بازار داغ رشته فروشان/ از تست شخصیت‌شناسی تا مشاوره‌هایی که جلوی قبولی دانشجویان را می‌گیرد!

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، یک زمانی اسم کنکور که می‌آمد، همه رنگ‌ورویشان می‌پرید، دهانشان خشک می‌شد و دل‌آشوب می‌گرفتند. آن روز‌ها برای کنکور اسم گذاشته بودند و همه «غول کنکور» صدایش می‌کردند. این روزها، اما کنکور آنقدر‌ها سخت نیست و برای هر داوطلبی یک صندلی وجود دارد. حالا یک چیز دیگر مهم است، این که بهترین صندلی، در بهترین دانشگاه به دست آید.

شاید به خاطر همین است که این روزها، مشاوران انتخاب رشته، می‌تازند و از روش‌های عجیب‌وغریب خود برای انتخاب رشته می‌گویند. این که می‌توانند جادو کنند، چوب را بچرخانند و کاری کنند که یک داوطلب که رتبه خیلی بدی دارد، پشت صندلی‌های دانشگاه رتبه یک کشور بنشیند. به خاطر همین است که سازمان سنجش به همه داوطلبان هشدار داده تا حواس شان باشد که پیش چه کسی انتخاب رشته می‌کنند.

این روزها، همه مشاوران تحصیلی در عکس‌ها و فیلم‌هایشان، کت‌وشلوار پوش‌اند، جوانند و در حال سخنرانی هستند.  یک نفر از روش ویژه‌اش می‌گوید، از این که با مشاوره انتخاب رشته او، داوطلبی که رتبه ۳۵ هزار داشته، در رشته مهندسی مکاترونیک دانشگاه صنعتی شریف، قبول شده و آن یکی هم از داوطلبی می‌گوید که با رتبه ۱۷ هزار، در رشته مدیریت دانشگاه تهران قبول شده است. همه مشاوران تحصیلی از قبولی صددرصدی می‌گویند و این که مو لای درز کارشان نمی‌رود. هزینه‌های مشاوره‌شان، اما بالاست. اینجا همه از حق مشاوره‌های میلیونی می‌گویند.

از تست شخصیت‌شناسی تا انتخاب رشته رایانه‌ای
برای مشاوره انتخاب رشته، باید وقت مشاوره گرفت. وقت گرفتن هم از یک هفته قبل از اعلام نتایج شروع می‌شود. روش‌ها برای حق مشاوره متنوع است. از ۲۰۰ هزار تومان شروع و حتی تا دو میلیون تومان هم می‌رسد.

در این بازار، هیچ قاعده و قانونی برای تعیین حق مشاوره وجود ندارد، هر کسی یک حق‌مشاوره می‌گیرد. یک نفر برای انتخاب رشته رایانه‌ای، ۴۰۰ هزار تومان می‌گیرد. آن یکی، باید یک آزمون علمی از داوطلب بگیرد و بعد ببیند که می‌شود برای او انتخاب رشته کرد یا نه؟ این آزمون علمی برای هر داوطلب ۸۰۰ هزار تومانی آب می‌خورد و برای انتخاب رشته هم باید ۵۰۰ هزار تومانی پرداخت شود، تا درمجموع به عددی به اندازه یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان برسد.

مشاور دیگری اول از هر کاری، از هر داوطلب یک آزمون شخصیت می‌گیرد تا ببیند که کدام شغل مناسب این داوطلب است و به روحیاتش می‌خورد. برای تست شخصیت‌شناسی، باید به اندازه ۴۰۰ هزار تومان دست به جیب شد. تقریباً همه مشاورین، همایش رایگان برگزار می‌کنند و در همین همایش است که راه‌های جذاب انتخاب رشته را توضیح می‌دهند.

شرکت در یک همایش به اندازه ۲۰ تا ۲۵ درصد تخفیف در انتخاب رشته خصوصی به همراه دارد. یکی از مشاورین درباره روش انتخاب رشته‌اش می‌گوید: «هیچ‌کسی حواسش به تکمیل ظرفیت نیست. من با استفاده از تکمیل ظرفیت یک جوری برایت انتخاب رشته می‌کنم که حتماً قبول شوی.» او برای این که برگه یک داوطلب را هم پر کند، یک میلیون تومان می‌گیرد.

