به گزارش خبرنگار
گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از
مشهد، اخلاق حرفه‌ای یکی از مهم‌ترین اصول در همه جوامع بشری است. امروزه بسیاری از کشور‌ها به این بلوغ رسیده اند که بی اعتنایی به مسائل اخلاقی و فرار از مسئولیت‌ها و
تعهدات اجتماعی، سبب فروپاشی جامعه می‌گردد. اخلاق حرفه‌ای، تاثیر چشم گیری بر روی فعالیت‌ها ونتایج سازمان دارد.
اخلاق حرفه‌ای، سبب افزایش بهره وری می‌گردد، ارتباطات را بهبود می‌بخشد ودرجه ریسک را کاهش می‌دهد؛ زیرا هنگامی که اخلاق حرفه‌ای در سازمان حاکم است، جریان اطلاعات به راحتی تسهیل می‌گردد و مدیر قبل از ایجاد حادثه، از آن مطلع می‌گردد. بدون شک در
روانشناسی هم وجود اخلاق حرفه‌ای یکی از ملزومات اساسی است و روانشناسان موظفند خود را به پیروی از این اصول متعهد نمایند.
نظامنامه اخلاق حرفه‌ای سازمان نظام روان شناسی و مشاوران جمهوری اسلامی ایران با ارج نهادن بهزمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و دینی و با توجه به تنوع فرهنگ‌ها و گستردگی خدمات روان شناختی و مشاوره ای، به منظور تأمین حقوق مراجعان و استفاده کنندگان از خدمات روان شناسی و مشاوره و هم چنین برای تأ مین حقوق روان شناسان و مشاوران، تدوین شده است.
این نظام نامه با در نظر گرفتن دست آورد‌های علمی و تخصصی روان شناسان و مشاوران در ایران، جهان و و حفظ شئون حرفه‌ای و منزلت اجتماعی ایشان به وجود امده است.
هدف این نظام نامه، تعیین استاندارد‌ها و ضوابط اخلاقی برای فعالیت های حرفه‌ای روان شناسان و مشاوران، تصریح حقوق مراجعان یا استفاده کنندگان از خدمات روان شناسی و مشاوره و متخصصان است.
اخلاق حرفه‌ای یکی از پایه‌های اساسی در درمان‌های روانشناسی
زهره سپهری شاملو، دانشیار دانشکده روانشناسی دانشگاه فردوسی ضمن اشاره به اخلاق حرفه‌ای به عنوان یکی از پایه‌های اساسی در درمان‌های روانشناسی می‌گوید: انجام روان درمانی بدون اصول اخلاقی عملا کاری غیر ممکن است. در روانشناسی مهم نیست درمانکر از چه رویکردی در درمان استفاده می‌کند بلکه انچه اهمیت دارد وجود اخلاق حرفه‌ای در اتاق درمان است.
وی می‌افزاید:سازمان نظام روانشناسی و مشاوره با توجه به قوانین اخلاقی بین المللی و تطبیق این قوانین با فرهنگ موجود در کشور، قوانینی را برای رعایت اخلاق حرفه‌ای در روان درمانی تصویب کرده است. در خارج از ایران روانشناسان و مشاوران در واحد‌های درسی خود واحدی به نام اخلاق حرفه‌ای دارند و روانشناسان موظفند چه در دوره تحصیل و چه بعد از آن هر دو سال یکبار این واحد را بگذرانند.
دانشیار دانشکده روانشناسی دانشگاه فردوسی می گوید: فلسفه اصلی در این کار این است که انسان موجودی فراموشکار است واین تکرار موجب می‌شود درمانگر همواره به این متغییر اساسی درمان توجه داشته باشند.
وی در مورد اهمیت وجود قوانین در زمینه رعایت اخلاق حرفه‌ای معتقد است:قوانینی که در این زمینه تصویب می‌شود سهم اساسی برای محافظت از مراجعین وهمین طور درمانگران را ایفا می‌کند؛ و اجرای این قوانین مطمئنا به نفع خود درمانگران خواهد بود.
