وی ادامه داد: مصرف بی‌رویه مردم از آنتی‌بیوتیک‌ها یکی از علل مهم مقاومت میکروبی محسوب می‌شود و متأسفانه امروزه بسیاری از افراد در هنگام ابتلا به سرماخوردگی یا بروز یک عارضه تنفسی به داروخانه مراجعه می‌کنند و خودسرانه اقدام به دریافت و مصرف آنتی‌بیوتیک می‌کنند.
محمد مهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه عفونت‌هایی هستند که درمانی برای آنها وجود ندارد،گفت: مبتلایان به این عفونت‌ها ممکن است به عوارض جدی مبتلا شوند یا در مورادی از دنیا بروند و اکنون مواردی از بیماری‌هایی مانند سل، سوزاک، ایدز و مالاریا وجود دارند که درمان دارویی ندارند و اگر برای کنترل عفونت برنامه ریزی انجام نشود روز به روز شمار ابتلا به این بیماری ها افزایش پیدا می‌کند.
وی از بروز مقاومت میکروبی به عنوان خطر بزرگ جهانی یاد کرد و گفت: مقاومت میکروبی در حال گسترش است و از یک میکروب به میکروب دیگر، از یک بیمار به بیمار دیگر، از یک شهر به شهر دیگر و از کشوری به کشور دیگر انتقال پیدا می‌کند که فوق العاده خطرناک است.
آمار بالای مصرف آنتی بیوتیک در ایران
صالحی با اشاره به تجویز بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها به وسیله برخی پزشکان گفت: مصرف آنتی‌بیوتیک در کشور ما بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است و در منطقه خاورمیانه بر اساس آمار سازمان غذا و دارو مصرف آنتی‌بیوتیک بالاتر از برخی کشورهاست و این مسئله موجب مقاوم شدن بدن بیماران به آنتی‌بیوتیک‌ها می‌شود.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: برای کاهش مقاومت میکروبی همکاران داروساز نباید آنتی‌بیوتیک‌ها را در اختیار همه افراد قرار دهند، افزون بر این مردم نیز نباید خودسرانه و بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف آنتی‌بیوتیک کنند.
محمد مهدی فیض آبادی رئیس انجمن میکروب شناسی ایران و استاد میکروب‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه مصرف خارج بیمارستانی، فروش در داروخانه‌ها و مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها باید در کاهش مقاومت میکروبی مورد توجه قرار گیرد، تصریح کرد: مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها و مقاومت میکروبی موجب می شود تا میکروبها به همراه بیماران، ویزیت کننده‌ها و برخی عوامل آلوده کننده مانند آب و مواد غذایی به بیمارستان راه پیدا کند و فرآینده پیچیده‌ای برای درمان عفونت های بیمارستانی سپری شود.
وقتی آنتی بیوتیک‌ها حریف باکتری‌های معده نمی‌شوند
امیر حسین فقیهی فوق تخصص گوارش و کبد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ بیان کرد: هلیکوباکتر‌پیلوری یکی از علل اصلی عفونت معده محسوب می‌شود ، این بیماری در بیش از 80 درصد موارد به درمان پاسخ می‌دهد اما به علت بالا رفتن مقاومت میکروبی در 20 درصد موارد، عفونت معده درمان شدنی نیست.
وی با بیان اینکه تجویز آنتی بیوتیک تنها راه روش درمان عفونت و باکتری است؛ اظهار کرد: مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها موجب افزایش مقاومت میکروبی شده است و در بیماران مبتلا به میکروب هلیکوباکتر، بیماری با مصرف آنتی بیوتیک درمان نمی‌شود.
فقیهی تصریح کرد: در این بیماران باید از بافت معده نمونه برداری شود تا در محیط آزمایشگاه متوجه شویم که میکروب هلیکوباکتر به کدام انتی بیوتیک ها مقاوم نیست و برای درمان آن آنتی بیوتیک تجویز شود.
بیشتر بخوانید: مقاومت به آنتی بیوتیک‌ها؛ نگرانی عمده امنیت سلامت جهانی
هزینه‌هایی که آنتی بیوتیک‌ها بر روی دست کشور می‌گذارند
صالحی با بیان اینکه مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک هزینه بالایی به حوزه سلامت و کشور تحمیل می‌کند زیرا مواد اولیه بسیاری از این آنتی‌بیوتیک‌ها وارداتی هستند و برای تولید این داروها ارز بسیاری از کشور خارج می‌شود.
با بیان اینکه آنتی بیوتیک‌ها هزینه‌های بالایی را به حوزه سلامت تحمیل می‌کنند, گفت: به طور متوسط سالانه از ۱۰ میلیون تا میلیاردها تومان هزینه مصرف آنتی بیوتیک و درمان عفونت‌های مقاوم به بیمارستان‌ها بوده این درحالی است که مصرف منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند موجب صرفه‌جویی منابع ملی و کاهش مقاومت‌های میکروبی شود.