انتخاب اشتباه
اسمش فاطمه است و سال دومی است که در رشته ریاضی فیزیک شرکت می‌کند. از مشاورین انتخاب رشته که می‌گوییم، عصبانی می‌شود. او خود زخم‌خورده است.
فاطمه سال گذشته برای انتخاب رشته به یکی از موسسه‌های اسم و رسم‌دار، یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان پرداخت کرده و درنهایت قبول هم نشده است.
او به ما می‌گوید: «رتبه من در سال گذشته ۴۰۰۰ بود و انتخاب‌هایی که این موسسه برای من انجام داد، در حوزه رتبه من نبود.» او می‌گوید که هزار امید و آرزو داشته و بعد از این که جواب نهایی اعلام شد، همه امیدهایش بر‌باد رفتند.

فاطمه آن زمان این قدر عصبانی می‌شود که با سازمان سنجش تماس می‌گیرد و بعد از بررسی‌ها متوجه می‌شود که ۱۵۰ انتخابش طوری چیده شده تا در هیچ شهر، رشته و دانشگاهی قبول نشود. او حالا امسال تصمیم دارد که خودش انتخاب رشته کند، به جای این که به مشاوری اعتماد کند و از او بخواهد برای آینده شغلی و تحصیلی‌اش تصمیم بگیرد. مانند فاطمه زیادند. علی هم سال گذشته مانند فاطمه، به مشاوری اعتماد کرد و حالا با رتبه ۲۰۰۰ رشته انسانی، در یکی از دانشگاه‌های حاشیه خلیج‌فارس، رشته روان‌شناسی می‌خواند، هرچند که او امسال دوباره در آزمون شرکت کرده و امیدوار است که با انتخاب رشته‌ای که خودش انجام می‌دهد، موفق‌تر عمل کند.

خیلی‌ها مشاور نیستند
حرف از روش‌های عجیب‌وغریب برخی از مشاوران تحصیلی که به میان می‌آید، آه مشاوران تحصیلی که سال‌ها کار کرده‌اند، بلند می‌شود.
وحید جمالی، مشاور تحصیلی است، او با اشاره به مدت زمان کوتاه انتخاب رشته که ده روزه هم است، به ما می‌گوید: «بسیاری از کسانی که در این مدت کوتاه انتخاب رشته می‌کنند، اصلا تحصیلات آکادمیک و علمی ندارند، اما، چون زمان مناسبی برای پول درآوردن است، خیلی‌ها دست به کار می‌شوند.»

جمالی راست می‌گوید، دانشجوی رشته پزشکی هم آگهی داده است که می‌تواند برای داوطلبین انتخاب رشته کند. جمالی البته توضیح می‌دهد که در این مدت زمان کوتاه، تمام کسانی که روزی در فضای آموزشی بوده‌اند و سابقه حضور در آموزش را دارند، به یکباره کارشناس می‌شوند و به این محیط بازمی‌گردند، هرچند که افراد دیگری هم هستند که در فضای آموزشی نفس نکشیده‌اند و به خاطر لقمه چرب این سفره، از این خوان، روزی برمی‌دارند.

او با اشاره به شگرد‌های کارشناسان انتخاب رشته، می‌گوید: «بسیاری از کسانی که می‌گویند، ما با رتبه بالا توانسته‌ایم، قبولی در دانشگاه را تضمین کنیم و از رتبه بالایی می‌گویند که مثلا در دانشگاه صنعتی شریف قبول شده است، دروغ می‌گویند.»

در کارنامه کنکور دو، سه رتبه وجود دارد، رتبه کشوری، مناطق و رتبه با سهمیه خاص وجود دارد و آن‌ها عموما برای جذب بیشتر مخاطب از بالاترین رتبه اسم می‌برند تا جذب مخاطب کنند. برگزاری همایش و رونمایی از کسانی که در سال‌های گذشته با انتخاب رشته آن‌ها وارد دانشگاه شده‌اند، از دیگر شگرد‌های جذب مشتری است.

حال این که در روز‌هایی که همه داوطلبین نگران و مضطرب هستند، به دنبال درست بودن و یا نبودن این گفته‌ها نمی‌روند. او با اشاره به آزمون‌های شخصیت‌شناسی هم می‌گوید: «این آزمون شخصیت‌شناسی برای پایه‌های تحصیلی نهم و دهم مناسب است و برای کسی که در دبیرستان رشته‌اش را انتخاب کرده و کنکور داده است، مناسب نیست و برای او سردرگمی فقط به همراه خواهد داشت.»

کلاهت را محکم بچسب
اکرم طاهریان، مشاور تحصیلی است که سال‌ها در این حوزه کار می‌کند و هر سال هم از لزوم توجه و رسیدگی به کارشناسانی که به اسم انتخاب رشته، کلاهبرداری می‌کنند، گفته است.

