به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، شهرام احمدی مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری گفت: این استان دارای ۸ منطقه چهارگانه تحت اداره کل حفاظت محیط زیست شامل اثر طبیعی ملی، پارک ملی، پناهگاه حیات وحش و پنج منطقه حفاظت شده است که در مجموع حدود ۶۳.۱۱ درصد مساحت استان را به خود اختصاص داده است.
وی افزود: همچنین وجود ذخیره گاه زیستکره تنگ صیاد و سبزکوه از قابلیت‌های این استان می‌باشد.
احمدی اضافه کرد: چهارمحال و بختیاری به دلیل قرارگیری در زاگرس مرکزی و موقعیت خاص توپوگرافی دارای تنوع اقلیمی و زیستی بالایی می‌باشد و بیش از یک هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی و ۲۹۴ گونه جانوری در آن شناسایی شده است.
وی ادامه داد: این استان به دلیل ویژگی‌های جغرافیایی خاص، با متوسط ۲۸.۳ درصد گونه بومی در میلیون هکتار، بالاترین میزان گونه‌های بومی ایران را دارد.
در ادامه به معرفی برخی گونه های جانوری کمیاب میپردازیم:
پلنگ
این جانور گسترده‌ترین پراکندگی را در بین تمام گربه سانان بزرگ جهان دارد و در انواع زیستگاه‌های کوهستانی، استپی، جنگلی و کوه‌های مناطق زندگی می‌کند.
پلنگ ایرانی از بزرگترین گونه پلنگ در جهان می‌باشد و علیرغم تنوع زیستگاهی از فراوانی پائینی برخوردار است.
کاهش شدید جمعیت پلنگ در سال‌های اخیر سبب شده است که این گونه با ارزش توسط کمیته بقای گونه‌های اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (SSC/IUCN)، در رده حفاظتی در معرض خطر انقراض (EN) گنجانده شود.
تخریب زیستگاه، شکار غیرمجاز و تصادفات جاده‌ای از مهمترین عوامل کاهش جمعیت این گونه می‌باشد.
مهمترین طعمه پلنگ، کل و بز و قوچ و میش است و در کنار آن از گراز، انواع گوزن ها، آهو، پستانداران کوچک، پرندگان و حتی حشرات نیز تغذیه می‌کند و در مواقع کمبود طعمه طبیعی، ممکن است ناچار به حمله به دام‌های اهلی و سگ گله نیز شود.
کل و بز
کل و بز جانوری از خانواده گاوسانان و علف خوار است و معروف به سلطان صخره‌ها هستند.
بدن این جانوران طوری شکل گرفته که به راحتی می‌توانند از صخره‌های صعب العبور بالا روند.
پا‌های کوتاه و سنگین بودن قسمت جلویی بدن و ساختمان خاص سم‌ها باعث می‌شود در هنگام بالا رفتن و پریدن به روی صخره‌ها به خوبی تعادل خود را حفظ کنند.
این حیوان در پاییزجفت گیری می‌کند و نوزادان خود را ۱۶۰ روز بعد به دنیا می‌آورد.
خرس قهوه‌ای
خرس قهوه‌ای جثه‌ای بسیار بزرگی دارد و در کلیه مناطق جنگلی و کوهستانی شمال، شمال شرق و غرب ایران پراکنش دارد. این حیوان همه چیزخوار است و رژیم غذایی آن بستگی به منابع غذایی قابل دسترسش دارد.
اغلب از مواد گیاهی نظیر میوه‌ها، ریشه، دانه، جوانه و مواد حیوانی از قبیل حشرات، مهره‌داران بزرگ و کوچک، نوزاد پستانداران بزرگ، ماهی، دام، لاشه حیوانات تغذیه می‌کند.
مخرس قهوه‌ای شب گرد است، اما در مناطقی که آرامش کافی داشته باشد، روز‌ها نیز مشاهده می‌شود.
این حیوان به صورت انفرادی زندگی می‌کند و محل لانه خود را در شیب‌های کوهستانی و در بین سنگ‌های بزرگ، سوراخ‌های طبیعی، غار‌ها و یا در میان ریشه درختان انتخاب می‌کند.
جفت‌گیری خرس قهوه‌ای غالباً در اوایل فصل تابستان شروع می‌شود، مدت آبستنی این حیوان حدود هفت تا هشت ماه است و غالباً در موقع خواب زمستانی یک تا چهار نوزاد می‌زاید.
سنجاب ایرانی
سنجاب ایرانی گونه‌ای از راسته جوندگان است که جنگل‌های بلوط زاگرس از زیستگاه‌های اصلی آن می‌باشد.
این حیوان روز‌ها فعال است و معمولاً به صورت انفرادی بر روی درختان زندگی می‌کند.
