به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اجرای پروژه «یک کمربند، یک جاده» یا «جاده ابریشم نوین»، رابطه اقتصادی ایران و چین را در حوزههای مختلف گسترش داده است. هدف از اجرای «کمربند اقتصادی جاده ابریشم» و «جاده ابریشم دریایی قرن ۲۱» موسوم به «یک کمربند – یک جاده» این است که چارچوب همکاری اقتصادی جدیدی شکل گرفته و کشورهایی که در این مسیر قرار گرفتهاند تحت این چارچوب به طور مشترک در آن مشارکت داشته باشند تا جاده ابریشم قدیمی در قرن جدید احیا شود.
راه ابریشم از کجا میرود؟
گفته میشود مسیر ریلی از اورومچی در چین تا تهران کشیده خواهد شد و اگر همه چیز بر طبق برنامه پیش رود، این جاده از قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان گذشته و این کشورها را به یکدیگر متصل خواهد کرد.
همچنین مسیر آبی این جاده تجاری پر اهمیت، از کرانه غربی ژاپن و از طریق جزایر اندونزی واقع در اطراف هند به جزایر خاورمیانه شروع و از آنجا از طریق دریای مدیترانه به اروپا با مسافتی بیش از ١۵ هزار کیلومتر منتهی میشود. اولویت اصلی تجار بر حمل و نقل بار از طریق مسیرهای دریایی متمرکز بوده است.
بیشتر بخوانید: احیای جاده ابریشم فرصتی برای تعمیق روابط با چین/ تصمیم پکن برای ایستادگی در برابر تحریم نفتی آمریکا علیه ایران
اگر مجموع کل تعهدات چین به صورت اسمی در نظر گرفته شود، جاده ابریشم قرار است به بزرگترین برنامه سیاست اقتصادی پس از طرح مارشال به رهبری ایالت متحده آمریکا برای بازسازی اروپا پس از جنگ جهانی دوم که سه میلیارد نفر را پوشش داد، تبدیل شود.
مسئولان دولتی هم برای حمایت از این طرح اظهار نظرات زیادی را مبنی بر همکاری با کشور چین ابلاغ کردهاند.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان طی سفری که به چین داشت احیای جاده ابریشم را نشانه آیندهای روشن دانست و معتقد است که ایران و چین با یک دیدگاه برد-برد در روابط بینالمللی حضور دارند. احیای جاده ابریشم به صورتی مدرن و روزآمد، میتواند متضمن منافع همه کشورها باشد، بنابراین ایران به آیندهای بسیار روشن در روابط ایران و چین میاندیشد.
موقعیت ژئوپلتیک و ژئو استراتژیک ایران برای تامین امنیت جاده ابریشم بی نظیر است
فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی چندی پیش که در رأس هیئتی بلند پایه، برای شرکت در دومین اجلاس بین المللی "ابتکار کمربند_راه" به پکن سفر کرده بود، طی سخنانی در پانل تخصصی هماهنگی در سیاستگذاریهای این اجلاس با تأکید بر مباحثی، چون "پیوند و تعمیق همکاریهای اقتصادی و سرمایه گذاری کشورهای مسیر جاده ابریشم" در قالب طرح "کمربند _ راه" و استوار بودن آن بر پایههایی چون، هماهنگی در سیاستگذاریهای اقتصادی؛ تسهیل ارتباطات و اتصالات بین کشورها، برقراری تجارت فی مابین کشورها بدون مانع، یکپارچگی مالی و بانکی و همچنین تسهیل تماس مردم با مردم را از جمله عواملی مطرح کرد که باعث شده، این طرح، همواره مورد استقبال جمهوری اسلامی قرار داشته باشد.
وی گفت: از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران، اجرای برنامه ابتکار کمربند - راه، نقش مهم و سازندهای در راستای توسعه جهانی و مناسبات کشورها خواهد داشت. اجرای طرح "کمربند _ راه" سبب همگرایی هر چه بیشتر در بین کشورهای مسیر جاده ابریشم شده و در نتیجه عامل ایجاد و تحکیم امنیت پایدار و صلح جهانی خواهد بود.
دژپسند گفت: کشــورهــا میتـوانند با استفاده از ابتکار «کمربند –راه»، به برقراری ارتباطات بین المللی در زمینههای مختلف، ارتقای سطح همکاری در زمینه تجارت، سرمایهگذاری و پیشبرد همکاری در صنایع تولیدی با یکدیگر بپردازند. در حقیقت، با اجرای این طرح، همکاری و همبستگی فراوانی میان دولتها و ملتها ایجاد خواهد شد.
