ماه گذشته سید سعید راد مدیرعامل سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران صراحتا اعلام کرد: به طور متوسط، قیمت محصولات عرضه شده در میادین و بازار‌های میوه و تره بار در مقایسه با میانگین قیمت سطح شهر، در گروه میوه جات ۴۷ درصد، در گروه سبزیجات ۳۴ و نیم درصد و در گروه حبوبات ۱۸ و نیم درصد تفاوت دارد.
با همه این اوصاف باز هم خرید میوه و سبزیجات برای قشر کم درآمد جامعه هر روز سخت و سخت‌تر می‌شود؛ چرا که قیمت‌ها در میادین هم برای این اقشار بالاست. در آخرین آمار فائو در سال ۲۰۱۶ رتبه ایران در سطح زیرکشت به رتبه ششم و در تولید به رتبه هفتم جهان رسیده است که در دنیا دارای جایگاه خوبی است،
ما در تولید ۲۵ محصول رتبه یک تا ۱۰ دنیا را به دلیل تنوع اقلیم، دانش و تجربه موجود در بخش داریم. فراموش نکنیم کشور ما به لحاظ تولید و تأمین میوه یکی از کشور‌های برتر دنیاست. به راستی دلایل افزایش نرخ روزافزون میوه و صیفی چه می‌تواند باشد؟
اختلاف قیمت میوه از بار فروشی تا مغازه
یکی از معضلات اصلی که به بالا رفتن هر روزه قیمت میوه، سبزی و صیفی دامن می‌زند، تفاوت فاحش قیمت‌ها از بارفروشی تا مغازه‌هاست. به راستی دلیل این همه اختلاف قیمت چه می‌تواند باشد؟
سارا یعقوبی یک شهروند با اشاره به پلاستیک خرید میوه‌اش از میدان میوه و تره بار برایمان می‌گوید: شما ببینید من پرتقال، لیمو شیرین و موز هر کدام به اندازه چند عدد از تره بار خرید کرده‌ام و مجموعا ۳۰ هزار تومان پرداخت کردم. همین خرید از مغازه میوه فروشی محله که چند قدم آن طرف‌تر است برایم دست کم ۵۰ هزار تومان آب می‌خورد. ما چشممان به بازار میوه و تره بار است. مسئولان کاری نکنند که در همین میادین هم امید مردم به صداقت و قیمت‌های کمتر ناامید گردد.
وی ادامه می‌دهد: در شرایطی که قیمت گوشت به بالاترین نرخ خود رسیده، ما اقشار کم درآمد ناگزیریم که با حبوبات، میوه و سبزی پروتئین و ویتامین‌های مورد نیاز بدن فرزندانمان را تامین کنیم. پس باید مسئولان به این مهم توجه داشته باشند که قیمت اقلام این چنینی حتی الامکان ثابت نگه داشته شود.
ربابه بیگی یک شهروند دیگر که مشغول جمع کردن گوجه از سبد مغازه میوه و صیفی محله است، با گلایه می‌گوید: شما از اختلاف نرخ میادین میوه و تره‌بار با مغازه محله می‌گویید، بیایید تا به شما نشان دهم اختلاف قیمت از یک مغازه تا مغازه کناریش چقدر است؟! واقعا چرا باید بین دو مغازه همجوار تا این حد اختلاف قیمت وجود داشته باشد؟
لازم به توضیح است برخی مسئولان به جای اینکه اهرم‌های نظارت را بالا ببرند و برخورد‌های جدی با افزایش قیمت‌ها داشته باشند که گویی سلیقه‌ای و توسط خود میوه فروشی‌ها صورت می‌پذیرد، توجیه می‌کنند که با توجه به آنکه مغازه داران با نرخ‌های متفاوتی میوه مورد نیاز خود را از میدان مرکزی خریداری می‌کنند؛ بنابراین قیمت میوه از مغازه‌ای به مغازه‌ای دیگر (در برخی موارد ممکن است فاصله این مغازه‌ها کمتر از ۲۰ متر باشد) متفاوت است.
درپی افزایش بی‌رویه قیمت میوه و محصولات کشاورزی در هفته‌های اخیر، مسائل مختلفی مانند دلالی، سودجویی، افزایش هزینه تولید، سرمازدگی و کاهش تولید مطرح شده است. قیمت انواع میوه و دیگر محصولات تره باری در بازار هفته‌ها و ماه‌های گذشته افزایش غیر منطقی را تجربه کرد.
