ساختمان این مدرسه با سرمایه شخصی به نام حاج محمدتقی خانبان طی سالهای ۱۲۵۰ تا ۱۲۶۰ هجری قمری برای استفاده نماز جماعت و درس و بحث داماد خود، ملا مهدی نراقی دوم، برادر ملا احمد نراقی، ملقب به آقابزرگ بنا شده و به این نام معروف شده است.
تلفیق این شبستان با مسجد و مدسهای که بعداً در کنار آن ایجاد گردید، یکی از زیباترین و بهترین نمونههای ایجاد هماهنگی و اتصال دو بنا در کنار هم است؛ اما ۴۰ ستون غربی گنبدخانه یعنی مهمترین بنایی که بعدها به قسمت اصلی و گنبد خانه الحاق شد، به معماری بنا لطمه زده است؛ زیرا معمار بزرگ مسجد بنای گنبدخانه را جوری طراحی کرده بود که از چهار سوی به فضای باز راه داشته باشد تا در تابستانِ طاقتفرسای منطقه با جریان یافتن هوا در پیرامون گنبدخانه تهویه به صورت طبیعی انجام گیرد امادر زمان حاج ملا تقی محمدعلی نراقی فرزند آقابزرگ، شبستان غربی گنبدخانه بنا شد و از این سوی ارتباط با فضای خارج مسدود شد.
از خصوصیات بارز بنا معماری ویژه گنبدخانه است که روی ۸ پایه عظیم بر پا شده، زیرا در طرح مساجد قدیمی ایران ایجاد گنبد روی پایههای آزاد به ندرت دیده میشود. نتیجه عملی اجرای این نوع طرح، جریان هوای خنک در فضای گنبدخانه در فصول گرم و تابستانهای داغ منطقه کویری است.
بیشتر بخوانید:کارگردانی که در حسرت ساختن اثری بزرگ برای پیامبر(ص) چشم از جهان فرو بست
از این رو در این مسجد، برخلاف دیگر مساجد که جبهه جنوب گنبدخانه را به منظور ایجاد محراب مسدود میکنند و جرزهای نسبتاً قطوری میسازند، جانب جنوب، جنوب شرقی و جنوب غربی آن آزاد و رها بنا شده و و محراب در دیوار رواقی که گرداگرد گنبدخانه را فراگرفته، ساخته شده است. از ویژگیهای دیگر، گودال باغچه (حیاط تحتانی) است که حوض بزرگ (آبنما) و باغچههای آن به طراوت فضا کمک میکند.
منبع: تسنیم
انتهای پیام/