به گزارش خبرنگار بورس،بانک و بیمه گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، مدت هاست که خبر تشکیل بازار متشکل ارزی از زبان رئیس کل بانک مرکزی با اجرای مراحل مختلف آن شنیده می شود. بازاری که قرار است دیگر دست سودجویان را قطع کند و به افراد برای معاملات قانونی اجازه چانه زنی را بدهد اما نه به عنوان دلال یا سودجوی بازار رسمی ارز بلکه به عنوان فعال کارگزار و صراف مجاز در کشور.
هفته گذشته این بازار به طور رسمی با معرفی اعضای هیئت مدیره، فعالیت خود را آغاز و روند کدگذاری برای صرافی ها را اعلام کرد.
بر این اساس قربانی (کانون صرافان)، یوسف حسن پور، صمد کریمی (مدیر اداره صادرات بانک مرکزی)، محمود شکسته‌بند (مدیرعامل شرکت صرافی ملی ایران) و امیر هامونی (مدیرعامل شرکت فرابورس) به عنوان اعضای هیات مدیره این شرکت تعیین شدند. همچنین با تایید هیات مدیره، محمود شکسته‌بند به عنوان مدیرعامل و سخنگوی این شرکت انتخاب شد.
اما به بیان عامه، بازار متشکل ارزی چیست؟ بازاری که با اهداف از پیش تعیین شده دولت ها از جمله کوتاه کردن دست دلالان بازار ارز و همچنین شفافیت معاملات راه اندازی می شود. این بازار در اکثر کشورهای در حال توسعه به طور موفق راه اندازی و اجرایی شده است.
طبق مکانیزم این بازار از طریق مدیریت بانک مرکزی، فرابورس ایران، صرافی های مجاز و بانک های عامل گرداننده و بانک های عامل هم برای خرید و فروش ارز مورد نیاز خود وارد این اتاق شیشه ای می شوند. بازار متشکل ارزی عمدتا برای مبادلات اسکناس ارز در حجم بالا بین صرافیها و بانکها است.
حال سوال اینجاست که مگر بانک مرکزی به دنبال حذف واسطه ها یا همان خرده فروشی ها در بازار ارز نیست؟ بررسی ها نشان می دهد که این بازار هدفگذاری را اول به سمت خروج رانت تهیه ارز و باند تخصیص ارزها قرار داده است.
یکی از مهم‌ترین اهداف راه‌اندازی بازار متشکل ارزی تبدیل شدن آن به مرجعی برای کشف نرخ و نرخ‌گذاری است به گونه ای که بانک مرکزی مرجع تعیین نرخ ارز در کشور شود. بدین صورت که اولین معامله‌ای که هر روز صبح در بازار متشکل ارزی انجام میشود، نرخ ارز را تعیین کند. به این ترتیب نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا تعیین و امکان مداخله در نرخ‌گذاری از جانب کشورهایی نظیر دبی، سلیمانیه و عراق وجود نخواهد داشت.
نرخ‌گذاری در این بازار به این صورت است که سیستم، پیشنهادهای عرضه از سوی فروشندگان را از پایین‌ترین قیمت به بالاترین و پیشنهادهای خرید را از بالاترین قیمت به پایین‌ترین می چیند سپس مظنه ها توسط سیستم به یکدیگر مرتبط و با اولین معامله، قیمت ابتدای روز کشف خواهد شد. این روند معاملاتی دقیقا مشابه سایر معاملات بورسی انجام خواهد شد.
طبق اعلام بانک مرکزی صرافیها و بازیگران این بازار موظف هستند یک حساب ریالی و یک حساب ارزی مبتنی بر اسکناس معرفی کنند که شرکت بازار متشکل ارزی به این حساب‌ها دسترسی داشته باشد. به محض ارائه پیشنهاد، مبلغ عنوان شده در حساب آنها مسدود می شود. این امر در این نوع معاملات نوعی تضمین برای حضور واقعی افراد برای خریدو فروش به شمار می رود که به نوعی دست کلاهبرداران نرخ امروز و یا فردایی را کوتاه کرده است.
در نهایت فرایند عملیاتی این بازار هم مانند سایربازار ها از طرف بانک مرکزی مکلف میشود که تابلویی داشته باشد تا نرخ را به صورت لحظه به لحظه و آنلاین نمایش دهد. در مورد تعیین نرخ نیز بازار موظف است آیین‌نامه معاملاتی مورد تایید بانک مرکزی را تدوین کند که بر اساس آن نرخ کلوزینگ هر روز با نوسان ۵ تا ۱۰ درصد تعیین‌کننده نرخ روز آینده خواهد بود، البته در شرایط خاصی که اتفاق ویژه‌ای رخ دهد مدیر بازار با کسب مجوز از هیئت مدیره و با اطلاع بانک مرکزی دامنه نوسان را تغییر می‌دهد. کف و سقف تقاضا نیز تعیین خواهد شد که به مرور زمان سقف تقاضا در این بازار افزایش خواهد یافت.
