به گزارش خبرنگار
گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از
ارومیه ،به ثمر نشستن
نهضت اسلامی مردم ایران دربهمن ماه ۱۳۵۷ و زوال نظام ستم شاهی، حکومت جمهوری اسلامی را در ایران مستقر نمود و دوران سازندگی و آبادانی فرا رسید. نهاد‌های نوپایی، چون جهادسازندگی تاسیس شد وادارات و وزارت خانه‌های قبلی با تحولی شگرف درخدمت توسعه و پیشرفت کشور قرار گرفتند. اگرچه توطئه‌های مختلفی،چون ناامنی،جنگ وتحریم‌های مختلف ازسوی کشور‌های دیگر فرصت‌های بسیار ارزشمندی را از کشوربرای تسریع پیشرفت سلب نمود و به زیرساخت‌ها آسیب رساند ولی اراده پولادین فرزندان این آب وخاک، برتمام مشکلات غالب آمد وبا تلاش ،ایثار وفداکاری ناممکن ها را ممکن و رفاه و آبادنی وپیشرفت را به بارآورد.
اینک با گذشت چهل سال از آن معجزه وحدت و یگانگی (پیروزی انقلاب اسلامی) به بازنگری فعالیت‌های بخش کوچکی ازنظام در استان آذربایجان غربی پرداخته وگوشه‌هایی ازایثار وفداکاری فرزندان این مرزوبوم را درتوسعه بخش کشاورزی را بازگو می‌نماییم.
سهم جمعیت استان از کل کشور در اوایل انقلاب یک میلیون و ۱۴۹ هزارنفر بود که براساس اخرین سرشماری انجام گرفته در سال ۹۵ سهم جمعیت استان از کل کشور سه میلیون و ۲۶۵ هزار و ۲۱۶ نفر اعلام شده است که در مجموع این استان با دارا بودن ۲.۳ درصد از مساحت کشور در حدود ۵ در صد تولید محصولات کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
کارنامه چهل ساله جهادکشاورزی استان با نشان دادن وضع تولید وخدمات زیربنایی درسال ۱۳۵۷ و اکنون، بازگوی افزایش چند برابری تولیدات وخدمات در این عرصه می‌باشد. لازم به یاد آوری است که مجموعه حاضر فعالیت دوسازمان جهادسازندگی وکشاورزی بمدت ۲۳ سال درکنار هم وسازمان جهادکشاورزی به مدت ۱۷ سال تا کنون است که در این زمینه رسول جلیلی رییس سازمان جهاد کشاورزی استان با تشریح اقدامات این مجموعه می‌گوید: ۵ درصد تولیدات زراعی، ۳.۸ درصد تولیدات دامی و ۵.۵ درصد تولیدات باغی و ۳.۱ درصد کل تولیدات آبزیان حاصل از آب‌های داخلی کشور دراین استان تولید می‌شود.
جلیلی اظهار کرد: در ۲۳ سال فعالیت درزمینه رفاه وآبادانی روستاها، توسط نیرو‌های جهادگردر تعداد ۲۵۶۱ روستا عملیات برق رسانی، در سطح ۱۶۸۹ روستا عملیات راهسازی و در سطح ۱۹۰۵ روستا نیز عملیات ابرسانی انجام گرفته است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان اذعان داشت: برحسب شرایط مساعد اقلیمی وپتانسیل آبی وخاکی استان، امکان فعالیت درتمامی بخش‌های کشاورزی (اعم از زراعت، باغبانی، دام وطیور، زنبورعسل وپرورش آبزیان) دراکثرمناطق استان میسر می‌باشد ودرحال حاضر نیزفعالیت‌های تولیـدی به روش‌های مختلف (ازتولید سنتی ومعیشتی تا نیمه مدرن ومدرن) درزیرمجموعه‌های بخش کشاورزی درجریان است.
