معاون اول رییس جمهور گفت: ما امیدواریم همه دولت‌ها از جمله دولت ژاپن در مقابل این سیاست‌ها یکجانبه ایستادگی و از توان خودشان استفاده کنند تا مانع یکجانبه گرایی آمریکا شدند.
جهانگیری در پاسخ به سوال خبرنگار در خصوص اینکه ژاپن مقدار قابل ملاحظه‌ای نفت خام از ایران خریداری می‌کند. آمریکا مؤکداً از ژاپن درخواست کرده که واردات نفتش را از ایران به صفر برساند. با این که ژاپن موفق شد در مراحل آخر معافیت بگیرد، اما این معافیت صرفاً ۱۸۰ روز اعتبار دارد و مشخص نیست که بعد از این ۱۸۰ روز بتواند به واردات نفت از ایران ادامه دهد و همانطور که آمریکا درخواست کرده ممکن است واردات نفت از ایران به صفر برسد. نظر شما در مورد توقف کامل واردات نفت ژاپن از ایران چیست؟، گفت: روابط ایران و ژاپن در طول قرن گذشته بسیار خوب بوده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در طول ۴۰ سال اخیر نیز روابط ما در بخش‌های مختلف خوب و رو‌به پیشرفت بوده است. البته در برخی مواقع هم با مشکلاتی روبرو شده که این مشکلات هیچ‌کدام مرتبط با مسائل دو دولت نبوده و معمولاً مسائلی خارج از اراده دو دولت بر این موضوع تأثیر گذار بوده‌اند.
وی افزود: بخش عمده‌ای از این مسائل، تحت تأثیر فشار‌هایی بوده که معمولاً آمریکایی‌ها وارد می‌کردند و این فشار‌ها در مقاطعی بر روابط اقتصادی ایران و ژاپن اثر گذاشته‌اند. ژاپن کشور صنعتی بزرگی است که به نفت نیاز دارد ما نیز در منطقة خلیج فارس کشور مهم و بزرگی هستیم و یکی از تولید‌کننده‌های عمدة نفت به‌شمار می‌رویم و تاکنون نیز تأمین‌کنندة بخشی از نفت مورد نیاز ژاپن بوده‌ایم.
جهانگیری بیان کرد: ما به روابط اقتصادی پایدار با ژاپن، چه در زمینة فروش نفت و چه در سایر زمینه‌ها، فکر می‌کنیم. به محاسبات فعلی توجه زیادی نداریم. شرایط آیندة دو کشور در دو منطقة مهم برای ما بسیار پراهمیت و تعیین‌کننده است. دولت ژاپن معمولاً در چنین موقعیت‌هایی روش‌های خاص خود را برای عبور از فشار‌های آمریکا به‌کارگرفته است و ما امیدار هستیم که در آینده نیز از روش‌های خاص خود استفاده کند و بتوانند خریدار اصلی نفت ایران باشد. ما آمادگی داریم با دولت ژاپن و کمپانی‌های ژاپنی مذاکره کنیم و راه‌های جدیدی بیابیم که بتوانیم از طریق آن راه‌ها، مبادلات تجاری بین دو کشور را بدون دخالت آمریکا ادامه دهیم.
