به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ، شهرستان دهلران در فاصله ۲۳۰ کیلومتری مرکز استان ایلام و در قسمت جنوب شرقی این استان قرار گرفته است. حدود چهارگانه شهر عبارتنداز شمال به شهرستان آبدانان، از جنوب به کشور عراق، از شرق به استان خوزستان و از غرب به شهرستان مهران محدود می‌شود.
شهرستان دهلران با قدمتی بیش از چند ده هزار سال و دارا بودن جاذبه‌های گردشگری متعدد آماده میزبانی از گردشگران در ایام نوروز است. با انجام بررسی ها و مطالعات انجام شده در دشت دهلران سابقه سکونت در این دشت به احتمال زیاد به 30 تا 40 هزار سال پیش باز می‌گردد که این نشان از تاریخ گرانبهای این دیار است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام، با بیان اینکه شهرستان دهلران از نظر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بکر است، گفت: چشمه‌های آب گرم در کنار چشمه‌های قیر طبیعی یکی از آثار طبیعی و منحصر این شهرستان است که هر ساله گردشگران زیادی از این مکان طبیعی دیدن می‌کنند.
عبدالمالک شنبه زاده مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام در ادامه با اشاره به اینکه چشمه‌های آب گرم در فاصله چهار کیلومتری شمال دهلران و در ابتدای منطقه آثار طبیعی ملی بصورت مجموعه‌ای از چشمه‌های بزرگ و کوچک از زمین می‌جوشد.
وی افزود: این چشمه‌های طبیعی آب گرم گوگردی کم نظیر نیز بعنوان پدیده طبیعی دیگری در محدوده آثار طبیعی ملی دهلران و در فاصله حدود ۷۰۰ متری چشمه قیر بر ارزش این منطقه افزوده است.
شنبه زاده با اشاره به اینکه آب این چشمه‌ها دارای دمائی برابر ۵۰ تا ۵۵ درجه سانتیگراد است که پس از جمع شدن با دبی حدود ۳۰۰ لیتر بر ثانیه در سطح زمین جاری می‌گردد و در نهایت رودخانه سَرگَرو را تشکیل می‌دهند، افزود: آب این چشمه‌ها از نوع فسیلی هستند که به علت وجود گوگرد بوی تند آن‌ها محدوده وسیعی را که شامل دهلران نیز می‌گردد، در بر می‌گیرد.
از آب چشمه‌ها جهت استحمام برای دفع بیماری‌ها استفاده می‌گردد و در بخش‌های پائین دست از این آب برای آبیاری اراضی کشاورزی نیز استفاده می‌شود. چشمه‌های آب گرم در دو مسیل بر سطح زمین جاری می‌شوند که شامل مسیل سرگرو و مسیل بلور می‌باشند که حدود ۳۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام در ادامه با اشاره به چشمه‌های قیر و زیستگاه وابسته به آن گفت: این چشمه‌ها در بخش جنوبی محدوده آثار طبیعی ملی دهلران و در دشت و دامنه سیاه کوه و در فاصله ۵ کیلومتری جنوب شرقی دهلران در منطقه‌ای دشتی واقع شده اند.
وی افزود: از این چشمه‌ها قیر به همراه آب از زمین می‌جوشد و پس از جمع شدن در حوضچه طبیعی بر روی سطح زمین روان شده و قیر‌ها در مسیر پراکنده شده اند.
آب این چشمه‌ها سبب رویش گیاهان آبزی نظیر نی، لوئی، ساز و گیاهان آبدوست شده است که تبدیل به یک زیستگاه آبی در منطقه گردیده است که گونه‌های متعددی از پرندگان را به خود جلب نموده است، اما آغشته بودن آب این چشمه‌ها به مواد نفتی و قیر مشکلاتی را برای زیستمندان وابسته به این زیستگاه نظیر پرندگان و پستانداران کوچک جثه نظیر خرگوش و جوندگان بوجود آورده است که لازم است برای جلوگیری از خسارت وارده تمهیداتی در ممانعت از امکان ورود جانوران به توده‌های قیر اتخاذ گردد.
فرج فاضلی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان دهلران در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ، با اشاره به غار خفاش بعنوان یک زیستگاه نادر گفت: این زیستگاه و پدیده طبیعی در بخش شمال غربی دهلران و در فاصله ۵/۴ کیلومتری این شهر و ۵/۱ کیلومتری از چشمه‌های آبگرم در دامنه جنوبی ارتفاعات سیاه کوه و در ارتفاع ۵۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است.
فاضلی با بیان اینکه دهانه غار بصورت سایه سیاهی از دور و از حوالی شهر قابل رؤیت است، گفت: این غار دارای دو دهانه ورودی است که دهانه اصلی آن وسیع و دهانه فرعی آن بصورت یک دالان کم عرض و کم ارتفاع می‌باشد که در قسمت غرب دهانه اصلی واقع شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه این غار ثبت ملی شده و مورد حفاظت سازمان میراث فرهنگی است، تصریح کرد: راه دسترسی به غار از طریق شهر دهلران بوده و حدود ۴ کیلومتر آن ماشین رو است و حدود ۵۰۰ متر آن پیاده روی است که از طریق دره‌ای که غار در قسمت بالای آن واقع شده است باید طی مسیر نمود.
