سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛

بارورسازی ابرها، از اثبات علمی تا بارش در کشور همسایه!

بارور سازی ابرها در جهان هنوز به اثبات نرسیده است و با اینکه این روش در برخی از کشورها جواب داده، اما قابل کنترل نیست.

به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،  چندسالی است که موضوع بارورسازی ابرها مطرح شده و مورد انتقاد برخی کارشناسان قرار گرفته که به گفته آنها بارورسازی ابرها باعث عقیم شدن ابر می شود. موافقان بارورسازی ابرها می گویند که این روش یک واقعیت علمی تایید شده توسط مجامع علمی بین المللی است که در صورت مدیریت درست، می تواند باعث افزایش بارندگی شود. اما مخالفان این پروژه معتقدند که به اجبار و صرف هزینه بسیار نمی توان ابر بدون رطوبت را بارور کرد و اگر این روش کارگشا بود کشورهای پیشرفته مشتری اصلی آن بودند.

گفتنی است که ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک و بارش های محدود یکی از کشور های کم بارش در منطقه محسوب می شود؛ به همین دلیل برخی از مسئولان و کارشناسان به فکر ایجاد راه حلی برای جبران کمبود بارش افتاده اند و آن بارور سازی ابرها است .


بیشتر بخوانید: بارورسازی ابرها در ایران جواب نمی دهد


باروری سازی ابرها به عنوان روشی علمی در تعدیل آب و هوا قدمتی ۸۰ ساله در تحقیقات آزمایشگاهی دارد و بسیاری از دانشمندان و فعالان حوزه آب در سراسر دنیا طی سالها، تحقیقات بسیاری انجام دادند تا بتوانند با افزودن مواد به‌داخل یک ابر (با استفاده از ژنراتورهای زمینی، موشک و یا هواپیما) به افزایش بارش کمک کنند.

به‌عبارت‌ دیگر بارورسازی ابرها یا ایجاد باران مصنوعی روشی برای تأثیرگذاری روی ابرهای طبیعی است که در آن با استفاده از مواد شیمیایی، آب بیشتری از ابر به شکل باران یا برف گرفته می‌شود.

بر اساس گزارشات و تحقیقات بین المللی هنوز دلیل علمی مبنی بر موفقیت روش بارور سازی ابرها در جهان به اثبات نرسیده است؛ در واقع  با اینکه این روش در برخی از کشورها جواب داده اما چون قابل کنترل نیست نمی تواند روش مناسبی برای ایجاد بارندگی در کشورها باشد.

بارور سازی ابرها در هر منطقه ای متفاوت است و این بسته به وضعیت آب و هوای کشور دارد. کشوری که در منطقه خشک و مرطوب قرار دارد، با کشور دارای آب و هوای سرد و زمستانی متفاوت است. در کشور آمریکا به دلیل نزدیک بودن آب و هوای آن به کشور ایران روش بارورسازی ابرها نتیجه مثبتی به همراه نداشته است. اما این روش در کشور روسیه که دارای هوای سردی همراه با تگرگ و بارش فراوان است، بسیار موفق بود.

گفتنی است که ایران در 35 سال اخیر با کاهش بارندگی رو به رو نبوده و از نظر آماری بارندگی کاهش چشمگیری نداشته است. این آمار از طریق داده های ماهواره ای و اندازه گیری همه روزه بارندگی دور کره زمین در ۳۵ سال اخیر به دست آمده است. بر مبنای این آمار که سطح ۲۵ کیلومتری زمین را مورد بررسی قرار داده و هر ماه در حال به روزرسانی است، سطح بارندگی به طور کلی روی کشور ایران شاید کمی پایین رفته باشد اما این کاهش از نظر آماری زیاد نیست.


بیشتر بخوانید: روند خشکسالی در دهه‌های آینده ادامه دارد/ کاهش 26.4 درصدی بارش در سال جاری


برای بارورسازی ابرها باید شبکه های ابر وجود داشته باشد، اما براساس داده های ماهواره ای کشور ایران این قابلیت را ندارد که شبکه ای برای ابرهای بارش زا داشته باشد و به تازگی نیز در ایران این شبکه ای دیده نشده است. در مناطقی که ابری وجود ندارد چندان امیدی به نتایج فناوری باروری ابرها نیست.