در این میان بسیاری از مسئولان دولتی و اتحادیه‌های بخش خصوصی عوامل مختلفی برای آشفتگی بازار میوه برشمردند، برخی مدیران وزارت جهاد کشاورزی اعلام کردند که هیچ مشکلی در تولید و عرضه میوه وجود ندارد و با وجود سرمازدگی آن قدر میزان تولید بالاست که کمبودی در این زمینه نیست.
عده‌ای از کارشناسان و دست‌اندرکاران میوه و تره بار دلالی و سودجویی برخی را عامل گرانی میوه عنوان کرده و برخی از اعضا و مسئولان اتحادیه‌های بخش خصوصی، کاهش تولید ناشی از سرمازدگی، افزایش هزینه‌های تولید میوه در پی بالا رفتن قیمت نهاده‌های تولید و... را عامل این آشفتگی عنوان کردند.
از سوی دیگر عدم ضابطه‌مندی در صدور فاکتور و خالص فروشی در میادین مادر میوه و تره بار نیز از دیگر دلایل بروز این اتفاق اعلام شد که البته پیش از این نیز چنین مشکلی را به نقل از رئیس‌اتحادیه فروشندگان میوه به عنوان یکی از دلایل بروز مشکل در بازار میوه منتشر کرده بود.
از فواد حشمتی پور یک صادر‌کننده میوه سؤال می‌کنم: در شرایطی که بازار داخلی خودمان با کمبود بسیاری از اقلام میوه و صیفی مواجه شده آیا شما ادامه صادرات را مجاز تلقی می‌کنید؟» وی پاسخ می‌دهد: «الان شرایط عید برای صادرات مناسب نیست، اما با سپری شدن اوج ایام تقاضا می‌توان بخش‌هایی از مازاد تقاضا را با بسته بندی معقول صادر کنیم.
وی آمایش سرزمین را اولویت مغفول مانده در عرضه تولید میوه و باغداری کشور عنوان کرده و می‌گوید: «یکی از الزامات توسعه تولید میوه در کشور و ارتقای ظرفیت صادراتی چنین محصولاتی را باید در آمایش سرزمینی جست‌وجو کرد.
به واقع در سایه چنین تدبیری، در هر نقطه از کشور به اقتضای ظرفیتی که از آن برخوردار است، به تولید میوه مبادرت ورزیده می‌شود و در چنین شرایطی شاهد عدم فروش فلان میوه در فلان نقطه از کشور و تلمبار و فاسد شدن آن نخواهیم بود. آن هم در شرایطی که بعضا نسبت به واردات همان میوه مشابه، اقدام می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: «در سایه آمایش سرزمینی، ضمن بهره‌گیریِ حداکثری از حداقل امکانات، می‌توان مولفه خطیر حمایت از باغداران و فعالان حوزه تولید میوه و تره بار را به بهترین نحو ممکن عملیاتی کرد و به تبع در چنین شرایطی ضمن تولید میوه با کیفیت و جلوگیری از خسارات احتمالی (یا حداقل کاهش ضرر و زیان احتمالی) می‌توان گام‌های ارزنده‌ای را در توسعه صادارت غیر نفتی برداشت.
امری که در سایه حصول الزاماتی دیگر همچون بهبود کیفی حمل‌ونقل، بسته بندی و برنامه‌ریزی مدون و اصولی برای صادرات و پرهیز از واردات در مواقع غیرضروری، محقق خواهد شد.
حسن صابری رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار، با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه میوه بازار شب عید وجود ندارد، می‌گوید: «با توجه به شرایط مساعد تولید و ذخیره‌سازی مناسب در سردخانه‌ها نگرانی مبنی بر کمبود و افزایش قیمت در بازار وجود ندارد.
پیرو محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های ابلاغ شده، صادرات سیب درختی و پرتقال از ۱۵ اسفند تا ۱۵ فروردین ممنوع بوده که این ممنوعیت در روز‌های اخیر، کاهش ۲ تا ۳ درصدی قیمت سیب و پرتقال در بازار را به همراه داشته است.
