رحمانی استاد دانشگاه در ابتدا با اشاره به اینکه برای یک کشور خوب نیست که پول ملی اش به صورت پیوسته در حال تغییر باشد گفت: برای یک کشور خوب نیست که نرخ ارز دچار نوسانات شدید باشد، بانک مرکزی با ابزار‌های حداقلی که در اختیار دارد به دنبال کنترل نرخ ارز است.
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی به دنبال کنترل نرخ ارز از گفت: بانک مرکزی می‌تواند از ابزار بلند مدت کنترل نرخ ارز که کنترل تورم است استفاده کند، اگر کشوری نتواند نرخ تورم را به صورت پایدار کنترل کند نمی‌تواند نرخ ارز را هم نیز به صورت پایدار کنترل کند
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اگر کشوری دچار شوک‌هایی شد و نوساناتی در بازار ارزش به وجود آمد دیگر نمی‌تواند منتظر ابزار کنترل بلند مدت باشد در اینجا ممکن است مجبور به استفاده از اقدامات کوتاه مدت باشد.
رحمانی با اشاره به اینکه باید تقاضای ارز را محدود کرد گفت: برخی از اقدامات انجام شده در راستای محدود کردن تقاضای ارز است تا مانع ازایجاد فشار در نرخ ارز باشیم.
وی با اشاره به فشار‌های خارجی که بر کشور حاکم است گفت: بانک مرکزی باید بتواند اوضاع را تحت کنترل خود در آورد تا مانع از ایجاد بی ثباتی و تداوم آن باشد.
مجید شاکری تحلیلگر اقتصادی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه بازار متشکل یک سیاست‌گذاری برای نرخ بازار آزاد است گفت: بازار آزاد برای ما مهم است در طی دو سال گذشته بانک مرکزی سه سیاست متفاوت در رابطه با بازار آزاد اعمال کرد به طوری که اصرار بر کاهش از طریق پاشیدن ارز حتی در خیابان‌ها مانند بهمن ۹۶ داشت، دوم انکار بازار آزاد بود که از ۲۱ فروردین سال ۹۷ تا مهرماه ۹۷ این سیاست حاکم شد و سیاست سوم این بود که بانک مرکزی بازار آزاد را پذیرفت و به دنبال کنترل آن با روش‌های بازاری معقول شد.
وی با اشاره به اینکه از تابستان ۹۷ بانک مرکزی نرخ ارز را کاهش داد افزود: بانک مرکزی با ابزار نرخ صرافی بانکی وارد بازار شد و به این طریق نرخ را تثبیت کرد، بازار متشکل ارزی با نیمایی متفاوت است، بازار متشکل ارزی می‌گوید که قیمت دلار در تهران چگونه حساب می‌شود.
شاکری با اشاره به اینکه پایتخت ارزی ما خارج از کشور است گفت: اینکه یک کشوری مرکز تبادلات مالی اش خارج از کشور باشد خیلی بد است پایتخت سیاست پولی ما دبی است، بازار متشکل ارزی می‌خواهد روش محاسبه نرخ ارز را بازسازی کند
رحمانی با اشاره به اینکه هرگونه تغییرات غیر قابل کنترل در نرخ ارز پیامد‌هایی را در بسیاری از متغیر‌های کلیدی اقتصاد می‌گذرد بیان کرد: وقتی نرخ ارز بالا می‌رود هزینه‌های تولید افزایش پیدا می‌کند و این مسئله باعث می‌شود که یک بنگاه اقتصادی نتواند مانند گذشته اقدام به تولید کالای خود کند.
وی با اشاره به اینکه وقتی رکود اتفاق می‌افتد شغل هم کاهش پیدا می‌کند افزود: وقتی مردم بیکار می‌شوند بر روی رفاه آن‌ها اثر می‌گذارد، نرخ ارز در ایران کارکرد‌هایی دارد به طوری که ما با فقدان سیاست ارزی روبه‌رو هستیم.
دکتر شاکری در خصوص تشکیل بازار متشکل ارزی گفت: ایجاد بازار متشکل ارزی، نرخ را عوض نمی‌کند و تنها در شیوه نرخ گذاری، تغییر ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: به دنبال روش‌هایی هستیم که در بلند مدت بتوانند نرخ ارز را تعیین کنیم تا از تغییرات لحظه‌ای نرخ ارز جلوگیری کنیم.
رحمانی با اشاره به تغییرات سال گذشته در بازار ارز گفت: اگر به یک سال گذشته و رفتاری که مردم در هنگام بالا رفتن نرخ ارز داشتند توجه کنیم، میبینیم بانک مرکزی توانسته در جایی که برای بقیه غیرقابل باور بوده، نرخ ارز را کنترل کند تشکیل بازار متشکل در راستای تعمیق در بازار ارز و کنترل در این بازار است.