انجمن علمی مهندسان عمران آمریکا معتقدند که موضوع بارورسازی ابرها قابلیت مدیریت آب را دارد و می تواند موجب افزایش بارندگی شود. این انجمن معتقد است که بارور سازی ابرها تنها منجر به افزایش بارندگی نمی شود بلکه موجب کاهش تگرک و مه زدایی می شود. در ایران به دلیل این که بارش تگرگ موجب ایجاد خسارت در بخش کشاورزی می شود، این روش می تواند مفید باشد، اما روش بارورسازی ابرها در ایران تنها برای افزایش بارندگی است و باید به این نکته توجه داشت که هر ابری قابلیت بارورسازی را ندارد؛ به همین دلیل این نیازمند بررسی در شرایط مختلف است.


بیشتر بخوانید:کم آبی مهمترین دغدغه محیط زیست است


بارورسازی ابر در شرایط خشکسالی بسیار محدود می شود. چرا که در شرایط خشکسالی ابرهای بارش زا در منطقه کم است و ابری وجود ندارد که بخواهیم آن را بارور کنیم. بارورسازی زمانی کاربردی است که قبل و یا بعد از خشکسالی،  یک برنامه جامع بلندمدت پیوسته در یک کشور انجام شود. در این صورت می توان انتظار داشت بخشی از کمبود بارش در دوره خشکسالی توسط این روش، جبران شود.

سازمان هواشناسی جهانی در سال ۲۰۱۳ اعلام کرده که ۴۲ کشور و در سال ۲۰۱۶ اعلام کرده که ۵۶ کشور این روش را به کار می گیرند. به عنوان نمونه استرالیا از سال ۱۹۴۷ این برنامه را به طور مداوم به کار بسته است. چین از سال ۱۹۵۸، تایلند از سال ۱۹۷۱ و آمریکا بحث بارورسازی ابرها را در ۹ ایالت انجام می دهد.

طبق بررسی هایی که توسط موسسه آب دانشگاه تهران برای سال آبی ۹۳-۹۴ صورت گرفته، میزان افزایش بارش در ایران مرکزی به گونه ای بود که حدود ۲ میلیارد متر مکعب آب (دو برابر حجم مخزن سد زاینده رود) از طریق بارورسازی ابرها استحصال شده است. طبق بررسی های این مرکز و ارزیابی صورت گرفته، هزینه قیمت تمام شده برای هر مترمکعب آب از روش بارورسازی، کمتر از ۵۰ تومان محاسبه شده است.

فرض کنید عملیات بارورسازی ابرها برای نیمی از کشور که دارای ابرهای مناسب بارورسازی هستند انجام شده و در طی آن ۲۰ میلیمتر به بارندگی این مناطق اضافه شود، در این صورت حدود ۱۶ میلیارد متر مکعب (۱۶ برابر حجم مفید سد زاینده رود) آب استحصال خواهد شد. البته باید توجه کرد که در شرایطی که ابر باران زا نداریم و درگیر خشکسالی هستیم، بارورسازی ابرها راه حل برون رفت از مسئله کم آبی نخواهد بود و تنها راه حل خشکسالی، مدیریت مصرف و تقاضا است.

به گفته یکی از کارشناسان آب، «یدید نقره» ماده ایست سمی و دشمن محيط زيست (طبق طبقه بندی بین المللی GHS)؛ پخش یدید نقره در محیط، غیر قابل جمع آوری است که خطرات جبران ناپذیر برای میکروارگانیسم های خاک، آب، آبزیان و ریزجانداران دارد و باعث انباشته شدن و افزایش تدریجی مواد شیمیایی در خاک و آب می شود. آمار قابل پذیرش از افزایش بارش پس از گذشت ۷۰ سال از اجرای آن ارائه نشده و اشتباه در محاسبات و ازدیاد انتشار یدید نقره در ابر، عقیم شدن ابر را به دنبال دارد چون کنترل سرعت و جهت باد در اختیار متخصصان نیست؛ بنابر این حتی چنانچه بارشی هم روی دهد، کنترل بارش در منطقه هدف دشوار است؛ در کشور ما با وجود کار، هزینه و سرمایه گذاری زیاد، کماکان خشکسالی در کشور ما باقی است و هیچ یک از تالاب ها و دریاچه ها احياء نگشته است.

بارورسازی ابر می تواند موجب تشدید گرد و غبار و عقیم شدن بیشتر ابر می شود

احد وظیفه مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور در گفتگو با خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به اعلام آمادگی و کمک سپاه پاسداران برای بارورسازی ابرها اظهار کرد: موضوع بارورسازی ابر باید در بستر خود مورد بررسی قرار گیرد؛ این گونه نیست که با بارورکردن ابرها شاهد نتایج مثبتی باشیم.

