به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛انتشار ویروس «زیکا» تا پیش از سال ۲۰۰۷ میلادی به آفریقا و آسیای جنوب شرقی محدود بود و چندان مورد توجه قرار نمی‌گرفت.
سلطانی کارشناس ارشد حشره شناسی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، گفت: به دلیل گسترش روز افزون این بیماری، سازمان جهانی بهداشت در فوریه ۲۰۱۶ آن را یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی در عرصه بین المللی اعلام کرد.
به گفته این کارشناس سلامت، ویروس‌های تب زرد، تب دانگ، تب غرب رود نیل، انسفالیت ژاپنی و چیکون گونیا دیگر هم خانواده‌های این بیماری هستند و به لحاظ ساختار ژنی، «زیکا» بیشترین شباهت را به ویروس‌های تب زرد و دانگ دارد.
سلطانی، عفونت با این ویروس در انسان را اغلب بدون علامت دانست و افزود:، اما حدود ۲۰ درصد افراد آلوده دارای علائمی از جمله تب (۸/۳۷ تا ۵/۳۸ درجه سانتیگراد)، التهاب ملتحمه، درد مفصلی و عضلانی، بیحالی و سردرد هستند و بیماری اغلب دو تا هفت روز به طول می‌انجامد.
او آنچه باعث اهمیت ویروس زیکا شده است را روند رو به گسترش عفونت با ویروس زیکا در کشور‌های مختلف و ارتباط آن با سندرم گیلن باره (Guillain-Barre syndrome) و ناهنجاری مادرزادی به صورت میکروسفالی (Microcephaly) عنوان کرد و گفت: هنوز واکسن موثر تایید شده‌ای برای پیشگیری از عفونت زیکا ارائه نشده، بنابراین تنها راه جلوگیری از آلودگی افراد به ویروس زیکا ممانعت از گزش پشه آلوده است.
سلطانی افزود: هر چند تا به حال ناقل اصلی این ویروس در ایران مشاهده نشده است، اما با توجه به امکان انتقال پشه ناقل بیماری به کشور همچنین توانایی بالای این ویروس برای تطبیق با میزبان و ناقل‌های جدید، امکان شیوع این بیماری در همه جا وجود دارد.
این کارشناس سلامت در ادامه راه‌های انتقال ویروس به انسان را نیش پشه آلوده، مادر به جنین، تماس جنسی، انتقال خون، پیوند اعضا و مواجهه شغلی در آزمایشگاه اعلام و مهمترین راه انتقال این ویروس را نیش پشه عنوان کرد و گفت: آئدس اِجیپتی (A. aegypti) و آئدس آلبوپیکتوس (A. albopictus) ناقلان شناخته شده این ویروس هستند که گستردگی آئدس اجیپتی محدود به مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری و گستردگی آئدس آلبوپیکتوس در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدله است.
به گفته کارشناس ارشد حشره شناسی معاونت بهداشت دانشگاه، آئدس اجیپتی در مناطق شهری و در داخل و خارج از اماکن انسانی زندگی و خونخواری می‌کند، این گونه اغلب در ظروف محتوی آب ساخته شده به دست انسان، در داخل و یا در مجاورت به مکان‌های انسانی تخم ریزی کرده و دوره نوزادی خود را در آنجا سپری می‌کند، تخم گذاری در طول روز و در ظروف تیره رنگ واقع شده در سایه انجام می‌گیرد و طول دوره نوزادی حدود یک هفته است.
سلطانی افزود: خونخواری آئدس اجیپتی، بر خلاف بسیاری از پشه‌های دیگر، در طول روز و اوج خونخواری در اوایل صبح و غروب انجام می‌شود، خونخواری لازمه تشکیل تخم و فقط توسط پشه ماده صورت می‌گیرد، خونخواری این پشه اغلب از انسان و برای تشکیل هر دسته تخم از چندین میزبان خونخواری می‌کند که این خصوصیات رفتاری ماهیت انفجاری انتقال بیماری را جایی که این ناقل حضور دارد، نشان می‌دهد.
او آئدس آلبوپیکتوس را یک گونه برون زی معرفی کرد که خونخواری خود را از انسان و مهره داران اهلی و وحشی انجام می‌دهد؛ زمان خونخواری این گونه مشابه آئدس اجیپتی و در طول روز و با اوج خونخواری در اوایل صبح و غروب است و قابلیت تطبیق بسیار زیادی با سرما دارد و می‌تواند درجه حرارت‌های زیر انجماد را به خوبی تحمل کند، محل تخم گذاری این گونه همان ظروف محتوی آب ساخته شده به دست انسان و ظروف کوچک طبیعی در اطراف و یا دورتر از منازل است.
کارشناس ارشد حشره شناسی معاونت بهداشت دانشگاه گفت: استفاده از روش‌های حفاظت شخصی نظیر استفاده از لباس‌های بلند روشن و نیز مواد دور کننده، در پیشگیری از گزش پشه و در نهایت کنترل بیماری به ویژه در سفر به مناطق آلوده به آئدس و بیماری بسیار مهم است، همچنین انتقال ویروس در دوران بارداری و در حوالی زایمان در مناطق اپیدمیک بیماری دیده شده، اما انتقال از راه شیر مادر گزارش نشده است و بنابراین شیر مادر برای تغذیه نوزاد منعی ندارد.
سلطانی تاکید کرد: اگرچه انتقال از راه تماس جنسی تاکنون از خانم‌های مبتلا به زیکا به آقایان ثابت نشده است، اما مردانی که تشخیص بیماری زیکا را دارند و یا علائمی به نفع این بیماری دارند باید تا ۶ ماه بعد از علائم تماس جنسی ایمن داشته باشند و یا پس از سفر به مناطق اپیدمیک حتی در صورت نداشتن علائم بیماری تا دو هفته بعد از برگشت تماس جنسی ایمن برقرار کنند.
انتهای پیام/ر