این مسئول بیان کرد: کشاورزی استان ازنظرسطح بهره گیری از ماشین آلات درفعالیت‌های تولیدی، درحد نیمه مکانیزه بوده ودرتعدادی از تولیدات ویا فعالیت‌های کشاورزی، امکان استفاده از ماشین آلات هنوز میسر نشده است.
جلیلی ادامه داد: میزان کل تولیدات زراعی استان از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۶ دراین مدت ۳۲۰ درصد رشد داشته وتولید چغندرقند با ۶۹۲ درصد بیشترین رشد وگندم با ۲۴ درصد کمترین افزایش را دربین محصولات زراعی داشته اند وتولیدات باغی از ۴۱۴ درصد و تولیدات دامی نیز از ۲۸۵ درصد رشد برخوردار بوده است.
وی از عمده دلایل افزایش تولید محصولات زراعی در استان را، اصلاح سیستم‌های کشت وتوسعه کشت مکانیزه، بهبود بهره وری با استفاده ازآزمون خاک، تهیه و تامین به موقع نهاده‌های مورد نیاز، تعیین الگوی کشت به ویژه دراراضی پایاب سدها، حمایت ازتشکل‌های تولیدی به منظور کاهش مشکلات فرآوری کشاورزان خرده پا، گسترش فرهنگ بیمه جهت پایداری تولید، برنامه ریزی درتولید محصولات تبدیلی با هماهنگی متولیان صنایع، استفاده ازیافته‌های علمی وتحقیقاتی و همچنین کاهش ضایعات از مرحله کاشت تا برداشت عنوان کرد.
این مسئول بیان کرد: میزان تولیدات باغی دراین مدت ۴۱۴ درصد رشد داشته که درآن میان رشد تولیدات سیب درختی با ۱۱۶۸ درصد بیشترین ورشد تولیدات انگوربا ۲ درصد کمترین رشد را داشته اند. علت روند افزایش کند تولیدات محصول انگور بدلیل اشباع بازار دنیا درتولیدات کشمش وکاهش سطح زیرکشت باغات انگور (علی رغم بازدهی آن) است.
وی با بیان اینکه یکی از فعالیت‌های مهم بخش باغبانی استان اصلاح و جایگزینی باغات پایه بذری با پایه‌های رویشی بوده که طی سال‌های اخیر با پرداخت یارانه نهال رو به افزایش است، ادامه داد: ایستاده نمودن باغات انگور از سیستم سنتی خوابیده به سیستم نوین ایستاده به مساحت ۸ هزار هکتار، توسعه و جایگزینی باغات گردوی پیوندی و باغات هسته دار با استفاده از ارقام جدید تجاری و بازار پسند، احداث نهالستان‌های استاندارد و مجوز دار، راه اندازی سامانه‌های ضد تگرگ جهت مقابله با سرمازدگی باغات به تعداد ۳۱ دستگاه در سطح استان، راه اندازی سامانه‌های هوشمند ضد سرمازدگی و چاهک معکوس در باغات استان به تعداد ۳ دستگاه، افزایش صادرات محصولات باغی، توسعه کشت محصولات گلخانه‌ای به تعداد ۱۱۰ واحد در سطح ۳۴.۲ هکتاراز اهم فعالیت‌ها و دستاورد‌های شاخص در طی ۴۰ سال گذشته دربخش باغبانی است که بدلیل کاهش و محدودیت منابع آبی اجرایی نمودن تغییرات الگوی کشت و توسعه باغات پسته و زعفران در استان نیز درحال اجراست.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان همچنین با بیان اینکه افزایش ضریب مکانیزاسیون استاندارد استان با لحاظ ۱۳ سال عمر مفید به ۱.۶۳ اسب بخار بر هکتار و ضریب مکانیزاسیون کل استان بدون لحاظ عمر مفید به ۴.۵ اسب بخار بر هکتار جزو سیاست‌ها و اولویت‌های سازمان است، اضافه کرد: طبق آخرین آمار تا پایان سال ۱۳۹۶، ۴۴ هزار و ۳۵۵ دستگاه انواع تراکتور سبک (باغی)، باغی زراعی، متوسط، سنگین و فوق سنگین در سطح استان در حال فعالیت می‌باشند. همچنین ۹۷۲ دستگاه کمباین، ۲۸۲۰ دستگاه دروگر خودگردان، ۷۸۱ دستگاه انواع تیلر و ۱۲۳ هزار و ۱۸۳ دستگاه انواع ادوات خاکورزی، کاشت، داشت، و برداشت موجود است.
