محمد مهدی طهرانچی در ابتدای این نشست با تأکید بر آموزش دانش اجتماعی به دانشجویان، اظهار کرد: همانطور که روز گذشته در همایش روسای واحدهای دانشگاهی به این موضوع اشاره کردم، رابطه دانشگاه با دانشجو فقط ارائه دانش تخصصی نیست، بلکه باید بر بستر تربیت فرهنگی و دینی مجموعه دانش را به دانشجویان ارائه کنیم تا درکنار آموختن دانش تخصصی، دانش مهارتی، دانش فناوری، دانش نوآوری، دانش اجتماعی نیز فرا بگیرند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به کارکردها و رویکردهای دانشگاه در غرب، یادآور شد: دانشگاه‌های غرب تا پیش از نیمه دوم قرن بیستم و دوران جنگ سرد، قدرت آفرین، اقتدار آفرین و درگیر مسائل پس از جنگ جهای بودند و تا سال 1970 همه چیز در سایه اقتدارطلبی قدرت‌ها و علم ابزاری در اختیار قدرت بود. پس از این دوره غربی‌ها نتیجه گرفتند که وارد مرحله دیگر شوند و مسائل شهروندی را در چارچوب دانشگاه پیش ببرند، با این رویکرد دانشگاه اجتماعی ایجاد شد و پس از سال 1975 مقدمات تبدیل دانشگاه اقتدارآفرین دوران جنگ سرد به دانشگاه گسترده توده‌ای اجتماعی انجام شد.
وی ادامه داد: تا پیش از این مقطع، در انگلستان تعداد دانشجویانی که از بین جوانان 18 تا 24ساله که به دانشگاه می‌رفتند، تنها 8درصد بود، اما پس از آنکه غربی‌ها تصمیم گرفتند دانشگاه را گسترده کنند، تعداد دانشجویان به 31درصد افزایش یافت و اکنون این عدد در کشورهای پیشرو به 51درصد رسیده است. به همین دلیل یک سوم دانشگاه‌های انگلیس قبل از جنگ جهانی و دو سوم این دانشگاه‌ها بعد از جنگ جهانی تاسیس شد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: غرب از ورود به دانشگاه اجتماعی اهدافی داشت که یکی از آنها تربیت جوانان در عرصه شهروند و ترویج دموکراتیزه کردن اجتماع بود. غرب بعد از سال 2000 وارد بحث شهروند تکنولوژی شد، اما دانشگاه هنوز دانشگاه گسترده است، به طوری‌که رشد دانشگاه‌ها 5 درصد رشد جمعیت آموزش عالی در این کشورهاست و اکنون به دنبال ترویج شهروندی بر پایه فناوری اطلاعات است.
وی با بیان اینکه نهاد دانشگاه یا یونیورسته که فراتر از دانشگاه است و عرب‌ها به آن جامعه می‌گویند، یک جهانکده و محل تربیت است، افزود: این جهانکده یا محل تربیت، نهادی برای توسعه و ساخت آینده بود و علم و فرهنگ را با هم داشت. اگر برخی دانشگاه را محلی برای تربیت فرهنگی می‌دانند و اساسا معتقدند که دانشگاه محل تربیت فرهنگی و دانش تخصصی در اولویت دوم قرار دارد، اما دانشگاه به مثابه نهاد علم و نهاد فرهنگ یک کارکرد و رویکرد دارد.
عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به کارکردها و رویکردهای دانشگاه، خاطرنشان کرد: آنچه مردم از بیرون دانشگاه می‌بینند، پوسته بیرونی دانشگاه یعنی فناوری، توسعه اقتصاد دانش بنیان و مسائل اجتماعی است که با حاصل ارزش‌آفرینی و علم‌آفرینی دانشگاه است. رشد اقتصادی، خلق روابط اجتماعی و توسعه فناوری از جمله پوسته‌ها دانشگاه و تولید مقالات دانشگاه است که باید منجر به خروجی و پوسته شود و دانشگاه اجتماع ساز، اقتصاد ساز و فناورساز باشد. لذا شاهد هستیم که هیچ کارخانه‌ای در کشور حاصل کار دانشگاه نیست و فناوری‌های ما برآمده از دانشگاه نبوده و وارداتی است.
طهرانچی با اشاره به تفاوت ایجاد دانشگاه در ایران و غرب، گفت: دانشگاه در کشور ما تنها نهاد علم و فرهنگ نیست، در حالی که در غرب دانشگاه‌ها در امتداد مدارس علمیه خلق شده‌اند. به گونه ای که دانشگاه هاروارد که یک مدرسه دینی بود، از 280 سال پیش تبدیل به دانشگاه شد، اما در ایران مدارس و حوزه‌های علمیه به شکل قبل باقی مانده و هویت خود را حفظ کردند. در واقع دو نهاد موازی در حوزه علم و فرهنگ ایجاد شد که یکی از آنها ریشه هزارساله دارد. نهاد دانشگاه به عنوان نهاد وارداتی به کشور آمد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: با وجود آنکه دانشگاه برمبنای دین‌زدایی وارد کشور شد، اما پس از انقلاب اسلامی، امام (ره) نه تنها دانشگاه را نفی نکردند بلکه برای این نهاد مشروعیت و هویت قائل شدند و دانشگاه را مبنای تحولات و کارخانه آدم‌سازی دانستند، چرا که ایشان معتقد بودند با ایجاد وحدت حوزه و دانشگاه، می‌توان علم و فرهنگ را ساخت و دانشگاه می‌تواند در کنار حوزه، ارزش‌آفرین و اجتماع‌ساز باشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: با توجه به این رویکرد دانشگاه باید در کنار حوزه علمیه، ارزش‌آفرینی کند و اجتماع‌ساز شود. نقش دانشگاه به عنوان محیط تربیت بسیار مهم است، چرا که اجتماع در حوزه جدید شهروندی، مبتنی بر تلکنولوژی است که مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و مرزهای جدیدی خلق کرده است.
