پوشش زنان در ادیان مختلف/ دانشمندان غربی درباره حجاب زنان چه نظری دارند؟

به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، پوشش یا حجاب عنوانی است که نه در دین اسلام بلکه در همه ادوار تاریخی و دینی به آن اشاره شده و نظریه پردازان غربی و اروپایی بسیاری به این موضوع پرداخته‌اند. با شروع انقلاب صنعتی آرام آرام جهان به سمتی پیش رفت که در کارخانه‌ها از زنان به جای مردان استفاده کنند، چراکه دستمزد زن از مرد کمتر است و نگاهی کم توقع‌تر به کارفرما دارد.

چرا حجاب؟

این سوالی است که بیشتر نوجوانان و جوانان درباره آن هزاران پاسخ دادند در واقع پیکان بیشترین انحرافات و کج‌روی‌ها در نسل جوان به سمت اعتقادات و دین است که دشمنان هر جامعه نیز روی آن تمرکز می‌کنند و می‌پرسند مگر در زمان یونان، کوروش، آریایی‌ها، زرتشت و ... حجاب بوده که الان بخواهیم آن را رعایت کنیم؟ این نوع پوشش به اصطلاح حجاب که ریشه عربی دارد پس از ظهور اسلام پدید آمده و مختص مسلمانان است، اما شواهد و آنچه در تاریخ ذکر شده حاکی از پوشش کامل زنان و مردان در هر دوره تاریخی و دینی است. شاید در برهه‌ای از زمان کمرنگ شده باشد، اما پوشش کامل برای زنان و مردان نیز وجود داشته است.

بیشتر بخوانید: آیا میان حجاب زن و مرد تفاوتی وجود دارد؟ / سخنان گوهربار حضرت زهرا (س) درباره حجاب

حجت الاسلام والمسلمین مهدی آذرطوسی خطیب و کارشناس امور دینی و اعتقادی در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نظریه‌های مختلف دانشمندان درباره پوشش زنان و مردان در جامعه اظهار کرد: درباره مسئله حجاب چند مورد تعمق است، که آیا آزادی از حجاب جزو حقوق یک شهروند است؛  یا اجبار به حجاب و سر کردن روسری و چادر منافاتی با آزادی حقوق بشری دارد یا خیر!!  در اینجا ما باید حق را تعریف کنیم تا بتوانیم به بهترین شکل از این مسئله عبور کنیم، حق یا «Right» به معنای راستی و درستی است و دانشمندان و فلاسفه بسیاری از دنیای غرب آن را تحلیل و به آن اشاره کرده‌اند. حق آن دسته از راه‌ها و کانال‌هایی است که موجب رشد جامعه می شود. در یک نظام اجتماعی مسئله پوشش (حجاب) مطرح است، همانطور که در اسلام مشاهده می‌کنیم. درواقع هر شخصی داخل منزل لازم نیست همانگونه که بیرون از خانه است، حجاب را رعایت کند، بلکه می‌تواند با حفظ حدود شرعی خودش به شکلی دیگر باشد و آزادی بیشتری در خانه دارد. پس حق تعریف شده در نظام منطقی و فلسفی یعنی راهی است که ما را به رشد جامعه می‌رساند. هر کدام از ما در هر نوع جامعه‌ای که باشیم اعم از جامعه لائیک، دارای حقوقی هستیم و این حقوق زمانی مشروع و قانونی است که ما را به سمت تعالی پیش ببرد. 

وی در ادامه با اشاره به اینکه ما باید راه‌های رشد جامعه را بشناسیم و طیف وسیعی از مخاطبان را در نظر بگیریم، گفت: ما یکسری حقوق داریم که براساس جامعه تعیین می‌شود. درواقع جامعه‌ای رو به تعالی و رو به رشد است که این حقوق را معین کند. ژان ژانک روسو نظریه‌پرداز فرانسوی بیان می‌کند که شبیه شدن زنان به مردان باعث تسلط مردان به زنان می‌شود، مردان پوشش خاص خود دارند  و اگر زنان هم بخواهند همان پوشش را به همان شکل داشته باشند، این منجر به آزادی برای زنان است. همچنین ویکتورهوگو از آزادی زنان با عنوان بردگی یاد می‌کند و می‌گوید خیلی سال است که بردگی در اروپا از بین رفته، اما بردگی در اروپا همچنان ادامه دارد و بر زنان تحمیل می‌شود و نامش فحشاست. 

حجت الاسلام آذرطوسی افزود: این آزادی ظاهری منجر به فحشا می‌شود، البته شاید برخی‌ها منکر این بحث شوند، اما صاحبان حجاب عفاف و حیا دارند. گاندی در پاسخ به نوع آزادی زنان می‌گوید؛ زن هرگاه که درصدد آزادی برآمد مورد خطر جدیدی قرار گرفت و بازیچه و وسیله هوس رانی مردان شد، من ترجیح می‌دهم نسل انسان نابود شود تا اینکه بماند و با تبدیل شدن زن یا ظریفترین مخلوق الهی به شهوت از هر حیوانی پست تر گردد. 

