پیامبر(ص) همه ویژگی های اخلاقی را کنار هم داشت

حجت الاسلام مهدی آذر طوسی، کارشناس مذهبی در گفتگو با خبرنگارحوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، به توصیف پیامبر اکرم (ص) پرداخت و اظهار کرد: پیش از ورود به بحث پنج ویژگی و خصلت حضرت رسول (ص)، باید به یک موضوع تلخ اشاره کرد؛ ما کنگره‌ها و همایش‌های بزرگ سعدی شناسی و حافظ شناسی فراوان داریم، ولی متاسفانه هیچ محفلی به نام محمد شناسی برپا نشده است حال آن که شنیدن صفات و ویژگی‌های ایشان موجب انقلاب درونی می‌شود، چون از کسی صحبت می‌کنیم که معجزه ای به نام قرآن داشت، ولی اکثر کسانی که مسلمان شدند به واسطه اخلاق او بود که به این دین گرویدند.

وی ادامه داد: حضرت موسی (ع) عصا خود را بر زمین زد و معجزه کرد و باعث شد مردم به آیین او ایمان آورند، اما پیغمبر عصا معجزه نداشت بلکه معجزه او اخلاق بود؛ لذا قرآن کریم در سوره مبارکه احزاب آیه ۲۱ می فرماید: «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیرًا» ما یک الگو خوب مناسب انسان عرضه کردیم به نام محمد (ص) و این الگو اولا نه برای یک گروه خاص بلکه برای همه افراد است. برای کسانی است که «لِمَنْ کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ» امید دارند به خدا، اهل نق زدن نیستند و از خودشان مایوس نشدند؛ لذا به خدا و آخرت امیدوارند و پیامبر را به عنوان الگو کسانی معرفی می‌کنند که آخرت را امید دارند نه اینکه فقط دین داشته باشند. «لِّمَن کَانَ یَرْجُو؛ رجا دارند»، بنابر این آیه شریفه کسانی که می‌توانند از این الگوی عظیم و کریم بهره‌مند شوند، دو خصلت لازم دارند؛ ۱_امید به خدا. ۲_امید به آخرت. همچنین  نکته اساسی در این آیه شریفه این  است که انسان بدون داشتن الگو به هیچ صفت و فضیلت اخلاقی نخواهد رسید.

حجت الاسلام آذر طوسی تصریح کرد: مرحوم مطهری می‌فرمودند: یکی از علل گرایش جوانان به دنیای غرب این است که آن‌ها برای اهداف و آرمان‌های لیبرالی و امپریالی خودشان الگو انسانی تعریف کرده اند. شما می‌توانید پوستر آن الگو را داخل اتاق خود نصب کنی، اما ما برای معارف، فضیلت و مکارم اخلاقی الگو ارائه نکردیم و فقط گفتیم که رسول الله می فرماید: «عدالت خوب است». یکبار نگفتیم در طول تاریخ پیامبر خودشان همه این ویژگی‌ها را کنار هم داشت. اسلام، دین کتاب نیست دین عمل است.

بیشتر بخوانید: رسیدن به یک امت واحده مستلزم الگوبرداری از سیره نبوی است 

این کارشناس مذهبی در ادامه با اشاره به پنج ویژگی پیامبر (ص) افزود: اولین ویژگی حضرت محمد (ص)، تحمل شنیدن حرف مخالف است. پیامبر (ص) کسی بود که قرآن درباره ایشان می‌گوید: وَیَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ ۚ. قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَکُمْ.  همه حرف‌ها را می‌شنید، جبهه گیری نابجا نمی‌کرد تا جایی که برخی از افراد معترض می‌شدند که چرا هم حرف من را گوش کردید و هم دیگری را. چرا قضاوت یک طرفه نکردید. آن چیزی که افراد بخاطر رفاقت انجام می‌دهند، قضاوت یک طرفه است. پیامبر (ص) همه سخنان را می‌شنید و به سادگی قضاوت نمی‌کردند و تحمل شنیدن حرف مخالف را داشتند.