خبرنگار: دولت ژاپن بر حمایت از برجام اصرار و تأکید دارد و از ایران خواسته که همچنان در برجام باقی بماند، اما به نظر می‌رسد ژاپن آنقدر‌ها تلاش نکرده که دولت ترامپ را راضی کند تا در تصمیم خروج یکجانبه از برجام تجدیدنظر کند و تحریم‌ها را موقتاً به صورت کامل اعمال نکند. ارزیابی شما از روش دولت ژاپن چگونه است و آیا ژاپن می‌تواند به عنوان یک واسطه و ناجی نقش منحصر به فردی را اجرا کند تا نگرش دولت آمریکا را عوض کند؟ به نظر شما ژاپن چگونه می‌تواند از قدرت سیاسی و دیپلماتیک خود در زنده نگه داشتن برجام استفاده کند؟ انتظار شما از دولت ژاپن برای تلاش در زمینة زنده نگه داشتن برجام چیست؟
جهانگیری پاسخ داد: برجام یک توافق بین‌المللی است و به تأیید شورای امنیت سازمان ملل رسیده و شورای امنیت قطعنامه‌ای در ارتباط با آن تصویب کرده است. آمریکایی‌ها در خروج از برجام تنها هستند و در سطح بین‌المللی فقط رژیم صهیونیستی و چند دولت منطقه، آمریکا را حمایت می‌کنند. جامعه جهانی در مقابل آنهاست. این موضوع‌که آمریکایی‌ها اصرار دارند، سیاست‌های یکجانبه خودشان را بر همة دولت‌ها و کمپانی‌های دنیا اعمال کنند و اصرار دارند که این سیاست یکجانبه را با تهدید و تحریم دیگران در سطح بین المللی تثبیت کنند، یک اتفاق نامبارک و نگران‌کننده است. ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم نشان داده که طرفدار توافقات و به دنبال اجرایی شدن پیمان‌های بین‌المللی در راستای حمایت از صلح جهانی است.
وی گفت: با توجه به این که سیاست‌های رئیس‌جمهور آمریکا فقط در زمینه برجام نیست و حتی در زمینه توافقات آب و هوا، محیط زیست و توافقات دیگر نیز بوده، خواست ما این است که دولت ژاپن در راستای اجرای همان سیاست‌هایی که بعد از جنگ جهانی اتخاذ نموده در مقابل این حرکت‌ها ایستادگی و از توان خود استفاده کند تا مانع یکجانبه گرایی آمریکا در دنیا شود. اگر ژاپن و سایر متحدین آمریکا چنین اقدامی را انجام دهند، حتماً برجام نیز حفظ خواهد شد و ما نیز از این موضوع استقبال می‌کنیم.
خبرنگار: نظر برخی منتقدان چنین است که سیاست خارجی ژاپن بیش از حد به آمریکا وابسته است و باید مستقل‌تر و بی‌طرف‌تر باشد و این پیغام را به آمریکا بفرستد که از سیاست یکجانبه گرایی اجتناب کند و ژاپن باید از آمریکا بخواهد که بیش از پیش به هنجار‌های جهانی احترام بگذارد. به هر حال، همانطور که مطلع هستید ژاپن و آمریکا ارتباطی قدرتمند و قوی با یکدیگر دارند، ارزیابی شما از این سیاست خارجی ژاپن چیست؟
جهانگیری گفت: سیاست ژاپن با آمریکا به عنوان یک دولت مستقل به خودشان برمی گردد و می‌توانند هر سیاستی در روابط خودشان داشته باشند. ولی ژاپن باید در مقابل یکجانبه گرایی که آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند و کشور‌های مستقل را تهدید می‌کنند، ایستادگی کند. این یکجانبه گرایی و تهدید، امروز با شروع برجام و برخی از موافقتنامه‌ها بوده و ممکن است در آینده به سایر موضوعات و کشور‌های دیگر نیز سرایت کند.