بازار متشکل ارزی اکنون در مرحله دریافت مدارک از صرافان متقاضی ورود به بازار است و همزمان با آن معاملاتی به صورت پایلوت و آزمایشی در سامانه این بازار در حال انجام است تا طبق وعده بانک مرکزی در اردیبهشت ماه اجرایی شود.
هدف از تشکیل بازار متشکل ارزی افزایش شفافیت معاملات ارزی و کاهش سفته بازی در این بخش عنوان شده که با همکاری فرابورس، صرافی ها و بانک های عامل و مدیریت بانک مرکزی انجام می شود.
بازار متشکل ارزی موفقیت خود را با نرخ واقعی بدست خواهد آورد
علی اصغر سمیعی رئیس اسبق کانون صرافان در گفت‌وگو با خبرنگار
بورس،بانک و بیمه، رمز موفقیت بازار متشکل ارزی را واقعی سازی نرخ ارز دانست و گفت: بازار متشكل ارزی تنها در صورتی موفق خواهد بود که قیمت در آن واقعی و واحد باشد؛ بنابراین اگر منظور از بازار متشكل، برانداختن انواع قیمت‌های قبلی و تعریف یك قیمت واقعی یا نزدیك به واقعیت باشد، باید گفت كه این تصمیم، تصمیمی مبارك، نافع و قدمی در جهت اصلاح ساختارهای اقتصادی كشور است.
وی افزود: البته این در صورتی است كه درباره قیمت‌های غیر واقعی كالاها و خدمات دیگر هم بررسی و اصلاح به عمل آید و اینکه برخی از کالاها با نرخ رسمی وارد و با نرخ آزاد بفروش رسیده اند هم باید بررسی و پیگیری شود.
سمیعی بیان کرد: نكته دیگر اینکه اگر مراد از تصویب مقررات بازار متشکل ارزی،
تقویت پول ملی یا جلوگیری از سرعت تضعیف آن باشد، باید ابتدا برای کاهش میزان تورم و بهره بانکی فکری اساسی شود تا نقدینگی با نظارت بیشتری کنترل و به بازارهای هدف از جمله بازار سرمایه هدایت شود.
رئیس اسبق کانون صرافان در پایان گفت: بازار متشكل الزاما موجب حذف صرافان و دلالان نمی‌شود، فقط باعث میشود سودجویان نتوانند به منافع مصرف‌كنندگان آسیب وارد كنند. البته اگر این بازار رعایت كامل نكات فنی را کند و به مبانی علم اقتصاد احترام بگذارد، در هر شرایطی می‌تواند توازن و تعادل را در بازار ارز حفظ كند، به شرطی كه این اسم نیز مانند سایر اسامی كه تاكنون به بازار ارز داده‌اند، فقط تزیینی نباشد.
علی اکبر کریمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در این باره می گوید: امیدواریم تشکیل بازار متشکل ارزی و ایجاد یک سازوکار مناسب سبب شود که صادرکنندگان و سایر دارندگان ارز بتوانند ارز خود را در یک فضای رقابتی، کنترل شده و مناسب، عرضه و نیازهای ارزی خود را رفع کنند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه بازار ارز طی یک سال گذشته به دلیل تحریم های خارجیِ اعمال شده و اتفاقات و مسائلی که در داخل کشور رخ می دهد، ملتهب و پر نوسان شده است، تصریح کرد: آنچه که بازار ارز را ملتهب کرده افزایش تقاضا برای ارز به ویژه عوامل روانی کاذب است، اما شواهد و قرائنی برای افزایش قیمت ارز در میان مدت وجود ندارد.
باید منتظر عملیاتی شدن بازار ارز بود
فردین آقابزرگی، یکی از کارگزاران شرکت بورس اوراق بهادار در گفت و گو با خبرنگار
بورس،بانک و بیمه، با اشاره به اینکه تا عملیاتی شدن بازار میتوان آن را موفق دانست گفت: سال هاست که برای اجرایی شدن این طرح، برنامه های زیادی از جانب بانک مرکزی و سایر بانک ها چیده می شود. در حال حاضر نمی توانیم نرخ این بازار را پیش بینی کنیم.
وی افزود: اجرایی شدن این بازار شهامت بسیار زیادی را به فعالان اقتصادی و صرافی ها می دهد تا برای تهیه ارز مورد نیاز دیگر نگران ورود رانت و سفته بازی ها نباشند اما در اصل باید منتظر عملکرد و نتیجه فعالیت چندماهه این بازارها باشیم.
حذف دخالت کشورهای همسایه برای نرخ گذاری در ایران با افتتاح بازار متشکل ارزی
بهزادخسروی، اقتصاددان و استاد دانشگاه
در گفت‌وگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه، درباره بازار متشکل ارزی و تاثیر آن در نظام ارزی کشور، گفت: با ایجاد این بازار، دیگر قیمت ارز از بازارهای کشورهای همجوار مانند سلیمانیه، دبی وغیره تأثیر نخواهد گرفت و از همین رو، حسن اصلی این بازار تعیین قیمت در داخل کشور خواهد بود.