او با اشاره به سود میلیاردی که هر سال، بسیاری از این کلاهبرداران به جیب می‌زنند، به ما می‌گوید: «روش‌های متنوعی برای این کلاهبرداری وجود دارد، یکی از این روش‌ها، انتخاب رشته رایانه‌ای است. این درحالی است که امسال به خاطر تغییر نظام آموزشی، اصلاً به کمک این نرم‌افزار و توجه به قبولی سال‌های قبل نمی‌توان انتخاب رشته کرد.» روش‌های عجیب‌وغریب دیگری هم هستند. مشاورانی که تلفنی برای داوطلب انتخاب رشته می‌کنند.

او می‌گوید: «این مشاور‌ها می‌گویند ما دانشگاه‌ها و رشته‌هایی را می‌شناسیم و سازمان سنجش اطلاعات آن‌ها را به ما داده که کسی نمی‌داند و ما می‌توانیم با انتخاب آن‌ها شما را در آن دانشگاه قبول کنیم، عکس دانشگاه را نشان می‌دهند و بعد درباره آن رشته می‌گویند.»

همین گروه می‌گویند سازمان سنجش برای ما کرسی کنار گذاشته است و با همین ترفند، حق مشاوره دو میلیون تومان و یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان از داوطلب دریافت می‌کنند. این ادعا‌ها در حالی مطرح می‌شود که سازمان سنجش اطلاعات فردی هیچ کسی را در اختیار دیگران قرار نمی‌دهد. جواب حسین توکلی مشاور عالی سازمان سنجش در این باره جالب است: «این وعده کارشناسان، غیرممکن و نشدنی است.»

​​​​​​​جای خالی کارشناس تحصیلی
طاهریان توضیح می‌دهد در آموزش‌وپرورش هم معلمانی هستند که دانش‌آموز را به مشاور خاصی که مشهور است، معرفی می‌کنند. این مشاوران یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان از دانش‌آموز دریافت می‌کنند و بعدها، ۵۰۰ هزار تومان را به‌عنوان حق معرفی به معلم می‌دهند.

این مشاور تحصیلی توضیح می‌دهد در بسیاری از مواقع مجوز مشاوران در این ده روز، خرید و فروش می‌شود و، چون نظارتی هم در این‌باره از طرف هیچ ارگانی وجود نداشته است، بنابراین هر کسی با هر شرایطی می‌تواند به‌راحتی خود را مشاور معرفی کند و پول به جیب بزند.

این البته مربوط به کسانی است که مجوز دارند و می‌خواهند مجوز را نشان مشتری دهند، در این روزها، اما کسانی هستند که مجوز داشتن یا نداشتن برایشان مهم نیست و بدون تخصص کار می‌کنند. طاهریان تأکید می‌کند هیچ‌وقت به داوطلبی نمی‌توان به قطعیت گفت که در رشته‌ای می‌تواند قبول شود.

او می‌گوید: «من ۲۲ سال در این حوزه کار می‌کنم و هر سال، بسته به دفترچه و تغییراتش انتخاب رشته می‌کنم. ظرفیت قبولی و رتبه منطقه داوطلب را جمع و تفریق می‌کنم و بسته به شرایط در نمودار نسبی می‌اندازم و مثلا می‌گویم حدود ۳۰ درصد احتمال دارد داوطلبی در رشته‌ای قبول شود.»

او برای از بین رفتن این آشفته‌بازار انتخاب مشاور، پیشنهاد‌هایی هم دارد. اتفاقی که سازمان سنجش باید آن را پیگیری کند و به آن سروسامان دهد: «بهتر است سازمان سنجش چندین کارشناس تحصیلی را که مورد تأییدش است، انتخاب کند و در مناطق مختلف، غرب، شرق و جنوب تهران به‌عنوان مثال، قرار دهد و بسته به نرخ متوسط و قابل‌قبول برای انتخاب رشته قرارداد ببندند.» هرچند سازمان سنجش معتقد است که این مهم در حوزه اختیارات او نیست.

سال‌هاست به اواسط مرداد که می‌رسیم، برخی یک شبه کارشناس می‌شوند، کسانی که در این مدت، ره صد ساله را می‌روند و برای یک سال جیب خود را پر می‌کنند. هیچ ارگان یا سازمانی، اما حواسش به رسیدگی به این کارشناسان اشتباهی نیست. نظارت بر عملکرد آن‌ها شاید یکی از کار‌های ساده برای کم شدن آشفته‌باز کنکور باشد.

منبع: جام جم

انتهای پیام/

کاسبان کنکور برای سرکیسه کردن داوطلبان و خانواده‌های‌شان دکان انتخاب رشته را باز کرده‌اند