این خطیب و پژوهشگر دینی حفظ عفاف و حجاب را یک امر برای زنان دانست و بیان کرد: برای بانوان عفاف و حجاب یک امر است، اما اینکه بخواهد بروز و ظهور پیدا کند و حالات خودش را تغییر می دهد. بدیهی است که از بین می‌رود. در کتاب فمنیست در آمریکا آمده وقتی به زن اجازه دادیم هر کاری کند و حجاب هم آزاد باشد. آزار جنسی و مزاحمت‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند، درواقع جامعه‌ای که علیه شرم و حیا اعلام جنگ کند دشمن زنان است. ما منکر حقوق زنان نیستیم، اما حق به این معناست که ما نباید در حیطه این آزادی که پیدا کردیم نسبت به دیگران تعدی و تجاوز داشته باشیم. اگر خانمی حجاب خود را رعایت نکند و با پوششی بسیار نامناسب از خانه بیرون بیاید، جوانی که او را می بیند ممکن است منحرف شود.

وی افزود: ما گاهی اوقات نگاهمان فردی و گاهی نگاهمان آماری است. در نگاه آماری وقتی شرم  و حیا و پوشش‌ها کنار رفت قطعا تجاوز و مزاحمت‌های جنسی افزایش پیدا می‌کند. خبرنگاری از کشور لبنان که ارمنی و مسیحی نشین بود از  مرحوم امام موسی صدر پرسید: چرا در اسلام شما زنان  باید حجاب به شکل خاص داشته باشند؟ امام موسی صدر نگاهی به اطراف انداختند وبه عکس حضرت مریم (س) اشاره کردند، در آن‌جا عکسی از حضرت مریم (س) که حضرت عیسی (ع) را در آغوش گرفته بودند نمایان بود. امام موسی صدر به خبرنگار بیان کرد که شما لنز دوربین‌های  اینجا را به سمت این تابلو برگردانید، وقتی خودشان دیدند پاسخ را دریافت کردند و امام موسی صدر گفت: سکوت من بهترین جواب است. نگاه کنید! حضرت مریم (س) بزرگ بانو مسیحیت وقتی حضرت مسیح (ع) را در آغوش گرفته پوشش کاملی دارد. 

حجت الاسلام آذرطوسی با اشاره به روایتی از امام صادق (ع) گفت: امام صادق (ع) فرمودند: حیا و ایمان همسنگ و هم دوش یکدیگرند، هنگامی که یکی از آن برود دیگری در پی آن می‌رود. همچنین در روایتی دیگر از امیرالمومنین (ع) وجود دارد که می‌گوید اختلاط و گفتگو مردان با زنان نامحرم سبب نزول بنا و بدبختی خواهد شد. البته گفتند که صحبت زن و مرد می‌تواند صحبتی انسانی یا صحبتی جنسی باشد، اما بنا به فرمایش مقام معظم رهبری زن را ریحانه است، قهرمان نیست، و بایستی مرد کار‌ها را برعهده بگیرند.

وی تاکید کرد: مرد حقی ندارد که زن را در تصاحب خودش دربیاورد، ولی منظور از حبس زن در خانه این است که شرایط زندگی برای او به نوعی فراهم کنید که لازم نباشد زن کار‌های بیرون از خانه را هم انجام دهد. البته برای شرکت در مراسمات، دیدن دوستان و آشنایان و حضور در اجتماع ممانعتی نمی‌شود، بلکه باعث سرافرازی هم هست.

حجت الاسلام آذرطوسی یادآور شد: ویل دورانت درباره جایگاه زنان بیان می‌کند؛ وقتی یک زن بر سر کاری حاضر می‌شود نه بیمه لازم دارد و نه هزار حق و حقوقی که به مرد تعلق می‌گیرد، بنابراین بسیاری از سرمایه داران فریاد دفاع از حقوق زن دارند. این نظریه یک مسیحی است، نه مسلمان، امام یا پیامبر، بلکه ویل دورانت یک نظریه پرداز دنیای غرب آن را بیان می‌کند. او می‌گوید قبل و بعد از قرون وسطی زن را به عنوان موجودی بالاتر از حیوان و پایین‌تر از انسان می‌دانستند، اما الان زن را مانند مرد می‌دانند. دراینجا شهید مطهری می‌گوید درحالی که زن نباید با حیوان و مرد مقایسه شود، بلکه زن برای خودش یک صنفی از انسان و موجودی مستقل است.

این خطیب و کارشناس مذهبی افزود: حجاب جز حقوقی که نسبت به آن آزادی وجود داشته باشد، نیست و دلیلی هم به عنوان تعبد برای او وجود داشته باشد نداریم و آنچه بیان کردیم از دنیای غرب و جامعه لائیک بود. جان. اِف کندی رئیس جمهور سابق آمریکا می‌گوید من امیدوارم به آینده این جامعه نیستم، چراکه جوانان آن به سمت هرزگی روی آوردند. متاسفانه جامعه کنونی به این درد خانمان سوز به نحوی مبتلا شده است. ما می‌گوییم نمی‌شود با نظام سازمانی یک خانم با چادر بین درختان و باغ‌ها بگذرد، اما آیا ریشه کار صحیح است؟ پاسخ خیر می‌شود. اسلام با کار کردن زن بیرون از خانه موافق نیست، اما زن، زن است و ارزش زن به مرد بودنش نیست.

