در طول سالیان گذشته طرح ها و برنامه های بسیاری با هدف کاهش ضریب بیکاری در کشور عملیاتی شده که هر یک با صرف هزینه های سنگین به ایجاد فرصت های شغلی منتهی شده اما حال و روز فعلی اقتصادی جامعه و نمود بیکاری در آن ، موید این واقعیت تلخ است که دستاوردهای حاصل شده با اهداف از پیش تعیین شده و انتظاری که در ارتباط با خروجی و نتایج این طرح ها مد نظر قرار داشت،از همخوانی و سازگاری کافی برخوردار نیست.
در این میان،می طلبد به موازات اجرای طرح های اشتغالزا و پرهیز از صرف هزینه کَردهایی که خروجی آن تناسب چندانی با نتایج حاصله ندارد،به ظرفیت های موجود در کشور که بصورت بالقوه مستعد اشتغالزایی و توسعه فرصت های شغلی هستند توجه افزون تری شود.
عرصه صنایع دستی از نمونه چنین بخش ها و ظرفیت هایی به شمار می رود که به واسطه تاریخ،فرهنگ و تمدن کهن ایران زمین،تعدد و تکثر قومیت ها و فرهنگ های گوناگون این مرز و بوم از پیشینه و سابقه تاریخی قابل توجهی برخوردار است و در واقِعِ امر ، در سایه برنامه ریزی مدون و اصولی و در چارچوب و قالب صنعت مذکور، می توان از مواهب آن در بسیاری حوزه ها از جمله اقتصادی بهره مند شد.
به واقع،امکان عملیاتی کردن این صنعت در بخش های گوناگون با حداقل سرمایه و هزینه از بارزترین ویژگی های فعالیت مذکور به شمار می رود،صنعتی که امتزاج آن با هنر اصیل ایرانی و اسلامی به خلق آثار متنوع و با شکوهی منتهی می شود که بعضا با حمایت هوشمندانه می تواند با سود آوری و گردش مالی قابل توجهی نیز همراه شود.
خاتم کاری های اصفهان،چاقو و ظروف مسی زنجان ، معرق کاری ،سوزن کاری ، منبت کاری ، حصیربافی، سرامیک ، سفال لاله جین ، قالی های ترکمنی و ...تنها نمونه هایی از صنایع دستی این مرز و بوم به شمار می روند که هر یک قادر است به عنوان مولفه ای تاثیرگذار در توسعه صادرات غیر نفتی کشور مد نظر قرار گیرد.
در واقع امر،بخش قابل توجهی از فعالیت در این عرصه(صنایع دستی)در حوزه جغرافیایی روستاهای کشور عملیاتی می شود که البته طرح این موضوع به معنای عدم امکان فعالیت های اینچنینی در مناطق و مراکز شهری نیست،اما بنابر یک قاعده نانوشته و به دلیل قرابت این صنعت با آداب،رسوم،فرهنگ سنتی و اصیل ایرانی،عمده این فعالیت ها در عرصه های روستاییِ کشور متجلی می شود.
به واقع برخلاف دیگر صنایع که تجهیزات و ادوات و دستگاه های صنعتی بازیگر اصلی تولید به شمار می روند،در این حوزه،هنر و دستان توانمند افراد متبحر در صنایع دستی که در ذیل بخش ها،شاخه ها و حوزه های گوناگون قابل تعریف هستند نقش محوری تولید را ایفاء می کنند و عموما این امر در مناطق روستایی کشور شایع و رایج است.
حسین نجاتی،یکی از فعالان این صنعت ( در حوزه سفالگری )که در استان البرز به امرآموزش این هنر اصیل مشغول است،در گفت و گو با خبرنگار در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی،با اشاره به لزوم حمایت هر چه بیشتر دستگاه های متولی از صنایع دستی گفت:هر آنچه روستاهای کشور از سکنه خالی شوند ، به همان میزان صنعت اصیل مذکورآسیب پذیرتر خواهد شد و به واقع به موازات خروج روستانشینان و عزیمت آنها به شهرها ، شاهد تضعیف فعالیت های اینچنینی خواهیم بود.
وی افزود:اساسا در صورت توجه به صنایع دستی و تدوین برنامه های کارآمد با هدف پشتیبانی از فعالان این عرصه و بازاریابی هوشمندانه برای فروش و عرضه چنین محصولاتی،ضریب خروج روستائیان از این مناطق به میزان قابل توجهی کاهش می یابد ، زیرا انگیزه اصلی عزیمت روستانشینان به شهرها،با هدف اشتغال انجام می پذیرد.
