کویرشهداد این روزها همچون نگینی در کنار دیگر جاذبههای تاریخی شهداد خود نمایی میکند، جایی که همه ساله صفی از کویرنوردان راهی این پهنه خاکی میشوند ومحو ستارهها ونمک زارها وزیبایی هایش میشوند.
در ۹۵ کیلومتری شهر کرمان بخش شهداد قرار دارد با جمعیتی بالغ بر ۸ هزارنفر، شهری که کویرزیبای آن سال ۹۵ در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد.
طراوت و سرسبزی نخلهای زیبا و باغات مرکبات، آداب و رسوم و مهمان نوازی مردمان خونگرم، وجود آثار تاریخی سفر به این شهر را تماشاییتر میکند.
مرکبات وخرمای شهداد جزمعروف ترین مرکبات کرمان بوده وهمه ساله دسترنج مردم این خطه برسفره هم استانی ها وهم وطنان مان می نشیند.
حجت ابراهیمی نماینده اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی وگردشگری استان کرمان گفت:کویر درفاصله ۴۰ کیلومتری شهداد قرار دارد و وسعت کلوتها بیش از ۱۱ هزار کیلومتراست
وی با بیان اینکه ثبت جهانی کویر باعث افزایش روند گردشگران شد گفت:امسال ۴۰ واحد اقامتگاه بوم گردی در شهداد وجود دارد که شامل خدمات بومی وسنتی هستند، هر گونه خدماتی که هتلها دارند در اقامتگاههای شهداد نیز وجود دارد.
وی بیان کرد: هیچ گونه مشکلی برای اقامت مسافران وجود ندارد وهر تعداد مسافر به شهداد سفر کنند ظرفیت اسکان برای آنها فراهم است.
ابراهیمی تصریح کرد:کویر سابقهی تمدن بسیاری دارد جایی که قبلا دریا بود و بعد گذشت سالها تبدیل به بیابانی بسیار زیبا شده است، کویر تنها بیابان نیست قابلیتهایی نیز دارد ازجمله خواص شن درمانی که باعث میشود هرسال میلیون هاگردشگر به اینجا سفر کنند تااز خواص آن بهره ببرند، همچنین راه رفتن بر خاک نرم کویر آرامش وانرژی خاص دارد.
وی از تهیه ماشینهای آفرود نیز برای ایام عید نوروز برای استفاده مسافرین خبرداد وافزود:آسمان زیباوپرستاره کویر را نباید فراموش کرد که همچون الماس درشب میدرخشند وزیبایی کویر را هزار برابرمی کند.
وی ازگردشگران ومسافران نوروزی خواست درحفاظت وپاکسازی محیط زیست تلاش کنند.
ماشاالله پورحسینی رئیس شورای شهداد نیز از مزیتهای سفر به کویرزیبای شهداد گفت و اظهارداشت: در ۳۰ کیلومتری کویر محل اسکانی نام کمپ کویری تشکیل شده که از ۳۴ آلاچیق پوشیده شده است که این آلاچیقها از برگ نخل وچوب ساخته شده اند.
پورحسینی بیان کرد:کمپ دارای یک سالن آمفی تئاتر روباز باظرفیتی حدود ۳۰۰ نفر برای انجام جشنواره ها، مناسبات خاص شامل افتتاحیه واختتامیهها است، همچنین دراین مکان برای مسافرینی که قصد اقامت دراین مکان را دارندامکاناتی شامل آب، برق، رستوران وسرویس بهداشتی فراهم است.
یکی از مکانهای باشکوه ومجلل استان کرمان امامزاده زیدشهداد است که در مرکز شهر قراردارد این بنای تاریخی مربوط به دوره قاجاریه است.
سعید ترکزاده رئیس اداره اوقاف وامور خیریه شهداد درخصوص شجرنامه امامزاده زید گفت:نسب شریف ایشان با ۷ واسطه به امام جعفر صادق (ع) برمی گردد ودر گرگان به دنیا آمدند، نام پدر بزرگوارشان علی معروف به بکرآبادی از آن جهت این لقب راگرفتند که در بکرآباد گرگان ساکن بوده اند.
وی افزود:ازفرزندان ایشان ابو هاشم تمیم، سید محمد، سید حمزه، سید طالب، سید حسن نام داشت
ترکزاده عنوان کرد: امامزاده زید شهداد دومین امامزاده صحیح النسب دراستان کرمان است که از ۱۲ منبع شامل قم، آستان قدس رضوی وسایر مکانهایی که لازم بود اطلاعات جمع آوری شده است.
وی بیان کرد:گنبد امامزاده به سبک قدیم ساخته وکاشیهایی ازنوع معرق دارد صحن این مکان مقدس پوشیده از سنگ فرش و نمای بیرونی صحن امامزاده زید به وسیلهی استادهای کاشی کاری مسجد گوهر شادمشهد ساخته شده اند، بعداز زلزلهی سال ۶۰ این مکان به طور کامل تخریب ومدتی بعد باکمک میراث فرهنگی به همان سبک قدیم مجدد مرمت و بازسازی شد.
رئیس اداره اوقاف وامور خیریه گفت: قدیمیترین قسمت این بنا ایوان خشتی نام دارد که دیوارهایی دارد به ضخامت ۱.۵۰ قدمت این دیوار به قرن ۷ هجری میرسد هم چنین تعمیرات حفاظتی این ایوان شامل حفاطت طاق، پی بندی دیوارها وکاشی کاری گنبد انجام واین بنا تحت شماره ۵۳۰ به ثبت تاریخی رسیده است.