وی با بیان اینکه این استان از قطب‌های مهم تولید محصولات کشاورزی در کشور به شمار می‌رود، به رتبه‌های برتر استان در این زمینه اشاره کرد و گفت:: این استان در تولید سیب، عسل، چغندرقند و از نظر تعداد جمعیت گاومیش رتبه اول کشوری و در تولید سایر محصولات باغی، زراعی، دامی و شیلاتی نیز رتبه‌های دوم تا هشتم کشوری را به خود اختصاص داده است.
جلیلی افزود: قبل از سال ۱۳۶۶ هیچگونه فعالیت شیلاتی دراستان گزارش نشده وبا آغاز فعالیت شیلاتی از سال ۶۶ درنهاد مقدس جهادسازندگی فعالیت‌های آبزی پروری دراستان شروع گردید ودرنهایت با توسعه تشکیلات شیلات دراستان وارتقاء آن به اداره کل درسال ۱۳۸۷ وگسترش زمینه‌های فعالیت درسال‌های اخیر تحولات چشمگیری در بخش آبزی پروی استان بوجود آمد وتولید آبزیان استان در سال ۹۶ به ۱۴ هزار و ۵۶۷ تن با فراهم کردن زمینه اشتغال برای بیش از سه هزار نفر رسید.
این مسئول گفت: میزان کل تولید محصولات دامی درطی این مدت ۲۸۵ درصد رشد را نشان می‌دهد که بیشترین آن درتولید عسل با ۲۲ درصد وکمترین آن درتولید گوشت قرمز با ۵۶ درصد رشد می‌باشد که با توجه به اهداف درنظرگرفته شده وسرمایه گذاری انجام شده درجهت رشد وشکوفایی فعالیت‌های این بخش، درزمینه تولید انواع فرآورده‌های دام وطیور ازرشد چشمگیری برخوردارهستیم.
وی ضمن بررسی افزایش تولیدات شیر خام، تخم مرغ و عسل ادامه داد: آذربایجان غربی با وجود دارا بودن رتبه اول کشوری در حوزه تولیدات عسل همچنان فاقد برند عسل می‌باشد که امید داریم در سال‌های جاری بتوانیم در این زمینه نیز برندسازی و تبلیغ کنیم.
جلیلی با اشاره به پیشران‌ها و موانع توسعه در استان و متمرکز کردن فعالیت‌های سازمان جهاد کشاورزی بر روی پیشران‌های توسعه استان افزود: مشارکت در احیای دریاچه ارومیه، از مهم‌ترین اهداف سازمان جهاد کشاورزی در سال جاری است. افزایش درآمد و همزمان استفاده از آب کمتر در بخش کشاورزی با تکنولوژی‌های نوین، احداث مزارع و باغات الگویی نمایشی و تغییر کشاورزی استان از حالت معشیتی و سنتی به اقتصادی از نمونه‌های این مشارکت و اولویت‌های سازمان هستند.
رسول جلیلی با اشاره به جزئیات طرح‌های افتتاحی وعملکرد ۴۰ ساله بخش کشاورزی استان، افزود: کارنامه چهل ساله جهادکشاورزی استان با نشان دادن وضع تولید وخدمات زیربنایی درسال ۱۳۵۷ واکنون، بازگوی افزایش چند برابری تولیدات وخدمات در این عرصه است، به طوری که در اوایل انقلاب یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن محصول کشاورزی در استان تولید می‌شد که در حال حاضر با توجه به سال اوری محصولات، میزان تولیدات بخش کشاورزی استان به بیش از ۶ و نیم میلیون تن می‌رسد.