شاکری در پاسخ به این سوال که آیا با ایجاد بازار متشکل، نرخ‌های مختلف ارز مانند نیمایی و... جمع خواهد شد یا خیر، گفت: در طراحی که بانک مرکزی اعلام کرده است، نرخ صرافی‌های بانکی بر درصدی از نرخ‌های عمده فروشی تعیین می‌شود و بازار متشکل با جهت دادن به بازار نقد و با اضافه شدن حواله به آن، بر میانگین نرخ نیما موثر خواهد بود.
وی در خصوص تفاوت نرخ‌ها با یکدیگر گفت: این مسائل از ابتدا بوده، ولی، چون مسائل تحریم‌ها و فشار‌های اقتصادی مطرح نبوده است، این تفاوت‌ها زیاد به چشم نمی‌آمد.
در ادامه دکتر رحمانی در خصوص عملیات اجرای بازار باز توسط بانک مرکزی گفت: ثبات در بازار ارز یکی از مسائلی است که در تمام بازار‌های دنیا به آن توجه وِیژه‌ای می‌شود، ولی این اتفاق بدون کنترل تورم امکان پذیر نیست پس درکنار اقدامات اخیر که بانک مرکزی انجام داده است، باید تورم را نیز کنترل کند، پس به همین خاطر باید از روش هدف گذاری تورمی استفاده کند، به این معنی که بانک مرکزی باید با تعیین نرخ تورم مطلوب، تورم را حول آن محور نگه دارد که با مداخله در بازار این کار را انجام خواهد داد.
وی در خصوص نحوه هدف گذاری نرخ تورم گفت: عملیات بازار باز از ابزار این هدف گذاری است که برای کنترل نرخ تورم از کنترل نرخ سود بازار بین بانکی استفاده می‌شود و با تعریف دامنه مناسب در بازار بین بانکی، آن را کنترل می‌کند.
رحمانی ادامه داد: بانک مرکزی تاکنون مداخله جدی در بازار بین بانکی نداشته است و هرگاه حس کرده است شرایط از وضعیت مطلوب خود خارج می‌شود با ورودی کوتاه مدت، از خروج آن از شرایط مطلوب جلوگیری کرده است و این یعنی بازار باز از ابتدا وجود داشته است، ولی به صورت فعال نبوده است.
وی در خصوص تاثیر این روش در مدیریت نقدینگی افزود: آن چیزی که در دنیا در هدف گذاری تورم مرسوم است توجه به نتیجه بازار باز است که نرخ سود را تحت کنترل قرار می‌دهد، همچنین یکی دیگر از نتایج آن کنترل نقدینگی است.
رحمانی در ادامه صحبت‌ها افزود: الزام اول در خصوص اجرای طرح بازار باز، پرداخت بدهی‌های دولت به بانک هاست که باید در قالب اوراق این کار انجام بشود و الزام دوم آن، بستر خرید و فروش اوراق است که باید توسط بورس اوراق بهادار به انجام برسد که در این خصوص همکاری‌هایی شکل گرفته است.
وی ادامه داد: عملیات بازار باز بخش سیاست گذاری پولی را سامان می‌دهد و بحث نظارت بر نظام‌های بانکی و ناترازی‌های موجود در این خصوص، در اقدامات جداگانه حل و فصل شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران افزود: برخلاف کشور‌های در حال توسعه، نسبت بدهی‌های دولت به GDP و حجم بدهی‌های خارجی پایینی دارد که خود نکته مثبتی محسوب می‌شود.
وی همچنین عنوان کرد: عملیات بازار باز از گذشته وجود داشته، ولی سیاست گذاری تورم وجود نداشته و سابقه طولانی ندارد که نتایج خوبی را در کشور‌های مختلف داشته است، ولی در استفاده از این روش هم باید حواسمان باشد اجازه ناترازی به اقتصاد کشور ندهیم تا عملیات بازار باز در کنترل تورم با موفقیت انجام بشود.
دکتر شاکری در پایان در خصوص آغاز و نحوه فعالیت بازار متشکل ارزی گفت: شاید بتوان گفت در بازار متشکل ارزی که ما تنها نمونه در دنیا هستیم و این به معنی موفقیت آمیز بودن ما نیست و به این علت است که پایتخت ارزی ما در خارج از کشور قرار دارد.
وی در خصوص زیرساخت‌های این بازار ادامه داد: زیرساخت فنی بازار آماده شده و مورد آزمایش قرار گرفته است و برای ثبت نام صراف‌ها در آن نیز فراخوان‌هایی اعلام شده است. اما جزئیات زیادی مانند مالیات ها، حق عضویت‌ها و... وجود دارد که باید مراقب آن‌ها باشیم تا در آن به موفقیت برسیم.
رحمانی نیز در انتها از راه اندازی بازار باز با توجه به تکمیل بودن زیرساخت‌های آن، در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
انتهای پیام/