نجاتی گفت:طرح این موضوع به معنای محدود بودن این صنعت به مناطق و حوزه های روستایی نیست و در واقع امر با برنامه ریزی هدفمند می توان در راستای رشد و توسعه صنایع دستی در مناطق شهری نیز گام های ارزنده ای برداشت،اما پیش نیاز این امر به تقویت و توسعه و حمایت از صنایع دستی در مناطق روستایی معطوف می شود زیرا خواستگاه این صنعت با مناطق روستایی گره خورده است.
این فعال در حوزه صنایع دستی(سفال گری)می گوید:بدون تردید،صنایع دستی با زندگی ماشینی، فرهنگ و روحیه مصرف گرایی و زرق و برق شهری قرابتی ندارد و از زمانی که شاهد گسترش شهرنشینی و عجین شدن مردم با تولیدات ماشینی بوده ایم تا به امروز ، صنایع دستی از حیث تولید، شکوفایی و رونق با یک خَطِ سیرِ افولی و نزولی همراه شده که می طلبد در این خصوص چاره اندیشی و تدبیر لازم لحاظ شود.
نجانی در ادامه افزود:اگر در بسیاری از صنایع کوچک،متوسط و بزرگ کشور شاهد وابستگی آنها به وارداتِ مواد اولیه هستیم و یا با مطرح شدن تحریم ها،بخشی از فعالان این حوزه ، ملتهب و نگران می شوند(که البته این نقیصه نیز به مدد پیاده سازی سیاست های اقتصاد مقاومتی به سهولت قابل مدیریت است)اما در عرصه مذکور(صنایع دستی)تقریبا 90 درصد مواد اولیه مورد نیاز در زیرشاخه های این صنعت سنتی و اصیل ، در داخل کشور قابل تامین است و با درایت و برنامه ریزی می توان از این صنعت به عنوان یکی از عرصه های تحریم ناپذیر در کشور نام برد.
وی افزود:پیش شرط موفقیت در این صنعت ، به بازاریابیِ موثر برای فروش،عرضه و صادرات محصولات باز می گردد و در صورت حصول این امر،افزایش گردش مالی و سود آوری برای فعالان این حوزه ، به تبع انگیزه ، فزاینده تری نیز برای کار و تلاش در چنین بخش هایی شکل می گیرد.
عبدا...محمدی،یکی از فعالان سابق این حوزه در رسته قالیبافی، در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی ،در تشریح ویژگی های صنایع دستی گفت:سهولت آموزش آن،از خصوصیات بارز این صنعت به شمار می رود و باید به این واقعیت اذعان کرد که در سایه این ویژگی می توان علاقه مندان به رسته هایِ گوناگونِ صنایع دستی را بصورتی فراگیر آموزش داد وآنها را از مواهب و مزایای این صنعت آمیخته به هنر،فرهنگ و سنن ایرانی بهره مند کرد.
وی افزود:تحقق این امر منوط به حمایت هر چه بیشتر از به اصطلاح چنین صنعتگرانی است و از دیگر سو باید در ارتباط با بازاریابی محصولات تولیدی این حوزه تلاش افزون تری را عملیاتی کرد و به تبع در چنین شرایطی تولیدات فعالان این عرصه با سهولت هر چه بیشتری به پول تبدیل می شود و طبیعتا در چنین فرآیندی،تامین معیشت فعالان عرصه صنایع دستی تسهیل خواهد شد.
این فعال در عرصه قالیبافی گفت:در دهه های اخیر با توسعه محورهای مواصلاتی و امکانات مرتبط با حوزه حمل و نقل،می توان پیشرفت فزاینده در این بخش را به میزان قابل توجهی تسریع کرد و پروسه کار و تولید محصول تا عرضه و فروش آن را در مدت کوتاهی پیمود که این موضوع ویژگی بارز و شاخصی است که می طلبد در سایه آن ، توفیقات افزون تری در این عرصه حاصل گردد.
در پایان امید آن می ورد،با تکیه بر این ظرفیت بالقوه،بخش قابل توجهی از معضل بیکاری تعدیل شود و قطعا با حصول این امر،توسعه صادرات غیر نفتی نیز به میزان فزاینده ای ارتقاء خواهد یافت و قطعا ، مجموعه این موفقیت ها،رشد و توسعه اقتصادی را در سطح کلان کشور با شتاب و سرعت هر چه بیشتری همراه خواهد ساخت.
انتهای پیام/
یک خانه چند کارخانه