گروه اول معتقدند این سفر مستقل از روابط ریاض - خارطوم است و ربطی به روابط طرفینی عربستان و سودان ندارد. آنان معتقدند عربستان با کلاه گشادی که بر سر سودان گذاشت نتوانست برای خارطوم طرحی داشته باشد و علاوه بر شکرآب شدن روابط خارطوم با واشنگتن، عربستان رسما پشت البشیر را خالی کرده و در صورتی که بن سلمان تحت فشار جدید حقوق بشری قرار بگیرد، به طور حتم حمایت خود را از البشیر برخواهد داشت و او رها و تنها می‌شود. کما این که در پروژه جدایی سودان جنوبی، عربستان تلاشی نکرد و گذاشت یکی از بهترین و مهم‌ترین مناطق سودان از آن جدا شود و اعلام استقلال کند.
بیشتر بخوانید: چه پیام‌های در سفر ناگهانی «عمرالبشیر» به دمشق نهفته است؟
از طرفی صهیونیست‌ها با ارتباط گیری گسترده با سودان جنوبی، چالش جدیدی برای خارطوم ایجاد کردند و البشیر نمی‌تواند به آن بی تفاوت باشد. این دسته از تحلیل گران برای ادعای خود از قرارداد ترکیه با سودان سخن می‌گویند که در آن ده‌ها سند همکاری میان اردوغان و البشیر امضا و حتی در هفته‌های گذشته، فرمانده ارتش ترکیه در سفر یک هفته‌ای به خارطوم عملا جایگزین مستشاران نظامی عربستانی شده است. آنان معتقدند البشیر فهمیده برای جبران خلأ‌های موجود در ارتباط با کشورهای اسلامی باید استقلال خود را از ریاض حفظ کند و به سمت افزایش سطح روابط گام بردارد. البشیر می‌داند جهان اسلام به سه قسمت تقسیم می‌شود. محوری با جریان مقاومت است که ایستادگی آن دستاورد‌های بزرگی داشته، محور دیگر قطر- ترکیه و اساسا محور اخوانی است که سودان در حال همکاری با این محور است و محور دیگر محور ریاض - امارات است که نتوانسته نتایجی در ۱۰ سال اخیر به دست آورد. البشیر در حال نزدیک شدن به دو محور مقاومت و اخوان است تا شاید خلأ این چند سال را جبران کند و این سفر شاید پیامی جدید برای آینده سیاسی خارطوم باشد. از طرفی ایران به پرونده صهیونیست‌ها اهمیت می‌دهد و سودان جنوبی فرصت جدیدی است تا تهران بر تل آویو فشار‌های خود را وارد سازد.
اما گروه دیگر تحلیلی متفاوت‌تر دارند. آن‌ها خارطوم بدون ریاض را باور نمی‌کنند و معتقدند البشیر حامل پیامی جدی برای دمشق است و به نمایندگی از ریاض عازم سوریه شده است. هرچند پیش از این یک تیم سیاسی امنیتی در راس یک هیئت بلند پایه سعودی به دمشق رفتند تا با دلار‌های نفتی به عنوان طرح بازسازی سوریه، از اسد بخواهند از ایران جدا شود، اما ایستادگی رئیس جمهور سوریه بر سر پیمان امنیتی با ایران این سفر را بی نتیجه گذاشت. سفر البشیر پیامی مهم‌تر از هیئت حاکمه ریاض را منتقل کرده است. به نظر می‌رسد شکست اخیر عربستان در جبهه سیاسی و نظامی در یمن، شکست سیاسی در انتخابات مالزی، عراق و لبنان و همچنین تنها شدن در شورای همکاری خلیج فارس، گزینه‌ای برای ریاض باقی نگذاشته و آن‌ها را کلافه کرده و بن سلمان مایل است سیاست کاهش تنش را دنبال کند تا ریاض به ثبات حداقلی برسد وفرصتی برای بازگشت به بازسازی اصلاح نارسایی‌ها داشته باشد. به عبارت دیگر البشیر حامل پیام ریاض به دمشق با پرچم سفید بن سلمان بوده است.
هر دو تحلیل وجود دارد، اما به نظر می‌رسد سفر البشیر به دمشق صرفا سفر رئیس جمهور یک کشور عربی به سوریه بعد از هشت سال جنگ نیست بلکه تا حد زیادی نشان دهنده خط سیر تحولات منطقه و وزن نیرو‌های تاثیرگذار در این روند است. البشیر و بسیاری دیگر از کشورهای منطقه‌ای فهمیده اند بدون ایران نمی‌توانند در معادلات منطقه‌ای نقشی ایفا کنند و هرچه باشد یک طرف آن ایران قرار دارد. بر همین اساس باید بازی و سناریو‌های آینده خود را بچینند. اقتداری که با تشکیل و پیروزی‌های اخیر محور مقاومت به جایگاه مهمی رسیده است.
منبع: روزنامه خراسان
انتهای پیام/