صابری واردات نارنگی برای تنظیم بازار را امری ضروری دانسته و می‌گوید: «هم اکنون مقداری نارنگی در جنوب کشور تولید می‌شود که میزان محدود عرضه نسبت به تقاضا عامل اصلی گرانی است،
از این رو پیشنهاد واردات نارنگی را به مسئولان وزارت جهاد کشاورزی دادیم که متاسفانه مجوزی برای واردات آن صادر نشد. طبق روال همه ساله در بازار شب عید میزان عرضه نارنگی نسبت به تقاضا کمتر است که به همین خاطر قیمت نارنگی بندری همیشه بالاست و تنها عده‌ای خاص از مردم توان خرید آن را دارند.
به گفته وی، در سال‌های گذشته بخشی از نارنگی کشور از طریق قاچاق و صادرات رسمی تامین می‌شد که امسال به سبب نوسان نرخ ارز، قاچاق صرفه اقتصادی ندارد.
صابری با‌اشاره به اینکه کمبودی در عرضه کیوی در بازار شب عید وجود ندارد، توضیح می‌دهد: علی‌رغم افزایش چشمگیر صادرات، کمبودی در عرضه کیوی به سبب رشد ۵ تا ۷ درصدی تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل وجود ندارد.
این مقام مسئول از کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی صیفی جات نسبت به روز‌های گذشته در بازار خبر می‌دهد و می‌گوید: «هم اکنون مناطق جنوبی کشور تامین‌کننده صیفی و سبزی بازار داخل هستند که کمبود عرضه در برابر تقاضا نوساناتی را در بازار به همراه داشت که با برداشت محصول از مناطق دیگر به تدریج قیمت در بازار کاهش می‌یابد.
هم اکنون عمده خیار موجود در بازار گلخانه‌ای است که به سبب کمبود، قیمتش دستخوش تغییر و تحولاتی در بازار قرار گرفته است که با عرضه خیار بوته‌ای در ایام پایانی سال بازار به تعادل خواهد رسید.
اخیرا قیمت کاهو و صیفی‌جات روند صعودی قابل توجهی به خود گرفته و این در حالی است که حوزه کشاورزی ایران اقلام مختلف میوه، سبزی و صیفی‌جات را تولید می‌کند و در این راستا هیچ‌گاه نیاز به واردات احساس نشده است.
این افزایش قیمت کاهو و صیفی‌جات در سال جاری با توجه به رشد قیمت دلار و افزایش تقاضا برای صادرات محصولات کشاورزی تازگی ندارد و در ماه‌های گذشته این رشد قیمت برای گوجه فرنگی و سیب‌زمینی رخ داد که همچنان آثار رشد قیمت این دو محصول در بازار وجود دارد.
قیمت عرضه کاهوی رسمی از ۸۰۰۰ تا ۱۵ هزار تومان و قیمت کاهو پیچ از ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان در نقاط مختلف تهران تعیین شده است.
فروشندگان سطح شهر مدعی هستند که قیمت کاهو در میادین به شدت افزایش یافته و باید کاهوی رسمی را به صورت پاک نشده کیلویی ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان و کاهوی پیچ را به قیمت ۶۰۰۰ تا ۱۰ هزار تومان خریداری کنند.
در این باره اسدالله کارگر رئیس‌اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی توضیح می‌دهد: «در هفته‌های گذشته عرضه کاهو، خیار و انواع صیفی‌جات در میادین به شدت کاهش یافته که این موضوع افزایش قیمت این محصولات را به همراه داشته است. تجار دیگر کشور‌ها به خصوص کشور عراق محصولات صیفی، کاهو و خیار را به صورت نقد و با دلار سر زمین خریداری می‌کنند که این موضوع موجب شده محصولی برای عرضه در میادین اصلی کشور وجود نداشته باشد.»
رئیس‌اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی یادآور می‌شود: «درشرایط فعلی که قیمت بسیاری از محصولات کشاورزی افزایش یافته، در میادین اصلی میوه و تره بار فروش محصولات بدون فاکتور انجام می‌شود و در کنار آن هزینه زیر چوبی و پول کارگر، رشد قابل توجهی داشته و این عوامل قیمت تمام شده میوه را برای فروشنده سطح شهر و در نهایت مصرف‌کننده به شدت افزایش می‌دهد.
کارگر تاکید می‌کند: متاسفانه به دلیل مسائل مطرح شده همچون عدم صدور فاکتور رسمی از سوی فروشندگان میادین واحد‌های بازرسی، نظارت و مصرف‌کنندگان خرده‌فروشان را مقصر اصلی گرانی می‌دانند.
منبع:کیهان
انتهای پیام/