وی افزود: بارورسازی ابر یعنی ایجاد هستک درون ابر که این هستک بتواند رطوبت موجود در ابر را دور خود جمع و زمانی که سنگین شد، موجب بارش باران شود.

وظیفه با اشاره به معضل گرد و غبار در کشور که باعث کم شدن بارش می شود، افزود: پاشیدن هسته به ابر باعث تشدید گرد و غبار و عقیم شدن بیشتر ابرها می شود.

وی ادامه داد:گرد و خاکی که از خوزستان و از عراق بلند می شود به سیستم های ابر و سطح جبهه بارشی کشور نفوذ می کند.

مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور تصریح کرد: استان های خوزستان ، کرمانشاه و ایلام درگیر گرد و غبار هستند که هم زمان در این استان ها ابرناکی آسمان و بارش را نیز شاهد هستیم.

وی افزود: تزریق جریان های صعودی به درون ابر علاوه بر اینکه ابرها را بیش از اندازه بارور کرده است، باعث کم بارشی و اثر منفی بر روی مقدار بارش نیز شده است.

وظیفه گفت: برای بارورسازی ابرها اگر به صورت مصنوعی یعنی با هواپیما ذرات ید نقره و CO2 خشک را به ابرها تزریق کنیم نه تنها کمکی نکرده ایم بلکه وضعیت را بدتر نیز می کنیم.

وی ادامه داد: برای بارور سازی ابرها با استفاده از ذرات ید نقره، باید به صورت علمی با بررسی سیستم ابر، ویژگی های میکروفیزیک ابر (ساختار ریز ابر ) را دقیق بشناسیم و به این نتیجه برسیم که آیا این ابر به اندازه کافی هستک و یا ذرات هسته بارش را تشکیل می دهد یا خیر.

مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور تاکید کرد: بارور سازی ابرها روش جایگزین برای تولید بارش به صورت بزرگ مقیاس و کلان برای از بین بردن خشکسالی است که در دنیا این روش معمول نبوده است .

وی با بیان اینکه گزارش های سازمان جهانی هواشناسی حاکی از این است که روش بارور کردن ابرها به صورت اصولی می تواند خشکسالی را از بین ببرد، افزود: بسیاری از کشورهای جهان به صورت آزمایشی این کار را انجام داده اند که نتیجه آن در برخی کشورها اثرات مثبت و در برخی دیگر اثرات منفی داشته است.

وظیفه با بیان اینکه در بسیاری از کشورها خشکسالی حکمفرما است، بیان کرد: اصولا روش بارور سازی ابرها روشی نیست که همه جای دنیا انجام شده و نتیجه مثبت گرفته باشند. در کشورهای اطراف ما کارهایی در این باره انجام شد اما باعث از بین رفتن خشکسالی نشد.

وی با بیان اینکه بخشی از گرد و خاک جنوب کشور از چشمه های داخلی است، افزود: همین گرد و خاک زمانی که خیزش پیدا کند به لایه های بالای جو درون ابر وارد می شود که باعث عقیم شدن ابرها می شود.

مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور گفت: زمانی که در ابرها هستک و یا هسته میعان ایجاد می شود، در صورت وجود رطوبت در ابر قطرک باران شکل می گیرد و قطرک های باران کم کم با جذب رطوبت بیشتر تبدیل به قطره باران شده و ریزش می کنند اما زمانی که پدیده گرد وخاک افزایش پیدا می کند ، به ابر نفوذ کرده و باعث کاهش بارش می شود.

سخن پایانی

می توان گفت نظرات مخالفان و موافقان روش بارورسازی ابرها کاملا مستقل بوده اما باید به این نکته توجه داشت که این روش علمی در بسیاری از کشورها صورت گرفته است و موفقیت و یا شکست آن قطعی نبوده است. شاید در ایران این روش تنها راه حل مشکل کم آبی نباشد، اما می‌توان به عنوان یک روش علمی نیز از آن بهره برد؛ گرچه علاوه بر این روش ها باید برای کمبود آب روشی همچون مدیریت و بهینه مصرف کردن آب را فرهنگ سازی کرد.

