به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، زبان یک اندام ماهیچهای کوچک در دهان است که به چشیدن و بلعیدن غذا و همچنین تکلم کمک میکند. گاهی اوقات زبان ممکن است به گلوسیت مبتلا شود که تورم، قرمزی و شکل گیری ظاهری صاف روی سطح زبان را به همراه دارد.
موارد مختلفی میتوانند به شکل گیری گلوسیت یا التهاب زبان منجر شوند و این شرایط انواع مختلفی دارد. در ادامه با گلوسیت بیشتر آشنا میشویم.
نوع: گلوسیت حاد
انواع مختلفی از گلوسیت وجود دارند که یکی از آنها به نام گلوسیت حاد شناخته میشود. در این نوع، التهاب زبان به طور ناگهانی رخ میدهد و علائم اغلب شدید هستند.
افزون بر تورم، از دیگر علائم گلوسیت حاد میتوان به درد و تنگی نفس (Dyspnea) اشاره کرد. گلوسیت حاد بیشتر به واسطه یک واکنش آلرژیک یا در نتیجه آسیب دیدگی زبان، مانند سوختگی یا گاز گرفتگی رخ میدهد.
نوع: گلوسیت مزمن
در گلوسیت مزمن، التهاب زبان به طور مکرر رخ میدهد و ممکن است به عنوان نشانهای از یک بیماری و شرایط سلامت دیگر آغاز شود. گلوسیت مزمن شایعتر از گلوسیت حاد است.
یک زیرنوع آن به نام گلوسیت مزمن سطحی شناخته میشود که در آن خود زبان ملتهب نمیشود، بلکه بیشتر غشائی که آن را پوشش داده است تحت تاثیر قرار میگیرد. این نوع خاص به طور ویژه بین افراد معتاد به الکل، مصرف کنندگان تنباکو، و آنهایی که به بیماریهای مزمن معده یا روده مبتلا هستند، دیده میشود.
نوع: گلوسیت آتروفیک
در گلوسیت آتروفیک که به نام گلوسیت هانتر نیز شناخته میشود، زبان رنگ اصلی خود را از دست میدهد و سطح آن صاف میشود.
صاف شدن زبان به معنای آن است که بسیاری از جوانههای چشایی خود که در حالت عادی سطح زبان را پوشش میدهند، از دست رفته اند. این میتواند ظاهری براق و صاف به زبان ببخشد.
نوع: گلوسیت ایدیوپاتیک
گلوسیت ایدیوپاتیک به واسطه التهاب در غشای مخاطی و کل ماهیچه زبان تعریف میشود. متاسفانه، دلیل این نوع خاص از گلوسیت نامشخص است.
افراد مبتلا به گلوسیت ایدیوپاتیک با صاف شدن زبان مواجه هستند و اغلب تا ۵۰ درصد یا بیشتر از جوانههای چشایی خود را از دست میدهند که ظاهری براق و صاف به زبان میبخشد.
دلیل: واکنشهای آلرژیک
یکی از شایعترین دلایل گلوسیت، به ویژه گلوسیت حاد، یک واکنش آلرژیک است. این واکنشهای آلرژیک ممکن است به واسطه داروها، غذاها، و محرکهای بالقوه دیگر شکل بگیرند و جوانههای چشایی و بافتهای ماهیچه زبان را ملتهب سازند.
برخی داروهای مورد استفاده برای درمان فشار خون بالا که به نام مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین شناخته میشوند از محرکهای رایج هستند و همچنین میتوان به دهانشویه ها، خوشبوکنندههای دهان، خمیردندان ها، پلاستیک در دندانهای مصنوعی، و رنگها در آبنباتها اشاره کرد.
دلیل: بیماری و عفونتها
گلوسیت ممکن است در نتیجه ابتلا به یک بیماری، به ویژه آنهایی که سیستم ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار میدهند، شکل بگیرد. زیرا آنها ممکن است به ماهیچهها و جوانههای چشایی زبان حمله کنند. هرپس سیمپلکس، ویروسی که موجب تبخالها و تاولهای اطراف دهان میشوند یکی از نمونهها در این زمینه است.
