وی افزود: امروز گام سوم و مهمترین قدم برای شروع کار یعنی اعلان عمومی برنامه جامع شهر اصفهان را با حضور تمام ذینفعان آغاز کردیم و مشارکت مردمی را برای نخستین بار در تدوین برنامه جامع شهر اصفهان در نظر گرفتیم؛ تدوین برنامه جامع شهر اصفهان با مشارکت مردمی که حس تعلق به شهر همواره دغدغه آنها بوده پیش میرود.
مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان گفت: این که چرا به سمت رویکرد نوین رفتهایم باید مروری کنیم بر آنچه در گذشته برای شهر اصفهان انجام شده است، در واقع باید آسیبشناسیهای لازم را انجام داده و از کنار این بررسیها به سمت و سویی برویم که اشتباهات گذشته تکرار نشود و برای طرحهای جامع و فراشهری بررسی کنیم چه جاهایی نقاط ضعف داشتهایم و این که آیا ادامه روشهای قبلی برای طرح جامع مناسب است یا لازم است شیوههای جدید به کار گیریم.
غلامی با بیان این که نخستین طرح توسعه شهر اصفهان به سالهای خیلی دور که مادیها و نهرها در شهر اصفهان طراحی شده، باز میگردد، افزود: مادیها و نهرها در پهن دشت اصفهان جاری بودند و آب از این مادیها و نهرها به مویرگهای شهر روانه میشد؛ در کنار نهرها، باغات و در کنار باغات، محلهها به وجود آمد و همین مقدمهای برای ایجاد باغ شهر اصفهان شد.
وی با بیان این که بیش از ۱۵۴ مادی و نهر در شهر اصفهان وجود دارد که هنوز بسیاری از آنها از جمله مادیهای نیاصرم، فدن، شاهپسند و برازنده فعال هستند، تصریح کرد: این مادیها در پهن دشت اصفهان جاری شد و محلات و باغات شهر را به وجود آورد، باغاتی همچون به، زرشک، نگار، فرح آباد، بلبل و ... که امروزه اثری از آنها نیست و البته میتوانست دست مایهای برای طرح های شهری باشد.
وی افزود: مقدمه طرح جامع شهری در سال ۱۳۳۷ برای اصفهان ارائه شد، طرحی که به لحاظ برداشت نامناسب از شهر نتوانست مشکلات اصفهان را در آن زمان رفع کند از این رو بلافاصله طرح جامع مطرح شد؛ طرح جامع اول شهر اصفهان به دلیل تغییرات و نیاز به گسترش شهر تهیه و سال ۱۳۵۰ به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری رسید، این طرح شتابزده به دلیل فقدان انعطافپذیری بلافاصله متوسل به طرح تفصیلی شد تا سخت بودن خود را جبران کند.
مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان خاطرنشان کرد: طرح تفصیلی اول که سه سال بعد از تصویب طرح جامع اتفاق افتاد از سوی مهندسان مشاور تهیه شد؛ طرح تفصیلی اول تا اندازهای به راههای رفع مشکلات شهر پرداخت و رویکرد مسئله محور داشت، امیدوار بودیم این طرح بخشی از مشکلات را حل کند، اما همزمان با رشد اقتصادی استان و بهسازی و نوسازی شهر شوربختانه این طرح در دوره التهابات پیش از انقلاب گم شد و مجریان و برنامهریزان شهری نتوانستند بر اساس آن اقدام کنند و تحققپذیری آن را امکانپذیر سازند.
غلامی با بیان این که مرحله دوم طرح جامع شهر اصفهان پس از انقلاب رقم خورد گفت: این طرح متکی بر مطالعات طرح جامع و توسعه متصل شهر بود و سرریز جمعیتی شهر را به شهرهای اقماری از جمله شاهینشهر، خانهاصفهان، بهارستان، فولادشهر و مجلسی فرستاد؛ طرح جامع دوم بر پایه اصول انقباضی مطرح شد و ردپای آن در نخستین طرح تفصیلی قابل مشاهده بود.