انتهای پیام/

برچسب ها: محیط زیست ، بحران آب
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۲۳
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
۰۷:۵۷ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
پارسال جناب آقای دکتر کردوانی می گفتند روش باروری ابرها سالهاست در دنیا منسوخ شده.
خوبه به این استاد محقق ومحترم والبته دلسوز احترام گذاشته شود و راهکار علمی و جدید در دنیا از این دسته از اساتید سوال شود نظرات و راهکارهای ایشان و سایر متخصصین دلسوز عمل کرد.
ضمنا وقتی ابرها بارور می شوند بهر حال ذرات یدور نقره که جهت بارور شدن داخل ابرها تزریق می شود باخود آب حاصله از بارش به زمین می رسد برای خاک ضرر ندارد؟
وقتی ابر نیست باروری معنی نداره باید فکری کرد برای تشکیل ابر.
خواهشا اساتید متخصص جواب بدهند و بااحترام نیازی به نظر بقیه عزیزان نیست.سپاس
سعید
۲۳:۲۲ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
تنها را مبارزه با خشکسالی طبیعت کشورمان را به حالت قبل برگردانیم همه این سدهایی که یکی پس از دیگری ساخته شده تمام باعث نابودی طبیعت کشورمان می شود
طبیعت کشورمان مانند اعضای بدن یک انسان هست هر جای آن آسیب ببیند نتیجه تحلیل رفتن کل بدن می شود.
احمد
۲۱:۰۴ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
بحث وکل کل درست نیست
درکل بارور سازی روشی کاربردی وبرای زمانیست که ابرحجیم با تراکم بالای ریز زرات وجود داشته باشد کاریه که اکثر کشورها انجام میدهند
بسیاری ازاین ابرها وارد کشور وبه سرعت خارج می‌شوند که بارش کمی از آنها نصیب کشور میشود
بامحاسبات دقیق میشه تمامی رودخانه ها و سد های کشور را پر آب کرد
البته هزینه زیادی داره ولی نعمت باران و برف به پول وخشکسالی وگردوغبار می ارزه
ناشناس
۲۰:۰۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
الله اعلم !ظاهراشایدتاحدی گردوخاک عایق شودامادرموردیدنقره که وسعت کم و ونفوذمتمرکزداردوعمل عایقی راازلحاظ ترکیب شیمیایی وممانعت نمیشوددورازذهنست.شایدمسیرابرهاومکان وزمان نسبی قابل پیشبینی بارش بعدازنوع ابرمثلاکومولس باشد برای موفق بودن این شیوه دخالت انسانی دربارش که هنوزدراوایل پیشرفت این علم نوین ازدهها؟یابیشترعلوم دیگرکه درروایاتست باظهورامام زمان(ع/عج)بروزوشکوفامیشوند هستیم ازهمه تعیین کننده ترباشند؟4/9/1397
اسماعیل
۱۸:۲۰ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
با سلام
خدمت دوستمون که این نظر رو گذاشتن: احتمالا آن جوانان دانشمند از دانشگاه آزاد یا علمی کاربردی فارغ التحصیل شده بودند دوست من شما فراموشکردهاید خشک سالی در مرکز ایران است که دو رشته کوه البرز و زاگرس همچون دواری از ورود این ابرها به فلات مرکزی خوداری میکند اگر این جوانان برومند بتوانند چنین کاری انجام دهند مطمئن باشید جایزه نوبل را دریافت خواهند کرد.

باید به ایشون بگم بنده خودم دانشگاه آزاد هستم و تا الان هم حدود ده طرح در سطح بین المللی ،ملی،استان و شهرستان داشتم که چند تا از این طرح ها در حال اجراست.همه هم در زمینه آب و کشاورزی بوده .