خبرنگار: به نظر می‌رسد شرکت‌های ژاپنی از تحریم‌های آمریکا تبعیت کنند. به این دلیل که هم دسترسی به بازار‌های آمریکا را از دست ندهند و هم از شبکه‌های مالی بین‌المللی محروم نشوند. شرکت‌های ژاپنی که در ایران مستقر هستند، شروع به کاهش فعالیت‌های تجاری‌شان کرده‌اند. یا این که کلاً به این فکر افتاده‌اندکه پایگاهشان را به یک کشور دیگر منتقل کنند. دولت ایران چطور می‌تواند این شرکت‌ها را متقاعد کند که در تصمیم‌شان تجدیدنظر کنند؛ در ایران بمانند و فعالیت‌های تجاری‌شان را ادامه دهند؟
جهانگیری گفت: به‌هر‌حال تهدید آمریکا علیه کشور‌ها و کمپانی‌ها اتفاق نگران کننده‌ای است و اگر دولت‌ها در مقابل یکجانبه گرایی لجام‌گسیخته‌ای که آمریکایی‌ها در پیش گرفته‌اند، ایستادگی نکنند، ممکن است کمپانی‌ها و شرکت‌ها در آینده از کشور‌های خودشان هم تبعیت نکنند. ما آمادگی داریم که با همه کمپانی‌های ژاپنی که علاقمندند کارشان را در ایران ادامه دهند گفتگو کنیم و راهکار‌های جدیدی پیدا کنیم که بتوانیم نگرانی آن‌ها را کاهش دهیم تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
خبرنگار: آقای رئیس جمهور روحانی برنامه‌ای برای بازدید از ژاپن در آیندة نزدیک دارند؟ یا ایران برنامه‌ای برای دعوت نخست وزیر ژاپن جناب آقای شینزو آبه به تهران دارد؟ و آیا دولت ایران با دولت ژاپن تا الان تماسی برقرار کرده است تا نشستی دو جانبه بین رؤسای دو کشور برگزار کند؟
جهانگیری پاسخ داد: گفتگو در سطوح مختلف بین مقامات دو کشور جریان دارد. روابط ما کاملاً عادی است و هیچ مانعی برای گفتگو نداریم. آقای شینزو آبه در نیویورک و در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل با آقای روحانی ملاقات داشتند، ما منتظر آقای آبه بودیم که از تهران بازدید کنند و گفتگو‌هایی میان سران دو کشور صورت پذیرد. آن دعوت به قوت خود باقی است و هر وقت ایشان اراده کنند، تهران آمادگی پذیرایی از ایشان را دارد.
خبرنگار: پس از اینکه آمریکا مجدداً تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرد، حجم نفت صادراتی ایران بنابر گزارش‌ها و ادعا‌ها در ماه‌های اخیر، کاهش شدیدی داشت و ادعا شده که در مقایسه با ماه آوریل (اردیبهشت امسال) که صادرات نفت دو و نیم میلیون بشکه در روز بوده این مقدار در ماه‌های اخیر به یک و نیم میلیون بشکه رسیده، اگر چنین چیزی صحت داشته باشد این کاهش زیاد و قابل توجه است، ارزیابی شما از حجم نفت صادر شده در ماه‌های اخیر چیست؟ می‌شود لطفاً دقیقاً برای ما بگویید که تولید و صادرات نفت ایران چقدر است و برآورد شما از این تولید در ماه‌های آینده چگونه است؟
جهانگیری گفت: بعد از تحریم، ترامپ اعلام کرد که در ۴ نوامبر میزان صادرات نفت ایران به صفر می‌رسد و متوقف می‌شود. هم رئیس جمهور و هم وزیر خارجه و مقامات دیگر آمریکا با صراحت این هدف را اعلام کردند، برخی از کشور‌ها در یکی دو ماه خرید نفتشان را متوقف کردند، ولی نفت ما به میزانی که نیاز داشتیم، صادر شد. ما با کشور‌های دوست و شرکای اقتصادی خود، به راهکار‌های جدیدی رسیده‌ایم و حتماً این روش‌ها را ادامه می‌دهیم و امیدواریم که بتوانیم میزان صادرات نفت‌مان را به سطح پیش از ماه آوریل برگردانیم.
خبرنگار: ممکن است مقدار دقیق نفت صادراتی ایران را به طور مشخص یا تقریبی اعلام کنید؟
جهانگیری بیان کرد: تولید ما نسبت به آوریل کاهش قابل توجهی نداشته است. آن بخشی که نیاز بوده در داخل کشور مصرف کنیم، مصرف کردیم. بخشی از پالایشگاه‌هایمان را که قبل از آوریل ظرفیت کمتری داشتند به ظرفیت بالاتری رساندیم. در جا‌هایی که شرکای اصلی اقتصادی ما خرید نفت را کاهش دادند، شرکای جدیدی پیدا کردیم و به آن‌ها نفت فروختیم. درآمد ۷ ماهه ما از فروش و صادرات نفت به خارج از کشور نسبت به هفت ماه سال گذشته بیشتر بوده است.
