به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، هر ساله گردهمایی عظیم سالیانه مسلمانان دنیا برای انجام فرایض حج، بزرگ‌ترین مراسم مذهبی دنیا را رقم می‌زند؛ از این رو یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی زائران حفظ بهداشت عمومی و فردی خواهد بود.
حجاج باید در مدت زمان محدود، تمام اعمال حج تمتع را در فضایی محدود انجام دهند؛ بنابراین تراکم جمعیت در طول سفر ۳۰ تا ۳۵ روزه باعث ایجاد تماس‌های نزدیک غیرقابل اجتناب می‌شود که می‌تواند باعث شیوع بیماری‌های مختلف عفونی و مسری شود.
بیشتر بخوانید: خطراتی که سلامتی زائران خانه خدا را تهدید می‌کند!
انتظار می‌رود در جمعیتی با این تعداد، زمینه انتقال ارگانیسم‌های بیماری‌زایی مثل مننژیت، آنفولانزا، سیاه‌سرفه، هپاتیت و فلج اطفال تسهیل شود؛ برای مثال خطر ابتلا به مننژیت مننگوکوکی به علت اندمیک بودن این بیماری در عربستان سعودی و تراکم جمعیت در مراسم حج افزایش می‌یابد.
همچنین تراشیدن موی سر با تیغ در صورت استفاده از وسایل مشترک، بیماری‌های منتقله به وسیله حشرات به علت آب و هوای گرم عربستان و زندگی چند روزه حجاج در چادر، تب‌های خونریزی دهنده به علت ذبح قربانی از عوامل ابتلا به بیماری‌های مختلف در ایام حج محسوب می‌شود.
اما شایع‌ترین شکایت حجاج در این سفر معنوی، علائم تنفسی شبه آنفلوآنزا است که باعث اختلال در انجام اعمال حج می‌شود و حتی آنان را به بستر کشانده و گرفتار تخت بیمارستان می‌کند.
از آنجا که به‌طور معمول زائران در یک مکان محدود و به صورت دسته جمعی زندگی می‌کنند، تغییر قابل ملاحظه‌ای از نظر روش زندگی و فعالیت‌های روزمره زندگی پیدا می‌کنند که باعث می‌شود بیماری‌های قبلی آنان به دلیل عوامل خاص ایام حج وخیم‌تر شوند.
با توجه به اهمیت مراسم حج و شیوع بیماری‌های عفونی مختلف مانند عفونت‌های مننگوکوکی، آنفولانزا و بیماری‌های اسهالی انجام اقدامات پیشگیرانه مانند واکسیناسیون و رعایت نکات بهداشتی فردی پیش از مناسک حج و طی آن بسیار ضروری به نظر می‌رسد.
با رعایت نکات ساده و در عین حال مهم قبل و بعد از عزیمت حجاج می‌توان تا حد زیادی شرایط بهتری برای سلامت حجاج در طول سفر ایجاد کرد. بیماری‌های واگیردار، مسمومیت غذایی، توجه نکردن زائران به توصیه‌های بهداشتی، آشنا نبودن به برنامه رژیم غذایی مناسب، بی توجهی زائران به توصیه‌های پزشکان و مدیران کاروان، دفع ناصحیح زباله در کاروان‌ها، نامناسب بودن وضعیت دستشویی‌ها و نقص در آموزش‌ها مهم‌ترین چالش‌های سلامت پیش روی حجاج است.
سید محمد صادق غفوری پزشک عمومی و عضو انجمن متخصصان گوارش و کبد ایران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: احتمال تشکیل لخته‌های خون در حین مسافرت کم است، اما با طولانی‌شدن سفر این لخته‌ها افزایش می‌یابد؛ اگر عوامل خطر لخته‌شدن خون را دارید و در مورد مسافرت نگران هستید، با پزشک‌تان صحبت کنید.
وی ادامه داد: پزشک شما ممکن است موارد زیر را برای کمک به پیشگیری از تشکیل لخته‌های خون در طول مسافرت توصیه کند؛ مقدار زیادی مایعات بنوشید، کم‌آبی می‌تواند در تشکیل لخته‌های خون نقش داشته باشد در حالی که آب، بهترین مایع برای پیشگیری از کم‌آبی بدن است.
غفوری بیان کرد: در طول سفر‌های هوایی، هر یک ساعت از جایتان بلند شوید و در کابین هواپیما قدم بزنید؛ اگر رانندگی می‌کنید، هر یک ساعت توقف کنید و چند بار دور ماشین راه بروید، چند مرتبه نیز حرکت خم‌کردن عمیق زانو‌ها (deep knee bends) را انجام بدهید.
وی ادامه داد: ممکن است پزشک‌تان برای تعیین میزان یک ماده حل‌کننده لخته خون به‌نام D dimer، دستور انجام آزمایش خون را بدهد؛ سطوح بالای این ماده می‌تواند نشان‌دهنده افزایش احتمال تشکیل لخته خون باشد، گرچه عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث افزایش میزان D dimer شوند.
غفوری بیان کرد: آزمایش‌های خون، مقدار اکسیژن و دی‌اکسید کربن خون را نیز اندازه می‌گیرند؛ وجود لخته در رگ‌های خونی ریه‌های شما ممکن است سطح اکسیژن را در خون‌تان کاهش بدهد علاوه بر این، آزمایش‌های خون مشخص می‌کنند که آیا شما اختلال انعقادی ارثی دارید یا خیر.
عضو انجمن متخصصان گوارش و کبد ایران افزود: این روش غیرتهاجمی، تصاویری از قلب و ریه‌های شما را روی یک فیلم نشان می‌دهد؛ گرچه تصویربرداری با اشعه ایکس نمی‌تواند آمبولی ریه را تشخیص بدهد و ممکن است حتی به‌رغم وجود آمبولی ریه نرمال به‌نظر برسد، اما قادر است احتمال وجود وضعیت‌هایی را که به این بیماری شباهت دارند، رد کند.
انتهای پیام/