تدوین برنامه‌کشوری برای کاهش مقاومت میکروبی
استادیار بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران به اقدام وزارت بهداشت برای کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها اشاره کرد و گفت: خوشبختانه معاونت درمان وزارت بهداشت دستورالعمل تجویز و مصرف دارو را در برخی آنتی‌بیوتیک‌های بیمارستانی ابلاغ کرده است، همچنین بر اساس این دستورالعمل سطح بندی تجویز آنتی‌بیوتیک در نسخه‌های پزشکان عمومی انجام شده است.
گویا با اشاره به تهیه و تدوین برنامه کشوری مبارزه با مقاومت میکروبی با همکاری سازمان‌های مختلف در ایران اظهار کرد: این برنامه را در سال قبل تهیه و تدوین کردیم و تمام ابعاد این برنامه در نظر گرفته شده است، ارگان‌هایی چون سازمان غذا و دارو، مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی کشور، با همکاری یکدیگر برنامه کشوری مبارزه با مقاومت میکروبی را تهیه کردند.
وی افزود: سال قبل با حضور مدیران برنامه مذکور در سازمان جهانی بهداشت، رونمایی شد و تایید گرفت و اکنون برنامه عملیاتی آن تدوین شده است و پس از تصویب در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور اجرایی شود.
بیشتر بخوانید: تدوین راهنمای بالینی مصرف آنتی بیوتیک/ سرانه مصرف دارو در ایران از استاندارد جهانی بالاتر است
بیماران، پزشک را مجبور به تجویز این داروها نکنند
صالحی با توصیه به مردم برای پیشگیری از عوارض مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها اظهار کرد: مردم باید به تجویز پزشکان اعتماد کنند و اجازه دهند که متخصصان عمومی، ریه و صاحب‌نظران در بیماری‌های حوزه عفونی بر اساس نظر خود دارو تجویز کنند.
وی افزود: وقتی پزشک به بیمار اعلام می‌کند که نیاز به تجویز آنتی‌بیوتیک برای درمان بیماری نیست، بیماران به توصیه پزشک گوش فرا دهند زیرا در بسیاری از موارد بیماری‌ها با استراحت و مصرف مایعات درمان پذیر است.
عوارض هولناک مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک؛ از آسیب کبدی تا کلیوی
استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به عوارض مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها گفت: مصرف بیش از حد این داروها عوارض کبدی، کلیوی و پوستی به همراه دارد همچنین موجب از بین رفتن بسیاری از منابع مالی در سیستم بهداشت و درمان کشور می‌شود.
رئیس انجمن میکروب شناسی ایران با اشاره به عارضه‌های مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک اظهار کرد: مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک سلامت فرد را تهدید می‌کند و می‌تواند موجب از بین رفتن میکروب‌های مفید روده شود و زمینه رشد میکروب‌های موذی در بدن انسان را ایجاد کند، از طرفی مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها می‌تواند اثر موجب سمی شدن کبد، کلیه، دندان‌ها، مغز استخوان و مغز شود.
آنتی‌بیوتیک‌ها جزو پرمصرف‌ترین و پرفروش‌ترین داروها در کشور
صالحی تصریح کرد: آنتی‌بیوتیک‌ها جزو پرمصرف‌ترین و پرفروش‌ترین داروها در کشور هستند که می‌توان جلوی مصرف و فروش این داروها را گرفت و هزینه آن را در حوزه بهداشت و پیشگیری از بیماری‌ها صرف کرد.
وی گفت: یکی از آنتی‌بیوتیک‌های پرمصرف و پرفروش در کشور سفکسیم است اما این دارو برای دوره درمان کوتاه مدت تجویز می‌شود و به احتمال زیاد علت فروش این دارو تجویز بالا و مصرف خودسرانه مردم است.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: متأسفانه بسیاری از بیماران به محض مشاهده علائم تنفسی بدون تجویز پزشک به داروخانه مراجعه می‌کنند و با تهیه داروی سفکسیم خودسرانه آن را مصرف می‌کنند.
فرهنگ سازی برای مصرف و تجویز منطقی آنتی بیوتیک
صالحی تأکید کرد: باید فرهنگ پزشکان و مردم را در تجویز و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها تغییر داد تا در هزینه‌ها صرفه جویی شود و مقاومت‌های میکروبی را کاهش داد.
فیض آبادی اظهار کرد: پزشکان با تجویز منطقی و دوز مناسب آنتی بیوتیک می‌توانند به بهترین صورت و با هزینه کم عارضه ناشی از مصرف آنتی بیوتیک را درمان کنند.
انتهای پیام/