وی افزود: طرحهای قبل از انقلاب شهر را به صورت سیستمی پویا و در ارتباط با محیط پیرامون خود در نظر نگرفت، لذا تدوین طرح تفصیلی دوم مطرح شد که پس از خودکفایی مالی شهرداری ها مطرح و سال ۶۷ توسط مهندسان مشاور تهیه شد.
مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان با بیان این که طرح تفصیلی دوم بین سالهای ۷۱ تا ۷۵ به تصویب کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی شهرسازی و معماری رسید، اظهار کرد: این طرح میتوانست به بازنگری طرح جامع تبدیل شود، اما موفق عمل نکرد از این رو به سمت بازنگری طرح تفصیلی و در خلاء طرح جامع این طرح تهیه شد.
غلامی ادامه داد: باید به سرغ طرح جامع سوم می رفتیم از این رو با همکاری شهرداری و شهرسازی توافق نامهای امضا و بر اساس آن مقرر شد طرح بازنگری شهر اصفهان تهیه شود؛ وقتی بازنگری طرح تفصیلی در حال اجرا بود نمیتوانستیم از اهداف طرح جامع عدول کنیم، در این راستا نتوانستیم مشکلات مردم را با طرح تفصیلی رفع کنیم از این رو به فکر برنامه جامع شهر اصفهان افتادیم و امروز اعلان عمومی شروع فرایند تهیه برنامه جامع شهر اصفهان با رویکرد جدید را آغاز کردیم.
وی با بیان این که بیش از شش دهه است که طرحهای توسعه شهری به منظور هدایت رشد موزون شهر ارائه میشود، اما نتوانستیم علی رغم صرف هزینههای فراوان به نتیجه برسیم، گفت: البته اجرای برخی از طرحها در رعایت ضوابط ساختمانی، احداث شبکههای دسترسی و جهتدهی به گسترش کالبد شهرها تأثیرگذار بود، اما به اهداف توسعه پایدار شهر دست پیدا نکرد.
مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان یکی از مهمترین علت شکست طرحها را نگاه از بالا به پایین و استفاده نکردن از نظرات ذینفعان و مشارکت مردم دانست و تأکید کرد: باید منتظر چنین سرنوشتی برای طرحهای جامع شهری میبودیم؛ در تهیه برنامه جامع شهر اصفهان، بازآفرینی شهر اصفهان را در دستور کار قرار خواهیم داد موضوعی که طی سالیان گذشته مورد بیتوجهی قرار گرفته بود.
غلامی با بیان این که بیش از چهار هزار هکتار اراضی باغهای فرسوده و ناکارآمد در استان اصفهان وجود دارد، گفت: اگر در این مدت به موارد ذکر شده توجه میکردیم، امروز نباید بافتهای تاریخی شهر خالی از سکنه شود و حاشیهنشینی رشد قارچ گونه داشته باشد و به عنوان یک معضل بزرگ خودنمایی کند.
وی با بیان این که ۱۵ درصد جمعیت شهر اصفهان در مناطق حاشیه شهر ساکن شده و دچار بدمسکنی هستند، اظهار کرد: این مسائل باید در برنامه جامع شهر اصفهان با رویکرد جدید دیده شود در این رویکرد شاهد مواردی مانند احداث هتل در کنار کوه صفه و به خطر افتادن موقعیت ریه تنفسی اصفهان و یا شاهد بارگذاریهای نامناسب شهری در کلان شهر اصفهان نخواهیم بود.
وی ادامه داد: در برنامه جامع شهر با رویکرد جدید حجم سفرهای انبوه در شهر تولید نمیشود تا شبکه معابر را قفل کند، در واقع در این طرح درآمدهایی از جنس هزینه دریافت نخواهیم کرد و میتوان امیدوار بود طرحی موفق باشد.