حجاب در دیگر ادیان الهی

یونان باستان

زنان در یونان باستان حجابی شبیه چادر داشتند، لباسی بلند که تمامی بدنشان را می‌پوشاند. پوشش آن‌ها نیز حکایت بر این دارد که دختران و زنان آن‌ها هنگامی که به بازار یا محل های پر رفت و آمد می رفتند خود را از نگاه مردان می پوشاندند و پارچه ای بزرگ مانند روسری برسر داشتند.

با مروری بر اسناد تاریخی قبل از میلاد، قبیله ای در کنار دریا سیاه زندگی می کردند که مردمان بسیار وحشی داشتند که نیم نژاد آن ها مغول بود و نیمی دیگر اروپایی، زندگی آن ها قبیله ای بود و اکثر اوقات در ارابه به سر می بردند. در تفکر آن ها زن موجودی ارزشمند بود و او را همیشه پشت پرده به دور از نگاه مردان غریبه نگه می داشتند. حتی در یونان باستان زن در همه محیط های عمومی حضور نداشت و فقط در صورتی که خویشاوندان و دوستان خود را ملاقات کند، یا در جشن های مذهبی حضور داشته باشد، خارج از خانه رفت و آمد می کرد.

حجاب زن در ایران باستان

شاید سخت ترین شرایط برای زنان در ایران، مختص برهه زمانی ایران باستان بود، چراکه زنان اجازه نداشتند چهره آن ها را کسی جز پدران، برادران و همسرشان ببینند، حتی این موضوع در دیوار نگاره‌های تاریخی که از آن دوران به جای مانده است به خوبی قابل درک است. 

براساس آنچه در اسناد تاریخی ذکر شده زنان جدای از اینکه لباسی بلند برتن داشتند، عبا یا چادری بر سر می انداختند تا چهره و اندامشان مشخص نشود، به تعبیری زنان در دوران ایران باستان دو پیراهن برتن می کردند. زنان در دروه ساسانیان که دین زرتشت رواج پیدا کره بود، به همین صورت بود، حتی به هنگام عبادت نیز زنان و مردان آن ها روبنده‌ای سفید بر چهره داشتند تا دیده نشوند.

حجاب زن در یهودیت

دراصول اخلاقی «تلمود» که یکی از کتاب‌های مهم دینی و درحقیقت فقه مدوّن و آیین نامه زندگی یهودیان است، آمده: اگرزنی به نقض قانون یهود می‌پرداخت، چنانچه مثلا بی آنکه چیزی برسر داشت به میان مردم می‌رفت ویا در شارع عام نخ می‌رشت یا با هرسنخی از مردان درد دل می‌کرد یا صدایش آنقدر بلند بود که، چون درخانه اش تکلم می‌نمود، همسایگانش می‌توانستند سخنان او را بشنوند، درآن صورت مرد حق داشت بدون پرداخت مهریه او را طلاق دهد.

حجاب زن در مسیحیت

در کتاب انجیل آمده است؛ پولس دررساله خود به قرنتیان تصریح می‌کند: «اما می‌خواهم شما بدانید که سر هر مرد، مسیح است و سر زن، مرد و سر مسیح، خدا. هر مردی که سر پوشیده دعا یا نبوت کند سر خود را رسوا می‌نماید. اما هرزنی که سر برهنه دعا کند، سر خود را رسوا می‌سازد؛ زیرا این چنان است که تراشیده شود. زیرا اگر زن نمی‌پوشد، موی را نیز ببرد واگر زن را موی بریدن یا تراشیدن قبیح است، باید بپوشد؛ زیرا که مرد اززن نیست، بلکه زن از مرد است و نیز مرد به جهت زن آفریده نشده، بلکه زن برای مرد. ازاین جهت زن می‌باید عزتی بر سر داشته باشد به سبب فرشتگان ... دردل خود انصاف دهید آیا شایسته است که زن نا پوشیده نزد خدا دعا کند.»

ونیز در انجیل، در رساله پولس، به تیمو ثیوس می‎‌گوید : «و همچنین زنان خود را بیارایند به لباس حیا و پرهیز، نه به زلف ها وطلا و مروارید ورخت گران بها ، بلکه چنان که زنانی را می شاید که دعوای دینداری می کنند به اعمال صالحه».

زن گوهری جاودانه است اگر؟

هیچ دینی به اندازه اسلام زن را زیبا و ارزشمند توصیف نکرده است، زنی که والاترین جایگاه بشریت را نزد پروردگار دارد پس چه می‌شود که گاهی فراموش می‌کنیم زن کالا نیست و وظایفی دارد که با ظرافت تمام انجام می‌شود نه با خشونت مردانه!

انتهای پیام/