خبرنگار: می‌شود گفت: حداقل دو میلیون هست؟
جهانگیری پاسخ داد: حالا شما خیلی به عدد توجه نکنید، به پولش توجه کنید.
خبرنگار: آمریکا ادعا کرده که یک سری محدودیت‌ها را به مدت ۶ ماه اعمال کرده، اما آن‌ها تلاششان را خواهند کرد که صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، این مسأله همانطور که شما اطلاع دارید صرفاً شش ماه اعتبار دارد، بعد از گذشت این شش ماه شما چطور می‌خواهید راه‌هایی برای صادرات نفت ایران پیدا کنید؟ بعد از این دوره به نظر شما، چه کشور‌هایی علیرغم فشار‌های سنگینی که از طرف آمریکا وارد می‌شود، به واردات نفت ایران ادامه دهند؟
جهانگیری افزود: ما فکر می‌کنیم شرکای اقتصادی ما به میزانی که در گذشته نفت می‌خریدند، از این پس نیز خواهند خرید. اگر بعضی کشور‌ها نیز خریدشان را کاهش دهند، این کاهش قابل توجه نیست، ما با روسیه، چین، هند، سایر کشور‌های آسیایی، اتحادیه اروپا و شرکای اقتصادی‌مان در سایر نقاط جهان مثل آفریقا و آمریکا در حال مذاکرات جدی هستیم که هم بتوانیم نفت بفروشیم و هم بتوانیم از درآمد‌های آن استفاده کنیم. آمریکایی‌ها می‌دانند، مردم و مسئولین دنیا نیز می‌دانند که منطقه خلیج فارس منطقه بسیار حساسی است. جمعیت ایران نیز نسبت به کشور‌های حوزه خلیج فارس، جمعیت قابل توجهی است. این تهدید آمریکایی‌ها که فروش نفت ایران را به صفر برسانند، حرف بسیار خطرناکی است. آمریکایی‌ها باید بدانند که وقتی فروش نفت ایران صفر شود، کار بسیار خطرناکی خواهند کرد که ایران در چنین شرایطی، تصمیم لازم را خواهد گرفت.
خبرنگار: چرا می‌گویید خطرناک است؟ آیا ایران قصد دارد اقدام خاصی در این مورد انجام بدهد؟
جهانگیری گفت: من احتمال پیش آمدن چنین ایامی را بسیار ضعیف می‌دانم. احتمال این که موفق شوند فروش نفت ایران را متوقف کنند، بسیار ضعیف است، ولی اگر کشور بزرگی مثل ایران از مهمترین منبع درآمد خود محروم شود، تحریم طبق تجربیات ما بیشترین فشار را بر بیماران، سالمندان، کودکان و اقشار ضعیف جامعه وارد می‌کند.
خبرنگار: امروز صبح رئیس جمهور ایران در سخنرانی اعلام کرد که اگر آمریکا مانع از این شود که ایران نفت خام خود را صادر کند، ما نیز اجازه نخواهیم داد که یک قطره نفت از خلیج فارس به کشور‌های دیگر صادر شود. آیا ایران می‌خواهد به زور تنگه هرمز را ببندد و اگر واقعاً چنین قصدی داشته باشید، برای بستن تنگه هرمز چه اقدامی انجام می‌دهید؟ همانطور که شما می‌دانید تنگه هرمز در دنیا منطقه‌ای راهبردی و حساس است. آیا واقعاً ایران می‌تواند تنگه هرمز را ببندد و مانع از این شود که نفت از این منطقه صادر شود؟
جهانگیری پاسخ داد: همانطوری که گفتم، احتمال وقوع چنین شرایطی از نظر من بسیار ضعیف است. ما حتماً نفت‌مان را صادر می‌کنیم. در این چند ماه که برای چنین شرایطی آمادگی نداشتیم، اجازه ندادیم صادرات نفت‌مان متوقف شود. در حال حاضر، آمادگی داریم و مذاکراتی که با شرکای اقتصادی خود در دنیا کرده‌ایم به راحتی می‌توانیم به میزانی که نیاز داریم نفت صادر کنیم. ولی اگر صادرات نفت ما متوقف شود دنیا مطمئن باشد که سکوت نخواهیم کرد و حتماً اقدامی مناسب انجام خواهیم داد.