وی بیان کرد:طرح آرامش بهاری از ۲۸ اسفند تا ۱۴ فروردین همراه بابرنامههای متنوع شامل ایستگاه صلواتی، خیمه معرفت، غرفه کودک ونوجوان وهم چنین غرفه رسانه وکتاب برگزارمی شود.
ترکزاده افزود:امامزاده زید سیدی بسیار عظیم الشان وعابدی زاهد وسرپرست سادات کرمان میباشد که نام اودر اکثر کتب انساب به نیکی یاد شده ویکی از صفات ایشان حج گذاردن باپای برهنه است.
وی بیان کرد: به روایتی شاه نعمت الله، ولی هنگامی که برای زیارت این مکان مقدس به شهداد میآمدند کفشهای خودرا درآورده وباپای برهنه به زیارت میرفتند وقتی که دلیل را ازایشان جویاشدیم جواب بسیار زیبایی دادند که دراین مکان آنقدر فرشته وملائک وجود دارد که من باید خیلی بااحترام واحتیاط رفتارکنم.
نقاره نوازی درآستان مقدس امامزادگان سنت دیرینه داردوبطور کلی به عنوان اعلان مطرح بوده است. فؤاد توحیدی دبیرپژوهشی جشنواره موسیقی نمایی کشور وپژوهشگر موسیقی ایران دراین خصوص گفت::به نواختن نقاره در زمانهای خاص نوبت نوازی میگویند، زیرا این سنت درنوبتهای منظم برای طلوع وغروب آفتاب درایران باستان مورد استفاده قرار میگرفت به نوازندههای نقاره نوبت نواز یانوبت زن میگویند.
توحیدی بیان کرد:قدمت نقاره نوازی در امامزاده زید شهداد طبق تاریخ حک شده بر روی یکی از نقارهها به اوایل دوره قاجار برمیگردد، اما به روایت علی کریمی شجاعی نقاره نواز امام زاده زید تاریخ ساخت نقارههای دیگر بسیار قدیمیتر بوده و به دوره صفویه باز میگردد که نشان میدهد این مکان مقدس یکی از کهنترین اماکن نوبت نوازی در کشور است.
وی ادامه داد:صدای زیبای نواختن نقاره دو بار در روزهنگام طلوع وغروب خورشید از بام حرم مقدس امامزاده زید به گوش میرسد که انسان را جهت دعوت به فریضه الهی نماز مشتاقتر میکند.
وی اظهار داشت: علی کریم شجاعی همراه باپسران ونوه هایش سال هاست که به نواختن نقاره دراین مکان مشغولند ودلیل آن را شکوه وعظمت والای امامزاده میدانند.
دبیر پژوهشی جشنواره موسیقی نمایی کشور وپژوهشگر موسیقی ایران از ابعاد نقارهها گفت::بطورکلی نقاره در دوابعاد بزرگ وکوچک وبه صورت جفت نواخته میشود که به نوع بزرگ آن نقاره وبه نوع کوچک آن زیل گفته میشود.
وی افزود: در سایر نقاط استان کرمان نیز نقاره نوازی رایج است نقارههایی که بدنه فلزی دارند در شهداد، شهربابک، بزنجان وبافت و نقارههایی که سفالی شکل هستند در ارزوئیه، بافت و سیرجان وجود دارد که کاربرد مذهبی ندارند و در موسیقی شادیانه نواخته میشوند.
وی تصریح کرد: درسیرچ هم نقاره نوازی رواج داشته امابعداز پاره شدن پوست نقاره آنها به وسیله چوب برروی یک بشکه فلزی ریتمها رااجرا میکردند وبه عنوان یک ساز کوبهای خودصدا برای اعلان مناسبتهای مذهبی استفاده میکنند.
حجت ابراهیمی نماینده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی استان کرمان در توصیف سردترین نقطه این بخش گفت::آب انبار حاج محمد تقی یکی از مدورترین آب انبارهای استان کرمان است که دارای ۵۲ عددپله، شش بادگیر که نقش خنک نگه داشتن آب درفصل تابستان رادارد، میباشد.
وی افزود:یک راهرو به طول ۵ متربه سوی مخزن دارد ویک ورودی وخروجی آب که درجنوب شهداد واقع شده است
ابراهیمی ادامه داد:ازآب انبار درایام عید نوروز به عنوان نمایشگاه صنایع دستی استفاده ودرطول سال مورد بازدید گردشگران قرار میگیرد
وی بیان کرد:این بنا در دورهی قاجاریه ساخته شده است درآن دوران درمناطق گرمسیر برای خنک نگه داشتن آب، آب انبارها رابه شکل مدور میساختند.
نماینده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی افزود:درسطح شهداد چند آب انبار وجود دارد اماتنهابنایی که کمتر تخریب شده آب انبار حاج محمد تقی است.
وی تصریح کرد:در طی چند سال اخیر بخشهایی از آب انبار شهداد توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی استان کرمان مرمت وبازسازی شد.
علاقمندان تاریخ برای اینکه ازآثار تاریخی بسیار زیبا وهوای دلچسب بهاری شهداد استفاده کنند بهتراست فرصت را از دست ندهند وهرچه سریعتر راهی شهداد شوند.
انتهای پیام/ح
گزارش از: زهرا پورحسینی