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی تاکید کرد: درارزیابی به عمل آمده ازسوی وزارت جهادکشاورزی، سازمان جهادکشاورزی استان رتبه اول کشوری رادراجرای ۶ شاخص ازشاخص‌های مربوط به بنگاه‌های زود بازده اقتصادی دربین استان‌های کشور، کسب کرده است که در این راستا از تعداد ۳۴ هزار و ۵۳ طرح به بهره برداری رسیده برای حدود ۴۳ هزار و ۲۸۳ نفرزمینه اشتغال فراهم شده است.
جلیلی با بیان اینکه ۶۵ درصد صنایع تبدیلی و غذایی کشور در استان آذربایجان غربی وجود دارد، بیان کرد: ۸۸۷ مورد جواز تاسیس صنایع تبدیلی و غذایی با ایجاد اشتغال برای ۸۳۲۸ نفر و ۴۶۹ مورد پروانه بهره برداری صنایع تبدیلی و غذایی با فراهم شدن زمینه اشتغال برای ۳۵۲۴ نفر در طی ۴۰ سال گذشته دربخش صنایع کشاورزی استان صادر شده است.
وی یاد اور شد: یکی از پروژه‌های شاخص بخش آب و خاک که تاثیر بسزائی در افزایش راندمان آبیاری و جلوگیری از هدر رفت آب دارد اجرای روش‌های نوین آبیاری تحت فشار بوده که از سال ۱۳۶۹ توسط سازمان جهاد کشاورزی اقدام شده و تا کنون میزان کل اراضی استان که به سیستم‌های نوین آبیاری تحت فشار بارانی و قطره‌ای تجهیز شده است معادل ۶۱۷۵۰ هکتار بوده که نسبت به کل اراضی استان معادل ۱۵.۴ درصد است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی اذعان کرد: از قبل اجرای این طرح‌ها تا کنون برای تعداد ۱۲۴۰۰ نفر اشتغالزائی شده و میزان افزایش راندمان آبیاری و صرفه جوئی در مصرف آب به میزان ۲۷۲ میلیون متر مکعب گزارش شده است. اجرای این طرح‌ها در سال‌های اخیر جهت کمک به احیای دریاچه ارومیه با شتاب بیشتری انجام می‌گردد. با بهره برداری از پروژه‌های شبکه‌های فرعی و آبیاری تحت فشار در دست اجرا به مساحت ۶۱۵۷۰ هکتار تا آخر سال درصد اراضی کشاورزی استان که به آبیاری نوین تجهیز خواهد شد به بیش از ۳۱ درصد ارتقا خواهد یافت.
جلیلی با اشاره به اقدامات انجام شده در خصوص احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: این سازمان با اجرای طرح‌های مصوب احیای دریاچه ارومیه تا کنون موفق شده فقط در ۹ شهرستان حوضه دریاچه ارومیه از سال ۱۳۹۳ تا کنون مقدار ۱۴۶۱۶ هکتار آبیاری تحت فشار، ۴۷۴ کیلومتر انتقال آب با لوله، اجرای شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی به مساحت ۶۰۶۹ هکتار اقدام نماید که با اجرای طرح‌های فوق االذکر میزان ۱۱۲ میلیون متر مکعب در مصرف آب صرفه جوئی شده است.
وی تاکید کرد: ضمناً طرح تهیه نقشه کاداستر در اراضی کشاورزی ۹ شهرستان حوضه دریاچه ارومیه در سطح ۲۶۴ هزارهکتار اقدام شده است.
لازم به ذکر است که این گزارش تنها اشاره کوتاهی به پتانسیل‌ها وجایگاه کشاورزی استان که سهم ۳۵ درصدی اشتغال استان را برعهده دارد ومیزان تولیدات مهم بخش را درسال ۱۳۵۷ و اکنون بازگو کرده است.
انتهای پیام/م
اشتغالزایی بیش از ۴۳ هزار نفر با افتتاح طرح‌های بخش کشاورزی