خبرنگار: آیا یکی از آن اقدامات بستن تنگه هرمز است؟
جهانگیری گفت: ما گزینه‌های مختلفی داریم که بسته به شرایط تصمیم مناسب را خواهیم گرفت.
خبرنگار: بعد از این که آمریکا از برجام خارج شد و تحریم‌ها را مجدداً اعمال کرد، مردم از نظر اقتصادی در شرایط دشواری قرار گرفتند. ارزش ریال شما کاهش قابل توجهی داشت، به گونه‌ای که قیمت کالا‌هایی که مصرف روزانه دارند و همچنین دارو‌ها افزایش بسیار شدیدی داشتند در واقع قیمت‌ها افزایش صعودی داشتند. بیکاری در میان جوانان شما بسیار بالاست، دولت شما، دولت ایران، چطور می‌تواند اقتصاد را علیرغم فشار آمریکا همچنان احیا کند و زنده نگه دارد؟
جهانگیری گفت: قطعاً با کاری که آمریکایی‌ها انجام دادند، فشار‌های مختلفی به مردم وارد شده است. این فشار هم بیشتر به طبقات ضعیف جامعه ما وارد شده و ما در حال برنامه ریزی برای دو موضوع مختلف هستیم. نخست این که معیشت مردم را به نحوی مدیریت کنیم که شرایط اقتصادی مردم از وضع موجود بدتر نشود و در مرحله دوم از تحریم‌ها که تهدید هستند، برای توسعه کشور فرصت‌های جدیدی بسازیم. می‌توانیم بسیاری از ساختار‌های اقتصادی کشور را در کنار اعمال تحریم‌ها اصلاح کنیم که قبلاً امکان اصلاح برایمان وجود نداشت و با برنامه‌هایی که داریم قطعاً می‌توانیم اقتصاد کشور را به نحوی اداره کنیم که بتوانیم برخی از مشکلات پیش‌آمده را برطرف کنیم. اکنون بعد از چند ماه تا حدی آرامش به اقتصاد کشور برگشته است و فکر می‌کنم در آینده وضعیتمان بهتر شود.
خبرنگار: تقریباً به صورت روزمره شاهد اعتراضاتی در استان خوزستان هستیم و کارگران خواستار دریافت حقوق معوقه شان هستند، این روز‌ها شاهد تأخیر در پرداخت حقوق‌ها در سراسر کشور هستیم که باعث شده مردم بسیار مستأصل شوند، آیا این موضوع به سیاست‌های اقتصادی مربوط است، چگونه می‌خواهید این درخواست‌ها و مطالبات مردم را برآورده کنید؟ آیا این اطمینان را دارید و مطمئن هستید که این اعتراضات مردم به دیگر نقاط کشور کشیده نمی‌شود و اتفاقی که در دی ماه سال ۹۶ اتفاق افتاد تکرار نمی‌شود؟
جهانگیری پاسخ داد: شما راجع به کشوری صحبت می‌کنید که بیش از ۲۳ میلیون نفر شاغل دارد. تعداد زیادی از این افراد، حقوق بگیران دولت هستند که دولت همیشه به موقع حقوق آن‌ها را پرداخت کرده است. برخی از بنگاه‌های خصوصی ما از جمله موردی که شما به آن اشاره کردید، به دلایل مختلفی وضع درآمدشان به شکلی درآمده که موفق نشدند حقوق کارگران را به موقع پرداخت کنند. ما تصمیم نگرفتیم جای مالک خصوصی بنشینیم و تصمیم بگیریم که حقوق کارگران را پرداخت کنیم.
