سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد:

شب یلدا، شبی همراه با انقلاب زمستانی

مردمان ایران زمین و سرزمین‌های هم فرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام می‌برند که همزمان با شب انقلاب زمستانی است.

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، مردم سرزمین گلستان هم مانند سراسر ایران با گویش‌های گرگانی، ترک قزلباش، مازندرانی، شاهرودی، سبزواری، ترکمنی، سیستانی و بلوچ برای شرکت در جشن یلدا از چند روز قبل به خانه بزرگتر فامیل دعوت شده و نیز با تهیه هندوانه، انار، آجیل، پخت لبو و باقالی به استقبال طولانی‌ترین شب سال می‌روند.

فلسفه شب یلدا

 
جشن شب چله، همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی، ریشه در رویدادی کیهانی داردو آغاز بازگشت خورشید و افزایش طول روز است و در اندیشه و باور‌های مردم باستان به عنوان زمان زایش یا تولد دیگرباره خورشید می‌دانستند و آن را گرامی و فرخنده می‌داشتند.

این آیین باستانی با موج مهاجرت آریایی‌ها به فلات ایران به اوج رسید که قدمت آن بین ۳ تا ۴ هزار سال پیش است که معنای آن تولد و زایش است.

در گذشته جشن یلدا یکی از جشن‌های شبانه و بیداری تا بامداد و تماشای طلوع خورشید تازه متولد شده، بوده است، جشنی که لازمه‌های آن، حضور کهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد کهنسالی خورشید در پایان پاییز است، و همچنین خوراکی‌های فراوان برای بیداری درازمدت که همچون انار و هندوانه و سنجد، به رنگ سرخ خورشید باشند.
 
 

جشن یلدا و فال حافظ

 
معطوفی مورخ گلستانی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، گفت: درجشن یلدا نیز با گرد هم آمدن و شب نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار می‌شود، آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون است که همه جنبه نمادی دارند و نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند.
 
در این شب فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است و حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پری آن، آینده‌گویی می‌کنند.

معمولاً در شب یلدا رسم بر این است که صاحب‌خانه، دیوان حافظ را به بزرگتر فامیل می‌دهد و سپس هر یک از میهمانان نیت کرده و بزرگِ مجلس، این جمله را می‌گوید و تفعلی به گنجینه حافظ می‌زند: «ای حافظِ شیرازی/ تو محرم هر رازی/ بر ما نظر اندازی/ قسم به قرآن مجیدی که در سینه داری...» یا هر چیزی شبیه به این. این رسم یکی از رسوم پرطرفدار شب یلداست و سرگرمی خوبی برای خانواده‌ها در این شب بلند سال است.
 
 

دورهمی و صله رحم در شب چله گلستانی‌ها

 
معطوفی مورخ گلستانی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، گفت: در این شب جوانان گلستان به خانه پدربزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها رفته و ضمن دورهم‌نشینی و خواندن حافظ، شاهنامه و نَقل اندازی یا داستان‌های شفاهی، تنقلات و میوه‌های تابستانی، باغی و جنگلی از قبیل: هندوانه، انار، لیمو و پرتقال، ولیک و کندس و شیرینی‌هایی همچون 'مَت و کَسمَک' تناول می‌کنند.
 

معطوفی گفت: آنان همچنین پای صحبت، تجربیات و داستان‌های بزرگتر‌ها تا پاسی از شب می‌نشینند و معتقدند که صبح بعد از یلدا روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکی‌ها است.

از سوی دیگر جشن یلدا علاوه بر اینکه بهانه‌ای برای دور هم جمع شدن اعضای خانواده و انجام صله رحم است موجب رفع کدورت‌های احتمالی برخی از خویشاوندان نیز می‌شود.

وی افزود: کهنسالان بر این باورند که در میان میوه ها، هندوانه از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا اگر مقداری هندوانه را در شب چله بخورند، در سراسر چله بزرگ و کوچک یعنی زمستانی که در پیش دارند، سرما و بیماری بر آنان اثر نخواهد گذاشت.

وی ادامه داد: غیر از میوه، گاهی آجیل و شیرینی و غذا‌های متعددی مانند کوکوبرنجی، بریانی، مارمرده. بزل ماچ در بین مردم گلستان بویژه رامیانی‌ها و شاهکویی‌ها وجود داشته است و تا پاسی از شب همه دور هم می‌نشینند و مادربزرگ و پدر بزرگ‌ها داستان‌های شیرین روزگار‌های گذشته را برای بچه‌ها تعریف می‌کنند و شاهنامه و حافظ می‌خواند و از حماسه‌های افتخارآفرین ایرانیان سخن می‌گویند.
 

معطوفی محقق و مورخ گلستانی گفت: شب یلدا در بین اقوام مختلف استان گلستان درشب اول چله کوچک جشن گرفته می‌شود و از جمله رسوم زیبا و پسندیده ایرانی‌ها در این شب عیادت از سالمندان و بیماران است که و رسیدگی به احوال نیازمندان از دیگر آداب نکویی است که مردم گلستان نیز در پرتو دستورات جامع و کامل اسلام، در این شب انجام می‌دهند.
 

برنامه شادمانه در گرگان


کشمیری مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گلستان هم در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، گفت: به مناسبت شب یلدا در جای جای مختلف استان گلستان برنامه‌های شادمانه متعددی مانند اجرای موسیقی و حافظ خوانی با کمک موسسه‌های فرهنگی و هنری برگزار می‌شود.
 
کشمیری افزود: در برخی شهرستان‌ها مانند بندرگز و کردکوی مراسم و جشن شب یلدا از سه شنبه آغاز شده است و تا روز جمعه ادامه دارد.

وی افزود: در این مراسم مردم با غذا‌های سنتی و مرسوم شب یلدا مانند انواع آش، نان و شیرینی‌های محلی و حلوای گردو از میهمانان پذیرایی می‌کنند.

ستوده نیا ریس سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری گرگان هم در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان، گفت: در پارک شهر گرگان نیز به مناسبت آیین باستانی شب یلدا افرادی به صورت نمادین و سنت گذشتگان با گاری‌هایی مملو از لبو و باقالی پذیرای عموم مردم هستند.
 
 

رونق بازار شهر‌های گلستان در آستانه شب یلدا


از چند روز قبل آجیل فروشی‌ها و با نزدیک شدن به شب یلدا، میوه فروشی‌ها و شیرینی فروشی‌های مناطق مختلف استان گلستان رونق گرفته است به طوری که فروش میوه‌های جالیزی و باغی از جمله هندوانه، پرتقال، سیب، نارنگی، انار علاوه بر مغازه‌ها به حاشیه میدان‌ها و خیابان‌های ورودی شهر‌ها نیز کشیده می‌شود.

آئین شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روز‌ها که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود.

گزارش از گنجا محمودی
 
انتهای پیام / ا
برچسب ها: شب یلدا ، یلدا 97
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.