عفونتها از جمله آنهایی که به واسطه باکتری ها، مخمرها، یا قارچها شکل میگیرند نیز میتوانند موجب گلوسیت شوند. به عنوان مثال، میتوان به برفک اشاره کرد که موجب بروز وصلههای سفید روی زبان و درون دهان میشود. بهداشت ضعیف دهان و دندان و تولید کم بزاق (خشکی دهان) میتوانند به عفونت منجر شوند که احتمال ابتلا به گلوسیت را افزایش میدهد.
دلیل: کمبود ویتامینها
کمبود ویتامین و مواد مغذی یکی دیگر از دلایل شایع گلوسیت است. به عنوان مثال، اگر به میزان کافی آهن دریافت نکنید، احتمال مواجهه با سطوح پایین میوگلوبین افزایش مییابد. این شرایط میتواند به گلوسیت منجر شود، زیرا میوگلوبین پروتئینی در گلبولهای قرمز خون است که برای سلامت ماهیچه، از جمله بافت ماهیچه زبان اهمیت دارد.
از دیگر کمبودهای ویتامینی که میتوانند به گلوسیت منجر شوند میتوان به ویتامین B۱۲، ویتامین E، ریبوفلاوین، فولات، و نیاسین اشاره کرد. بدون در نظر گرفتن این که کدام ویتامین مقصر است، این نوع از گلوسیت معمولا به گلوسیت کمبود ویتامین ارجاع میشود.
دلیل: آسیب دیدگی دهان
همان گونه که پیشتر اشاره شد، آسیب دیدگی یا بروز زخم در دهان میتواند به گلوسیت منجر شود. از نمونههای رایج میتوان به بافت گاز گرفته، بریده، جویده شده یا سوخته روی زبان یا نقاط دیگر دهان اشاره کرد. افزون بر این، التهاب ممکن است به واسطه لوازم دندانسازی مانند سیم کشی ارتودنسی یا دندان مصنوعی نامناسب رخ دهد.
پیرسینگ زبان نیز میتواند احتمال ابتلا به گلوسیت را افزایش دهد، زیرا این اندام ماهیچهای را هرچه بیشتر مستعد ابتلا به عفونت و زخمها میسازد.
علائم
اگرچه پیشتر به برخی علائم گلوسیت اشاره شد، اما تکرار آنها ضرری ندارد. درد یا حساسیت به لمس در کنار تورم یا التهاب در زبان از جمله شایعترین علائم هستند.
در برخی موارد، تورم ممکن است چنان شدید شود که توانایی فرد برای بلعیدن، جویدن، یا صحبت کردن را تحت تاثیر قرار دهد. در این شرایط دریافت کمک پزشکی فوری اهمیت دارد. زبان ممکن است تغییر رنگ داده و رنگ پریده یا قرمز روشن شود و به واسطه از دست دادن جوانههای چشایی ظاهری صاف به خود بگیرد.
درمان: داروها
چگونگی درمان گلوسیت تا حد زیادی به دلیل این شرایط بستگی دارد. اگر گلوسیت ناشی از یک عفونت باکتریایی، قارچی یا مخمری باشد، پزشک شما ممکن است برای تسکین علائم و بهبود عفونت دارو تجویز کند.
در ترکیب با آنتی بیوتیکها یا داروهای دیگر، کورتیکواستروئیدهای موضعی ممکن است تجویز شده و برای کمک به کاهش علائم درد و قرمزی زبان یا بخشهای دیگر دهان به کار گرفته شوند.
درمان: مراقبت خانگی
در موارد دیگر گلوسیت، روشهای مراقبت خانگی ممکن است بهترین گزینه درمان باشند. به عنوان مثال، اگر این شرایط به واسطه یک ویروس شکل گرفته باشد، پزشک میتواند یک برنامه روتین برای درمان علائم در خانه را ارائه کند. این برنامه شامل مراقبت از سلامت زبان و کل دهان از طریق دو بار مسواک زدن در روز و استفاده از نخ دندان میشود.
یا اگر گلوسیت به واسطه کمبود یک ویتامین مشخص شکل گرفته است، شاید دنبال کردن یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی که با کمبود آنها مواجه هستید، بهترین گزینه درمان باشد. در مواردی که گلوسیت به واسطه یک واکنش آلرژیک یا محرک شکل گرفته است، تشخیص دلیل و از بین بردن یا پرهیز از آن برای پیشگیری از واکنشهای آینده اهمیت دارد.
منبع : عصر ایران
انتهای پیام/