به گفته دژپسند، حمایت و همکاریهای چندجانبه در سازمانها و نهادهای بین المللی از جمله سازمان همکاری شانگهای و سازمان ملل متحد سبب تقویت روابط و هماهنگی در سیاستها شده و محتوای روابط راهبردی را غنیتر خواهد ساخت.
وزیر اقتصاد ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری اثرگذار و مهم در جاده ابریشم باستانی، همواره خود را مرتبط با ابتکار کمربند – راه میداند و از ابتدا در این برنامه مشارکت فعال داشته است.
دژپسند تصریح کرد: موقعیت ژئوپلتیک و ژئو استراتژیک ایران، آن را به عنوان یکی از امنترین کشورهای منطقه در همسایگی با ۱۵ کشور دیگر قرار داده است که میتوان از آن به عنوان مرکز تبادل تجارت منطقهای هم نام برد، ذخایر عظیم انرژی و وجود ظرفیتهای سرشار در حوزههای حمل و نقل اعم از ریلی، دریایی و ترانزیت، گردشگری و سلامت، زمینههایی است که کشورهای مشمول ابتکار کمربند- راه، با محوریت این طرح عظیم، میتوانند از این فرصت به خوبی استفاده کرده و باعث شکوفایی اقتصاد کشورهای عضو و جهان شوند.
وی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران نگاه همکاری بلند مدت با جمهوری خلق چین داشته و در حال تهیه برنامه بلند مدت برای همکاری با آن کشور در قالب ابتکار "کمربند – راه" است و از تمام امکانات خود برای پیشبرد این طرح استفاده خواهد کرد.
دژپسند زیربنای همکاریهای اقتصادی در عصر جدید را، همکاریهای مالی و بانکی خواند و گفت: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد بیش از ۵۰ میلیارد دلار طرح و پروژه در بخشهای مختلف را جهت سرمایه گذاری و تامین مالی آن تحت چارچوب ابتکار کمربند–راه، به کشورهای علاقهمند به حضور در ایران واگذار کند.
وی اظهار کرد: در این زمینه میتوان با استفاده از ظرفیت و پتانسیل بانک سرمایهگذاری زیرساخت آسیا (AIIB) و منابع صندوق جاده ابریشم (Silk Road Fund) به عنوان بازوهای تامین مالی پروژههای کشورهای در مسیر جاده ابریشم و همچنین با حسن نظر و ایفای نقش مـوثر دولت چیــن، کشورها را در تحقق اهدافشان یاری کرد.
تصمیم چین برای تثبیت راه تجاری در ایران
حسین میرشجائیان حسینی، مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، به برنامه پیش روی وزارت اقتصاد برای توسعه جاده ابریشم نوین با همکاری کشور چین اشاره کرد و اظهار کرد: چند سالی است که کشور چین برای اینکه بتواند به قدرت برتر اقتصادی دنیا تبدیل شود، قصد به احیای جاده ابریشم یا "کمربند_راه" گرفته است. این جاده با حجم عظیمی از تبادلات تجاری از طریق دریا و همچنین زمینی همراه خواهد بود.
وی افزود: هدف کشور چین از راه اندازی این مسیر، تثبیت مسیر تجاری و همچنین نزدیک شدن به بازارهای هدف خودش است، طبیعتا با عبور این مسیر از آب و خاک ایران عواید زیادی را به کشور ما میرساند.
مشاور وزیر اقتصاد و دارایی گفت: جاده ابریشم علاوه بر عبور از ایران از کشورهای عضو CIS عبور میکند، پیش بینیها نشان میدهد چین در سال ۲۰۳۰ قدرت برتر اقتصاد جهان خواهد شد، قطعا اهداف ما هم در احیای این مسیر محقق خواهد شد و باید هر چه بیشتر در این مسیر قرار بگیریم. البته آمریکا تلاش بسیار زیادی میکند تا این مسیر را برای کشورهای در حال توسعه و عضو این مسیر ببندد؛ اما موفق نمیشود.
جاده ابریشم راهی برای رونق تولید محصولات صادرات
در ادامه محمدعلی دهقان، معاون اقتصادی وزیر امور اقتصاد و دارایی در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: وزارت امور اقتصادی و دارایی معتقد است این مسیر تأثیر بسزایی در مبادلات تجاری و همچنین تسهیل در تبادلات خواهد داشت، چین سالیان طولانی است که به عنوان اولین شریک تجاری ایران محسوب میشود.
وی افزود: این کشور علیرغم تمام تحریمها همواره خریدار رسمی اجناس ایرانی از جمله نفت و محصولات پتروشیمی و غیره بوده است، در نتیجه همکاری ایران در مسیر "کمربند_راه" یا همان جاده ابریشم منجر خواهد شد رونق تولید در کارخانه ها و کارگاه های کشور برای صادرات اقلام مورد نیاز کشورهای هدف رخ دهد.