از دانه، میوه، جوانه، برگ، پوست درختان و تخم و جوجه پرندگان تغذیه و برای فصل زمستان مقدار زیادی مواد غذایی به خصوص دانه بلوط را در سوراخ‌های زمین، زیر ریشه، یا سوراخ درختان مخفی می‌کند.
سنجاب ایرانی سالی ۲ الی ۳ بار تولید مثل می‌کند و هر بار ۲ تا ۴ بچه می‌زاید.
شنگ
شنگ نیمه آبزی است و به خوبی برای زندگی در آب و خشکی سازگار شده است و رودخانه ها، تالاب‌ها و دریاچه‌ها زیستگاه این گونه می‌باشند.
شب‌ها یا صبح زود به شکار می‌پردازد. ماهی بیشترین سهم را در رژیم غذایی شنگ دارد، اما از سخت پوستان، نرم تنان، حشرات، دوزیستان، خزندگان، پرندگان و پستانداران نیز تغذیه می‌کند.
شنگ معمولا در زمستان جفت گیری می‌کند و دوره آبستنی ۶۱ تا ۶۳ روز است.
قوچ و میش
این حیوان معمولا صبح زود و عصر چرا می‌کند و حیوانی اجتماعی است.
معمولا به غیر از فصل جفت گیری نر‌ها (فصل پاییز) از بقیه گله (ماده‌ها و نر‌های نابالغ و بچه ها) جدا زندگی می‌کند.
دوره آبستنی آنان معمولا ۱۶۵ روز طول می‌کشد و یک و به ندرت دو بچه می‌زایند.
طول عمر قوچ و میش معمولا ۱۲ سال است.
کبک دری
این پرنده دارای جثه بسیار بزرگی است که غالباً در کوهستان‌های مرتفع زندگی می‌کند.
کبک دری پرنده‌ای است بی نهایت محتاط که اغلب پس از احساس خطر مسافت زیادی را پرواز می‌کند.
این پرنده بسیار خجالتی بوده و به اندازه سایر ماکیان اجتماعی نیست و معمولاً جفت جفت دیده می‌شوند.
در پرتگاه‌های پر شیب، کوهسار‌های صخره‌ای و قلل مرتفع با گیاهان کم و پراکنده، در ارتفاع بیش از سه هزار و ۵۰۰ متری و در میان سنگ‌ها و لبه صخره‌های مرتفع آشیانه می‌سازد.
عقاب طلایی
عقاب طلایی بزرگترین عقاب ایران با بال‌های بلند و گسترده است.
در کوهستان‌های مرتفع، تپه ماهورها، استپ ها، جنگل‌ها و تالاب‌های واقع در مناطق پست زندگی می‌کند و از پستانداران، پرندگان و گاهی از خزندگان، ماهی‌ها و لاشه آنان تغذیه می‌کند.
برای شکار معمولا در ارتفاع پایین پرواز می‌کند و با یک شیرجه ناگهانی و سریع طعمه را با چنگال‌های خود صید می‌کند.
جوجه آوری این پرنده از اواسط بهمن تا اواسط اردیبهشت آغاز می‌شود.
آشیانه اش توده‌ای بزرگ و حجیم از شاخه‌های ضخیم و ترکه‌های چوب با پوششی از شاخه‌های برگدار است.
اردک بلوطی
دریاچه‌های آب شیرین، تالاب‌ها و مرداب‌های به نسبت کم عمق غنی از گیاهان شناور و غوطه ور را به عنوان زیستگاه بر می‌گزیند.
در خارج از دوره جوجه آوری به تنهایی یا در دسته‌های چند تایی دیده می‌شود.
از مواد جانوری متنوعی مانند کرم ها، سخت پوستان، نرم تنان، حشرات آبزی و لار و آن ها، قورباغه ها، ماهی‌های کوچک نیز تغذیه می‌کند.
جوجه آوری از اواسط اردیبهشت ماه آغاز می‌شود و معمولا ۷ تا ۱۲ و گاهی ۱۴ تخم می‌گذارد.
ماهی گورخری
در حوضچه‌ها و نهر‌های مناطق کوهستانی زاگرس، با آب سرد و شفاف، جریان ملایم، بستر گلی و سنگریزه‌ای با گیاهان آبزی زندگی می‌کند.
تخم ریزی این ماهی در فروردین و اردیبهشت و اوج آن در اواخر فروردین می‌باشد.
تخم‌ها در دسته‌های ۳ تا ۳۰ تایی و بر روی گیاهان آبزی و تغذیه از جلبک ها، سخت پوستان، تخم و لار و نرم تنان، حشرات و لار و ماهی‌ها انجام می‌شود.
ماهی گورخری بومی انحصاری سرشاخه‌های کارون و تالاب چغاخور ایران است.
انتهای پیام/ف