به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، قطعا در طول روز شما هم بارها به نام پهپاد در اخبار و یا برنامه های علمی برمی‌خورید و برایتان این سوال بوجود می آید که اصلا این پرنده هدایت پذیر از دور چه تاریخچه‌ای را بدنبال خود یدک می‌کشد و یا اصلا پهپاد است یا پهباد؟!
در همین راستا امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد تا به سوال های شما پاسخ دهد و گذری بر تاریخچه پهپادها در جهان و ایران داشته باشد، پس پیشنهاد می کنیم با ما همراه باشید.
معرفی پَهپاد
پرندهٔ هدایت‌پذیر از دور یا به‌اختصار ؛ پَهپاد که به آن هواپیمای بدون سرنشین نیز می‌گویند، نوعی هواگردهدایت‌پذیر از راه دور بی خلبان است.
ببینید: یک جوان خلاق با استفاده از پهپاد، به خرید می‌رود
بیشترین سرمایه‌گذاری در جهان در زمینهٔ ساخت و تجهیز پهپادها را وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا انجام داده است؛ به‌طوری‌که بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۵ حدود سه میلیارد دلار هزینه برای طراحی و ساخت و تجهیز پهپادها هزینه کرده است.
حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ باعث شد تا دولت آمریکا بودجه‌ای بیشتر را به طراحی و ساخت و تجهیز پهپادها اختصاص دهد.
تاریخچه پَهپاد
بر اساس آخرین برآوردها ارزش این صنعت در سال ۲۰۲۰، بالغ بر ۱۲۷ میلیارد دلار خواهد شد.
می توان گفت؛ نخستین پرنده بدون سرنشین در سال ۱۹۱۳ به پرواز درآمد که موفقیت‌هایی زیاد به همراه نداشت.
ببینید: هیجان انگیز ترین کاربرد پهپادها
کمپانی اسپری در بهار سال ۱۹۱۸ موفق به ساخت ۲ فروند هواپیمای بدون سرنشین به نام باگ شد.
در حدود ۲۰ سال بعد در طول جنگ جهانی دوم نوع پیشرفته باگ به عنوان اولین پرنده‌ی بدون سرنشین با استفاده از یک رادیو کنترل با برد بیش از ۳۲۰ کیلومتر هدایت گردید.
سری بعد که در طول جنگ جهانی دوم ساخته شد، هواپیمای V-۱ موسوم به بمب پرنده بود.
آلمان‌ها با این پرنده موفق به درهم شکستن دژ مستحکم لندن و بمباران این شهر شدند.
آمریکا در جنگ ویتنام بین سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۵ تعداد ۳۴۳۵ پرواز شناسایی با هواپیما‌های بدون سرنشین بر فراز ویتنام انجام داد که از این تعداد ۲۸۷۳ پرواز (نزدیک به ۸۴ درصد) موفقیت آمیز بود.
موفقیت پرنده‌های بدون سرنشین اسراییلی در جنگ سال ۱۹۷۳ موجب شد که ارتش ایالات متحده آمریکا پروژه ساخت پرنده‌ی بدون سرنشین Aquila UTA را در سال ۱۹۷۴ آغاز کند.
نیروی دریایی ایالات متحده امریکا در سال ۱۹۸۵ پرنده‌ی اسراییلی پایونیر را برای هدف یابی و رهگیری در کشتی‌های جنگی استفاده کرد.
روسیه از سال ۱۹۲۰ برای ساخت این نوع هواپیما‌ها (پهپاد) همت گماشت. در جنگ جهانی دوم تعدادی از این هواپیما‌ها را به کار گرفت، اماموفق نشد.
ببینید: 5 صحنه عجیب و مرموز که توسط دوربین پهپادها ثبت شد!
در سال ۱۹۵۰ بار دیگر به این موضوع پرداخته و یو‌ای وی با موتور جت تولید شد.
در حال حاضر ۳۲ کشور در حال ساخت و گسترش ۲۵۰ مدل پهپادهای اکتشافی هستند.
فرانسه و آلمان سی ال ۲۸۵ (cl-۲۸۵) را گسترش دادند که در جنگ‌های بوسنی وکوزوو کاملاً موفقیت‌آمیز عمل کرد.
روسیه با ساخت پهپاد تی یو ۳۰۰ (tu-۳۰۰) به فناوری بهتری دست یافته‌است و ایتالیا نیز میراچ ۱۵۰ (mirach ۱۵۰) را ساخته است.
این پهپادها مجهز به موتور جت است و می‌توانند در ارتفاع بالائی پرواز کنند.
پهپادها هم‌اکنون به‌طور گسترده در زمینه‌های مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی، جغرافیایی و جاسوسی به کار گرفته شده‌اند.
ببینید: کنترل پهپاد با لباس
از مصارف غیرنظامی پهپادها نیز میتوان به عنوان نمونه به حادثه فوکوشیمای ژاپن که از پهپادها برای بررسی آسیب‌های وارده به این نیروگاه استفاده شد اشاره کرد.
پهپادها نقشی مهم و تأثیرگذار در شناسایی و ردیابی کشتی‌هایی که به صید غیرقانونی موجودات دریایی نظیر ماهی می‌پردازند یا خاموش کردن آتش‌سوزی‌ها و جایی که پرواز برای خلبان خطر دارد، ایفا می‌کنند.