بهتون پیشنهاد میکنم کتاب های روانشناسی رو زیاد بخونید با این طرز تفکرتون اگر خدای نکرده مسول یا مدیر بشید جامعه رو به خطر میندازید.
ناشناس
۱۷:۵۶ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
سلام خداروشکر بارندگی خوب بوده تا الان احتیاج باروری فک نمیکنم باشه.فکر مردم که سقفی بالا سرشون نیست و خونشون مقاوم نیست هم بکنید.نیایید ابروشو درست کنید بزنید چشمشو کور کنید.آب گرفتگی وسیل و...دیکه پیشکش
ناشناس
۱۶:۱۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
نمی دانم چرا بعضی ها همیشه ساز مخالف می زنند.!
اهل فنی و راه حل داری بسم الله.
ساز مخالف زدن آسونه.
اگه نه، کنار بایست تماش کن!
ناشناس
۱۴:۵۵ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
وقتي از خشكي درياچه اروميه صحبت مي شه اون وقت همه مي گين يه عاملش خشكسالي هست ولي در اين گزارش بيان شده كه اصلا در درازمدت كم بارشي نداشتيم.
ناشناس
۲۱:۳۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
خب شما که بلدی کاری بکن
4231
۱۳:۴۸ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
اصلا نیازی به ایجاد باران مصنوعی نیست؟چندتا از جوانان باغیرت ایرانی که ساکن آلمان هستند و کارشناس این موارد هستن چندین بار اعلام آمادگی کردن که با تکنولوژی پیشرفته ای که دارن میتونن ابرهای بارانی را به سمت ایران بکشونن بدون کوچکترین ضرر و زیان؟ولی متاسفانه باهاشون موافقت نمیکنن حتی ایام عید چنین کاری انجام دادن برای نمونه که شاهد بارانهای خوبی بودیم و باعث شد خوزستان ریزگردها ازبین برن و ملت یه نفسی بکشن؟فیلمشو هم دارم
محسن
۱۵:۱۶ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
احتمالا آن جوانان دانشمند از دانشگاه آزاد یا علمی کاربردی فارغ التحصیل شده بودند دوست من شما فراموشکردهاید خشک سالی در مرکز ایران است که دو رشته کوه البرز و زاگرس همچون دواری از ورود این ابرها به فلات مرکزی خوداری میکند اگر این جوانان برومند بتوانند چنین کاری انجام دهند مطمئن باشید جایزه نوبل را دریافت خواهند کرد.
شهاب
۱۷:۳۳ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
اولا: مدرک دانشگاهی هیچوقت برای کسی شعور نمیاورد ثانیا : بسیاری از متخصصین درجه یک این مملکت فارق التحصیل همین دو دانشگاهی هستند که نام بردی ثالثا : فقط رشته کوه البرز جلو عبور بخار دریای مازندران را سد کرده ربعا ارتفاع ابرهای وارد شده از سمت مدیترانه و دریای احمر و اقیانوس هند خیلی بالاتر از ارتفاع کوههای زاگرس و البرز هستند خامسا این جوانان ایرانی ساکن آلمان اصلا کاری به ابر ندارند بلکه اقدام به جذب رطوبت دریاها از طریق تولید باد با انرژی ارگون و ایجاد چاله بارشی میکنند
م.
۰۱:۵۵ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
دمتگرم آقا شهاب خیلی منطقی و سنجیده جواب آقای محسن رو دادی؟اینکه در کدوم دانشگاه مدرک گرفته باشی اصلا مهم نیست بلکه باید اون چیزهایی که یا گرفتی رو.ازشون به نحو احسنت استفاده کنی؟بعدشم اون عزیزانی که ساکن آلمان هستند تاحالا پروژه های بسیاری در کل اروپا انجام دادن و هیچ نیازی ندارن فقط بخاطر حس وطن دوستی میخوان کاری کنن که حداقل ایران مجبور نباشه که به طرح خرید آب از ترکیه فکرکنه.
ناشناس
۱۰:۵۳ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
با وجود اینکه سقف خانمون چیکه میکنه ولی عیب نداره خدا کنه بارون خدایا شکرت که هنوز به زمین نگاه میکنی
ناشناس
۱۰:۴۰ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
سلام از دیروز در مرودشت بارندگی داریم خوب هم می باره خدا را شکر
ناشناس
۱۰:۳۵ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
ولی نمیشه دست رو دست گذاشت تا خشک سالی باعث مهاجرت ، آسیبهای سیاسی امنیتی واجتماعی شود.
درود بر جوانان ایرانی که این تکنولوژی را بومی کردند.
ناشناس
۱۳:۲۰ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
درود بر ایران وایرانی
ناشناس
۱۰:۰۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
طبیعی طبیعی
ناشناس
۱۰:۰۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
انشالله در این روزهای عزیز همه حاجت روا بشن در این هوای بارونی
ناشناس
۱۰:۰۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
امروز بارون خوشگل بارید خداروشکر
ناشناس
۰۹:۵۳ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
وای باران نعمته خدا کنه هرروز بارون بیاد لذت ببریم
ناشناس
۰۹:۴۱ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
حالا بارندگی امسال طبیعی است یا مصنوعی فکر کنم مردم اینقدر که به باران اهمیت میدهند به خودشون اهمیت نمیدهند
ناشناس
۰۹:۴۱ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
حالا بارندگی امسال طبیعی است یا مصنوعی فکر کنم مردم اینقدر که به باران اهمیت میدهند به خودشون اهمیت نمیدهند