کسب درآمد پایدار تهران از راه جذب سرمایه گذار غیردولتی

به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، با توجه به مشکلات اقتصادی و کاهش بودجه بیشتر نهاد‌ها در لایحه بودجه سال ۹۸، تامین بخشی از هزینه‌های جاری نهاد‌های دولتی، بر دوش خود آن‌ها سپرده شده است تا بتوانند کسری بودجه و بخشی از هزینه‌های خود را از راه‌های مختلف تامین کنند.

حال با توجه به شرایط موجود نهاد‌های دولتی مجبور به تامین بخشی از هزینه‌های خود هستند و شاید بتوان گفت می‌توانند با اتخاذ ساز و کار مناسب، تهدید امروز را به فرصت تبدیل کنند و از تهدید امروز به نوعی برای خود درآمد پایدار ایجاد کنند.

شهرداری تهران به عنوان هسته‌ مرکزی پایتخت شناخته می‌شود که هرساله میزان هزینه‌های آن افزایش پیدا می‌کند و با توجه به شرایط امروز، ایجاد درآمد پایدار به یکی از مهمترین اولویت‌های این نهاد تبدیل شده است.

حال کارشناسان بر این باورند که ایجاد درآمد پایدار برای شهردرای تهران از روش‌های بسیاری ممکن است.

جعفر قادری عضو گروه پژوهشی مرکز مطالعات اقتصادی شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نقش موثر سرمایه گذاری بخش خصوصی در پروژه‌های مشارکتی شهرداری و راه‌های ایجاد درآمد پایدار برای شهرداری تهران اظهار کرد: از دید اقتصاد شهرى عواملى چون گسترش دامنه فعالیت‌هاى شهردارى‌ها و ارتقاى سطح انتظارات مردم از آن‌ها و مشکلات ناشى از افزایش جمعیت شهرى، نیاز به گسترش منابع مالى و درآمدى شهرداری‌ها را بیشتر مى‌کند.

وی افزود: بنابراین میان بخش‌هاى مختلف مدیریت شهرى تامین منابع مالى و درآمدى شهردارى‌ها اهمیت ویژه‌اى دارد، زیرا از یک سو کسب درآمد شهردارى‌ها تاثیر مهمی در ارائه خدمات به شهروندان دارد و از سوى دیگر فقدان درآمد کافى نه تنها سبب عدم ایجاد خدمات ضرورى در شهر مى‌شود، بلکه اجراى تمامى طرح‌ها و برنامه‌هاى شهرى را با مشکل مواجه خواهد ساخت.

قادری با اشاره به این نکته که درآمدزایی برای شهرداری‌ها یک ضرورت مهم است، گفت: در دستور کار قرار گرفتن درآمد‌های شهری برای شهرداری یکی از اولویت‌های جدی برای این اداره است. شهرداری نمی‌تواند به درآمد حاصل از ساخت و ساز اکتفا کند. این درآمد‌ها نه تنها اطمینانی را برای شهرداری ایجاد نمی‌کند، بلکه عاملی برای افزایش قیمت مسکن می‌شود، زیرا مسکن را از یک کالای مصرفی به کالای سرمایه‌ای تبدیل می‌کند؛ بنابراین شهرداری از مالیات‌های معمولی که رایج است تا جایی که امکان دارد باید اجتناب کند.

وی با اشاره به انواع درآمد‌های پایدار شهر تهران تصریح کرد: شهرداری‌ها باید به سمت ایجاد درآمد‌های پایدار حرکت کنند که یکی از آن‌ها مالیات بر ارزش افزوده است. مالیات بر ارزش افزوده سهمی است که شهرداری از مالیات بر ارزش افزوده استان یا در سطح ملی وصول می‌کند.

عضو گروه پژوهشی مرکز مطالعات اقتصادی شهرداری تهران ادامه داد: البته ایرادی بر این درآمد به دلیل دخالت‌های مجلس و فشار‌های وارده از شهر‌های کوچک بر مالیات بر ارزش افزوده وارد است، زیرا با استدلال‌های مختلف سعی می‌شود بر سهم شهرداری‌های کوچک اضافه شود. متاسفانه دولت هم همراهی می‌کند، زیرا توزیع بودجه در اختیار دولت قرار می‌گیرد و با استفاده از ابزار سیاسی روز به روز سهم کلانشهر‌ها کاهش پیدا می‌کند.

قادری ادامه داد: اخذ عوارض نوسازی و مالیات بر واحد‌های مسکونی و زمین‌های سطح شهر یکی دیگر از درآمد‌های پایدار تهران محسوب می‌شود. این درآمد برای شهرداری خیلی قابل توجه نیست، اما در سایر نقاط دنیا این نوع مالیات، درآمد قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد. در تهران هم باید برای این نوع درآمد حساب ویژه‌ای باز شود.