اما به تازگی وظیفه غیرنظامی تازه‌ای برای پهپادها در نظر گرفته شده تا به ایفای نقش متفاوتی بپردازند.
شرکت‌های معروف آمازون، گوگل و‌ای بی اقدام به طراحی و آزمایش پهپادهای کالابر نموده‌اند.
از ویژگی‌های بارز این طرح می‌شود به بالارفتن سرعت تحویل سفارش‌ها به مشتریان اشاره کرد.
اکنون در اروپا پهپادهای هلندی نقشی قابل توجه در قالب نیروهای امداد و نجات، اورژانس و آمبولانس ایفا می‌نمایند و به کمک مصدومان و زخمی‌ها می‌شتابند.
این مطلب را از دست ندهید: پهپادها برای پرواز باید گواهینامه فنی داشته باشند
در همهٔ کشورهای جهان از جمله کشورهای اروپایی بسیاری از بیماران و آسیب دیدگان اورژانسی که نیازمند خدمات درمانی فوری هستند به دلیل عدم واکنش سریع امدادگران به موقع به مراکز درمانی نمی‌رسند.
پَهپاد در ایران
تاریخچه ساخت پهپاد در ایران به پیش از انقلاب ۱۳۵۷ باز می‌گردد.
در آن زمان برنامه‌ای ۱۰ ساله مشابه اسرائیل برای تولید پهپاد هدف و شناسایی در داخل کشور در نظر گرفته شده و قرار بود صنایع پهپادسازی ایران در سال ۱۳۶۰ شروع به کار کند.
پس از انقلاب این طرح دچار وقفه شد، اما در نهایت منجر به تأسیس صنایع هوایی قدس در سال ۱۳۶۴ شد که مهمترین محصولش پهپاد مهاجر یک در زمان جنگ ایران و عراق بود.
ببینید: کدام پهپاد رزمی ایران بر سر تروریست‌ها بمب ریخت؟
صنایع هوایی قدس در اوایل دهه ۱۳۸۰ اقدام به طراحی و ساخت پهپادهای مهاجر ۴ و ابابیل ۳ کرد که بدل به موفق‌ترین پهپادهای شناسایی ایران شد.
این پهپادها بطور گسترده در تمامی یگان‌های نیروهای مسلح ایران از ارتش تا سپاه به خدمت گرفته شد و حتی تعدادی هم به کشورهای آمریکای لاتین و آفریقا صادر شد.
به‌جز صنایع هوایی قدس، مرکز تحقیقات صنایع هوایی شاهد هم در توسعه و ساخت پهپاد یا پرنده‌های بدون‌سرنشین فعال بود و این ۲ به همراه صنایع هواپیماسازی ایران یک پهپاد با دم وی (V) شکل و طراحی آیرودینامیکی مدرن تولید کردند که هسا ۱۰۰ نام گرفت. نمونه توسعه یافته هسا ۱۰۰ شاهد ۱۲۳ نامیده شد که نخستین پرواز آن در سال ۱۳۸۴ در شاهین شهر اصفهان انجام و تولید انبوه آن در سال ۱۳۸۸ آغاز شد. شاهد ۱۲۳ تبدیل به بستری شد برای طراحی و توسعه شاهد ۱۲۹.
نخستین پیش نمونه شاهد ۱۲۹ در اسفند ماه سال ۱۳۹۰ در فرودگاه بدر اصفهان به پرواز درآمد. پیش نمونه بعدی که برخلاف نمونه نخست مجهز به ارابه فرود جمع شونده بود در خرداد سال ۱۳۹۱ به پرواز درآمد.
پس از رونمایی شاهد ۱۲۹ در مهر سال ۱۳۹۲ ابتدا سالی چهار فروند از این پهباد تولید شد بنابراین بین سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴، هشت فروند شاهد ۱۲۹ تحویل گردید.
ببینید: اولین پهپاد نظامی ایران در چه سالی ساخته شد؟
برخلاف برنامه‌ریزی اولیه، هرگز امکان استفاده موشک هوا به سطح سدید ۳۶۱ یا فتح ۳۶۲ برای شاهد ۱۲۹ فراهم نشد، علت ناکامی در طراحی و ساخت یک لانچر مناسب برای حمل این موشک‌ها در زیر بال‌های شاهد بود و همچنین ناتوانی در حل مشکلات هدف‌گیری و هدایت موشک.
در عوض متخصصان صنایع هوایی شاهد اقدام به طراحی و ساخت نمونه‌ای از موشک سدید ۳۶۱ نمودند که همانند بمب هوشمند هدایت تلویزیونی، میتوان آن را بر ضد اهداف زمینی متحرک و غیر متحرک به کار گرفت.
این بمب هوشمند فاقد راکت موتور، سدید ۳۴۱ نام گرفت. وقتی باله‌های پایدارکننده در طرفین آن نصب شد، سدید ۳۴۵ نام گرفت و تبدیل به سلاح اصلی شاهد ۱۲۹ شد.
در ایران در بیشتر وبسایت‌ها و در عموم مردم از کلمه (پهباد) به جای (پهپاد) استفاده می‌شود
انتهای پیام/