حجت الاسلام آذر طوسی بیان کرد: ویژگی دوم ایشان تغافل است. خیلی وقت‌ها افراد، ایراد کار دیگران را متوجه می‌شوند، ولی طوری رفتار می‌کنند که اگر می‌بخشمت فکر نکن درک نمی‌کنم، فقط از روی بزرگواری باهات کنار می‌آیم. قرآن عفو و بخشش را در کنار هم مطرح کرده؛ بخششی که به روی فرد اشتباه کننده، نمی‌آورد.جوانی آمد کنار خیمه بانوان برای چشم چرانی، ناگهان پیامبر (ص) از همان مسیر عبور می‌کردند، جوان هول شد که چه بگویم، گفت: آقا من شترم گم شده، دنبالش می‌گردم. پیامبر فرمودند: ان شاءالله پیدا کنید، غروب شد وقت مغرب دوباره پیامبر با این جوان برخورد کردند. رسول گرامی (ص) فرمودند: جوان راستی شترت پیدا شد یا نه. جوان شرمنده شد و به خودش آمد. حرف طرف مقابل را شنید حتی بر اساس گفته‌های او، جویای حال شد و متوجه شد که پیامبر (ص) فهمیده و نخواست او را شرمنده کند. بنابراین با خود شرط کرد که  در مقابل چنین فرد صبوری نباید همچین گناهی انجام دهد تا شرمنده او شود.

بیشتر بخوانید: بهشت و جهنم در روز قیامت در کجا برپا می‌شود؟ 

وی ادامه داد: مردمی بودن رسول خدا (ص)، ویژگی دیگر ایشان است. «ق. وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ، بَلْ عَجِبُوا أَنْ جَاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ فَقَالَ الْکَافِرُونَ هَذَا شَیْءٌ عَجِیبٌ؛ کفار تعجب کردند، از اینکه از میان خودشان بیم دهنده ای سویشان آمد و کافران گفتند: این چیزی عجیب است». (قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ) من رفتاری با اصحاب و کودکان و...دارم مثل خودتان، هیچ تفاوتی نمی‌کند. یکی آمد از حضرت پرسیدند: آقا جان خوردن پنیر حلال است یا حرام؟ پیامبر می‌توانستند بگویند اگر مفسده‌ای نداشته باشد فی حد نفسه اشکالی ندارد، اما گفتند: سَأَلْتَنِی عَنْ شی یُعْجِبُنِی، از یک غذایی سوال کردی که دلم خواست. غلام بیا این پول را بگیر، برو پنیر بخر و بیاور، با این صحابی که درباره پنیر می‌پرسد، بشینیم و باهم میل کنیم. وقتی ازش سوال می‌پرسند خیلی شفاف جواب می‌دهند و این می‌شود یک مُبلغ مردمی. در کتاب شریف «لمعه» آمده: وقتی پیامبر می‌ایستادند به نماز، اگر کودکی از کنارشان عبور می‌کرد آن کودک را بغل می‌کردند و عبادت جدای از کودکان نبود.

وی افزود: از دیگر ویژگی‌هایی که می توان درباره ایشان گفت این بود که کار‌ها را بر اساس عشق مداری انجام می‌دادند، نه وظیفه مداری. این بدان معنا نبود که وظیفه را نادیده می‌گرفتند، بلکه وظیفه را از روی عشق انجام می‌دادند. تا آن جایی که قرآن می‌گوید:« إِنَّكَ لَا تَهْدِي مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ ۚ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ؛ چنین نیست که هر کس را تو دوست بداری هدایت توانی کرد لیکن خدا هر که را خواهد هدایت می‌کند و او به حال آنان که قابل هدایتند آگاه‌تر است» و یا در بخش دیگری از قرآن: «بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ؛ اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است».

بیشتر بخوانید: نشانه‌های امام زمان(عج) هنگام ظهور چیست؟ 

در پایان اضافه کرد: آخرین ویژگی پیامبر اکرم (ص) اجتماعی بودن آن حضرت است. پیامبر (ص) کسی بود که مردم دورش بودند و با مردم نشست و برخاست می‌کرد. قرآن کریم می‌فرمایند: «کسی بد دهن باشد و قلب مهربان نداشته باشد مردم ازش دور می‌شوند». بعضیا بد دهن هستند، اما قلب مهربانی دارند، اما دیگران خوششان نمی‌آید. بعضیا ظاهر خوبی دارند، اما قلبشان برای مردم نمی‌تپد. «خَابَ عَبْدٌ وَخَسِرَ، لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ فِی قَلْبِهِ رَحْمَةً لِلْبَشَرِ؛ بازنده و زیانکار است آن بنده‌ای که خداوند متعال در دل او، رحم و مهربانی نسبت به انسان‌ها نگذاشته باش»..

انتهای پیام/