وی افزود: مدیر یکی از این شرکت‌ها به دلیل تخلفاتش در زندان بوده، از زندان آزادش کردند و دولت نیز کمکش کرده و شروع به پرداخت حقوق کارگران و ساماندهی بنگاهش کرده است. به تظاهرات دی ماه سال گذشته اشاره کردید؛ در مقایسه با اتفاقاتی که این روز‌ها در پاریس می‌افتد، بسیار کمتر و از نظر خشونت نیز قابل مقایسه نبود. رسانه‌های آمریکایی سعی بسیاری کردند تا به عنوان پیش‌نیاز عمل خودشان برای اقدامات بعدی که خروج از برجام بود، آن را در سطح جهان برجسته کنند ولی ما اینگونه مسائل را مدیریت می‌کنیم و نگرانی خاصی نداریم.
خبرنگار: ایران همواره تأکید کرده و مصر بوده که اگر نتواند از مزایا و منافع اقتصادی برجام بهره‌مند شود، از برجام خارج خواهد شد. برجامی که رئیس جمهور شما آن را دستاورد بزرگ دیپلماتیک و حاصل سال‌ها زحمت مداوم دانسته، چقدر احتمال می‌دهید که ایران از برجام خارج شود و برنامه هسته‌ای‌اش را با سرعت بیشتری از سر بگیرد؟ اگر شما از برجام خارج شوید، حمایت کشور‌های اروپایی، چین و روسیه را از دست می‌دهید، برخی می‌گویند در واقع این یک خودکشی دیپلماتیک سیاسی است، آیا واقعاً به فکر خروج از برجام هستید؟
جهانگیری گفت: ما وقت زیادی گذاشتیم تا بتوانیم با کشور‌های طرف گفتگویمان به یک توافق برسیم، و فکر می‌کنیم که توافق خوبی انجام گرفت که هم منافع ملت ایران و هم منافع کشور‌های دیگر را در نظر گرفت و هم به صلح جهانی کمک زیادی کرد. امروز هم از نتایج برجام این است که آمریکایی‌ها در خروج از برجام تنهای تنها هستند. در دنیا به جز اسرائیل و یکی دو کشور در منطقه، تمام جهان از ملت و دولت ایران و برجام حمایت می‌کنند، ما منتظریم ببینیم نتیجه اقدامات اتحادیه اروپا که به دنبال راهکار‌هایی هستند تا بتوانند به تعهدات خودشان در برجام عمل کنند، به کجا می‌انجامد. به هر حال یک توافق حتماً برای طرفین تعهدات و منافعی داشته است. ما به هر حال منتظر هستیم که طرف‌های برجام به تعهدات خودشان عمل کنند، همانطور که ایران طبق گزارش‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی به تمام تعهدات خود عمل کرده است.
خبرنگار: شما چقدر صبر خواهید کرد تا اروپا این ساز و کار ویژه مالی را ارائه بدهد؟
جهانگیری افزود: ما احساس می‌کنیم که اروپایی‌ها اراده جدی دارند و به دنبال راهکار‌های جدیدی برای تداوم همکاری با ما هستند. امیدوارم که این کار سریعتر انجام گیرد تا اعتماد مردم ایران نسبت به اتحادیه اروپا از بین نرود و آن روزی که مطمئن شویم که آن‌ها دیگر نمی‌توانند کاری کنند، حتماً اقدامات خود را انجام می‌دهیم.
خبرنگار: ایالات متحده اخیراً ایران را به آزمایش موشک بالستیک دوربرد متهم کرده و گفته است این کار نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است. استدلال ایران این است که توسعه ساخت موشک صرفاً اهداف حمایتی دارد و به هیچ عنوان ناقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل نیست. آیا ایران اصلاً نیاز دارد که موشک‌های دوربرد بالستیک بسازد، اگر هدف شما بازدارندگی است چه نیازی به موشک‌های دوربرد دارید؟
جهانگیری گفت: ملت ایران تجربه تلخی از جنگ هشت ساله با صدام دارد. در آن جنگ اکثر شهر‌ها از جمله تهران پایتخت ما، مرتب با موشک‌هایی که از طرف رژیم عراق شلیک می‌شد، مورد حمله قرار می‌گرفت و ما به هر جای دنیا مراجعه می‌کردیم که بتوانیم حتی یک موشک بگیریم تا مقابله یا حداقل تهدید به مقابله کنیم، هیچ کس به ما موشک نمی‌داد. بنابراین ما برای دفاع از ملت خودمان به سمت ساخت موشک رفتیم و این موشک‌ها صرفاً یک سلاح دفاعی و بازدارنده هستند. از هیچ کس نیز برای تعیین بُرد موشکهایمان اجازه نمی‌گیریم، با هر چیزی که احساس می‌کنیم تهدید علیه ما است، مقابله خواهیم کرد و متناسب با نیاز دفاعی کشورمان موشک می‌سازیم. آمریکایی‌ها نیز در این مورد مثل همیشه با خبرسازی و شانتاژ خبری در مورد سلاح‌های دفاعی ایران اتهام زنی کردند. این ذات آمریکایی هاست.
