به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ فارغ از وضعیت اعداد و ارقام و کیفیت ادبیات دفاع مقدس، نبود زمان مناسب مطالعه و کمبود کتابهای جذاب در این زمینه، به این سوال پاسخ دهیم که اساسا ضرورت نگارش ادبیات دفاع مقدس چیست؟ برای مثال با نبود چنین کتابهایی چه اتفاقی میافتد؟ آیا اگر تنها در هنرهای تصویری و بصری به دفاع مقدس فکر کنیم، بهتر است؟
ادبیات، در تاریخ هر ملتی میتواند بیانگر حقایق، رخدادها، رویدادها، خوشیها، ناخوشیها و حماسههای انکارناپذیر تاریخ یک کشور باشد. ادبیات دفاع مقدس هم که بر آمده از تاریخ معاصر ایران است، جدا از این قاعده نیست. اما ادبیات دفاع مقدس ما با توجه به هویت آرمانی خود با ادبیات جنگ در جهان تفاوت دارد و بیانگر نوعی ارزش انسانی و آرمانی است.
این ادبیات در قلب خود قهرمانانی دارد که بدنها و بازوهای آهنی ندارند، اما بسیار قوی و پر قدرت هستند. در عین حال در فضایی تخیلی هم زندگی نمیکنند و کارهای خارق العاده هم که در توان یک انسان نیست، انجام نمیدهند. اما در مقابل ابر قهرمانهای خیالی ادبیات و سینمای جهان همه ویژگیهای تبدیل شدن به یک قهرمان را دارند.
از مزیّتهایی دیگر ادبیات دفاع مقدس که ضرورت نگارش این ادبیات را بیشتر میکند، مزیّت «سندسازی» است. امروزه ادبیات علاوه بر جذب مخاطبان خود، اقناع نویسندگان و پر کردن اوقات فراغت خوانندگان و فعال کردن زمینههای فرهنگی و هنری، میتواند به عنوان سندی غیرقابل انکار از ادبیات و تاریخ یک کشور برای آیندگان باقی بماند.
برای مثال در صورتی که آیندگان بخواهند در مورد اتفاق و موضوعی در این برهه مهم تاریخی تحقیق کنند، میتوانند با تورقی بر متون ادبی، تحلیل محتوا و مقایسه با آثار دیگران به حقیقت آن اتفاق پی ببرند. البته این نکته موقعی عملی میشود که نویسندگان ادبیات دفاع مقدس که خود در آن دوران و عملیاتها بودهاند، دست به کار شوند. چون آنها به دلیل حضور در آن شرایط کمتر دچار لغزش و تحریف میشوند و حتی اگر در بیان، قدرت انتقال پیام، استفاده بهینه از خلاقیتهای بکارگیری از کلمات و ماجراها، قصوری کم و بیش داشته باشند، حداقل در بیان مفاهیم صادق هستند.
از این روست که ما بر تارک ادبیات ایران، دفاع مقدس را مانند برگ زرینی در تاریخ میبینیم که همانند گوهر درخشانی در ادبیات حماسی، ادبیات نمایشی، ادبیات عرفانی، ادبیات انتقادی و ادبیات توصیفی این مرز و بوم میدرخشد و میتواند بهانهای باشد برای به راه افتادن جریانهای فکری و تازه در زمینه پیوند تاریخ و ادبیات.
پیوندی که به دلیل بستر دفاع مقدس که عاری از رنگ خشونت و بی رحمی جنگهای رایج دیگر دنیاست، میتواند سپری در برابر ترویج خشونت، دفاع در مقابل بی رحمی، زورگویی و استعمارگری باشد که در بسیاری از ادبیاتهای جنگ جهان به وفور یافت میشود.
گزارش از بهنام صادقی
انتهای پیام/