جنین در رحم و ناقص شدن وی می‌شود.
وی با بیان اینکه سقط‌های غیر قانونی می‌تواند شانس بارداری مجدد را از مادر بگیرد، تصریح کرد: در صورت عفونت یا پارگی رحم بر اثر راه‌های سقط غیر قانونی و چسبندگی رحم، مادر نیاز به جراحی خواهد داشت و در این مواقع شانس حاملگی دوباره مادر به خطر می‌افتد. به همین منظور به تمام مادران و بانوان کشور توصیه می‌کنیم برای پیش گیری از عواقب خطرناک این امر و برای از دست ندادن فرصت دوباره مادری از انجام سقط به ویژه سقط‌های غیر قانونی خودداری کنند.
با وجود پیامد‌های بیش شمار فردی و اجتماعی سقط جنین و به ویژه به خطر افتادن جان مادران،ای کاش زوجین با آگاهی از روش‌های پیشگیری مناسب از بارداری‌های ناخواسته پیشگیری کرده و دست به گناه سقط فرزند مشروع خود نزنند. از سوی دیگر تنها قدری توجه به مسائل اخلاقی، شرعی و قانونی برای منصرف شدن از کشتن موجودی الهی کافی است تا زوجین سال‌ها با عذاب وجدان دست و پنجه نرم نکنند.
منبع:مهر
انتهای پیام/