طهرانچی خانواده، محیط آموزشی، محیط زندگی و دوستی، محیط شغلی و اجتماع را پنج محیط تربیت جوانان عنوان کرد و گفت: مسئولان هر کدام از این محیط‌ها رسالت خود را دارند، غرب برای آسیب زدن به نقش تربیتی کشورها و هویت‌زدایی از جوانان و مردم، ابتدا خانواده را مورد هدف قرار می‌دهد و بعد از آن محیط آموزشی را بدون کارکرد می‌کند. اگر محیط آموزشی فقط آموزش دانش تخصصی ارائه دهد، تبدیل به محیط بدون کارکرد می‌شود.
وی تاکید کرد: دانشگاه‌ها باید قدر خود را به عنوان دومین کانون محوری تعلیم و تربیت بدانند، هر که در این محیط رسالت خود را انجام ندهد مصداق آیه شریفه « لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابی لَشَدیدٌ» می‌شود. بنابراین ما دانشگاهیان باید رسالت خود را چند وجهی انجام دهیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه دانشگاه‌ها در فرهنگ‌سازی رسالت دارند، گفت: جریان‌های مقابل جمهوری اسلامی ایران در حال افتراق بین اجزای جامعه در حوزه‌های قومیتی، دینی و مذهبی هستند و با این کار می‌خواهند هویت و تعلقات دینی و ملی مردم را هدف بگیرند و برای این منظور، افکار فرامرزی، فراسرزمینی و فراهویتی را ترویج و می‌خواهند از این طریق به کشور نفوذ کنند. سؤال اینجاست که در مقابله با این هجمه، خاکریز کجاست؟
عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: آیا غیر از این است که خاکریز این تهاجمات، باید در محیط دانشگاه باشد و دانشگاه در متن تعلیم و تربیت قرار گیرد؟ بنابراین خاکریزی که در متن است، نیاز به آمادگی همه اجزاء دارد و باید یک تفکر در مقابل دشمن بایستد و مانند سربازی که می‌خواهد برای رفتن به جنگ در پادگان آموزش ببیند، در این جنگ هم باید آموزش دید. اگر جنگ هم نبود مبانی اعتقادی و رفتار الگوها و اسوه‌های ما مبتنی بر این نگاه است که باید بین اهل تسنن و تشیع وحدت باشد. بنابراین وظیفه ذاتی ما تربیت اجتماعی مبتنی بر تقریب مذاهب است.
طهرانچی گفت: دانشگاه ام.آی.تی در سال 2015 در مسیر راهپیمایی بزرگ اربعین حسینی در قالب یک پویش از 1800 زائر ایرانی و 2200 زائر عراقی سؤالاتی مطرح کرد. مضمون این سؤالات درخصوص رفاقت اهل سنت و شیعیان و وضعیت مراوده آنها با اهل تسنن بود. جالب است که سفارش‌دهنده این پروژه، نیروی دریایی آمریکا بود با این هدف که آیا می‌توان از طریق ایجاد تفرقه بین شیعه و سنی، راهی برای نفوذ و شکستن مرزها پیدا کرد.
عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به آمار تعداد دانشجویان، اساتید، کارکنان و مدیران اهل سنت در دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: این دانشگاه در استان های مرزی که اهل سنت و تشیع به صورت مشترک زندگی می کنند 66هزار دانشجوی اهل تسنن دارد که در کنار 184 هزار و 555 دانشجوی شیعه در محیط مشترک تحصیل می‌کنند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این دانشگاه یک محیط مختلف است که باید یک فرهنگ در آن جاری و ساری باشد، اظهار داشت: فرهنگ تقریب مذاهب و وحدت باید از دانشگاه به جامعه منتقل شود، نسبت به این تربیت باید مبانی و عمل داشته باشیم، البته در این راستا شورای گسترش فرهنگ تقریب در دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شده است.
طهرانچی خاطرنشان کرد: تاکنون فرهنگ و نگاه تقریب مذاهب در حوزه‌های علمیه کار می‌شد، اما اکنون دانشگاه آزاد اسلامی می‌خواهد تقریب مذاهب را به دانشگاه به عنوان نهاد دوم علم و فرهنگ وارد کند تا دانشگاه آزاد اسلامی هم نگاه تقریب مذاهب داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه دانشگاه آزاد اسلامی می‌خواهد به پیاده سازی فرهنگ تقریب مذاهب اسلامی در حوزه تفکری و اندیشه دانشگاه فعالیت کند، گفت: برای این منظور شورای راهبردی تقریب بین‌المذاهب اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شده تا فرهنگ تقریب مذاهب را با رویکردهای تقریبی در این محیط تربیتی ترویج کند.
در پایان تأکید کرد: براساس سیاست‌های دانشگاه آزاد اسلامی، با هرگونه حرکت غیرتقریبی در واحدهای دانشگاه به شدت برخورد خواهد شد.
انتهای پیام/