سپهری شاملو گفت: نظام نامه اخلاق سازمان روانشناسی ایران بر اساس زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی ودینی وبا در نظر گرفتن دستاورد‌های علمی وتخصصی روانشناسان در ایران و جهان، به منظور تامین حق درمانگر وحق درمانجو تدوین شده است.
وی در موردنقش رسانه‌ها در اگاه سازی مردم از حقوق خود به عنوان کسانی که می‌خواهند از خدمات مشاوره‌ای بهره‌مند شوند می‌گوید:رسانه‌ها نقش مهمی در کمک به اگاهی مردم از حقوق شان به عنوان مراجع دارند. به عنوان مثال مراجع قبل از شروع درمان باید از میزان هزینه پرداختی اطلاع داشته باشد، هم چنین مراجعان باید بدانند اگر در حین درمان دچار آسیبی از طرف درمانگر شدند حق دارند از وی شکایت کنند.
دانشیار دانشکده روانشناسی دانشگاه فردوسی می‌گوید:روانشناسان لازم است استاندارد‌ها وضوابط اخلاقی را در رفتارشان رعایت کنند. از جمله این استاندارد‌ها داشتن صلاحیت، مسئولیت، رازداری است . از جمله حقوقی که مراجع از آن برخوردار است‌این است که ایا این متخصص پروانه لازم از سازمان نظام روانشناسی را دارد وآیا این کلینیک از اعتبار مناسبی برخوردار است یا خیر؟
کمک به حفظ اعتماد در جامعه به عنوان یک وظیفه عمومی
دانشیار دانشکده روانشناسی دانشگاه فردوسی معتقد است :روانشناسان موظف هستند در هر محیطی با توجه به فرهنگ غالب بر آن نسخه درمانی تجویز کنند. در جایی که روان شناس احتمال می‌دهد که مشکلات شخصی او در کار درمان اختلال ایجاد می‌کند باید از درمان اجتناب کند
سپهری شاملو می گوید: روان شناس باید در مقابل گفتار و رفتار خودش احساس مسئولیت داشته باشد. هم چنین لازم است قبل از شروع درمان درمانجو را از مسائل مالی آگاه کند.
سپهری شاملو در رابطه با اصل رازداری در درمان می‌گوید:رازداری از اصول اساسی در درمان روانشناسان است، ولی در جایی که که مراجع قصد آسیب به خود یا دیگران را داشته باشد درمانگر می‌تواند این اصل را نقض کند. هم چنین در جایی که خطر اختلال مسری کشنده مثل اچ‌ای وی یا زمانی که مراجع از طرف مراجع قانونی ارجاع داده شده باشد، روانشناس می‌تواند اصل رازداری را زیر پا بگذارد.
وی در ادامه بیان می‌کند:وقتی اعتماد عمومی در یک جامعه به خطر می‌افتد ما حق چشم بستن و اغماض کردن نداریم و این اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه تک تک ما مسئولانه این وظیفه را به درستی انجام دهیم.
سازمان نظام روانشناسی به هرگونه شکایت رسیدگی خواهد کرد
سید امیر امیری یزدی، رییس سازمان نظام روانشناسی استان خراسان رضوی درمورد پیگیری تخلفات صورت گرفته روانشناسان می‌گوید:بررسی تخلفات گزارش شده در چارچوب تخلفات حرفه‌ای انجام می‌گیرد. اگر در مورد یک فرد شکایتی صورت گرفته باشد، حکم صادره از یک تذکر شفاهی، تذکر کتبی تا باطل شدن پروانه کار در کلینیک متغییر است.
اصولی نظیر کرامت انسانی، احترام و ارزش قائل شدن برای مُراجع و رعایت حقوق و تکریم جایگاه او به عنوان یک انسان، اصل آزادی و محترم شمردن او به عنوان یک انسان؛ در اخلاق الهی بسیار مهم بوده و به آن سفارش شده است.
امیدواریم با شناخت این اصول اخلاقی در مشاوره، عواطف معنوی افراد را بیشتر مورد توجه قرار داده و برای پیشرفت جامعه انسانی (هم مادی و هم معنوی) مفید واقع شود.
انتهای پیام//م.ص
گزارشگر :مرجان صدیقی