وی در تشریح انواع درآمد‌های پایدار شهری گفت: نوع دیگر از درآمد‌های پایدار، دریافت عوارض برای ارائه خدمات است مانند جمع آوری زباله که شهرداری در ازای این خدمات می‌تواند عوارض دریافت کند مانند عوارض جمع آوری پسماند. عوارض خودرو‌ها و عوارض بر نقل و انتقالات هم می‌تواند جزء درآمد‌های پایدار شهر محسوب شوند که اگر به درستی وصول شود، می‌تواند درآمد قابل توجهی برای شهرداری کسب کند.

عضو گروه پژوهشی مرکز مطالعات اقتصادی شهرداری تهران با اشاره به امکان سوددهی درآمد‌های پایدار شهری گفت: یکی از راه‌های سوددهی درآمد‌های شهرداری، جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی است و فعالیت پروژه‌هایی که با مشارکت بخش غیر دولتی انجام می‌شود.

قادری تاکید کرد: شهرداری‌ها در سرمایه گذاری‌هایی که در سطح شهر انجام می‌شود، به اندازه عوارض شان سهیم هستند. عوارضی که برای شهرداری‌ها قابل وصول است، یا به صورت یک جا دریافت می‌شود یا شهرداری به میزان آورده خود که همان عوارض محسوب می‌شود، در قالب املاک و مستغلات می‌تواند ذخیره و درآمد مستمری را برای شهرداری‌ها ایجاد کند.

عضو گروه پژوهشی مرکز مطالعات اقتصادی شهرداری تهران بیان کرد: جذب سرمایه گذار غیر دولتی و تعریف پروژه‌هایی که با مشارکت بخش غیر دولتی امکان انجام آن‌ها وجود دارد، نوعی درآمد پایدار برای شهرداری محسوب می‌شود که شهرداری می‌تواند روی آن حساب باز کند.

بیشتر بخوانید: هشدار الویری به تصویب لایحه درآمد‌های پایدار شهرداری‌ها در مجلس

قادری با اشاره به شرایط فعلی پایتخت، پایدارترین درآمد برای شهرداری را اخذ عوارض نوسازی واحد‌های مسکونی و تجاری و اداری دانست و گفت: میزان و نرخ مالیات بر ارزش افزوده در انحصار شهرداری نیست، بلکه توسط مجلس انجام می‌گیرد و اینکه در هر سال به چه نسبتی توزیع شود، توسط مجلس و بودجه تعیین می‌شود. دریافت عوارض نوسازی واحد‌های مسکونی، تجاری و اداری مطمئن‌ترین درآمد برای شهرداری محسوب می‌شود.

قادری گفت: نرخ عوارض بر خودرو‌ها توسط مجلس مشخص می‌شود و این عوارض هم جزء درآمد‌های پایدار شهرداری به حساب می‌آید.

عضو گروه پژوهشی مرکز مطالعات اقتصادی شهرداری تهران ادامه داد: نرخ عوارض مسکن توسط مجلس مشخص می‌شود و پس از اخذ در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد تا مدیریت شهری هر شهر درآمد‌ها را برای شهر خود هزینه کند. عوارض نوسازی هر شهر هم برای همان شهر استفاده می‌شود.

قادری با اشاره به صرف درآمد‌های اخذ شده شهرداری برای پروژه‌های مختلف گفت: زمانی که مجموعه درآمد شهرداری تجمیع شود، هزینه‌ها هم تعریف می‌شوند. این هزینه‌ها شامل خدمات جاری به شهروندان مانند جمع آوری زباله‌ها، نگهداری از فضاهای سبز، کوچه‌ها، معابر یا احداث و توسعه معابر جدید و فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهرداری می‌شود. در نتیجه یک رابطه مستقیم را نمی‌توان میان درآمد‌ها و خدماتی که شهرداری ارائه می‌دهد، در نظر گرفت.

وی تاکید کرد: اولین محدودیت براى حل مسائل شهرى و ناکارآمدى خدمات رسانى به شهروندان ناشى از فقدان منابع مالى کافى است. پر واضح است کلانشهری همچون تهران با وجود امکانات بالقوه و بالفعل برای به سرانجام رساندن پروژه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیازمند درآمدی مستمر و پایدار است که نیاز‌های مالی شهرداری و مدیریت شهری را پوشش دهد. چنانچه درآمد‌های پایدار شهر تهران به درستی شناسایی شوند و این درآمد در مسیر درستی هدایت شود، شهروندان شاهد رونق شهر خواهند شد.

انتهای پیام/