خبرنگار: سؤال بعدی در مورد عربستان سعودی است. جناب آقای جهانگیری، می‌دانید که روزنامه‌نگار جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول کشته شد. یکی از کسانی که در صف اول اتهام قرار دارد ولیعهد عربستان محمد بن سلمان است که گفته می‌شود دستور قتل این خبرنگار را صادر کرده است. ایران و عربستان سعودی چند سال قبل روابطشان را قطع کردند و تا کنون این روابط مجدداً برقرار نشده است. نظر شما در مورد به قتل رسیدن این گزارشگر و این خبرنگار چیست؟ آیا هیچ‌گونه تمایل یا قصدی برای شروع گفتگو با عربستان سعودی دارید تا روابطتان را احیا کنید؟
جهانگیری افزود: ما با عربستان رابطه بسیار خوبی داشتیم. خصوصاً با وجود دو شهر و دو پایگاه مهم اسلامی در عربستان یعنی مکه و مدینه، هر سال تعداد قابل توجهی از مردم ایران برای زیارت به آن کشور سفر می‌کنند. تا زمان ملک عبدالله رابطه ما بسیار خوب بود. هم ملک عبدالله به تهران آمد و هم رئیس جمهور ما به عربستان سفر کرد. متأسفانه در دوره جدید خصوصاً با روی کار‌آمدن محمد بن سلمان، تحریکاتی در منطقه اتفاق افتاد که به روابط دو کشور آسیب زد. یکی از بدترین تحریکات، حمایت‌های فکری و مالی سعودی‌ها از داعش بود.
وی ادامه داد:ما اطلاعات و آمار دقیقی از حمایت سعودی‌ها از داعش داریم. موضوع تأسف برانگیز دیگر، حمله عربستان و متحدانش به یمن بود. مردم بیگناه و مظلوم یمن، بیمارستان‌ها، مدارس و اجتماعات مردمی مکرراً هدف بمباران هواپیما‌های سعودی قرار می‌گیرند. ما همواره آمادگی داریم تا مسائل بین دو کشور را حل کنیم و این مسائل باید میان دو کشور حل شود. اکنون دو سال است که حجاج ایرانی مجدداً سفر به مکه را آغاز کرده¬اند و حج¬شان را بجا می‌آورند. قتل خبرنگار سعودی، اتفاق عجیبی بود. این که گفته شود بدون اطلاع مقامات مافوق صورت گرفته، اصلاً قابل پذیرش نیست. احضار و انتقال هر فردی به داخل کنسولگری یک کشور حتماً به اجازه مقام مافوق نیاز دارد. مگر می‌شود کنسولگری یک کشور بدون اجازه بگذارد چنین اتفاقی بیفتد؟ اگر این جنایت در هر کشور دیگری اتفاق افتاده بود آمریکایی‌ها تا سال‌ها موضوع را رها نمی‌کردند. متأسفانه به خاطر منافع اقتصادی و مالی که بین آمریکا و سعودی¬ها وجود دارد، مسائل انسانی قربانی می‌شود.
جهانگیری گفت:خاشقجی درباره اقداماتی که سعودی¬ها در منطقه انجام دادند، اطلاعات زیادی داشته که بخشی از آن‌ها در برخی از روزنامه‌های اروپایی منتشر شد. به هر حال از این اتفاق ابراز تأسف می‌کنیم.
انتهای پیام/