وی ادامه داد: بنظر می رسد راه اندازی بازار متشکل ارزی، نرخ دلار در
سامانه نیما که به نوعی تحمیلی به نظر می‌رسید را به سمت نرخ واقعی دلار حرکت دهد و نرخ‌هایی که طی سه روز گذشته در سامانه نیما به ثبت رسیده است، نشان دهنده مبنای نرخ ارز شرکت‌ها در سال ۱۳۹۸ خواهد بود.
وی افزود: مبنای نرخ دلار شرکت‌ها در سال ۱۳۹۸ بطور متوسط حدود ۱۱۰۰۰ و احتمالا کمتر هم خواهد بود که در صورت ثبات بازار ارز، بنظر می رسد نرخ منطقی و معقولی برای دلار به زودی با وجود این بازار کشف خواهد شد.
خسروی تاکید کرد: نرخ واقعی دلار حداقل موجب افزایش ۳۰٪ نرخ فروش محصولات در گزارشات و صورت‌های مالی شرکت‌ها خواهد شد، زیرا آخرین مبنای نرخ دلار در بورس کالا ۸۹۰۰ تومان و حتی در گزارشات بسیاری از شرکت‌ها بخصوص شرکت‌ها پتروشیمی، این نرخ در سطح ۸۳۰۰ الی ۸۶۰۰ تومان قرار داشت!
همایون دارابی، از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه
در گفت‌وگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه، به پیام مثبت بورس در واقعی شدن نرخ ارز اشاره کرد و گفت: دروازه
بازار سرمایه برای ورود نقدینگی های سرگردان باز شده است و با رشد بی سابقه دو هفته گذشته، این موضوع کاملا روشن است که نرخ واقعی ارز در روند معاملات و فروش شرکت ها تاثیر گذار است.
وی افزود: قطعا شرکت ها به دنبال فروش با نرخ غیر واقعی نخواهند بود زیرا قانون به آن ها این اجازه را نمی دهد و از آن طرف هم به دنبال ضرر نخواهند بود. هفته گذشته نرخ نیمایی با رشد خود اجازه ورود نقدینگی را به بازار صادر کرد؛ در این صورت می توان گفت تنها دلیل فریز ماندن حجم نقدینگی، چند نرخی بودن ارز است. راهکاری که می‌تواند نقدینگی را به سمت بورس و سرمایه گذاری در این محل سوق دهد، تشکیل بازار متشکل ارزی در کشور است. این بازار اجازه رقابت بین سفته بازان و خریداران واقعی ارز را با یک نرخ می‌دهد. امیدوارم بانک مرکزی هر چه سریع تر بازار مشتکل ارزی را تشکیل دهد.
حال باید دید بازار سرمایه، بانک ها و صرافان تا چه حد برای موفق بودن این بازار تلاش خواهند کرد، این سه نهاد باید با همبستگی بیشتر و معاملات بهتر روند کلاهبرداری ها ودست اندازی ها به منابع ارزی جامعه را کاهش دهند تا راحت تر بتوان امورات واردات و صادرات را مدیریت کرد.
گزارش از نرگس معززی
انتهای پیام/
خو بانک مرکزی مسبب این است عدم ضعف مدریت است
دولت دست سو جویان رو باز گز گذاشته چراکه بین ارز ازاد و دولتی بین ۷ تا ۱۰۰۰۰ تومان فاصله است این عدم سوئ مديريت نیست:::!!!؟؟؟؟؟
تحریم بانکی و ارز نیما موجب سوء استفاده و رانت خواری بعضی صرافی ها شده که در نیما پول وارد کننده را میگیرند و برای کاری که تا ۲۰ روز انجام میشود چند ماه با بهانه های واهی کار میکنند .
همیشه هم گفته میشه که اون آدم داره قیمت بالا میبره در حالی که اگه کسی حداقل یه بار مراجعه کرده باشه میفهمه اتفاقا قیمت اونا از صرافی پایینتر ، این صرافیه که داره قیمت بالا میبره
پایین یا بالا ،فقط دولت مداخله می‌کند
فقط دست دولته
بعنوان کارشناس عرض می کنم تنها راه حل و مشکل ارزش پول ملی حذف از پایه پولی و برابر قراردادن پول ملی با طلاست ! در غیر اینصورت مدتی بعد خواهیم دید که این بازار هم تحت تاثیر دولت و بانک مرکزی درمورد حفظ و عدم کاهش پایه پولی اقدام به کاهش ارزش پول ملی خواهند کرد !
(حذف دخالت کشورهایی نظیر دبی برای نرخ گذاری در ایران با افتتاح بازار متشکل ارزی)