به گفته فاضلی، این غار دارای دالان‌ها و خلل و فرج و حفرات متعددی در دیواره هاست که در اثر حل شدن مواد آهکی و گچی و آهکی و نمکی در طول سالیان متمادی بوجود آمده است. وجود ستون‌های قندیل مانند که در اثر بجا ماندن رسوبات آهکی و گچی و آهکی محلول در ترشحات آب از سقف بوجود آمده است (استالاکیت و استالاکمیت) زیبایی خاصی به این غار داده است.
این پدیده طبیعی علاوه بر زیبایی خاصی که دارد، بعنوان یکی از شگفتی‌های طبیعی بسیار ارزنده نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند و بعنوان یک زیستگاه بسیار با ارزش و کم نظیر خصوصاً برای گونه‌های متعددی از خفاش هاست که روز‌ها را در تاریکی مطلق این غار به سر می‌برند و پناهگاه بسیار امنی برای این گونه پستانداران حشره خوار می‌باشد.
این غار با موقعیت مکانی خاص خود یعنی در منطقه دهلران که منطقه‌ای گرم و خشک بوده و حشرات در بیشتر طول سال فعالیت دارند محیط زیست و زیستگاه بسیار ایده آلی برای جمعیت بسیار زیاد موجود در غار می‌باشد و حفاظت و نگهداری از اکوسیستم این غار و جلوگیری از تردد‌های بی رویه افراد به داخل غار که سبب بر هم خوردن آرامش زیستگاهی درون غار می‌گردد ضرورت دارد تا نسل این پستاندار حشره خوار که در زنجیره حیاتی اکوسیستم با نقش بیولوژیک برجسته‌ای که دارد تداوم یابد.
تپه علی کش از تپه‌های قدیمی شهرستان دهلران استان ایلام است که قدمت آن به هزاره ۸ قبل از میلاد می‌رسد. تپه علی کش در جنوب غربی استان ایلام در شش کیلومتری بخش موسیان شهرستان دهلران در میان اراضی کشاورزی و در نزدیکی رود میمه قرار گرفته است. تپه علی کش بین سال‌های ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۳ توسط فرانک هول و هیئت همراه کاوش گردید.
بر اساس شواهد به دست آمده به وسیله باستان شناسان و هم چنین آزمایش‌های فراوان (هول و کنت دی فلانری) در سال ۱۹۶۱ بر روی تپه‌های موسیان (تپه باستانی علی کش با وسعتی به قطر حدود ۱۳۵ متر که ضخامت لایه‌های باستانی آن به حدود هفت می‌رسد) و چغا سفید و دیگر مناطق باستانی این منطقه انجام گرفته، نشانگر این حقیقت است که انسان در فاصله میان ۵۵۰۰ تا ۷۵۰۰ قبل از میلاد در این منطقه به اهلی کردن گاو و کشت دانه‌های گیاهی مانند عدس و ماش و کتان توفیق یافته است.
یکی دیگر از جا‌های دیدنی دهلران قلعه تاریخی شیاخ می‌باشد. قلعه یا شهر باستانى شیاخ بر فراز تپه اى بین دو رودخانه در تنگ معروف به وویله و در دامنه کوه هاى تخت پیران در شمال غربى و تخت نیله در شمال شرقى بخش زرین آباد شهرستان دهلران و در نزدیکى روستاى بردى، واقع شده است.
این قلعه با توجه به مصالح به کار رفته در ساختمان آن که سنگ و ملات سارو‌ج اند به دوره ساسانى تعلق دارد و در نزدیکى بین النهرین قرار داشته به عنوان انبار آذوقه نیز مورد استفاه قرار مى‌گرفته است. مصالح دیوارهاى باقى مانده قلعه، هر یک به طول هزار متر و ارتفاعى بین ۷ تا ۱۰ متر و ضخامتى حدود ۲ متر کلاً از سنگ مى‌باشد. بقایاى اتاق‌های قلعه نیز که جهت اسکان فرماندهان و حکمرانان ناحیه استفاده می‌شده است، هنوز مشهود است.
بقعه ابراهیم قتال (ع) در ۳۸ کیلومتری جاده دهلران به مهران بعد از روستای بیشه دراز قرار دارد. این بقعه در سمت چپ جاده و نزدیک مرز ایران و تا جاده اصلی ۱۰ کیلومتر فاصله دارد. امامزاده ابراهیم قتال (ع) از نوادگان محمد حنفی از فرزندان امام علی (ع) است و دارای شجره نامه به خط عربی می‌باشد که برای زوار دهلران یکی از جا‌های دیدنی به شمار می‌آید.
ابراهیم قتال (ع) در نبردی سنگین و تن به تن در کشور عراق توانست تعدادی زیادی از لشکر کفار را به همراه فرماندهانشان به هلاکت برساند، چون تعداد کفار چندین برابر بودند و به شدت زخمی شده بود به همراه خانواده و یارانش به منطقه کنونی یعنی کوه‌های جبل الحمرین که امامزاده در آن قرار دارد رسیدند. ابراهیم قتال (ع) از شدت جراحات وارده در همان شب به شهادت رسید و به کاروان جدش رسول الله (ص) پیوست.
گزارش از وحید حاجیان
انتهای پیام/ب