دهقان بیان کرد: حضور ما در این پروژه به عنوان عضوی مهم، میتواند فرصت های شغلی زیادی را برای ساکنان این مسیر فراهم کند، این امکان به تولید کشور هم داده می شود که بیشتر محصولات خود را صادرات محور تولید کنند.
در ادامه بررسی مفاد این مسیر و احیای این جاده تجاری، بانک جهانی نسبت به این امر گزارشی را منتشر کرده است. کارولین فرئوند (Caroline Freund) مدیر بخش اقتصادهای کلان، تجارت، یکپارچگی و سرمایه گذاری منطقهای بانک جهانی، نتایج اولیه تحقیقات خود از طرح جاده و کمربند را منتشر کرد که نشان میدهد این طرح میتواند تجارت و سرمایه گذاری مستقیم خارجی را در کشورهایی که در این طرح حضور دارند، با احداث زیرساختها و ارتباط متقابل بیشتر کند که برای همه جهان سودمند است.
طرح جاده و کمربند هزینههای حمل و نقل را کاهش میدهد و در صورتی که طرحهای سیاسی مانند افزایش پای بندیهای مرزی و کاهش تعرفهها همزمان با آن دنبال شوند، میتوان انتظار داشت شاهد تجارت بیشتر، ارتباط آسانتر بسیاری از مناطق و بهبود تجارت و رشد اقتصادی باشیم.
ابراهیم جمیلی، رئیس خانه اقتصاد ایران در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، به میزان سرمایه گذاری در مسیر "کمربند_راه" اشاره کرده و گفت: ایران با قرار گرفتن در این مسیر تبادلات تجاری خوبی در زمینه حمل و نقل رقم خواهد زد، استفاده از کریدورهای شرق و غرب برای حمل و نقل آبی و همچنین کریدورهای شمال به جنوب نیز در ترابری کالاها در مسیر خاکی ریلی حائز اهمیت است.
وی ادامه داد: ما در گذشته مسیر اصلی تری را در اختیار داشتیم و دلیل نامگذاری این مسیر با نام silk یا همان ابریشم، تبادل ابریشم در این مسیر بوده است، کمی در تصاحب مسیر بیشتر باید اصرار می ورزیدیم تا با رشد اقتصاد چین ما نیز رشد تجاری بالایی را در این مسیر تصاحب کنیم.
جمیلی در پاسخ به سوالی مبنی براینکه ایران چطور می تواند در این مسیر درآمدزایی کند، گفت: قطعا در حوزه حمل و نقل آبی و ریلی، گردشگری، صادرات و واردات، حق گمرکی عبور ترانزیت ها و همچنین تثبیت حضورش در سیستم تجاری بزرگ جاده ابریشم از جمله مواردی است که این مسیر را برای ایران سودآور می کند. وزارت اقتصاد و دارایی باید از مزیت های موجود در این مسیر استفاده کند.
ظرفیت ۴۰ درصدی جاده ابریشم برای فروش محصولات صنعتی ایران
ظرفیتهای اقتصادی ایران در جاده ابریشم نشان می دهد، در صنایع تبدیلی و بسته بندی در ایران ۳۰ تا ۴۰درصد ظرفیت خالی وجود دارد که می تواند در اختیار چین در مسیر راه ابریشم قرار گیرد. این استعداد در ایران به صورت بالفعل و بالقوه برای حضور در صحنه وجود دارد.
ایران تنها کشوری است که در ابتدای مسیر این طرح قرار گرفته است و دسترسی آسانی به منابع انرژی دارد و به نظر می رسد کشور ما در حوزه تامین نفت و گاز برای چین و دیگر کشورهای این کمربند نقش مهمی داشته باشد. حتی برخی از تحلیلگران از ایران به عنوان هاب انرژی جاده ابریشم جدید یاد میکنند. در این زمینه از نگاه تهران اجرای این کمربند می تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه، جهان و بهبود مناسبات میان کشورها ایفا کند.
ایران پیلههای تجارت خود را میتواند به روی جاده ابریشم (کمربند_راه) بچیند، صنایع بزرگ، کوچک و همچنین صنایع دستی، تامین سوخت مورد نیاز ترابری ترانزیت های عبوری از این مسیر، تامین اقلام خوراکی نیروی انسانی و در نهایت پیوستن به کشورهای مهم تجاری جهان با وجود "جاده ابریشم". ایالات متحده آمریکا با به وجود آوردن طرح های بسیار زیادی پس از پایان جنگ جهانی دوم قصد برهم زدن مبادلات اقتصادی کشورهای آسیایی را داشته است که به گفته پژوهشگران اقتصادی جاده ابریشم، دژی مستحکم برای خروج از این سلطه خواهد بود.
گزارش از نرگس معززی
انتهای پیام/